سنگ كيسه صفرا

اطلاعات اوليه

توضيح كلي
سنگ كيسه صفرا عبارت است از وجود سنگ در كيسه صفرا. اكثر سنگ هاي كيسه صفرا عمدتاً از كلسترول تشكيل شده اند، اما بعضي سنگ ها هم حاوي رنگدانه صفراوي يا كلسيم هستند. سنگ كيسه صفرا سرطاني نيست . سنگ كيسه صفرا در نوجوانان و بزرگسالان در هر دو جنس به وجود مي آيد اما در خانم ها بيشتر ديده مي شود.

علايم شايع

دردي كه طي مدتي مي گيرد و سپس ول مي كند، در قسمت فوقاني شكم در سمت راست يا بين دو كتف
تهوع و استفراغ
نفخ يا آروغ
عدم تحمل غذاهاي چرب (سوءهاضمه ، نفخ و آروغ (
زردي
بدون علامت در تقريباً 40% از موارد

علل

خالي نشدن كامل كيسه صفرا
بروز تغييراتي در مخاط صفراوي
افزايش غلظت بيلي روبين در صفرا. بيلي روبين يك ماده زايد زردرنگ حاصل از گلبول هاي قرمز است كه خون آن را براي دفع به كبد حمل مي كند. بيلي روبين در زرد بودن رنگ ادرار نقش دارد و در صورت عدم دفع مناسب مي تواند در خون جمع شده و باعث ايجاد زردي شود.
عفونت در مجاري صفراوي كه صفر از كبد در آنها به جريان مي افتد.

عوامل افزايش دهنده خطر

وجود بيماري هايي مثل بيماري سرخرگ هاي قلب ، سيروز كبدي ، يا اختلالات روده كوچك
سابقه خانوادگي سنگ كيسه صفرا
عوامل ژنتيك . برخي از گروه هاي قومي استعداد بيشتري در مورد تشكيل سنگ در كيسه صفرا دارند.
چاقي
مصرف الكل
قرص هاي ضدحاملگي
رژيم غذايي پرچرب و كم فيبر
كاهش وزن سريع
در خانم هايي كه فرزندان زياد به دنيا آورده اند.

پيشگيري

حتي المقدر از عوامل خطر اجتناب كنيد.

عواقب مورد انتظار

بسياري از افرادي كه سنگ كيسه صفرا دارند بدون علامت هستند. در كساني كه سنگ كيسه صفرا باعث بروز علايم شده است ، مي توان با عمل جراحي آن را معالجه كرد.

عوارض احتمالي

عفونت يا پارگي كيسه صفرا.

درمان

اصول كلي
اقدامات تشخيصي ممكن است شامل موارد زير باشند:
- آزمايش خون شامل شمارش سلول هاي خوني و بيوشيمي خون ، سي تي اسكن ، سونوگرافي ، كوله سيستوگرافي (عكسبرداري از كيسه صفرا با ماده حاجب و اشعه ايكس ) و نيز عكسبردراي ساده از كيسه صفرا با اشعه ايكس
- اقدامات درماني برحسب شدت علايم ، متفاوت هستند.
- در مواردي كه سنگ كيسه صفرا علامتي ايجاد نمي كند مي توان با اطمينان آن را به حال خود رها كرد. اين نوع سنگ معمولاً مشكلي ايجاد نمي كنند.
- اگر مي دانيد كه سنگ كيسه صفرا داريد و الان احساس درد در قسمت فوقاني شكم در سمت راست مي كنيد، روي اين ناحيه را گرم كنيد. اگر درد بدتر شود يا بيش از 3 ساعت ادامه داشته باشد، به پزشكتان مراجعه كنيد.
- بيماراني كه درد بيش از 6 ساعت در آنها طول كشيده باشد ممكن است بستري شوند.
- در بيماراني كه علايم شديد دارند ممكن است نياز به جراحي براي در آوردن كيسه صفرا و سنگ هاي موجود در مجاري صفراوي ، وجود داشته باشد. كيسه صفرا معمولاً با روش لاپاروسكپي در آورده مي شود.
- در بعضي از موارد امكان دارد سنگ شكني با شوك ناشي از امواج توصيه شود.
داروها
براي درد و ناراحتي خفيف مي توان از داروهايي مثل استامينوفن استفاده كرد.
داروهاي خوراكي جهت تلاش براي حل كردن سنگ ها. اين نوع داروها براي بعضي از انواع سنگ ها استفاده مي شوند و طول درمان ممكن است تا دو سال نيز باشد.
فعاليت
محدوديتي براي آن وجود ندارد، تنها به هنگام حملات درد بايد استراحت نمود.
رژيم غذايي
به هنگام درد، گاهي مقداري آب بنوشيد، اما غذا نخوريد.
در ساير زمان ها، يك رژيم كم چرب داشته باشيد. خوردن غذاهاي چرب مي تواند باعث بروز حملات خفيف شود.
اگر اضافه وزن داريد، رژيم لاغري مناسب ولي اصولي بگيريد.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم سنگ كيسه صفرا را داريد.
اگر تب به 3/38 درجه سانتيگراد يا بالاتر برسد.
اگر درد بيش از 3 ساعت طول بكشد.