فواید ویتامین ب6

ویتامین ب6 ویتامینی محلول در آب از گروه ویتامین‌های ب کمپلکس است که برای کارکرد متابولیک بدن ضروری است. برخی از فواید ویتامین ب6 عبارت است از جذب مواد مغذی ، تقویت سیستم ایمنی ، تنظیم فشار خون ، جلوگیری از ایجاد بیماری‌های قلبی و درمان اختلالات مربوط به سیستم عصبی.
ویتامین ب6 که پیریدوکسین نیز نامیده می‌شود یکی از ویتامین‌های مهم گروه ویتامین‌های ب کمپلکس است. از لحاظ شیمیایی ویتامین ب6 ویتامینی محلول در آب است. ویتامین ب6 دارای سه شکل مختلف است که عبارت است از پیریدوکسین ، پیریدوکسال ، پیریدوکسامین. تحقیقات انجام شده بر روی خواص ویتامین ب6 نشان می‌دهد که پیریدوکسال 5 فسفاته تنها شکل فعال متابولیک موجود است.
ویتامین ب6 فواید زیادی برای بدن دارد که وجود آن‌ها برای سلامت ما حیاتی است. با توجه به این، باید مواد غذایی غنی از ویتامین ب6 را در رژیم غذایی خود بگنجانیم تا بتوانیم نیاز روزانه‌ی خود را تأمین کنیم. RDA ویتامین ب6 برای بزرگسالان 3ر1 گرم است. با این وجود، زنان باردار و شیرده به مقدار بیشتری از این ویتامین نیاز دارند. در طی دوران بارداری، RDA ویتامین ب6 برابر 9ر1 میلی‌گرم و برای زنان شیرده این مقدار برابر 2 میلی‌گرم است.

منابع ویتامین ب6

از آنجایی که بدن انسان نمی‌تواند ویتامین ب6 تولید کند، باید آن را از طریق مواد غذایی و نوشیدنی‌ها دریافت کرد. منابع تغذیه‌ای ویتامین ب6 عبارت است از میوه‌ها ، سبزیجات ، حبوبات ، غلات ، ماهی ، مرغ و گوشت. برخی از مواد غذایی که حاوی مقدار زیادی ویتامین ب6 می‌باشد عبارت است از موز ، آوکادو ، گردو ، گوجه فرنگی ، سیب زمینی ، سویا ، لوبیا ، اسفناج ، بلغور جو دو سر ، سبوس گندم ، شیر ، پنیر ، کره‌ی بادام زمینی ، تخم مرغ ، ماهی قزل آلا ، سینه‌ی مرغ و گوشت گوسفند. به غیر از مواد غذایی، می‌توان از مکمل‌های ویتامین ب6 موجود در بازار استفاده کرد. از این مکمل‌ها باید به مقدار مناسب استفاده شود. در غیر این صورت، مصرف دوزهای بالا و طولانی مدت ممکن است باعث ایجاد برخی مشکلات شود.

فواید ویتامین ب6

ویتامین ب6 نقش مهمی در هماهنگی فرآیندهای متابولیک بدن ایفا می‌کند. گفته می‌شود که ویتامین ب6 به صورت کوآنزیم عمل می‌کند و کار تنظیم بیش از 100 واکنش آنزیمی را بر عهده دارد. یکی از چنین واکنش‌هایی تبدیل ال – تریپتوفان به سروتونین می‌باشد. به طور کلی، ویتامین ب6 با کارکرد دستگاه عصبی ، تنظیم هورمون‌ها ، ترمیم بافت‌ها ، رشد سلول‌ها و تشکیل گلبول‌های قرمز خون ، اسید نوکلئیک‌ها و آمینو اسیدها مرتبط است. در ادامه به برخی فواید ویتامین ب6 اشاره شده است.

تجزیه‌ی مواد مغذی پیچیده

یکی از کاربردهای اصلی ویتامین ب6، تجزیه‌ی مواد مغذی پیچیده مانند پروتئین‌ها ، کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها به اشکال ساده‌تر است که بدن به راحتی می‌تواند آن‌ها را جذب کند. از اینرو، کسانی که رژیم غذایی با پروتئین بالا دارند به ویتامین ب6 بیشتری نیاز دارند.

افزایش جذب مواد مغذی

پزشکان بر این عقیده‌اند که افزایش مصرف ویتامین ب6 به جذب بهتر مکمل‌های تغذیه‌ای دیگر و داروها کمک می‌کند. این بدین خاطر است که از ویتامین ب6 در غلظت‌های خاصی به همراه ویتامین‌های دیگر در ویتامین‌های ب کمپلکس استفاده می‌شود.

تقویت سیستم ایمنی

ویتامین ب6 به تولید لنفوسیت‌ها و پادتن‌ها کمک می‌کند. لنفوسیت‌ها و پادتن‌ها مسئول مکانیزم دفاعی بدن هستند. به عبارت ساده‌تر، این ویتامین محلول در آب سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. از اینرو، کسانی که از کمبود ویتامین ب6 رنج می‌برند، سیستم ایمنی ضعیفی دارند.

از بین بردن ورم

یکی از فواید ویتامین ب6 برای بدن از بین بردن احتباس آب یا ورم است. احتباس آب منجر به متورم شدن قسمت‌های مختلف بدن می‌شود. به طور کلی، مصرف ویتامین‌های ب کمپلکس که حاوی غلظت‌های خاصی از ویتامین ب6 و ویتامین‌های دیگر گروه ب است برای درمان ورم توصیه می‌شود.

درمان ریزش مو

ویتامین ب6 مانع ریزش مو می‌شود و رشد آن را افزایش می‌دهد. به غیر از این‌ها، ویتامین ب6 به از بین بردن شوره‌ی سر کمک می‌کند. ویتامین ب6 همچنین برای درمان اختلالات پوستی مانند اگزما ، آکنه و پسوریازیس مفید است.

مقابله با سندرم قبل از قاعدگی

مطابق پژوهش‌های انجام شده، ویتامین ب6 و شروع سندروم قبل از قاعدگی با یکدیگر مرتبط است. مشخص شده است که رژیم غذایی حاوی ویتامین ب6 بالا می‌تواند برای کنترل تغییرات هورمونی مفید باشد.

درمان بیماری صبحگاهی یا ویار بارداری

تحقیقات بسیاری در رابطه با ویتامین ب6 و بارداری انجام شده است. در یک مورد مطالعاتی مشخص شد که می‌توان از ویتامین ب6 برای درمان حالت تهوع ، استفراغ و علایم دیگر بیماری صبحگاهی یا ویار بارداری که زنان ممکن است در ماه‌های اولیه‌ی بارداری تجربه کنند استفاده کرد.

جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه

ویتامین ب6 در ترکیب با منیزیم برای کاهش احتمال تشکیل سنگ کلیه مفید است. این دو ماده با هم غلظت اگزالات ادرار را کاهش می‌دهد. اگزالات باعث تشکیل سنگ کلیه می‌شود. ویتامین ب6 همچنین به حفظ تعادل سدیم و پتاسیم در بدن کمک می‌کند.

تنظیم فشار خون

فایده‌ی دیگر ویتامین ب6 کاهش فشار خون و کلسترول است. ویتامین ب6 همچنین به از هم چسبیدن پلاکت‌های خون جلوگیری می‌کند. این نشان می‌دهد که ویتامین ب6 به طور غیر مستقیم به جلوگیری از ایجاد مشکلات گردش خون کمک می‌کند.

جلوگیری از ایجاد بیماری‌های قلبی

ویتامین ب6 با کاهش هموسیستئین به جلوگیری از ایجاد بیماری‌های قلبی کمک می‌کند. هنگامی که ویتامین ب6 کافی در بدن وجود نداشته باشد، میزان هموسیستئین افزایش می‌یابد که به نوبه‌ی خود با پوشش رگ‌های خونی آسیب می‌رساند. به طور کلی، این باعث تشکیل پلاک می‌شود و بنابراین، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.

فواید دیگر برای سلامتی

به علاوه، ویتامین ب6 نتایج مثبتی در رابطه با درمان مشکلات مرتبط با کمبود منیزیم ، اوتیسم ، اسکیزوفرنی و افسردگی از خود نشان داده است. دریافت مقدار کافی مواد غذایی حاوی ویتامین ب6 احتمال ابتلا به بیماری پارکینسون را کاهش می‌دهد.

کمبود ویتامین ب6

همانطور که قبلاً بحث شد، ویتامین ب6 نقش حیاتی در فرآیندهای متابولیک بدن ایفا می‌کند. بنابراین، پایین بودن میزان ویتامین ب6 برای مدت زمان طولانی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات مختلفی شود. معمولاً، کمبود این ویتامین گروه ب کمپلکس در افرادی به وجود می‌آید که رژیم غذایی مناسبی ندارند یا از داروهای خاصی استفاده می‌کنند. همچنین، مشاهده شده است که کسانی که الکل مصرف می‌کنند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کمبود ویتامین ب6 قرار دارند. این بدین خاطر است که برخی داروهای خاص و الکل جذب ویتامین ب6 از مواد غذایی و نوشیدنی‌ها را مختل می‌کند.
برخی از علایم کمبود ویتامین ب6 عبارت است از مشکلات پوستی ، زخم زبان و دهان ، کم خونی ، تحریک‌پذیری ، گیجی ، افسردگی و برخی مواقع تشنج. از آنجایی که این علایم مشابه علایم بیماری‌های دیگر است، انجام معاینات پزشکی به موقع برای جلوگیری از بروز عوارض توصیه می‌شود. برای مقابله با علایم کمبود، باید دریافت تغذیه‌ای ویتامین ب6 را افزایش داد یا از مکمل استفاده کرد.
به طور خلاصه، ویتامین ب6 فواید زیادی برای بدن دارد و کمبود آن باعث ایجاد انواع مشکلات می‌شود. اگر چه مکمل‌های ویتامین ب6 برای درمان علایم کمبود آن مفید است ولی مصرف بیش از حد آن‌ها می‌تواند باعث آسیب دیدن اعصاب بازوها ، دست‌ها و پاها شود. به منظور به حداقل رساندن خطرات، استفاده از ویتامین‌های دیگر گروه ب و منیزیم به همراه ویتامین ب6 الزامی است.