مترجم: سعید علیزاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
زخم سرد بیماری عفونی است که از ویروس هرپس سیمپلکس (HSV-1) ناشی می‌شود. زخم سرد همچنین به نام تبخا نیز شناخته می‌شود و این عفونت معمولا روی لب‌ها، و دیگر بخش‌های آشکار بدن تاثیر می‌گذارد. زخم سرد معمولا به جز لب‌ها روی بینی، گونه‌ها، دهان، پلک‌ها و انگشتان نیز تاثیر می‌گذارد.این زخم‌ها رایج هستند و به صورت طبیعی در همان محل فرد مبتلا عود می‌کنند. زخم‌های سرد برای اکثر مردم باعث خارش و درد می‌شوند. این زخم‌ها اپیدرم لایه پوست و تاول‌های قرمز پر از مایع را آلوده می‌کنند. حدود 50 تا 80 درصد مردم جهان به HSV-1 آلوده هستند. با‌این‌حال، همه مردم به این ویروس مبتلا نشده‌اند و از درد زخم سرد رنج نکشیده‌اند.
عامل سببی
HSV-1 عامل ایجاد زخم سرد است. همین زخم می‌تواند توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV-2) نیز ایجاد شود که عمدتا با تبخال تناسلی در ارتباط است. پس از اینکه شخص به ویروس آلوده شد، ویروس ممکن است به مدت سال‌ها در حالت نفهته و غیرفعال و بدون هیچ علایم و نشانه‌ای باقی بماند. اما این ویروس ممکن است به‌خاطر دلایل زیر دوباره فعال شود و باعث ایجاد تاول شود:
• لب‌های خشک و زخمی
• استرس
• قاعدگی
• بی‌خوابی یا اختلالات خواب
• قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید
• کشیدن دندان
• اختلالات دستگاه گوارشی
• سرماخوردگی
• آنفولانزا
زخم سرد یک بیماری علاج ناپذیر است. پس از اینکه شخص به ویروس آلوده شد، شانس ریشه‌کن شدن آن نزدیک به صفر است. با‌این‌حال، اقدامات پیشگیرانه و گزینه‌های درمان برای کاهش تعداد شیوع و شدت بیماری در دسترس هستند.
زخم‌های سرد معمولا در طل چند هفته باز می‌شوند. با‌این‌حال، اگر علایم دردناک و آزاردهنده هستند، در این صورت می‌توانید برای درمان اقدام کنید. قبل از اینکه زخم‌های سرد ظاهر شوند ممکن است حس غیرعادی در اطراف لب‌های خود داشته باشید. این احساس ممکن است شامل سوزن سوزن شدن، سوزش، درد و یا حتی بی‌حسی باشد. اگر این علایم را احساس می‌کنید اقدام به تهیه داروهای بدون نیاز به نسخه (OTC) کنید که درد، خارش یا احساس سوزش را از بین می‌برند.
درمان زخم‌های سرد بر روی لب و دیگر قسمت‌های بدن را می‌توان با استفاده از انواع مختلفی از داروها انجام داد.داروهایی هستند که اثر بی حس کننده روی تاول دارند و به کاهش سوزش، خارش و درد کمک می‌کنند. برخی از داروها به صورت طبیعی ضدویروس هستند و اثر مستقیمی روی ویروس ندارند، این داروها با پیشگیری از عفونت ثانویه باکتریایی، به بهبود زخم‌ها کمک می‌کنند.
داروهایی که به کاهش عمر زخم‌ها و کاهش درد کمک می‌کنند شامل موارد زیر هستند:
• Penciclovir
• Benzocaine
• Acyclovir
• Famciclovir
• Valacyclovir
همیشه دستان خود را بشویید و صورت و لب‌های خود را با استفاده از آب ولرم و صابون صورت شستشو دهید. بعد از شستن، دارو را با استفاده از پنبه روی لب‌ها و مناطق اطراف آن بمالید. بعد از مالیدن دارو، تا جایی که می‌توانید از لیسیدن لب‌های خود خودداری کنید. اعممال دارو پنج بار در روز است و فراموش نکنید که دستان خود را پس از لمس کردن زخم بشویید.
خشک شدن لب‌ها یکی از دلایل زخم‌های سرد روی لب است. مرطوب نگه داشتن لب‌ها و پوست احتمال بروز تاول را کاهش می‌دهد. براق‌کننده لب باعث مرطوب شدن دلمه‌های پوستی می‌شود که به خاطر زخم سرد ایجاد شده‌اند و از خونریزی و ترک خوردن آن‌ها جلگیری می‌کند.
مواجهه زیاد با نور خورشید نیز علایم زخم سرد را تشدید می‌کند. بنابراین عاقلانه است که هنگام خروج از خانه، کرم ضدآفتاب و پماد بمالید.
مواد غذایی که سرشار از لیزین هستند در مهار شیوع زخم سرد مفید هستند. برخی از نمونه‌های خوب این مواد غذایی شامل موارد زیر هستند:
گوشت گاو، ماهی، مرغ، شیر، پنیر، ماست، تخم‌مرغ، سیب، گلابی، انبه، زردآلو، اسکواش تابستانی
از آنجاییکه هیچ درمانی برای زخم سرد وجود ندارد، دانستن در مورد راه‌های پیشگیری از آن حیاتی است. با آغاز درمان در اولین مرحله، می‌توانید از بدتر شدن اوضاع جلوگیری کنید. مراقب خود باشید.
