ارومیه
ارومیه و حومه ی آن از جهت منابع طبیعی و انسانی یكی از غنی ترین مناطق آذربایجان غربی محسوب می شوند. شهرستان ارومیه؛ مهم ترین منطقه ی آذربایجان غربی است که وجود جاذبه های متعدد طبیعی و تاریخی، آن را از نظر گردشگری برجسته و قابل توجه نموده است. انواع درختان کهن سال در میان چمن زارهای سبز و خرم و باغ ها و بوستان های با صفا این شهرستان را در برگرفته اند.
به عقیده بعضی از مورخین ارومیه محل تولد زرتشت پیغمبر بوده است. اهالی این منطقه به شغل های کشاورزی، دام داری، صنایع دستی و شغل های خدماتی و بازرگانی اشتغال دارند. دریاچه ارومیه در این شهرستان؛ مهم ترین پدیده طبیعی، اقتصادی و گردشگری به شمار می آید. ارومیه از نظر كشاورزی، باغ داری و دام داری خودكفا بوده و جایگاه مناسبی دارد. پارک ملی، چشمه های متعدد منطقه، مناطق حفاظت شده، کوه های سر به فلک کشیده، مراتع ییلاقی و از همه مهم تر دریاچه ارومیه به همراه جزایر متعدد داخل آن و زیستگاه های پرندگان عمده ترین جاذبه های طبیعی شهرستان ارومیه را تشکیل می دهند.
هم چنین پیشینه ی غنی و تاریخ پرفراز و نشیب منطقه نیز باعث وجود اماکن و بناهای تاریخی متعددی در این ناحیه شده است. مساجد زیادی نیز در این منطقه وجود دارند که برخی از آن ها مانند مسجد سردار ارومیه از جمله آثار دیدنی منطقه به شمار می روند. کلیساهای متعدد موجود در ارومیه نیز جزو بناهای تاریخی و معماری با ارزش هستند.
كلیسای مارقویا که یكی از قدیمی ترین بناهای مذهبی است؛ منسوب به حضرت قوما یكی از دوازده حواریون مسیح (ع) است. كلیسای قدیمی ماریوخنه که سبک معماری آن متعلق به قرن پنجم میلادی است، آتشكده تمر که مربوط به دوره سلاطین هخامنشی است و ده ها قلعه، پل، مدرسه، حمام، مقبره، عمارت، خانه، سنگ نبشته همراه با بازار ارومیه؛ مجموعه ای دیدنی به وجود آورده اند. منطقه تاریخی ارومیه از قرن ها پیش مهد تمدن و مركز علم و دانش بوده و شهر ارومیه یكی از مناطق معتبر علوم قدیمی به شمار می رفته و علما و فضلا و دانشمندان متبحر، اصول فقه اسلامی و حكمت و فلسفه و ادبیات را به علاقه مندان تدریس می كردند.
هم چنین پیشینه ی غنی و تاریخ پر فراز و نشیب منطقه نیز باعث ایجاد اماکن و بناهای تاریخی متعددی در این ناحیه شده است. مساجد زیادی نیز در این منطقه وجود دارند که برخی از آن ها مانند مسجد سردار ارومیه از جمله آثار دیدنی منطقه به شمار می روند. کلیساهای متعدد موجود در ارومیه جزو بناهای تاریخی با ارزش منطقه هستند.
كلیسای مارقویا که یكی از قدیمی ترین بناهای مذهبی است؛ منسوب به حضرت قوما یكی از دوازده حواریون مسیح است. كلیسای قدیمی ماریوخنه که سبک معماری آن متعلق به قرن پنجم میلادی است، آتشكده تمر که مربوط به دوره سلاطین هخامنشی است و ده ها قلعه، پل، مدرسه، حمام، مقبره، عمارت، خانه، سنگ نبشته در کنار بازار ارومیه مجموعه جالبی از جاذبه های تاریخی و مکان های دیدنی به وجود آورده اند.
شهرستان ارومیه به دلیل داشتن آب كافی و زمین های حاصل خیز از مناسب ترین مناطق كشاورزی استان محسوب می شود و شغل اصلی مردم كشاورزی است. گندم و جو، انواع میوه و صیفی جات و به خصوص انگور از مهم ترین محصولات كشاورزی ارومیه است. انگور و سیب درختی از جمله محصولات حاصل خیز است كه به مقدار زیاد و بسیار مرغوب و مطلوب به دست آمده و به روسیه و آلمان نیز صادر می شود.
رشته کوه های زاگرس در باختر و رطوبت دریاچه ارومیه كه در خاور آن واقع است در وسعت مراتع این شهرستان نقش اساسی دارد و وسعت مراتع با گسترش دام داری و دام پروری در ارتباط مستقیم است. در ارومیه دام داری به دو صورت صنعتی و سنتی صورت می گیرد. پرورش طیور و پرورش زنبور عسل نیز در این منطقه دارای اهمیت است. شیلات و پرورش آبزیان نیز در این شهرستان از اهمیت زیادی برخوردار است و افراد زیادی در این زمینه مشغول به كار هستند.
هم چنین اطلاع درستی از این كه نام باستانی ارومیه چه بوده، در دست نیست. تنها می دانیم که کرانه های باختری دریاچه ارومیه را در قدیم گلیزان می نامیدند. گروهی به اشتباه آن را با شهرستان چی چست ( شیز) یكی می دانند.
برخی نام آن را مشتق از شهر ارومچی تركستان چین می دانند. برخی نیز ارومیه را از شهرهایی می دانند كه انوشیروان بنا كرده و می گویند پس از آن كه سپاهیان ایران به فرماندهی انوشیروان وارد شامات (سوریه) شد و شهر انطاكیه را تسخیر نمود، دستور داد تا اهالی آن شهر را به ایران كوچ داده و در این شهر اقامت دهند. سپس شهری به نام «رومیه» ساخته شده و مردم انطاكیه در آن ساكن شدند و بعد كلمه رومیه رفته رفته به ارومیه تبدیل شده است.
به عقیده بعضی دیگر از مورخین ارومیه محل تولد زرتشت پیغمبر بوده و از اماكن مقدس زرتشتیان به شمار می رود. بر اساس نوشته های كتاب «اوستا» در نیمه قرن هفتم قبل از میلاد؛ زرتشت در كنار رود «داییتا» كه از رودخانه های استان آذربایجان غربی است از جانب خدای بزرگ مأمور اصلاح امور مردم شده و در حاشیه باختری دریاچه «چی چست» به اشاعه مذهب خود پرداخته است.
از شواهد و آثار باستانی منطقه؛ معلوم می شود كه ارومیه در زمان دولت ماد نیز آباد و مسكون بوده است. از برخی آثار عتیقه و ابنیه ی تاریخی این منطقه و اطراف آن مانند قلعه حسنلو، گوی تپه، صورت حجاری شاه ساسانی، بنای مسجد جامع و كلیسای ننه مریم و بعضی آثار دیگر به درستی مشخص می شود كه این منطقه از گذشته های دور با كمی تغییر محل (گوی تپه – تویراق قلعه - چیچكلو و نیز محل فعلی ) وجود داشته است.
همین طور از روی نبش قبوری كه كشف شده؛ قدمت این ناحیه را تا چهار هزار سال پیش از میلاد مسلم می دانند. باختر دریاچه ارومیه همواره بیش از سایر نقاط ایران مورد توجه ملل ما قبل تاریخ قرار داشت، زیست گاه های متعددی نیز كه امروزه تپه هایی از آن ها باقی است، نشان دهنده همین امر است.
آثار مكشوفه از تپه های تاریخی گوی تپه و حسنلو گواه بارز این ادعا است. «گوی تپه» با قدیمی ترین تپه های باستانی بین النهرین، آسیای صغیر و فلات ایران قابل مقایسه است. انتساب چند زرتشتی كه در هنگام تولد عیسی (ع) به بیت الحم رفته بودند و در ارومیه مدفون اند؛ حاكی از آن است كه این شهر یكی از بزرگ ترین كانون های مذهبی و اجتماعی گذشته های دور بوده و سرداران و امپراطوران روم جهت دست یابی به آتشكده یا آذرخش بزرگ زرتشتیان (آذرگشسب) و پایتخت تابستانی ساسانیان ( گزنا) یا تخت سلیمان، بارها از آن عبور كرده اند.
بعد از اسلام؛ نیز ارومیه دومین شهر مهم آذربایجان، پس از مراغه، به شمار می رفت. از قرن ۱۵ میلادی كه تركان عثمانی جایگزین امپراطور روم شرقی شدند، ارومیه به عنوان شهر سرحدی اهمیت بسیار زیادی پیدا كرد و از برج و باروی مهمی برخوردار ششد. برج سه گنبد و مسجد جامع ارومیه از یادگارهای عظمت تمدن اسلامی در منطقه به شمار می رود. در این دوران شهر ارومیه؛ نقطه تلاقی اقوام و ادیان پیرامون خود از قبیل آشوری ها، ارمنی ها، یهودی ها، و بالاخره مسلمانان بود. منطقه تاریخی ارومیه از قرن ها پیش مهد تمدن و مركز علم و دانش بوده و شهر ارومیه یكی از مناطق معتبر علوم قدیمه به شمار می رفت و ، علما و فضلا و دانشمندان متبحر در این شهر اصول فقه اسلامی و حكمت و فلسفه و ادبیات را به علاقه مندان تدریس می كردند.
شهر ارومیه (مرکز استان آذربایجان غربی) در جلگه ای به درازای ۷۰ كیلومتر و پهنای ۳۰ كیلومتر در كنار دریاچه لاجوردی ارومیه گسترده شده است. این جلگه از رسوبات رودهای باراندوز، شهر چای، روشه چای و نازلوچای كه همه ساله به طور منظم آن را مشروب می سازند؛ پوشیده شده است. پیشینه ی تاریخی و استقرار این شهر در مسیر قفقاز، ارمنستان، آسیای صغیر و بین النهرین و نیز زمین های بارور و آب و هوای مساعد، اهمیت بسیار ویژه ای را به آن بخشیده است. راه های دسترسی به این منطقه عبارت اند از:
▪ مسیر راه ارومیه - سلماس، به درازای ۸۰ كیلومتر.
▪ مسیر ارومیه- مهاباد، به درازای ۱۳۷ كیلومتر.
▪ مسیر راه تبریز – ارومیه.
▪ شهر ارومیه هم چنین دارای فرودگاه بین المللی است.
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله
به عقیده بعضی از مورخین ارومیه محل تولد زرتشت پیغمبر بوده است. اهالی این منطقه به شغل های کشاورزی، دام داری، صنایع دستی و شغل های خدماتی و بازرگانی اشتغال دارند. دریاچه ارومیه در این شهرستان؛ مهم ترین پدیده طبیعی، اقتصادی و گردشگری به شمار می آید. ارومیه از نظر كشاورزی، باغ داری و دام داری خودكفا بوده و جایگاه مناسبی دارد. پارک ملی، چشمه های متعدد منطقه، مناطق حفاظت شده، کوه های سر به فلک کشیده، مراتع ییلاقی و از همه مهم تر دریاچه ارومیه به همراه جزایر متعدد داخل آن و زیستگاه های پرندگان عمده ترین جاذبه های طبیعی شهرستان ارومیه را تشکیل می دهند.
هم چنین پیشینه ی غنی و تاریخ پرفراز و نشیب منطقه نیز باعث وجود اماکن و بناهای تاریخی متعددی در این ناحیه شده است. مساجد زیادی نیز در این منطقه وجود دارند که برخی از آن ها مانند مسجد سردار ارومیه از جمله آثار دیدنی منطقه به شمار می روند. کلیساهای متعدد موجود در ارومیه نیز جزو بناهای تاریخی و معماری با ارزش هستند.
كلیسای مارقویا که یكی از قدیمی ترین بناهای مذهبی است؛ منسوب به حضرت قوما یكی از دوازده حواریون مسیح (ع) است. كلیسای قدیمی ماریوخنه که سبک معماری آن متعلق به قرن پنجم میلادی است، آتشكده تمر که مربوط به دوره سلاطین هخامنشی است و ده ها قلعه، پل، مدرسه، حمام، مقبره، عمارت، خانه، سنگ نبشته همراه با بازار ارومیه؛ مجموعه ای دیدنی به وجود آورده اند. منطقه تاریخی ارومیه از قرن ها پیش مهد تمدن و مركز علم و دانش بوده و شهر ارومیه یكی از مناطق معتبر علوم قدیمی به شمار می رفته و علما و فضلا و دانشمندان متبحر، اصول فقه اسلامی و حكمت و فلسفه و ادبیات را به علاقه مندان تدریس می كردند.
● مکان های دیدنی و تاریخی
هم چنین پیشینه ی غنی و تاریخ پر فراز و نشیب منطقه نیز باعث ایجاد اماکن و بناهای تاریخی متعددی در این ناحیه شده است. مساجد زیادی نیز در این منطقه وجود دارند که برخی از آن ها مانند مسجد سردار ارومیه از جمله آثار دیدنی منطقه به شمار می روند. کلیساهای متعدد موجود در ارومیه جزو بناهای تاریخی با ارزش منطقه هستند.
كلیسای مارقویا که یكی از قدیمی ترین بناهای مذهبی است؛ منسوب به حضرت قوما یكی از دوازده حواریون مسیح است. كلیسای قدیمی ماریوخنه که سبک معماری آن متعلق به قرن پنجم میلادی است، آتشكده تمر که مربوط به دوره سلاطین هخامنشی است و ده ها قلعه، پل، مدرسه، حمام، مقبره، عمارت، خانه، سنگ نبشته در کنار بازار ارومیه مجموعه جالبی از جاذبه های تاریخی و مکان های دیدنی به وجود آورده اند.
● صنایع و معادن
● کشاورزی و دام داری
شهرستان ارومیه به دلیل داشتن آب كافی و زمین های حاصل خیز از مناسب ترین مناطق كشاورزی استان محسوب می شود و شغل اصلی مردم كشاورزی است. گندم و جو، انواع میوه و صیفی جات و به خصوص انگور از مهم ترین محصولات كشاورزی ارومیه است. انگور و سیب درختی از جمله محصولات حاصل خیز است كه به مقدار زیاد و بسیار مرغوب و مطلوب به دست آمده و به روسیه و آلمان نیز صادر می شود.
رشته کوه های زاگرس در باختر و رطوبت دریاچه ارومیه كه در خاور آن واقع است در وسعت مراتع این شهرستان نقش اساسی دارد و وسعت مراتع با گسترش دام داری و دام پروری در ارتباط مستقیم است. در ارومیه دام داری به دو صورت صنعتی و سنتی صورت می گیرد. پرورش طیور و پرورش زنبور عسل نیز در این منطقه دارای اهمیت است. شیلات و پرورش آبزیان نیز در این شهرستان از اهمیت زیادی برخوردار است و افراد زیادی در این زمینه مشغول به كار هستند.
● وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
هم چنین اطلاع درستی از این كه نام باستانی ارومیه چه بوده، در دست نیست. تنها می دانیم که کرانه های باختری دریاچه ارومیه را در قدیم گلیزان می نامیدند. گروهی به اشتباه آن را با شهرستان چی چست ( شیز) یكی می دانند.
برخی نام آن را مشتق از شهر ارومچی تركستان چین می دانند. برخی نیز ارومیه را از شهرهایی می دانند كه انوشیروان بنا كرده و می گویند پس از آن كه سپاهیان ایران به فرماندهی انوشیروان وارد شامات (سوریه) شد و شهر انطاكیه را تسخیر نمود، دستور داد تا اهالی آن شهر را به ایران كوچ داده و در این شهر اقامت دهند. سپس شهری به نام «رومیه» ساخته شده و مردم انطاكیه در آن ساكن شدند و بعد كلمه رومیه رفته رفته به ارومیه تبدیل شده است.
به عقیده بعضی دیگر از مورخین ارومیه محل تولد زرتشت پیغمبر بوده و از اماكن مقدس زرتشتیان به شمار می رود. بر اساس نوشته های كتاب «اوستا» در نیمه قرن هفتم قبل از میلاد؛ زرتشت در كنار رود «داییتا» كه از رودخانه های استان آذربایجان غربی است از جانب خدای بزرگ مأمور اصلاح امور مردم شده و در حاشیه باختری دریاچه «چی چست» به اشاعه مذهب خود پرداخته است.
از شواهد و آثار باستانی منطقه؛ معلوم می شود كه ارومیه در زمان دولت ماد نیز آباد و مسكون بوده است. از برخی آثار عتیقه و ابنیه ی تاریخی این منطقه و اطراف آن مانند قلعه حسنلو، گوی تپه، صورت حجاری شاه ساسانی، بنای مسجد جامع و كلیسای ننه مریم و بعضی آثار دیگر به درستی مشخص می شود كه این منطقه از گذشته های دور با كمی تغییر محل (گوی تپه – تویراق قلعه - چیچكلو و نیز محل فعلی ) وجود داشته است.
همین طور از روی نبش قبوری كه كشف شده؛ قدمت این ناحیه را تا چهار هزار سال پیش از میلاد مسلم می دانند. باختر دریاچه ارومیه همواره بیش از سایر نقاط ایران مورد توجه ملل ما قبل تاریخ قرار داشت، زیست گاه های متعددی نیز كه امروزه تپه هایی از آن ها باقی است، نشان دهنده همین امر است.
آثار مكشوفه از تپه های تاریخی گوی تپه و حسنلو گواه بارز این ادعا است. «گوی تپه» با قدیمی ترین تپه های باستانی بین النهرین، آسیای صغیر و فلات ایران قابل مقایسه است. انتساب چند زرتشتی كه در هنگام تولد عیسی (ع) به بیت الحم رفته بودند و در ارومیه مدفون اند؛ حاكی از آن است كه این شهر یكی از بزرگ ترین كانون های مذهبی و اجتماعی گذشته های دور بوده و سرداران و امپراطوران روم جهت دست یابی به آتشكده یا آذرخش بزرگ زرتشتیان (آذرگشسب) و پایتخت تابستانی ساسانیان ( گزنا) یا تخت سلیمان، بارها از آن عبور كرده اند.
بعد از اسلام؛ نیز ارومیه دومین شهر مهم آذربایجان، پس از مراغه، به شمار می رفت. از قرن ۱۵ میلادی كه تركان عثمانی جایگزین امپراطور روم شرقی شدند، ارومیه به عنوان شهر سرحدی اهمیت بسیار زیادی پیدا كرد و از برج و باروی مهمی برخوردار ششد. برج سه گنبد و مسجد جامع ارومیه از یادگارهای عظمت تمدن اسلامی در منطقه به شمار می رود. در این دوران شهر ارومیه؛ نقطه تلاقی اقوام و ادیان پیرامون خود از قبیل آشوری ها، ارمنی ها، یهودی ها، و بالاخره مسلمانان بود. منطقه تاریخی ارومیه از قرن ها پیش مهد تمدن و مركز علم و دانش بوده و شهر ارومیه یكی از مناطق معتبر علوم قدیمه به شمار می رفت و ، علما و فضلا و دانشمندان متبحر در این شهر اصول فقه اسلامی و حكمت و فلسفه و ادبیات را به علاقه مندان تدریس می كردند.
● مشخصات جغرافیایی
شهر ارومیه (مرکز استان آذربایجان غربی) در جلگه ای به درازای ۷۰ كیلومتر و پهنای ۳۰ كیلومتر در كنار دریاچه لاجوردی ارومیه گسترده شده است. این جلگه از رسوبات رودهای باراندوز، شهر چای، روشه چای و نازلوچای كه همه ساله به طور منظم آن را مشروب می سازند؛ پوشیده شده است. پیشینه ی تاریخی و استقرار این شهر در مسیر قفقاز، ارمنستان، آسیای صغیر و بین النهرین و نیز زمین های بارور و آب و هوای مساعد، اهمیت بسیار ویژه ای را به آن بخشیده است. راه های دسترسی به این منطقه عبارت اند از:
▪ مسیر راه ارومیه - سلماس، به درازای ۸۰ كیلومتر.
▪ مسیر ارومیه- مهاباد، به درازای ۱۳۷ كیلومتر.
▪ مسیر راه تبریز – ارومیه.
▪ شهر ارومیه هم چنین دارای فرودگاه بین المللی است.
● شهرهای استان
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
