ضرورت اتحاد ملی وانسجام اسلامی
نويسنده: نازخند صبحي
واقعيت اين است كه نياز به وحدت در بين مسلمانان و ترسيم جهان يكپارچه اسلام نيازي اصيل بوده كه در طول تاريخ اسلام از سوي مسلمانان آگاه مورد توجه قرار گرفته است . در اين برهه از زمان بايد علما و دانشمندان مسلمان با آگاه سازي جوامع اسلامي آنها را نسبت به اين نياز مطلع سازند كه اين آگاه سازي منجر به تدوين منشور اسلامي برپايه و اساسي محكم خواهد شد. در هر صورت انسجام اسلامي در حال حاضر يك نياز واقعي و فوري است . تركيب وحدت ملي و انسجام اسلامي نيز بر مبناي آنچه گفته شده تركيبي كارآمد و موثر محسوب مي شود كه راه رسيدن به نقطه عزت و پايه داري را به مسلمانان نشان مي دهد.
اعلام اتحاد ملي و انسجام اسلامي به عنوان شعار سال 1386 از سوي رهبري متضمن دو محور و مقوله اساسي در مسير حركت تكاملي نظام جمهوري اسلامي به شمار مي آيد.
رويكرد داخلي و مربوط به مرزهاي جغرافياي سياسي جمهوري اسلامي ايران و اقوام و گروههاي اجتماعي و سياسي موجود در درون آن
رويكرد برون مرزي و معطوف به اتحاد و انسجام ملل مسلمان و امت واحد اسلامي است . شناخت شرايط حاكم بر فضاي داخلي و برون مرزي ما را در مديريت هر چه موفق تر و پوياتر اين امر ياري كرده و مجوزي براي ترويج دستاوردهاي انقلاب اسلامي خواهد بود. واضح است كه معمار انقلاب براساس درايت و درك عميق و درست از شرايط داخلي و خارجي بويژه داخلي هر ساله با اعلام نامي برنامه و الگو كاري را در طول سال براي دولت و آحاد مردم طرح ريزي مي نمايند.
رهبري با اين نامگذاري خواسته اند خط كشي ها و چارچوب هاي خود ساخته احزاب و گروه هاي مختلف سياسي را از سر راه بردارند تا كشور بتواند از تمام ظرفيت هاي فكري مالي و... ايرانيان داخل و خارج كشور استفاده تمام و كمال برد. در اين ميان برخي افراد و گروه ها مسئوليت بسيار سنگين تري دارند.
صدا و سيما امامان جمعه نمايندگي هاي رهبري شوراي نگهبان و نيروهاي مسلح در اهتمام عملي به اتحاد و انسجام مسئوليت ويژه اي دارا مي باشند بويژه روحانيت مخاطب خاص و يك نهاد كاملا ريشه دار ديني و گسترده تاريخي با رسالتهايي تعريف شده از متن دين و شريعت به مسئله اتحاد و انسجام به عنوان يك رسالت اين نظر را داشته باشند. ارزيابي دقيق مبتني بر عقل و خرد جمعي از ميزان رضايتمندي يا عدم رضايت مردم از وضعيت موجود يكي از شرايط ترويج دستاوردهاي انقلاب اسلامي است .
بي شك برآوردن شدن انتظارات اكثريت اقوام يا گروهها و اقليتهاي مذهبي و ديني كه در به ثمر نشستن نهال انقلاب اسلامي نقش داشته اند پايه هاي امنيت و ثبات اقتدار ملي را از استحكام قوي تري برخوردار خواهد كرد. اگر اين مشاركت به هر دليلي كاهش يابد راه نفوذ اجانب جهت دخالت در سرنوشت ملي اين ملت گشوده مي شود و تلاش آنها را به منظور ايجاد بحران به خود معطوف كرده و امنيت ملي ما را خدشه دار خواهد كرد. اما در فضاي آرام اتحاد و همبستگي ملي مطالبات آحاد ملت از هر دسته و گروه و مرام و مكتب در چارچوب قانون اساسي كه متضمن حقوق حقه همه ملت ايران است پاسخ داده مي شود. جمهوريت اين نظام با تامين خواسته هاي مشروع ملت كه در چارچوب قانون اساسي طرح مي شود برآورده خواهد گرديد و اسلاميت آن نيز برپايه اعتقادات ريشه دار مردم ايران زمين استوار خواهد شد.
لذا اين واژه مكمل يكديگر بوده و در تكاپوي پاسخ به نيازهاي اساسي ملت مي باشند و نبايد هيچيك از اين دو عنصر به فراموشي سپرده شده و يا يكي بر ديگر ترجيح داشته باشد. دستاوردهاي عظيم ملت ايران در طول تاريخ وراي تمامي هزينه هاي پرداخت شده (جان مال و....) ارزشي فراتر از انديشه و سليقه فرد يا گروه و يا جريانهاي سياسي يافته اند. فلذا به پاس صيانت از اين همه جانفشاني شايسته است كه اتحاد ملي را جدي تر و ملموس تر از هميشه گرامي بداريم تا وحدت اين واژه مقدس تجلي عيني تر و با شكوه تري پيدا كند.
در اين صورت مي توان اميدوار بود كه ملت انقلابي ايران با تحمل تمامي ناملايمات بعد از انقلاب همچنان در كسب مدارج ترقي توسعه رفاه آزادي و جمهوري اسلامي تاكيد دارد.
ملت آزاديخواه ايران با شعار نه شرقي و نه غربي جمهوري اسلامي علاقمندي اش را به رهايي از استعمار و استثمار به پشتوانه انقلابي عظيم به ثبت رساند و اثبات كرد كه بدون وابستگي به قدرتهاي استكباري و با تكيه بر اعتقادات اصيل اسلامي و با درايت خويشتن مي توان مبارزه اي نفس گير اما پيروزمندانه را به نمايش گذاشت و به تمام مردم مظلوم جهان به ويژه مسلمانان ابلاغ كرد كه مي توان با تاسي به ملت ايران بر عليه حكومت هاي جبار قيام كرده حكومت اسلامي مبتني بر اراده آحاد ملت برپا كرد و توليد صنعتي سوخت هسته اي حاصل چنين فرايندي است و از چكاد اين افتخار ملي آزادي خواهي به عزت طلبي و صلح دوستي را در سرتاسرگيتي از عمق جان فرياد كرد. در اين راستا رسانه ها رسالتي سنگين تر بر دوش دارند وحدت و اتحاد ملي موضوعي نيست كه براحتي و بي تفاوتي از كنار آن توان گذشت به اعتقاد نخبگان كليه اقشار مردم بايد پاي بند اين شعار و لوازم آن باشند.
اتحاد يك ملت در برابر مشكلات و خطرات مسئوليت ها و اهداف و انسجام جامعه و دولت و بلكه امت و براي دستيابي به برنامه و آرمان ها نيازي فراگير و ثابت است . اين مهم رسالت ايجاد و تقويت وحدت و گسترش و تعميق انسجام و هماهنگي را پديد آورده و روحانيون و عالمان اين مخاطبان اصلي و ويژه اين رسالت مي باشند. ايمان به اين رسالت شرط راه است چرا كه اگر صيغه اصلي برخي شعارها بعد تبليغي آن است و طرح آن موضوعيت دارد اما امري كه رسالت يك جامعه يا قشر و گروه به شمار مي رود نمي تواند امري شعاري و ظاهري باشد.
اگر قرآن كريم پيامبر اكرم (ص ) را كه رسالت تبليغ دين و نشر شريعت را برعهده دارد مومن به آنچه بر او نازل شده مي شمارد از اين رو است كه چه كسي شايسته تر از خود پيامبر(ص ) به ايماني كه ديگران را به آن فرا مي خواند و هم از آن رو كه تا ايمان به رسالت خود نداشته باشد چگونه مي تواند ديگران را به آن فراخواند و به لوازم آن پاي بند باشد
اگر استعمارگران سيادت و رياست خود را در تفرقه ملت ها مي جويند اما بايد ايمان داشته باشيم كه راهي جز اين اصل اسلامي نداريم و عزت و كرامت و بقاي ما و حتي هدايت « ناس » و تبليغ درست دين از اين مسير روشن ولي دشوار مي گذرد.
دعوت به وحدت و انسجام منوط به ايمان به آن و پاي بندي به لوازم آن است .
يك وجه آشكار خودپسندي و استكبار و جهل اين است كه اصل همه با من جايگزين شعار « همه با هم » شود و به جاي تنازل و « تفاهم » مومنانه تنازع جاهلانه شنيد. اينها را بايد براي جامعه بويژه آنان كه از نفوذ و قدرت بيشتري برخوردارند باز گفت و مظاهر و مصاديق آن راه به گونه اي كه خود منشا كشمكش نباشد نشان داد.
روحانيت تنها با جهل و ستم نفاق و فساد و گناه دشمنان اسلام و ايران و كساني كه به منافع ملت پشت مي كنند مخالفت دارد و به هيچ چيز به اندازه منافع اسلام و مسلمين نمي تواند بها دهد و اين تعبير ديگر از وجهه مردمي روحانيت است . يك ويژگي آشكار حضرت امام خميني (ره ) همين بود كه به رغم آن جايگاه رفيع و قدرت نفوذ در عمل چنان رفتار كرد كه باور و درك عمومي جامعه همواره او را در كنار و در متن خود مي ديد و احساس مي كرد. اينكه قرآن كريم در فراخواني جامعه جاهلي به پذيرش رسالت پيامبر اكرم (ص ) از جمله اين ويژگي حضرت توجه مي دهد كه پيامبري از خود شما يا پيامبري از ميان خودشان از جمله ناظر به همين ويژگي است كه در متن جامعه و با هويت عناصري از توده مردم شكل گيرد.
روحانيت براي كردار و گفتار خود هر چقدر بر گستره و ژرفايي اين باور عمومي بيفزايد بيشتر مي تواند مايه اتحاد جامعه و عامل انسجام نيروها و دستگاه ها باشد.
روحانيت عامل تقويت اتحاد و انسجام است . بعضا محور آن چون داراي شرح صدر و بردباري فكري و اخلاقي و رفتاري مي باشد در غير اين صورت فرد روحاني نخواهد بود. اتحاد كه از آن سخن مي رود. در محدوده مرزهاي كشور يك طرح ملي و در عرصه جوامع اسلامي يك طرح فراملي است . در طرحهاي ملي و فراملي بخشي انديشيدن و سهم خواهي منطقه اي امري بي معناست . بايد ديد مجموع در سطح مورد نظر چه دستاوردي خواهد داشت .
اصل اتحاد و انسجام مي بايستي رسالت نخست باشد و راهبرد « اتحاد ملي و انسجام اسلامي » مبتني بر شرح صدر و جذب است . بهوش بايد بود كه تازه واردان و خود محوران با چنين راهبردي سازگاري نخواهند داشت حتي اگر شعار سال باشد.
در سايه اتحاد و انسجام بايد جرياناتي كه مانع همدلي و اتحاد مسلمانان بوده و جز خودمحوري و حذف ديگران به طرح ديگري نمي انديشند منزوي شده و فرصت ظهور و بروز از آنان گرفته شود.
راهبرد « اتحاد ملي و انسجام اسلامي » مبتني بر شرح صدر و جذب است . تنگ نظري و حذف نيروها از جمله با ميدان يافتن تازه واردان و خود محوري و حذف ديگران با چنين راهبردي سازگاري ندارد حتي اگر شعار سال باشد. سزاست كه اتحاد ملي را نيز جدي تر و ملموس تر از هميشه گرامي بداريم تا وحدت اين واژه مقدس تجلي عيني تر و با شكوه تري پيدا كند. در اين برهه حساس وظيفه علما و دانشمندان و روشنفكران اقتضا مي كند كه راهكارهاي موثر در جهت ايجاد وحدت ملي و انسجام اسلامي را پيش روي مسلمانان آگاه قرار داده و سپس منشور وحدت اسلامي را با توجه به نياز اصلي جهان اسلام يعني وحدت و انسجام طراحي نمايند.
منبع: روزنامه جمهوری اسلامی
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله
اعلام اتحاد ملي و انسجام اسلامي به عنوان شعار سال 1386 از سوي رهبري متضمن دو محور و مقوله اساسي در مسير حركت تكاملي نظام جمهوري اسلامي به شمار مي آيد.
رويكرد داخلي و مربوط به مرزهاي جغرافياي سياسي جمهوري اسلامي ايران و اقوام و گروههاي اجتماعي و سياسي موجود در درون آن
رويكرد برون مرزي و معطوف به اتحاد و انسجام ملل مسلمان و امت واحد اسلامي است . شناخت شرايط حاكم بر فضاي داخلي و برون مرزي ما را در مديريت هر چه موفق تر و پوياتر اين امر ياري كرده و مجوزي براي ترويج دستاوردهاي انقلاب اسلامي خواهد بود. واضح است كه معمار انقلاب براساس درايت و درك عميق و درست از شرايط داخلي و خارجي بويژه داخلي هر ساله با اعلام نامي برنامه و الگو كاري را در طول سال براي دولت و آحاد مردم طرح ريزي مي نمايند.
رهبري با اين نامگذاري خواسته اند خط كشي ها و چارچوب هاي خود ساخته احزاب و گروه هاي مختلف سياسي را از سر راه بردارند تا كشور بتواند از تمام ظرفيت هاي فكري مالي و... ايرانيان داخل و خارج كشور استفاده تمام و كمال برد. در اين ميان برخي افراد و گروه ها مسئوليت بسيار سنگين تري دارند.
صدا و سيما امامان جمعه نمايندگي هاي رهبري شوراي نگهبان و نيروهاي مسلح در اهتمام عملي به اتحاد و انسجام مسئوليت ويژه اي دارا مي باشند بويژه روحانيت مخاطب خاص و يك نهاد كاملا ريشه دار ديني و گسترده تاريخي با رسالتهايي تعريف شده از متن دين و شريعت به مسئله اتحاد و انسجام به عنوان يك رسالت اين نظر را داشته باشند. ارزيابي دقيق مبتني بر عقل و خرد جمعي از ميزان رضايتمندي يا عدم رضايت مردم از وضعيت موجود يكي از شرايط ترويج دستاوردهاي انقلاب اسلامي است .
بي شك برآوردن شدن انتظارات اكثريت اقوام يا گروهها و اقليتهاي مذهبي و ديني كه در به ثمر نشستن نهال انقلاب اسلامي نقش داشته اند پايه هاي امنيت و ثبات اقتدار ملي را از استحكام قوي تري برخوردار خواهد كرد. اگر اين مشاركت به هر دليلي كاهش يابد راه نفوذ اجانب جهت دخالت در سرنوشت ملي اين ملت گشوده مي شود و تلاش آنها را به منظور ايجاد بحران به خود معطوف كرده و امنيت ملي ما را خدشه دار خواهد كرد. اما در فضاي آرام اتحاد و همبستگي ملي مطالبات آحاد ملت از هر دسته و گروه و مرام و مكتب در چارچوب قانون اساسي كه متضمن حقوق حقه همه ملت ايران است پاسخ داده مي شود. جمهوريت اين نظام با تامين خواسته هاي مشروع ملت كه در چارچوب قانون اساسي طرح مي شود برآورده خواهد گرديد و اسلاميت آن نيز برپايه اعتقادات ريشه دار مردم ايران زمين استوار خواهد شد.
لذا اين واژه مكمل يكديگر بوده و در تكاپوي پاسخ به نيازهاي اساسي ملت مي باشند و نبايد هيچيك از اين دو عنصر به فراموشي سپرده شده و يا يكي بر ديگر ترجيح داشته باشد. دستاوردهاي عظيم ملت ايران در طول تاريخ وراي تمامي هزينه هاي پرداخت شده (جان مال و....) ارزشي فراتر از انديشه و سليقه فرد يا گروه و يا جريانهاي سياسي يافته اند. فلذا به پاس صيانت از اين همه جانفشاني شايسته است كه اتحاد ملي را جدي تر و ملموس تر از هميشه گرامي بداريم تا وحدت اين واژه مقدس تجلي عيني تر و با شكوه تري پيدا كند.
در اين صورت مي توان اميدوار بود كه ملت انقلابي ايران با تحمل تمامي ناملايمات بعد از انقلاب همچنان در كسب مدارج ترقي توسعه رفاه آزادي و جمهوري اسلامي تاكيد دارد.
ملت آزاديخواه ايران با شعار نه شرقي و نه غربي جمهوري اسلامي علاقمندي اش را به رهايي از استعمار و استثمار به پشتوانه انقلابي عظيم به ثبت رساند و اثبات كرد كه بدون وابستگي به قدرتهاي استكباري و با تكيه بر اعتقادات اصيل اسلامي و با درايت خويشتن مي توان مبارزه اي نفس گير اما پيروزمندانه را به نمايش گذاشت و به تمام مردم مظلوم جهان به ويژه مسلمانان ابلاغ كرد كه مي توان با تاسي به ملت ايران بر عليه حكومت هاي جبار قيام كرده حكومت اسلامي مبتني بر اراده آحاد ملت برپا كرد و توليد صنعتي سوخت هسته اي حاصل چنين فرايندي است و از چكاد اين افتخار ملي آزادي خواهي به عزت طلبي و صلح دوستي را در سرتاسرگيتي از عمق جان فرياد كرد. در اين راستا رسانه ها رسالتي سنگين تر بر دوش دارند وحدت و اتحاد ملي موضوعي نيست كه براحتي و بي تفاوتي از كنار آن توان گذشت به اعتقاد نخبگان كليه اقشار مردم بايد پاي بند اين شعار و لوازم آن باشند.
پايبندي به ضرورت اتحاد ملي و لوازم آن
اتحاد يك ملت در برابر مشكلات و خطرات مسئوليت ها و اهداف و انسجام جامعه و دولت و بلكه امت و براي دستيابي به برنامه و آرمان ها نيازي فراگير و ثابت است . اين مهم رسالت ايجاد و تقويت وحدت و گسترش و تعميق انسجام و هماهنگي را پديد آورده و روحانيون و عالمان اين مخاطبان اصلي و ويژه اين رسالت مي باشند. ايمان به اين رسالت شرط راه است چرا كه اگر صيغه اصلي برخي شعارها بعد تبليغي آن است و طرح آن موضوعيت دارد اما امري كه رسالت يك جامعه يا قشر و گروه به شمار مي رود نمي تواند امري شعاري و ظاهري باشد.
اگر قرآن كريم پيامبر اكرم (ص ) را كه رسالت تبليغ دين و نشر شريعت را برعهده دارد مومن به آنچه بر او نازل شده مي شمارد از اين رو است كه چه كسي شايسته تر از خود پيامبر(ص ) به ايماني كه ديگران را به آن فرا مي خواند و هم از آن رو كه تا ايمان به رسالت خود نداشته باشد چگونه مي تواند ديگران را به آن فراخواند و به لوازم آن پاي بند باشد
اگر استعمارگران سيادت و رياست خود را در تفرقه ملت ها مي جويند اما بايد ايمان داشته باشيم كه راهي جز اين اصل اسلامي نداريم و عزت و كرامت و بقاي ما و حتي هدايت « ناس » و تبليغ درست دين از اين مسير روشن ولي دشوار مي گذرد.
دعوت به وحدت و انسجام منوط به ايمان به آن و پاي بندي به لوازم آن است .
تبيين درست و تفسير جامع
يك وجه آشكار خودپسندي و استكبار و جهل اين است كه اصل همه با من جايگزين شعار « همه با هم » شود و به جاي تنازل و « تفاهم » مومنانه تنازع جاهلانه شنيد. اينها را بايد براي جامعه بويژه آنان كه از نفوذ و قدرت بيشتري برخوردارند باز گفت و مظاهر و مصاديق آن راه به گونه اي كه خود منشا كشمكش نباشد نشان داد.
براي مردم نه در برابر مردم
روحانيت تنها با جهل و ستم نفاق و فساد و گناه دشمنان اسلام و ايران و كساني كه به منافع ملت پشت مي كنند مخالفت دارد و به هيچ چيز به اندازه منافع اسلام و مسلمين نمي تواند بها دهد و اين تعبير ديگر از وجهه مردمي روحانيت است . يك ويژگي آشكار حضرت امام خميني (ره ) همين بود كه به رغم آن جايگاه رفيع و قدرت نفوذ در عمل چنان رفتار كرد كه باور و درك عمومي جامعه همواره او را در كنار و در متن خود مي ديد و احساس مي كرد. اينكه قرآن كريم در فراخواني جامعه جاهلي به پذيرش رسالت پيامبر اكرم (ص ) از جمله اين ويژگي حضرت توجه مي دهد كه پيامبري از خود شما يا پيامبري از ميان خودشان از جمله ناظر به همين ويژگي است كه در متن جامعه و با هويت عناصري از توده مردم شكل گيرد.
روحانيت براي كردار و گفتار خود هر چقدر بر گستره و ژرفايي اين باور عمومي بيفزايد بيشتر مي تواند مايه اتحاد جامعه و عامل انسجام نيروها و دستگاه ها باشد.
اتحاد طرح ملي
روحانيت عامل تقويت اتحاد و انسجام است . بعضا محور آن چون داراي شرح صدر و بردباري فكري و اخلاقي و رفتاري مي باشد در غير اين صورت فرد روحاني نخواهد بود. اتحاد كه از آن سخن مي رود. در محدوده مرزهاي كشور يك طرح ملي و در عرصه جوامع اسلامي يك طرح فراملي است . در طرحهاي ملي و فراملي بخشي انديشيدن و سهم خواهي منطقه اي امري بي معناست . بايد ديد مجموع در سطح مورد نظر چه دستاوردي خواهد داشت .
اصل اتحاد و انسجام مي بايستي رسالت نخست باشد و راهبرد « اتحاد ملي و انسجام اسلامي » مبتني بر شرح صدر و جذب است . بهوش بايد بود كه تازه واردان و خود محوران با چنين راهبردي سازگاري نخواهند داشت حتي اگر شعار سال باشد.
سخن آخر
در سايه اتحاد و انسجام بايد جرياناتي كه مانع همدلي و اتحاد مسلمانان بوده و جز خودمحوري و حذف ديگران به طرح ديگري نمي انديشند منزوي شده و فرصت ظهور و بروز از آنان گرفته شود.
راهبرد « اتحاد ملي و انسجام اسلامي » مبتني بر شرح صدر و جذب است . تنگ نظري و حذف نيروها از جمله با ميدان يافتن تازه واردان و خود محوري و حذف ديگران با چنين راهبردي سازگاري ندارد حتي اگر شعار سال باشد. سزاست كه اتحاد ملي را نيز جدي تر و ملموس تر از هميشه گرامي بداريم تا وحدت اين واژه مقدس تجلي عيني تر و با شكوه تري پيدا كند. در اين برهه حساس وظيفه علما و دانشمندان و روشنفكران اقتضا مي كند كه راهكارهاي موثر در جهت ايجاد وحدت ملي و انسجام اسلامي را پيش روي مسلمانان آگاه قرار داده و سپس منشور وحدت اسلامي را با توجه به نياز اصلي جهان اسلام يعني وحدت و انسجام طراحي نمايند.
منبع: روزنامه جمهوری اسلامی
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
