مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
بسته به شدت این وضعیت، علائم کم آبی بدن یا دهیدراسیون می‌تواند خفیف تا شدید بوده و حتی خطر جانی به همراه داشته باشند. شناسایی علائم آن در مراحل اولیه می‌تواند به درمان مؤثر این وضعیت کمک کند.
کم شدن آب بدن وضعیتی است که بدن دچار کاهش و تحلیل آب و نمک می‌شود. همانطور که می‌دانید، وجود آب و نمکها یا الکترولیتها به منظور انجام عملکردهای مختلف بدنی ضروری می‌باشد. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که بدن مقدار زیادی آب از دست دهد. این امر می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد.
علل
نوشیدن آب در حد بسیار کم یکی از معمول‌ترین دلایل کم آبی بدن می‌باشد. شما هر روزه به 8 تا 10 لیوان آب معمولی نیاز دارید. عدم تأمین این میزان آب می‌تواند به کاهش مایعات بدن بیانجامد. به طور مشابه، تعرق بیش از حد دیگر دلیل مهم این وضعیت بوده و چنانچه فردی پس از ورزش بیش از حد عرق نماید، ممکن است دچار کم آبی بدن شود. علاوه بر این موارد، گرمازدگی، قند خون بالا، استفراغ، اسهال، مصرف مواد مخدر و الکل، ورزش شدید، و غیره از دیگر علل امکان پذیر آن می‌باشند. چنانچه بلافاصله کم آبی بدن تحت درمان قرار نگیرد، فرد ممکن است دچار شوک گردد.علائم
شدت این بیماری بستگی به مقدار مایعات از دست رفته بدن دارد. در صورتی که این مایعات بلافاصله مجدداً تأمین نگردند، کم آبی بدن می‌تواند شدت گرفته و حتی منجر به مرگ شود. تشنگی بارزترین علامت آن می‌باشد؛ این عارضه همچنین همراه با خشک شدن دهان و خشک شدن پوست خواهد بود. علائم آن در کودکان کمی از علائم مشاهده شده در بزرگسلان متفاوت است. شکم، گونه‌ها و چشمهای گود رفته، خشکی دهان و اِدِم گوده گذار (ورمی که اثر انگشت در اثر فشار در پوست می‌ماند) علائمی بوده که معمولاً در کودکان مشاهده می‌شوند.علائم خفیف
علائم متداولی که به راحتی تشخیص داده می‌شوند، خشکی دهان و پوست است. اما نبایستی بلافاصله دچار وحشت شوید، به این دلیل که بعضی افراد به طور طبیعی دارای پوست خشکی می‌باشند. در ادامه فهرستی از علائم دیگری که در موارد خفیف دهیدراسیون مشاهده می‌شوند را در اختیارتان قرار می‌دهیم.• گیجی
• یبوست
• لرز
• سرگیجه
• کاهش دفع ادرار
• ادرار به رنگ زرد تیره
• خشکی پوست
• خستگی
• سردرد
• افزایش تشنگی
• ناتوانی در ادرار و تعرق
• از دست دادن اشتها
• بی‌حالی
علایم شدید
ادم گوده گذار یکی از رایج‌ترین علائم مشاهده شده در افراد مسن می‌باشد. ادم گوده گذار وضعیتی است که در آن پوست پس از اعمال فشار بر روی آن به حالت اولیه‌ی خود باز نمی‌گردد. همانطور که در بالا اشاره شد، چنانچه مایعات و نمک‌های مورد نیاز بدن بلافاصله تأمین نشوند، کم آبی بدن می‌تواند شدت یابد. به علائم بالقوه‌ی آن نگاهی انداخته و مراقب این علائم باشید:• بوجود آمدن لکه‌هایی با رنگ محو در پوست
• بالا رفتن دمای بدن
• اختلال در بینایی
• فشار خون پایین
• اسپاسم یا گرفتگی‌های عضلانی
• حالت تهوع
• ضربان قلب سریع
• تنفس سریع
• درد معده و یا قفسه سینه
• چشمهای گود رفته
• سوزن سوزن شدن دست و پا
• بیهوشی
• پوست چین برداشته یا چروکیده
• تشنج
• اغماء
• مرگ
کم شدن آب بدن در دوران بارداری
خانمها در طول سه ماهی نخست بارداری به دلیل کم آبی بدن، دچار استفراغ، و حالت تهوع می‌شوند. علائمی که در ذیل آمده نیز در این زنان مشاهده می‌شوند:
• تشنگی
• سردرد یا میگرن
• سرگیجه
• ادرار زرد تیره
• ضعف
• خشکی و شلی پوست
درمان: چه باید کرد
کم شدن آب بدن اغلب با اسهال یا استفراغ همراه است. بنابراین، در صورتی که فرد دچار هر یک از این عوارض شده باشد، حتماً به دنبال علائمی که در بالا اشاره شد، باشید. در موارد شدید، فرد بایستی بلافاصله تحت کمک‌های پزشکی قرار گیرد. چنانچه هریک از علائم شدید این وضعیت مشاهده شد و یا فرد دچار بیهوشی گردید، عاقلانه است که با اورژانس تماس بگیرید. در صورتی که به سرعت علائم آن تشخیص داده نشوند و یا موفق به ارتباط آنها به کم آبی بدن نشوید، بایستی با یک پزشک مشورت نمایید.
✔ در صورتی که فرد نشانه‌های کم آبی خفیف را از خود نشان داد، بایستی به او آب داده (در مقادیر کم) تا بنوشد. توصیه می‌شود که تنها از آب معمولی و نه نوشیدنی‌های ورزشی و یا نوشابه برای این کار استفاده کنید.
✔ در صورت امکان، این فرد بایستی به جهت تأمین مجدد مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته، یک نوشیدنی الکترولیته دریافت دارد.
✔ در صورتی که کم شدن آب بدن در اثر قرار گرفتن در گرما، تعرق و غیره باشد، فرد را بایستی به محیطی خنک‌تر انتقال داد. همچنین باید اطمینان حاصل کنید که فرد بیش از این عرق ننماید.
✔ اگر شخص لباسی پوشیده که موجب تعرق او می‌شود، به او کمک کرده آن را در آورد.
✔ چنانچه فرد در حال انجام هرگونه فعالیتی است، بایستی بلافاصله آن فعالیت را متوقف سازد. باید او را وادار به دراز کشیدن و استراحت نمایید.
چند رهنمود ساده وجود دارد که می‌توان به منظور جلوگیری از کم آبی بدن از آنها پیروی کرد. نوشیدن مقادیر کافی آب به صورت روزانه ساده‌ترین و مؤثرترین راه است. نوشیدن آب معمولی نبایستی با نوشابه، آب میوه و دیگر نوشیدنی‌ها جایگزین شود. دوم آنکه، چنانچه به طور مرتب و شدید ورزش می‌کنید و یا در بیرن از خانه کار می‌کنید؛ حتماً آب بدن خود را تأمین سازید. در صورت کم شدن آب بدن، به دلیل وجود هرگونه اختلال و یا مصرف دارو، عاقلانه است که بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی اطلاع رسانی داشته و در صورت مشاهده‌ی هرگونه نشانه و علائم این وضعیت با پزشک خود مشورت نمایید.
