پیوستگی در مقابل چسبندگی

پیوستگی و چسپندگی خواصی هستند که برای جذب بین مولکول‏ها در نظر گرفته می‏شود. مایعاتی مانند آب هر دو خواص را نشان می‏دهند. این مقاله، مقایسه‏ای بین این دو خصوصیت را ارائه می‏دهد.
پنجشنبه، 6 آبان 1395
تخمین زمان مطالعه:
پدیدآورنده: علی اکبر مظاهری
موارد بیشتر برای شما
پیوستگی در مقابل چسبندگی
 پیوستگی در مقابل چسبندگی

 

مترجم: سهیلا حاجی‏زاده
منبع:راسخون



 

پیوستگی و چسپندگی خواصی هستند که برای جذب بین مولکول‏ها در نظر گرفته می‏شود. مایعاتی مانند آب هر دو خواص را نشان می‏دهند. این مقاله، مقایسه‏ای بین این دو خصوصیت را ارائه می‏دهد.

تفاوت بین پیوستگی و چسپندگی

هنگامی که نیروهای پیوستگی یک مایع در یک لوله‏ی باریک (مانند شسشه) پایین‏تر از نیروهای چسپندگی باشند، عمل مویینگی اتفاق می‏افتد. این موضوع در اکثر مایعات واقعیت دارد. هرچند که، در مورد جیوه، نیروهای پیوستگی بسیار بالاتر از نیروهای چسپندگی می‏باشند، که به همین دلیل است که عمل مویینگی در جهت معکوس کار می‏کند.
پیوستگی اشاره به جاذبه‏ی بین مولکولی بین مولکول‏های مشابه دارد. چسپندگی اشاره به جاذبه بین مولکول‏های غیر مشابه یا سطوحی دارد که باعث می‏شود آن‏ها به یکدیگر بچسپند.
خاصیت پیوستگی در مورد مایعات بالا می‏باشد، در حالی که به نظر می‏رسد که خاصیت چسپندگی در مورد گازها پایین یا ضعیف می‏باشد. در مورد مایعات، آب هر دو خاصیت چسپندگی و پیوستگی را دارد، بنابراین، این دو خصوصیت می‏تواند به طور کامل در این مورد توضیح داده شود.

پیوستگی و چسپندگی در مایعات

خاصیت پیوستگی آب می‏تواند به واسطه‏ی شکل کروی باشد که توسط مولکول‏های آب چسپیده به یکدیگر تشکیل می‏گردد. خاصیت چسپندگی آب هنگامی که مولکول‏های آبی که در یک لوله قرار گرفته‏اند، سطح ظرف را در بالاترین سطح لمس کنند، می‏تواند مشاهده شود. در این‏جا، مولکول های غیر مشابه، آب و ظرف می‏باشند.

پیوستگی

چسپندگی

تعریف:
خاصیت مولکول‏های یک ماده به منظور چسپیدن به هم. این اصطلاح اشاره با جاذبه‏ی چسپنده یا نیروی چسپنده نیز دارد.

تعریف:
چسپندگی می‏تواند به عنوان جذب بین مولکول‏های نامشابه یا سطوحی که باعث چسپندگی آن‏ها به همدیگر می‏شود، تعریف کرد.

نتیجه: کشش سطحی، عمل مویینگی و هلالی

نتیجه: عمل مویینگی و هلالی

مثال‏ها:
تشکیل قطرات آب، هنگام بارندگی
گرایش آب به تشکیل دانه بر روی کابوت ماشین تازه مومی شده
به واسطه‏ی اثر کشش سطحی، برخی حشرات کوچک می‏توانند بر روی آب راه بروند.

مثال‏ها:
گسترش آب در یک فیلم نازک از شیشه به جای چسپیدن به هم در یک توپ
چسپیدن قطرات آب به نوک یک سوزن بعد از باران
حوله‏ی کاغذی آغشته در یک شیشه‏ی آب که در آن آب از الیاف‏های کاغذ بالا می‏رود.

قدرت نیروهای پیوستگی و چسپندگی که بر روی مایع عمل می‏کنند، برای تعیین این که آیا یک سطح مرطوب است یا نه، گفته می‏شود. در این جا سه اثر خواص پیوستگی و چسپندگی مایعات را بیان می‏کنیم.

کشش سطحی

کشش سطحی خصوصیت سطح مایع می‏باشد. این کشش توسط نیروهای پیوستگی حاصل از مولکول‏های داخلی آب که مولکول‏های سطح خود را به جلو می‏کشند، ابجاد می‏گردد. این اتفاق زمانی که مولکول‏های سطح مایع توسط مولکول‏های مشابه در طرف دیگر احاطه نشده‏اند، رخ می‏دهد، این مساله باعث می‏شود که آن‏ها مولکول‏های مجاور بیشتری را بر روی سطح جذب کنند. کشش به سمت داخل رخ می‏دهد و باعث می‏شود مولکول‏ها به شدت به همدیگر متصل شده و به طور ضعیفی بر روی محیط‏های دیگر بچسپند. در نتیجه، قطرات آب شکل گرد یا کروی داشته و به نوبه‏ی خود مساحت سطح کوچک را پوشش می‏دهند. یک مثال از این خواص تشکیل قطرات آب می‏باشد.

هلال

هلال اشاره به سطح بالایی خمیده‏ی یک مایع در لوله‏ی عمودی دارد. یک هلال محدب هنگامی که مولکول‏های مایع، جاذبه‏ی قوی‏تری به همدیگر، یعنی پیوستگی، نسبت به دیواره‏های ظرف یعنی چسپندگی دارند، به دست می‏آید. در حالی که، یک هلال مقعر هنگامی که مولکول‏های مایع جاذبه‏ی قوی‏تری با دیواره‏های ظرف نسبت به همدیگر داشته باشند، به دست می‏آید. یک منحنی محدب می تواند هنگامی که جیوه در لوله‏ی آزمایش شیشه ای قرار دارد، به دست آید، در حالی که یک منحنی مقعر هنگامی که آب به جای جیوه در همان لوله‏ی آزمایش قرار داشته باشد، مشاهده می‏شود.

عمل مویینگی

این مویینگی حاصل پیوستگی و چسپندگی بوده که در آن یک مایع از طریق یک فضای محدود در جریان بوده و باعث افزایش مقاومت بر علیه نیروی طبیعی جاذبه می‏گردد. هنگامی که پیوند بین مولکولی خود مایع پایین‏تر از جاذبه‏ی آن با محیط سطحی باشد که با آن در تعامل است، عمل مویینگی اتفاق می‏افتد. قطر ظرف و نیروهای جاذبه نیز مسئول مقدار مایع ایجاد شده می‏باشند. این عمل می‏تواند توسط خارج کردن یک نی نوشیدنی در یک فنجان آب مشاهده شود.
هر دو نیروهای پیوستگی و چسپندگی مهم می‏باشد. یک مثال از این نیروها انتقال آب از ریشه‏های گیاهان به برگ‏های آن‏ها می‏باشد. یک کشش روبه بالا توسط این نیروها ایجاد می‏گردد که ناشی از توانایی مولکول‏های آب تبخیر شده بر روی سطوح گیاهان به منظور توقف اتصال به مولکول‏های آب زیر آن‏ها می‏باشد. در این روش، آب و مواد معدنی حل شده که برای گیاهان ضروری هستند، از ریشه‏های آن‏ها به برگ‏ها انتقال می‏یابد.

 



نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
موارد بیشتر برای شما
معرفی خوشنویسان معروف قرآن کریم
معرفی خوشنویسان معروف قرآن کریم
بررسی مرقع و قطاع در خوشنویسی
بررسی مرقع و قطاع در خوشنویسی
خیابانی: آقای بیرانوند! من بخواهم از نام بردن تو معروف بشوم؟ خاک بر سر من!
play_arrow
خیابانی: آقای بیرانوند! من بخواهم از نام بردن تو معروف بشوم؟ خاک بر سر من!
توضیحات وزیر رفاه در خصوص عدم پرداخت یارانه
play_arrow
توضیحات وزیر رفاه در خصوص عدم پرداخت یارانه
حمله پهپادی حزب‌ الله به ساختمانی در نهاریا
play_arrow
حمله پهپادی حزب‌ الله به ساختمانی در نهاریا
مراسم تشییع شهید امنیت وحید اکبریان در گرگان
play_arrow
مراسم تشییع شهید امنیت وحید اکبریان در گرگان
به رگبار بستن اتوبوس توسط اشرار در محور زاهدان به چابهار
play_arrow
به رگبار بستن اتوبوس توسط اشرار در محور زاهدان به چابهار
دبیرکل حزب‌الله: هزینۀ حمله به بیروت هدف قراردادن تل‌آویو است
play_arrow
دبیرکل حزب‌الله: هزینۀ حمله به بیروت هدف قراردادن تل‌آویو است
گروسی: فردو جای خطرناکی نیست
play_arrow
گروسی: فردو جای خطرناکی نیست
گروسی: گفتگوها با ایران بسیار سازنده بود و باید ادامه پیدا کند
play_arrow
گروسی: گفتگوها با ایران بسیار سازنده بود و باید ادامه پیدا کند
گروسی: در پارچین و طالقان سایت‌های هسته‌ای نیست
play_arrow
گروسی: در پارچین و طالقان سایت‌های هسته‌ای نیست
گروسی: ایران توقف افزایش ذخایر ۶۰ درصد را پذیرفته است
play_arrow
گروسی: ایران توقف افزایش ذخایر ۶۰ درصد را پذیرفته است
سورپرایز سردار آزمون برای تولد امیر قلعه‌نویی
play_arrow
سورپرایز سردار آزمون برای تولد امیر قلعه‌نویی
رهبر انقلاب: حوزه‌ علمیه باید در مورد نحوه حکمرانی و پدیده‌های جدید نظر بدهد
play_arrow
رهبر انقلاب: حوزه‌ علمیه باید در مورد نحوه حکمرانی و پدیده‌های جدید نظر بدهد
حملات خمپاره‌ای سرایاالقدس علیه مواضع دشمن در جبالیا
play_arrow
حملات خمپاره‌ای سرایاالقدس علیه مواضع دشمن در جبالیا