مترجم: امین حسین پور
آیا میدانید نقش غضروف در مکانیسم بدن چیست؟ غضروف فاقد رگهای خونی است ولی، هنوز هم به حفظ سلامت اندامهای مختلف در بدن کمک میکند. غضروف بافت همبند سفت اما انعطافپذیری است که در بسیاری از قسمتهای بدن انسان و حیوانات وجود دارد. برای مثال، غضروف در مفاصل بین استخوانها، قفسه سینه، گوش، بینی، نایژهها، دیسکهای بین مهرهای، آرنج، زانو و قوزک پا وجود دارد. غضروف سختتر از ماهیچه است و انعطافپذیری کمتری از آن دارد ولی، به اندازه استخوان محکم نیست.
انواع غضروف
کارکرد غضروف یکی از چالشانگیزترین بخشهای بافتشناسی است. غضروف نقش مهمی در زندگی حیوانات و ماهیها ایفا میکند.غضروف هیالن، الاستیک و غضروف فیبری سه نوع اصلی غضروف در بدن انسان هستند. غضروف از ماتریس خارج سلولی متشکل از رشتههای کلاژن، ماده زمینهای و رشتههای الاستیم تشکیل شده است. سه نوع غضروف در زیر مورد بحث قرار گرفتهاند. در غضروف رگهای خونی وجود ندارند. در عوض، مواد مغذی در ماتریس پخش میشوند. در مقایسه با بافتهای همبند دیگر، غضروف با سرعت کمتری رشد و ترمیم پیدا میکند. پس، ترمیم غضروف آسیب دیده دشوار است.غضروف الاستیک در اپیگلوت و شیپور استاش وجود دارد. غضروف فیبری به طور مقت در محلهای شکستگی استخوان و به طور ثابت در سه موقعیت اصلی بدن قرار دارد که عبارتند از دیسکهای بین مهرهای ستون فقرات، منیسک زانو و به عنوان پوشش کندیل مندیبل. اکثر غضروفهای بدن غضروف هیالن هستند که در مفاصل استخوانهای بلند وجود دارد. غضروف هیالن در صفحه رشد که استخوانهای بلند کودک رشد میکنند وجود دارد.
کارکردهای غضروف
غضروف برخی استخوانها را کنار همدیگر نگه میدارد مثل غضروف دندهها. غضروف شوکهای وارده را جذب میکند و به تشکیل استخوانها در کودکان در حال رشد کمک میکند. در کودکان کم سن و سال، انتهای استخوانهای بلند بازوها و پاها از غضروف تشکیل شدهاند که به تدریج به استخوان تبدیل و بلندتر میشود. غضروف تنها بافتی است که رشد آن متوقف نمیشود! ممکن است دیده باشید که برخی افراد مسن نرمه گوش و نوک بینی بزرگتری دارند. این به خاطر وجود غضروف در آن نواحی است. غضروف مانع ساییدگی استخوانها به همدیگر میشود.
غضروف الاستیک انعطافپذیرین غضروف است چون، دارای رشتههای الاستین بیشتری است. تعادل بینقص ساختار و انعطافپذیری فراهم شده توسط این غضروف به باز ماندن ساختارهای لوله مانند کمک میکند. این غضروف برای مثال در گوش خارجی، حنجره و شیپور استاش وجود دارد.
غضروف هیالن استخوانهای مفصل را میپوشاند و به حرکت روان آنها کمک میکند. غضروف هیالن عمدتاً از رشتههای کلاژن نوع II تشکیل شده است. پاره شدن غضروف زانو با استراحت، یخ، فشار و بالا بردن سریعتر بهبود پیدا میکند.
غضروف فیبری قویترین و سختترین نوع غضروف است چون، حاوی کلاژن بیشتری از انواع دیگر است. کلاژن موجود در غضروف فیبری بیشتر از نوع I است که محکمتر از نوع II میباشد. غضروف فیبری در دیسکهای بین مهرهای ستون فقرات وجود دارد. این غضروف به اتصال تاندونها و رباطها به استخوانها کمک میکند. غضروف فیبری در نواحی با استرس بالای دیگر نیز وجود دارد و از مفصلها در مقابل شوک محافظت میکند.
اختلالات غضروف
اختلالات زیادی وجود دارند که با صدمه دیدن غضروفها مرتبط هستند. هنگامی که غضروف به استخوان تبدیل میشود، حرکت مفصل را محدود میکند. تحلیل رفتن غضروف در مفصل یکی از علائم اصلی آرتروز است که منجر به محدود شدن حرکت، التهاب مفصل و درد شدید میشود. آکندروپلازی اختلال غضروفی است که منجر به کوتاهی قد میشود. در اختلالی دیگر، تومورهای خوشخیم در غضروف به وجود میآیند.ورزش کردن منظم به حفظ سلامت مفصلها کمک میکند. استفاده از رژیم غذایی حاوی مواد مغذی ضروری به حفظ سلامت کلی فرد کمک میکند. عادتهای بد مانند سیگار کشیدن، مصرف فست فود و غیره میتوانند سلامت را به طور جدی تحت تأثیر قرار دهند و غضروفها نیز از این مسئله مستثنی نیستند.
