11 اسفند 1387 / 3 ربیع الاول 1430 / 1 مارس 2009

1) 11اسفندماه سال1324هجري شمسي: براساس عهدنامه سه جانبه كليه نيروهاي انگليسي خاك ايران را ترك گفتند. اما نيروهاي روسيه ازتخليه ايران خوددراي كردند. درهمين روزراديو مسكو اعلام كرد: روسيه قواي خود را ازيك قسمت ازايران كه تااندازه‏اي آرام به نظرمي‎رسد خارج خواهد كرد. اين نواحي شامل مشهد، شاهرود و سمنان بود.

2) 11اسفندماه سال1378هجري شمسي: سرتيپ يوسف ابوالفتحي فرمانده ناحيه انتظامي فارس هنگام بازگشت ازمأموريت تجسسي براثربروز نقض فني دربالگرد حامل ايشان؛ به شهادت رسيد. سرتيپ ابوالفتحي مدتها درجبهه‎هاي نبرد حق بر باطل چون سربازي فداكارجنگيد و سرانجام به فيض شهادت نايل آمد.

3) 11اسفندماه سال1294هجري شمسي: نظاميان انگليسي به جنوب ايران وارد شدند و گروهي بنام تفنگداران جنوب را برياست سرپرستي سايكس تشكيل دادند. اين گروه كه با حروف اختصاري(اِس پي اِر) خوانده مي‎شدند بعد ازاجراي مفاد قرارداد استعماري1907و تقسيم ايران به سه منطقه تحت نفوذ دولتهاي انگليس و روسيه بوجود آمدند.

4) 11اسفندماه سال1300هجري شمسي: مرتضي حنّانه ازاستادان برجسته موسيقي ايران متولد شد. استاد حنّانه بعد ازگذراندن دوره هنرستان موسيقي با گروهي ازهنرمندان، اركسترسمفونيك تهران را پايه گذاري كرد. سپس به ايتاليا رفت و مدتي دراين كشور به تحصيل موسيقي پرداخت و پس ازبازگشت عضو شوراي عالي موسيقي راديو شد. درهمين ايام اركسترفارابي ردايو را پايه گذاري كرد. ازآثاراستاد مرتضي حنّانه قطعاتي همچون« صبرو ظفر، بزرگداشت فردوسي» را مي‎توان برشمرد؛ همچنين كتاب«گامهاي گمشده» ازتأليفات اوست.

5) عزيمت اولين گروه از نيروهاي اردني به جبهه جنگ عراق عليه ايران(1360ش)
همزمان با آغاز جنگ تحميلي عراق عليه ايران، انواع كمك‌ها از طرف بسياري از كشورها به عراق سرازير شد تا برضد جمهوري اسلامي ايران به كـار گرفته شود. در اين ميان، ملك حسين اردني پادشاه اردن نيز با حمايت كامل از اين جنگ، خواستار پشتيباني كليه كشورهاي عربي از عراق گرديد. در اين راستا بندر عقبه اين كشور در ساحل درياي سرخ براي ارسال كمك‌هاي تسليحاتي غرب به عراق به اين منظور اختصاص يافت و سيل كمك‌ها روانه عراق گرديد. همچنين تعداد چهل هزار سرباز مسلح اردني به دستور ملك حسين در مرز اردن با عراق مستقر شدند كه در اين روز به جبهه‌هاي جنگ عليه ايران عزيمت كردند. با تمام اين كمك‌ها و همكاري ده‌ها كشور با عراق براي جنگ با نهال نوپاي انقلاب اسلامي ايران، ارتش، بسيج و سپاه اسلام، در برابر اين دشمن متحد و پيشرفته و مسلح مقاومت كرده و آنان را از خاك ميهن اسلامي بيرون راندند.

6) سالروز مهندسی بهداشت محیط

7) سوم ربيع الاول سال يك هجري قمري: در چنين روزي از ماه ربيع الاول : حضرت محمد (صلی الله علیه واله) پيامبر بزرگوار اسلام پس از سه روز اقامت در غار ثور از آن مكان خارج شدند وبه سوي مدينه هجرت كردند. كفار قريش حضرت رسول اكرم (صلی الله علیه واله) را در مسير هجرتشان از مكه به مدينه تعقيب مي كردند، از اين رو ايشان به امر پروردگار متعال در اين غار ماوا گزيدند تا پس از رفع خطر به حركت خويش ادامه دهند. شايان توجه است كه هجرت پيامبر (صلی الله علیه واله) در آينده اسلام تاثير بسيار مهمي داشت از اين رو مبدا تاريخ مسلمانان قرار گرفت .

8) درگذشت "ابوالعلاء مُعرّي" شاعر ، نويسنده و اديبِ شهير عرب (449 ق)
احمد بن عبداللَّه بن سليمان مُعِرِّي تَنوخي، از ادبا، شعرا، نحويين، لُغَويين بسيار متبحّر و حاذق مي‏باشد. وي داراي حافظه‏اي عالي و عجيب بود كه خارج از حيطه‏ي بيان و قدرت زبان مي‏باشد، به طوري كه هر چيزي را به يك بار خواندن حفظ مي‏نمود. ابوالعلاء در كودكي بر اثر بيماري آبله نابينا شد و تا آخر عمر كور بود. در ده يازده سالگي قريحه‏ي شعري بسيار عالي در خود مشاهده كرد و از آن پس به سرودن اشعار ناب پرداخت. وي مدتي در مجلس سيدمرتضي عالم و دانشمند بزرگ شيعه حضور داشته و در سلك شعراي درس و مجلس او بوده است. هرچند پس از مدتي به سبب بيان عقايدي باطل، از مجلسِ درس سيد مرتضي بيرون رانده شد. عقيده‏ي مذهبي ابوالعلاء در بين رجال نويسان محل اختلاف و نظر مي‏باشد. بيشتر بزرگانِ اين فن، او را به كفر و الحاد محكوم كرده و كافرش مي‏دانند. همچنين با بعضي از سوره‏هاي قرآن معارضه و مخالفت كرده است. ابوالعلاء، توليد نسل را روا نديده و آن را جنايت مي‏دانست كه والدين، فرزند را به اين دنيا مي‏آورند. با اين همه، عده‏اي مي‏گويند كه ابوالعلاء در اوايل حال، طريقتي باطل داشت ولي در اواخر عمر توبه كرده است. الامالي، الحقير النافع، الرسايل و... از جمله تأليفات وي مي‏باشند.

9) يورش سپاهيان يزيد به مكه و اهانت به ساحت مقدس مسجدالحرام (64ق)
يزيد بن معاويه سه سال و اندي خلافت كرد. در سال اول نواده‏ي عزيز رسول اللَّه و سلاله‏ي پاك زهرا(سلام الله علیها) و علي(علیه السلام)، حضرت امام حسين(علی السلام) را به شهادت رساند و مرتكب جناياتي شنيع گرديد. در سال دوم جنبشي را كه در مدينه آغاز شده بود به قتل عام تبديل كرد و مدينه‏ي معظمه را به خاك و خون كشيد و در اواخر خلافت نكبت بار خود براي سركوبي عبداللَّه بن زبير، يكي از فرماندهانِ سپاه خود به نام حَصين‏بن نُمير را به مكّه‏ي منوّره فرستاد. در اين حمله، حرم امن الهي را محاصره كرده و بيت اللَّه الحرام را به منجنيق بست. اين محاصره تا زماني كه خبر مرگ آن پليد به گوش حصين رسيد، ادامه داشت.

10) رحلت مرجع بزرگوار آيت اللَّه "آقا محمد كبير" عالم و فقيه (1369 ق)
آقا محمد قمي فرزند آقا حسين قمي معروف به کبير در سال 1288 ق در قم به دنيا آمد. مقدمات و سطوح را در قم و تهران خواند. از جمله اساتيد وي در اين دوره، ميرزا حسن آشتياني، آقا محمود قمي و شيخ فضل اللَّه نوري مي‏باشند. در 1319 ق به نجف رفته و از درس آخوند خراساني و ديگر علما بهره مي‏گيرد و در 1330 به قم مراجعت مي‏نمايد. وي سال‏ها به ارايه‏ي خدمات ديني مشغول بود و در يكي از مساجد اصلي شهر، اقامه‏ي جماعت مي‏نمود. از ايشان آثار و تاليفاتي بر جاي مانده است. آرامگاه ايشان در شيخان قم در مقبره‏اي كه به نام وي است، مي‏باشد. آيت اللَّه كبير به هنگام رحلت 81 سال داشت.

11) اول مارس سال1871ميلادي: مجلس ملي فرانسه به اتفاق آراء، ناپلئون سوم و خانواده وي را ازسلطنت درآن كشور رسماً خلع كرد و به اين ترتيب سلطنت بطور كلي ازفرانسه و ديگركشورهايي كه او ضميمه فرانسه كرده بود برچيده شد.

12) اول مارس سال1966هجري ميلادي: نخستين سفينه فضايي بشربرسطح سياره زهره فرود آمد. اين سفينه را كه وزنش به يك تن مي‎رسيد شوروي سابق به فضا پرتاب كرده بود. سفينه ياد شده كه«ونوس3» نام داشت فاصله كره زمين تا سياره زهره را درمدت سه ماه و نيم پيمود.

13) وقوع فاجعه "واسي" و آغاز جنگ‏هاي مذهبي اروپا (1562م)
شكل‏گيري مذهب پروتستان در قرن شانزدهم ميلادي و ايجاد انشعاب در مسيحيت زمينه‏ساز منازعاتي شد كه در تاريخ اروپا به جنگ‏هاي مذهبي موسوم مي‏باشد. در 17 ژانويه 1562م به موجب فرمان صلح نايب‏السلطنه شارل نهم، پروتستان‏ها، نوعي آزادي در اعمال مذهبي پيدا كردند. اين وضعيت مي‏توانست به حل منازعات بين اين گروه بيانجامد. اما در اول مارس همين سال در جريان عبور رهبر كاتوليك‏ها از منطقه واسي در فرانسه، بين طرفداران دو مذهب درگيري رخ داد كه سبب كشته شدن 23 نفر از پروتستان‏ها گرديد و جنگ‏هاي مذهبي به انتقام از آنها آغاز شد. اين جنگ‏ها در هشت مرحله حد فاصل سال‏هاي 1562 تا 1598م جريان داشت. جنگ‏هاي نخستين به نفع پروتستان‏ها به پايان رسيد تا اينكه اين جنگ‏ها پس از 36 سال، در سال 1598م با فرمان هانري چهارم معروف به فرمان نانْتْ، خاتمه يافت. بر اساس اين فرمان يك سري آزادي‏هايي براي پروتستان‏ها در نظر گرفته شد. از جمله آزادي عقيده، آزادي عبادت خصوصي و دسته جمعي، بهره‏مندي از حقوق مدني، بقاي تشكيلات كليساي پروتستان و... . هفتاد سال بعد از آن، در زمان لويي چهاردهم فرمان نانت ملغي گرديد.

14) آغاز سلطنت صد روزه "ناپلئون بُناپارت" پس از فرار او از تبعيدگاه (1815م)
در پي ده ماه تبعيد ناپلئون بُناپارت در جزيره اِلب، وي در 27 فوريه 1815م با هزار نفر از افسران و ژنرال‏هاي وفادار به خود از جزيره گريخت و در اول مارس 1815 به فرانسه بازگشت. بدين ترتيب با ورود ناپلئون به فرانسه، سلطنت صد روزه او نيز آغاز شد. در اين هنگام، ناپلئون براي مقابله با نيروهاي انگليس و پروس كه در بلژيك صف‏آرايى كرده بودند، حمله پيشگرانه‏اي به خطوط دفاعي آنها به عمل آورد ولي در اين نبرد كه در دشت واتِرلو در گرفت، در 18 ژوئن 1815م از نيروهاي انگليس و پروس شكست خورد. پس از اين شكست، چون ناپلئون از تجهيز قوا براي ادامه نبرد نااميد شد به نفع پسرش از مقام سلطنت استعفا داد. ولي متحدين به تقاضاي او براي تفويض اين مقام به پسرش اعتنا نكردند و لويي هجدهم بار ديگر بر تخت امپراتوري فرانسه تكيه زد. ناپلئون اين بار به جزيره دور دست سنت هلن در جنوب اقيانوس اطلس تبعيد شد و شش سال بعد در سال 1821م در همانجا مرد.

15) پايان حكومت سلطنتي در فرانسه با خلع ناپلئون سوم از سلطنت (1871م)
لويى ناپلئون، برادرزاده ناپلئون بُناپارت، در سال 1848م به رياست جمهوري فرانسه رسيد و از اين زمان جمهوري دوم فرانسه آغاز شد. وي پس از چندي خود را امپراتور فرانسه خواند و 18 سال در اين مقام ماند. عاقبت پس از شكست سنگين فرانسه از آلمان، مجلس ملي فرانسه، ناپلئون سوم، پادشاه اين كشور را از سلطنت خلع و نظام سلطنتي را لغو كرد. با انقراض سلطنت در فرانسه در اول مارس سال 1871، جمهوري سوم در اين كشور آغاز شد.

16) تولد "ريونو آكوتا گاوا" نويسنده و اديب ژاپني (1892م)

17) تصرف جزيره "پورتوريكو" توسط مهاجمان امريكايي (1898م)
جزيره پورتوريكو واقع در اقيانوس اطلس در شمال امريكاي جنوبي، در سال 1493م توسط كريستف كلمب كشف شد و از سال 1509م به تصرف استعمارگران اسپانيايى درآمد و حدود 400 سال تحت حاكميت آنها قرار داشت. در اين ميان، قيام‏هاي متعدد مردمي عليه اسپانيايى‏ها در نيمه اول قرن نوزدهم سركوب شد. در سال 1868 نيز قيام مردمي اگرچه توفيقي نيافت اما مسئله استقلال پورتوريكو مطرح گرديد. با اين حال، در جريان كنفرانس پاريس در سال 1898 مالكيت امريكا بر اين منطقه تثبيت و به عنوان جزئي از خاك امريكا شناسايي شد. امريكا پس از انضمام اين جزيره به خود، آن را به زرّادخانه‏اي عظيم تبديل كرد، به گونه‏اي كه در اين جزيره سيزده پايگاه نظامي ايجاد كرده است.

18) درگذشت "مصطفي بارزاني" باني حزب دموكرات كردستان عراق (1979م)
ملامصطفي بارزاني، مبارز كُرد و پايه‏گذار حزب دموكرات كردستان عراق، در سال 1902م در منطقه كردستان اين كشور به دنيا آمد. وي دوران كودكي و جواني خود را در دهكده بارزان در مجاورت مرز ايران و تركيه در داخل عراق سپري كرد و در مكتب‏خانه‏هاي روستا به تحصيل پرداخت. ملامصطفي بارزاني در 29 سالگي اولين طغيان خود را عليه حكومت بغداد آغاز نمود كه به دستگيري و تبعيد وي به بغداد انجاميد. وي در سال 1944م از نوري سعيد نخست‏وزير وقت عراق، خواستار خودمختاري كردستان عراق شد كه با مخالفت شديد بغداد مواجه گرديد و بين دو طرف درگيري‏هايى‏روي داد. در نبردهاي سنگيني كه بين قواي بارزاني و نيروهاي دولتي روي داد، بيشتر همراهان بارزاني تار و مار شدند و او با باقي‏مانده افراد خود با تحمل مشقات فراوان به سوي مرزهاي ايران گريخت. ملامصطفي پس از فرار از عراق، در ايران بيكار ننشست و به ياري تشكيلات سياسي شورشيان كرد در كردستان ايران پرداخت. از اين رو توسط رهبر شورشيان كردستان ايران مدال شجاعت دريافت كرد و مدتي نيز به فرماندهي قواي كرد ايران منصوب شد. اما اعزام ارتش حكومت مركزي ايران در سال 1947م (1326ش) به كردستان و سپس آذربايجان ايران، پايان روياهاي بارزاني در ايران بود. پس از اين حمله، ملامصطفي و افرادش گام به گام و شهر به شهر از برابر قواي دولتي ايران عقب نشستند. اما چون مورد تعقيب دولت عراق هم بود، چاره‏اي جز فرار به اتحاد جماهير شوروي سابق از طريق راه‏هاي كور وصعب‏العبور نديد. وي يازده سال در شوروي و پايتخت‏هاي اروپاي شرقي به سر برد تا اينكه با وقوع كودتاي 1958 عراق و سرنگوني رژيم سلطنتي آن، راهي اين كشور شد و مورد استقبال سران كودتا واقع گرديد. با اين حال، بارزاني در سال1961م از عبدالكريم قاسم، رئيس حكومت نظامي عراق، خواستار خودمختاري كردها شد. اين خواسته بارز اين، قاسم را به خشم آورد و به 12 سال آرامش در شمال عراق پايان داد. از اين پس، آتش جنگ بار ديگر در نواحي كردنشين شعله‏ور گرديد و اين وضعيت در دوران حكومت زمام‏داران بعدي نيز ادامه يافت. با اين حال ملامصطفي در دوران حكومت احمدحسن البكر توانست با برخورداري از حمايت مالي و نظامي شاه مخلوع ايران، تجديد قوا كند و حملات عليه عراق را شدت بخشد. نقطه پايان اين درگيري‏ها، انعقاد پيمان 1975 الجزيره بود و از آن پس، بارزاني در ايران به صورت تحت نظر زندگي مي‏كرد. ملامصطفي بارزاني در سال 1979م دچار بيماري سرطان شد و هنگامي كه براي معالجه در امريكا حضور داشت، در اول مارس 1979م در 77 سالگي درگذشت.

19) روز ملي و استقلال "بوسني و هرزگوين" (1992م)
سرزمين بوسني و هرزگوين از سده‏هاي گذشته، تحت حكومت و فرمان اتريش و مجارستان بود، در حالي كه اسماً در امپراتوري عثماني قرار داشت. در سال 1908م اتريش - مجارستان همه آن را به خود ملحق كرد و پس از پايان جنگ جهاني دوم، بوسني و هرزگوين ضميمه كشور جديد يوگسلاوي گرديد. در اين زمان، اگرچه، اين سرزمين از حق خودمختاري و آزادي‏هاي اجتماعي و مذهبي تا اندازه‏اي برخوردار بود، ولي تعارض و نارضايى در ميان مردم محسوس بود. در آوريل 1990م حزب كمونيست يوگسلاوي منحل شد و اولين انتخابات چند حزبيِ بعد از جنگ در آن كشور برپا گرديد. پس از چندي در 15 اكتبر 1991، مجلس ملي بوسني، راي به استقلال كامل و جدايى آن از يوگسلاوي سابق داد و در اول مارس 1992م پس از يك همه‏پرسي، بوسني و هرزگوين، صربستان و كرواسي هر يك استقلال كامل يافتند. اما از اين پس، بوسني مورد حمله صرب‏ها و كروات‏ها قرار گرفت و به ويژه از جانب صربستان خسارات جاني و مالي فراواني بر بوسني وارد گرديد و تا نيمه سال 1993م، اين سرزمين در آتش ناامني و قتل و غارت صربستان قرار داشت. اين جنگ‏ها تا زمان انعقاد قرارداد صلح دِيتون در سال 1996م ادامه يافت و ده‏ها هزار نفر را به كشتن داد و خسارات فراواني به بار آورد. لازم به ذكر است كه در اين ميان، جمهوري اسلامي ايران، كمك‏هاي انسان دوستانه فراواني براي مردم مسلمان بوسني ارسال كرد كه اين امر در ادامه مقاومت و پيروزي مبارزان مسلمان بوسني تاثيري فراوان داشت. هر چند پس از ايجاد ثبات در منطقه، كمك‏هاي ايران مورد بي‏مهري قرار گرفت و حضور جمهوري اسلامي در منطقه كمرنگ شد. كشور بوسني و هرزگوين در اروپاي جنوبي و شمال غربي شبه جزيره بالكان واقع شده است. بوسني و هرزگوين حدود 51/129 كيلومتر مربع مساحت و در حدود 4 ميليون نفر جمعيت دارد. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت آن تا سال 2025 حدود 4/5 ميليون نفر گردد. اكثريت مردم بوسني مليت بوسنيايى داشته و به 3 زبان رسمي بوسنيايى، كروات و صرب صحبت مي‏كنند و اكثراً پيرو آيين اسلام هستند. پايتخت بوسني و هرزگوين، سارايوو و شهرهاي مهم آن توزلا، بيهاچ و موستار مي‏باشد واحد پول اين كشور مسلمان اروپايي ماركاي بوسني و هرزگوين مي‏باشد. اين كشور با نظام سياسي جمهوري فدرال چند حزبي با 2 مجلس قانون‏گزاري اداره مي‏شود. اول مارس سال‏روز رفراندوم استقلال اين كشور در سال 1992م را روز ملي بوسني و هرزگوين نام‏گذاري كرده‏اند.

20) درگذشت "ژان گاتمن" پايه‏گذار جغرافياي سياسي نوين (1994م)