عوامل مؤثر بر عدم تعادل هورمونی

اصطلاح «هورمون» به ماده‌ی شیمایی اشاره دارد که توسط غده درون ریز و یا اندام بدن انسان ترشح می‌شود. هورمون‌ها به طور جامع به هورمونهای پپتیدی، هورمونهای استروئیدی، و مونوآمین‌ها طبقه بندی می‌شوند. هورمونها پیام رسان‌های شیمیایی بوده که توسط جریان خون به بافتها و سلوهای هدف انتقال یافته و در آنجا پاسخ ویژه‌ای را تولید و یا فرایند حیاتی بدن مرتبط با رشد، سوخت و ساز و تولید مثل را تنظیم می‌سازند.
چنانچه غدد و یا اندامهایی که هورمونها را تولید و ترشح می‌کنند تحت تأثیر منفی قرار گیرند، ممکن است موجب بروز انبوهی از علائم آزار دهنده شوند. در این مقاله به برخی عوامل مؤثر در عدم تعادل هورمونی در چند هورمون پرداخته و نیز هورمونهای دیگری از جمله هورمون رشد انسانی، استروژن و پروژسترون، و تیروکسین را در مقاله‌ای تحت عنوان «علائم عدم تعادل هورمونی» به طور مفصل مورد بررسی قرار داده‌ایم.
انسولین
انسولین و گلوکاگون هورمونهای پپتیدی بوده که به ترتیب توسط سلولهای بتا و سلولهای آلفای لوزالمعده ترشح می‌شوند. آنها نقشی حیاتی در تنظیم قند خون بازی می‌کنند. گلوکاگون تبدیل گلیکوژن ذخیره شده از کبد به گلوکز را تسهیل می‌سازد. در حالی که ترشح گلوکاگون افزایش سطوح قند خون را افزایش می‌دهد، ترشح انسولین سطوح قند خون را کاهش خواهد داد. انسولین به کبد، ماهیچه و بافت‌های چربی پیغام داده که گلوکز را از خون گرفته و آن به شکل گلیکوژن ذخیره سازند.
 ترشح بیش از حد انسولین منجر به هیپوگلیسمی (سطوح پایین قند خون)، شده که گاهی اوقات ممکن است موجب بروز شوک انسولینی در فرد شود. سردرگمی، ضعف، خستگی، سرگیجه، تعریق، و یا از دست دادن هوشیاری برخی از نشانه‌های مرتبط با سطوح پایین گلوکز خون می‌باشند. چنین افرادی نیاز دارند که به عنوان اقدامی احتیاطی با خود شیرینی و شکلات همراه داشته باشند.
 دیابت، نوعی بیماری است که با سطوح بالای قند خون مشخص شده و به دلیل ترشح ناکافی انسولین و یا عدم توانایی بدن برای استفاده درست از انسولین رخ می‌دهد. تشنگی بیش از حد، تکرر ادرار، افزایش اشتها، کاهش وزن، ضعف، مشکلات بینایی، و غیره، برخی از علائم دیابت می‌باشند.

هورمون کاهنده ادرار
ADH مخفف هورمون کاهنده ادرار می‌باشد. ADH که همچنین وازوپرسین نامیده می‌شود، توسط غده هیپوفیز ترشح می‌گردد. این هورمون از غلظت یافتن بیش از حد ادرار جلوگیری می‌کند. ترشح بیش از حد این هورمون باعث می‌شود ادرار جمع شده و غلظت یابد. همچنین می‌تواند موجب احتباس آب شود که به نوبه‌ی خود ممکن است موجب پف کردن بدن شود. ترشح ناکافی این هورمون می‌تواند موجب بروز دیابت بی‌مزه شود، این عارضه با تشنگی مفرط و دفع ادرار بسیار رقیق مشخص می‌شود.
به این دلیل که عدم تعادل هورمون منجر به بروز بیماریهای مختلفی می‌شود لازم است که درمان لازم در این مورد اتخاذ شود.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.