وايمكس wimaxچيست؟

كساني كه آخرين اخبار در زمينه فن آوري هاي بي سيم را دنبال مي كنند، از خبرهاي مرتبط با فن آوري نسبتا جديدي كه با عنوان وايمكس شناخته مي شود اطلاع دارند.اين فن آوري به منظور بالابردن اتصال باندپهن در دستگاه هاي موبايل و ثابت كه در سرتاسر جهان استفاده مي شود ايجاد شده است.
امروزه اين فن آوري براي رساندن اينترنت پرسرعت و اتصالات بهتر به كشورهايي كه از نظر اقتصادي با مشكل روبرو هستند استفاده مي شود. وايمكس به عنوان گزينه بي سيم پرسرعت شناخته شده است و مي تواند از علاقمندي رو به رشد كاربران در دستيابي به ميزان زياد داده بر روي تلفن هاي همراه پشتيباني كند.
خواه ناخواه استفاده گسترده از وايمكس منوط بر آزمايش هاي موفقيت آميز اين فن آوري خواهد بود كه همزمان با توسعه ديگر فن آوري هاي بي سيم پرسرعت كه رقيب وايمكس به شمار مي آيند انجام مي گيرد. تنها با گذشت زمان مشخص خواهد شد كه آيا وايمكس تبديل به بخش مهم آينده تلفن همراه خواهد بود و يا نه!

تعريف وايمكس

مجمع وايمكس- گروهي كه بر توسعه و گسترش اين فن آوري متمركز است- وايمكس را به عنوان يك فن آوري استاندارد كه نقل و انتقال دسترسي باندپهن بي سيم در مقياس وسيع را به عنوان جايگزين اتصال كابلي و DSL فراهم مي كند تعريف كرده است. (وايمكس مخفف: قابليت كار با سيستم هاي ديگر در برای دسترسی ماكروويو ) - يا IEE 802.16 و Wireless MAN- دسترسي با پهناي باند زياد را به فواصل طولاني تر از 802.16 (LAN بي سيم )
به بيان ديگر وايمكس اتصال اينترنت پر سرعت دستگاه هاي همراه و ثابت را به كاربران ارائه مي دهد تا بتوانند با سرعت بالا به داده هاي زياد دسترسي يابند.

تاريخچه وايمكس

از وايمكس به عنوان وسيله اي براي افزايش سرعت باندپهن در مناطقي كه از نظر اقتصادي با مشكل روبرو هستند استفاده مي شود. اين فن آوري به عنوان گزينه ارزانتر نسبت به ديگر گزينه هاي موجود در كشورهاي در حال توسعه جهت راه اندازي شبكه هاي اينترنت پرسرعت، مطرح شده است.با آزمايش وايمكس در كشورهاي درحال توسعه كشورهاي جهان اول نيز به استفاده از اين فن آوري ارزان قيمت علاقمند شده اند و دولت ها و شركت ها به دنبال توسعه وايمكس در كشورهاي خود هستند.

نكات مثبت وايمكس

چهار عنصر تعريف كننده موجب تفاوت وايمكس با ديگر فناوري هاي بي سيم شده است.
• وايمكس يك روش دسترسي بي سيم و با پهناي باند زياد است(BMA) . كه ارتباط سريع و با پهناي باند بالا را به نقاط دور ايجاد مي كند. اين فناوري منطبق باIEEE 802.16/ETSI HiperMAN مي باشد و مناسب تجهيزاتي است كه قابليت كار با سيستم هاي ديگر را دارند.
• فناوري كه مبنا و اساس این استاندارد است اغلب با عنوان "Wireless MAN wireless local loop" يا وايمكس شناخته مي شود.
• مهمترين ويژگي وايمكس قابليت كار محصولات توليد كنندگان مختلف با هم مي باشد.
• وايمكس از روش هاي مدولاسيون متفاوتي در بين مصرف كننده ها بهره مي جويد و از ايستگاه هاي پايه در فواصل مختلف استفاده مي كند.

استانداردهاي وايمكس

طي سال ها استانداردهاي مختلفي براي وايمكس ارائه شده است كه هر كدام براي هدف خاصي مناسب مي باشند. در شكل فوق ليستي از اين استانداردها را مشاهده مي كنيد.

مزايا و برتری های وایمکس: ویژگی ها و خصوصیات فنی

شبکه های بنا شده با تکنولوژی WiMAX، جزء شبکه های wireless شهری محسوب می شوند که به راحتی می توانند با وجود منطقه ی بسیار وسیعی که دکل های WiMAX تحت پوشش خود قرار می دهند، کل شهر و یا شهرک های صنعتی و مناطق استراتژیک را پوشش دهند و قابلیت استفاده ی اینترنت بسیار پر سرعت را از طریق این تکنولوژی برای سازمان ها، ارگان ها و شرکت های تجاری و همچنین منازل مسکونی امکان پذیر سازند.
به کمک WiMAX، سرعت داده هايی مانند Wi-Fi، پشتیبانی می شوند و موضوع تداخل امواج نیز کاهش می یابد. یکی از ویژگی های این تکنولوژی عدم نیاز به دید مستقیم بین مشترکان و دکل های BTS می باشد.
از جمله خصوصیات WiMAX آن است که علاوه بر داده، صدا و تصویر را نیز به خوبی پشتیبانی می کند و سرویسی که ارائه می شود به صورت کاملاً نامحدود می باشد و هیچ گونه محدودیت حجمی و یا زمانی ندارد و این بدان معناست که کاربر می تواند بدون هیچ محدودیت زمانی، در تمام شبانه روز به هر مقدار و حجمی که پهنای باندش اجازه می دهد download و یا upload داشته باشد.
یکپارچگی مودم، فرستنده و گیرنده ی رادیویی در سایز بسیار کوچک و قابل حمل و امکان نصب بسیار آسان آن نیز جزو برتری هایی محسوب می شود که نسبت به سایر فن آوری های مشابه خود داراست. امکان مدیریت مودم کاربر از راه دور توسط شرکت و کارشناسان فنی و قابلیت به روز رسانی نرم افزارهای مودم نیز در زمره ی این گونه موارد قرار می گیرند.
عدم نیاز به دید مستقیم میان مودم سمت کاربر و آنتن مرکزی و شعاع فوق العاده زیاد تحت پوشش آن در حین سرعت بالای انتقال داده نیز از جمله ویژگی های دیگر آن محسوب می شود. که توپولوژی های پیشرفته ( شبکه های mesh ) و تکنیک های آنتنی (beam-forming، STC و تنوع آنتن ) می توانند برای پوشش برد بیشتری به کار روند که این تکنیک های پیشرفته همچنین می توانند برای افزایش کارایی طیفی، ظرفیت، استفاده مجدد، توان خروجی ماکزیمم و میانگین برای هر کانال RF (فرکانس راديويي) مفید واقع گردند.
خصوصیت interoperability در این تکنولوژی، بدین معناست که کاربر می تواند هر محصول مورد علاقه ی خود را خریداری کند ( با ویژگی های مورد نظرش ) و مطمئن باشد که این محصول با سایر محصولات مورد تایید مشابهش هماهنگی و سازگاری خواهد داشت که این امر رقابت بین شرکت ها، بهتر شدن کیفیت محصولات و کاهش قیمت ها را در پی خواهد داشت.

نمونه هایی از کاربردهای وایمکس

وايمكس در فجايع طبيعي

يكي از مزاياي وايمكس تا كنون، نقشي بوده است كه اين فن آوري توانسته است در برقراري ارتباط در زمان فجايح طبيعي ايفا كند. در سال 2004 شبكه موجود وايمكس در اندونزي تنها وسيله ارتباطي موجود پس از خسارت هاي وارده بر اثر سونامي در اين كشور بود. به علاوه پس از طوفان كاترينا در سال 2005 از وايمكس به عنوان وسيله ارتباطي در منطقه نيواورلان استفاده شد.

وايمكس براي تلفن همراه

به دليل تاریخچه وايمكس در كشورهاي درحال توسعه و تاثيري كه اين سرويس در مواجه شدن با فجايع طبيعي داشته است بيشتر تمركز توسعه وايمكس از سوي دولت ها و شركت هاي تجاري بر روي راه حل هاي وايمكس ثابت بوده است. اگرچه طي سال هاي اخير تمايل روبه رشدي در مورد وايمكس موبايل ايجاد شده است. مهم‌ترین خصوصیت و برتری WiMAX که باید عنوان گردد همان قابلیت سیار بودن آن است که موجب می شود که این تکنولوژی را وارد لپ تاپ ها، کامپیوترهای دستی و در نهایت گوشی های تلفن های همراه سازد و این امکان را به آن ها می دهد که دیگر کاربران برای استفاده از اینترنت پر سرعت نیاز به استقرار در یک مکان خاص و یا محدوده ی بسیار محدود نداشته باشند و بتوانند در هر حال و حتی در حال حرکت نیز با سرعت های بالا از این امکان بهره مند گردند.
وايمكس موبايل امكان اتصال گوشي هاي تلفن همراه به اينترنت بسيار پرسرعت تر را به وجود مي آورد و موجب افزايش انتقال داده بر روي گوشي هاي تلفن همراه مي شود. به اين معنا كه افرادي كه قصد استفاده از سرويس هاي پرسرعت اينترنتي بر روي تلفن هاي همراه خود دارند مي توانند وايمكس را به عنوان راهي براي رسيدن به هدف خود انتخاب كنند.
یکی از ویژگی های جالب و قابل توجه در این مورد بار گذاری اطلاعات بر روی گوشی هامی باشد که می تواند برای جنبه های تبلیغاتی بسیار موثر واقع گردد و آن هم بدین صورت است که مثلاً فردی که در حال گذر از یک پل هوایی است به یک باره حجمی از اطلاعات بر روی گوشی وی فرستاده می شود که می تواند در قالب تصویر، صوت و یا...
باشد که برای جنبه های تبلیغاتی بکار گرفته شود و یا تعداد قابل توجهی افراد که روزانه از مترو استفاده می کنند که در هر ایستگاه نوع خاصی از تبلیغات می تواند برای این افراد فرستاده شود که این جنبه ها موج جدیدی از این فن آوری فوق العاده را در دنیای امروزی نمایان می سازند.

دیگر کاربردهای عملی وايمکس :

یکی از دلایل همه گیر نشدن استفاده کاربردی از کارت های بانکی و حذف از سیستم پرداخت های خرد در برخی کشورها از جمله ایران، عدم وجود زیر ساخت های لازم جهت گسترش شبکه های انتقال داده برای برقراری ارتباط بین هزاران دستگاه POS و ATM موجود در کشور می باشد. لذا این تکنولوژی به عنوان فن آوری پیشرفته در عرصه ی فن آوری اطلاعات می تواند موثرترین و کاراترین راه حل موجود باشد تا این خلل موجود را حل کند و سیستم خرید از فروشگاه ها، سازمان ها و شرکت های تجاری را آسان سازد.
توسعه ی ظرفیت تجارت الکترونیکی نیز از دیگر جنبه هایی است که حائز اهمیت می باشد. راه اندازی تدارک الکترونیکی در کشورهایی نظیر ایران، به توسعه ی ICT و افزایش قابلیت های دولت و پردازش تراکنش ها به شکل موثرتری منجر خواهد شد که فواید آن در بخش های دیگر نظیر پرداخت ها و مالیات ها، تخصیص منابع مالی و تامین اجتماعی آشکار می شود. که البته تحقیقات بیشتری برای یافتن بهترین شیوه ی پیاده سازی این گونه سیستم ها در کشورهای در حال توسعه مورد نیاز است.
قابلیت امنیت بالای داده هایی که در این شبکه وجود دارد موجب می شود تا داده ها به صورت رمز گذاری شده منتقل شوند و دسترسی به داده ها فقط با داشتن مجوز مربوطه ( به صورت username و password ) امکان پذیر باشد و کاربران و علی الخصوص کاربران سیار بتوانند در هر نقطه ای با داشتن چنین اجازه ای به این شبکه متصل شده و از امکانات ویژه ی آن برخوردار گردند.
علاوه بر این همانطوری که ذکر شد در برنامه های این تکنولوژی، استفاده از سرویس هایی همچون VoIP نیز گنجانده شده است که ممکن است این تکنولوژی را به عنوان یکی از رقبای سیستم موبایل کلاسیک تبدیل کند.
ایجاد یک شهر یا شهرک الکترونیکی نیز از جمله اهداف این تکنولوژی برای رسیدن به آن می باشد که بدین وسیله بتوان موجبات آماده سازی چنین بستری را فراهم سازیم.
و البته تسهیلات و امکانات بسیار زیاد دیگری نیز هستند که در اینجا مجال گفتن آن ها نیست.

گوشي هاي با قابليت وايمكس

با توسعه وايمكس موبايل چند شركت سازنده گوشي تلفن همراه برخي محصولات خود را با اين قابليت ارائه كردند. براي مثال گوشي 810 نوكيا وDeluxe SPH-P9000سامسونگ با قابليت وايمكس ارائه شده اند. انتظار مي رود چندين گوشي تلفن همراه ديگر نيز طي يك تا دو سال آينده جهت برآورده كردن نياز كاربراني كه اشتياق به استفاده از وايمكس در تلفن هاي همراه خود دارند به بازار روانه شود.

رقابت با وايمكس

يكي از دلايل مهم كه افراد در فرض كردن وايمكس به عنوان فن آوري مهم آينده شك دارند اين است كه فن آوري هاي بسياري به عنوان رقيب وايمكس مطرح شده اند كه حتي مي توانند اتصال پرسرعت اينترنت به تلفن همراه را نيز فراهم كنند. گمان مي رود شبكه هاي پيشرفته 3G سرويس هاي Wi-Fi عرضه مي كنند كه مي تواند از نظر سرعت با وايمكس رقابت كند. شبكه هاي 4G كه در حال حاضر فعاليت مي كنند مي توانند حتي Wi-Fi موبايل را سريع تر كنند و تهديد بزرگتري براي وايمكس به حساب مي آيند.يكي از فن آوري هاي جديدي كه با وايمكس رقابت مي كند LTE است و متصديان ارتباطي مهم در آمريكا در نظر دارند با اين فن آوري مستقيما وارد رقابت با وايمكس شوند.
در مورد آينده وايمكس سه پيش بيني وجود دارد
1. سلطه وايمكس . در پيش بيني اول آزمايش وايمكس موفقيت آميز خواهد بود و اين فن آوري تبديل به گزينه برتر اتصالات اينترنت پرسرعت در سرتاسر جهان خواهد شد.
2. هم زيستي وايمكس با ديگر فن آوري ها. در پيش بيني دوم وايمكس جايگاه خود را در بازار رقابتي حفظ خواهد كرد و در كنار ديگر فن آوري ها مانند LTE به فعاليت خود ادامه مي دهد و يكي از گزينه هاي پيش روي كاربران تلفن همراه در اتصالات اينترنت پرسرعت خواهد بود. 3. از بين رفتن وايمكس. در اين پيش بيني راه اندازي وايمكس با موفقيت انجام نخواهد شد و شركت هاي سرمايه گذار دچار مشكل مالي خواهند شد. راه حل هاي پيشرفته 3G/4G اينترنت پر سرعت را به تلفن هاي همراه بيشتري ارائه مي كنند و اين پايان وايمكس را رقم خواهد زد.
در ميان اين پيش بيني ها گزينه فعاليت وايمكس در كنار ديگر فن آوري ها از ديگر گزينه ها محتمل تر است. اما تنها زمان و آزمايش هاي آينده وايمكس واقعيت هاي آينده اين فن آوري را نشان خواهد داد.

منابع :

Persianarticles
Avaxnet
electronews

/س