در این‌جا بحث ما درباره‌ی «محیط اجتماعی» است و این که تحریکات موجود در جامعه، به همراه عوامل دیگرِ خودارضایی و حرکت جامعه به سوی دیر ازدواج کردن، فشار روحی زیاید بر جوانان وارد می‌کند. در حقیقت، ما نه تنها زمینه‌ی سرکشی غریزه‌ی جنسی را فراهم می‌آوریم، بلکه یگانه راهیِ ارضای سالم شهوت را که ازدواج است، به عقب انداخته، از انجام به موقع آن جلوگیری می‌کنیم، در نتیجه جوان یا باید به انحرافات جنسی تن دهد که هر یک عواقب ناگوار خود را به همراه دارند یا دچار محرومیت جنسی و فشارهای روانی و مضرّاتش شود، که این محرومیت، بعدها زمینه‌‌ای خواهد شد برای استمنا و دیگر گناهان جنسی. در این میان، فقط عده‌ای با پرهیزکاری و تقوا می‌توانند زندگی بدون احساس محرومیت و گناه را در پیش گیرند.
تحریکات اجتماعی، شامل مسائل گوناگونی است که دو مورد از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
الف) بی‌حجابی
برهنگی، خودآرایی و عشوه‌گری زنان، باعث تحریک دائم مردان، به ویژه نسل جوان می‌شود که این وضع با مسئله‌ی آسایش و امنیت روانی جامعه سازگاری ندارد. (2)اسلام هم برای جسم انسان آزادی قائل است و هم برای روح او، بدین‌گونه که می‌گوید: انسان آزاد است تا جایی که به آزادی جسمی و روحی دیگران لطمه نزند؛ در این تعریف، علاوه بر سلامت جسمانی، به آسایش و امنیت روانی نیز توجه شده است، ولی غرب فقط به بُعد جسمانی توجه می‌کند و آزادی انسان را تا حدی می‌داند که به جسم دیگران آسیبی نرساند، و این چنین از جنبه‌ی روحی و روانی و معنوی غافل مانده است. به هر حال، بی‌حجابی نیز یکی از عوامل از بین رفتن امنیت روانی و تحریک جنسی است که اسلام آن را نهی می‌کند.
باید توجه داشت که بی‌حجابی و خود را درمعرض دید دیگران قراردادن، سرچشمه‌ی چشم‌چرانی یا نگاه‌های وسوسه‌انگیز است که از مهم‌ترین عوامل خودارضایی و دیگر گناهان جنسی محسوب می‌شود، بنابراین زنان بی‌حجاب باید بدانند که با بی‌حجابی خود، موجب گناه و تباهی دیگران خواهند شد.
زنان اغلب برای جلب توجهِ جنس مخالف، به بی‌حجابی تن می‌دهند و حجاب را مانع جذب جنس مخالف به خود می‌دانند. در پاسخ این باور، مولوی درباره‌ی تأثیر حجاب و حریم میان زن و مرد در افزایش قدرت، محبوبیت و بالابردن مقام زن، تمثیلی می‌آورد که بسیار ظریف است؛ (3) او می‌گوید: مرد مانند آب است و زن همچو آتش. اگر حائلِ میان آب و آتش از بین برود، آب بر آتش غلبه کرده و آن را خاموش می‌سازد، ولی اگر حائل و حجابی میان آن دو قرار گیرد، مثل این است که آب را در دیگی قرار دهند و آتش در زیر آن دیگ، روشن کنند، آن وقت است که آتش با حرارت خود، آب را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد و اندک‌اندک، آن را گرم می‌کند و جوشش در او به وجود می‌آورد، تا آن جا که سراسرِ وجود او را به بخار تبدیل می‌کند. (4)
همان طور که اشاره شد، اغلب زنان برای جلب توجه جنس مخالف، (5) به بی‌حجابی روی می‌آورند و گاهی نیز با نمایش زیبایی‌های خود، سعی در یافتن همسری مناسب دارند، غافل از آن که اولاً: مردی که با چشم‌چرانی، زن بی‌حجابی را پسندیده، از کجا معلوم که با دیدن زن زیباتری، همسرش را را رها نکند و به دیگری دل نبندد؟ (6) ثانیاً: مردان زیادی هستند که پای‌بند به تقوای الهی نیستند، ولی زنانی را که به جلوه‌گری پرداخته و خود را در برابر دید دیگران قرار می‌دهند، به همسری نمی‌پذیرند.
در قرآن بر حجاب و تأثیرات آن تأکید شده است، خداوند می‌فرماید:
«یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِّأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَى أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا»؛ ای پیامبر! به همسران و دخترانت و همسران مؤمنان بگو که روسری‌های بلند خود را بر خویش فروافکنند. این کار برای این که [از کنیزان و یا بی‌بندوباران] شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند، بهتر است. [و اگر تاکنون خطا و کوتاهی از آن‌ها سر زده]، خداوند همواره آمرزنده و مهربان است. (7)
وجوب حجاب و ضرورت و اهمیت آن، در درجه‌ی اول برای خودِ زن است و در درجه‌ی بعدی برای مرد، زیرا باعث می‌شود که پاک‌دامنی، حیا، ارزش و کرامت زن حفظ شود و به گناه نیفتد؛ مورد اذیت و آزار جسمی و جنسی قرار نگیرد و بدن او مایه‌ی التذاد افراد بی‌سروپا و لااُبالی نشود؛ خانواده‌ی او از هم نپاشد؛ در جامعه بدون ترس و اضطراب فعّالیت کند؛ تبدیل به شیطانی اغواگر نگردد؛ ایمانش تقویت شود و در مسیر قرب الی‌الله قرار گیرد. (8)زن علاوه بر پوشش کامل در برابر نامحرم، باید ظاهرش ساده و بدون زینت باشد، بنابراین، اگر زنی روسری و چادر سرکرده باشد، ولی مرتب النگوهای خود را به نمایش بگذارد یا زیر چادر، لباس نامناسبی بپوشد که به محض کنار رفتنِ آن، بدن او نمایان شود، این حجاب، حجاب اسلامی نخواهد بود. (9)
صورت زن نیز در میان نامحرمان باید بی‌آرایش باشد. (10) خلاصه این که باید از هر آنچه موجب تحریک نامحرمان می‌شود، دوری کند.
گاه بی‌حجابی مضرّات جسمانی نیز به دنبال دارد؛ از جمله: پوشیدن لباس‌های تنگ - که یکی از روش‌های متداول بی‌حجابی است - با فشاری که به قلب وارد می‌آورد، از گردش طبیعی خود جلوگیری می‌کند، در حالی که تغذیه‌ی کامل بدن، به گردش مناسب خون در آن بستگی دارد. (11)
شایان ذکر است که اگر دین اسلام، زن را از خودنمایی برای نامحرم بازداشته، از سوی دیگر به وی توصیه کرده است: نزد شوهر بسیار تزیین و آرایش کند؛ یعنی غریزه‌ی خودنمایی و تبّرج زن را از این راه اشباع کرده است. بدین ترتیب، هم غریزه‌ی خودنمایی زن ارضا می‌شود و هم مردان به زنان دیگر طمع جنسی نمی‌ورزند. (12)
ب) رسانه‌ها
رسانه‌ها، از مجله‌ها گرفته تا فیلم‌های عاشقانه، به دلیل علاقه‌ی مردم به آن‌ها، در ساختن فرهنگ مردم، یعنی ترویج یک فرهنگ و مطرود کردن فرهنگی دیگر نقش به سزایی دارند؛ برای مثال: ترویج فرهنگِ حجاب و مطرود کردن برهنگی و بی‌حجابی.بنابراین تلویزیون هم می‌تواند دوستی خوب، هوشمند و سرگرم کننده باشد و هم دشمنی بسیار خشن که با پرده‌دری‌های جنسی، چهره‌ی واقعی زندگی را دگرگون کند و ضدّ ارزش‌ها را ارزش نشان دهد. (13)
اگر نگاهی به فیلم‌های امروزی بیندازیم، به سختی می‌توان فیلمی پیدا کرد که در آن روابط نادرست دختران و پسران، بی‌حجابی و به طور کلی، عوامل تحریک‌زای جنسی و هر آنچه که مخالفِ حیا و عفت است، ترویج نشود. در این فیلم‌ها دختران و پسران به راحتی با هم رابطه برقرار می‌کنند و بگو بخند دارند؛ جالب این است که خانواده‌هایشان نیز مطلع هستند و نه تنها از این امر ناراحت نمی‌شوند، بلکه خودشان نیز با نامحرمان همنشین می‌شوند و ...
حال باید از افراد مسئول پرسید: آیا نمایش جذاب این مسائل، جز ترویج فرهنگ غربی است که تأثیرات سوء آن را در جامعه مشاهده می‌کنیم؟ و جز این است که به انحرافات جنسی بینجامد؟
امروزه دست‌یابی به فیلم‌های مستهجن و تصاویر شهوت‌انگیز بسیار آسان است، در حالی که برای نوجوانان و جوانان نآگاه، نقش الگویی داشته و تأثیرات بسیار بد و مخرّبی بر نگرش و رفتار جنسی آن‌ها دارد.
غیر از دو مورد پیشین، بسیاری از مسائل کوچک و بزرگ در جامعه هستند که موجب لغزش و انحراف می‌شوند؛ همچون: استفاده‌ی نادرست از اینترنت و ماهواره، ساختن خانه‌هایی با الگوهای نامناسب (14) و غیرمنطبق با معماری ایرانی - اسلامی و مواردی از این دست که هر کدام نیازمند بحث‌هایی طولانی بوده که در این نوشتار نمی‌گنجد.
پی‌نوشت‌ها:
1. ر.ک: همین کتاب، بخش پیش‌گیری و درمان.
2. علی اسلامی‌نسب بجنوردی، تربیت جنسی کودک از دیدگاه اسلام و علم، ص 218.
3. آب غالب‌شد بر آتش از لهیب***زآتش، او جوشد چو باشد در حجیب
چون که دیگی حایل آمد آن دورا***نیست کرد آن آب را کردش هوا
4. ر.ک: احمد مطهری، کنترل رابطه‌ی جنسی، ص 85.
5. بعضی از زنان با خودنمایی و جلب توجه جنس مخالف، به لذتی جنسی نیز می‌رسند.
6. با توجه به قدرتی که چشم در هوس‌ها و عشق‌های هوسی دارد.
7. احزاب، آیه‌ی 59.
8. ر.ک: علی نقی فقیهی، تربیت جنسی: اصول و روش‌ها، از منظر قرآن و حدیث، ص 178.
9. امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید: برای زن مسلمان، سزاوار نیست از روسری یا پیراهنی استفاده کند که چیزی را نمی‌پوشاند.
10. ر.ک: علی نقی فقیهی، تربیت جنسی: اصول و روش‌ها، از منظر قرآن و حدیث، ص 172.
11. ر.ک: ماری وود آلن، آنچه باید هر دختر بداند، ترجمه‌ی نصرت‌الله کاسمی، ص 49.
12. مردان نیز باید نظافت و ... را رعایت کنند تا رغبت همسر خویش را برانگیزند، زیرا زمانی که مردان و زنان در محیط خانواده به نیازهای جنسی یک‌دیگر پاسخ کافی دهند، می‌توان انتظار داشت که محیط خانواده، گرم و صمیمی و محیط جامعه، پاک باشد (غلامرضا متقی‌فر، درآمدی برنظام اخلاق جنسی دراسلام، ص 177).
13. طیبه شهیدی‌نژاد و غلامرضا گلچینی، روان‌شناسی و تربیت جنسی کودکان، ص 60.
14. برای مثال: روبه‌روی هم قرار گرفتن پنجره‌ی ساختمان‌ها، در دید بودن اتاق خواب زن و شوهر برای مهمانان، آشکار بودن داخل خانه از خیابان و ... .
علیزاده آملی، علی؛ (1392)، اعتیاد پنهان (خودارضایی، مضرات، پیش‌گیری و درمان)، قم: مؤسسه بوستان کتاب، چاپ اول
