نحوه استفاده از فايروال ويندوز XP

امروزه از اينترنت در ابعاد گسترده و با اهدافی مختلف استفاده بعمل می آيد . يکی از نکات قابل توجه اينترنت ، تنوع استفاده کنندگان آن در رده های سنی مختلف و مشاغل گوناگون است. در ساليان اخير و به موازات رشد چشمگير استفاده از اينترنت خصوصا" توسط کاربران خانگی ، مشاهده شده است به محض شيوع يک ويروس و يا کرم جديد ، اغلب قربانيان را کاربرانی تشکيل می دهند که فاقد مهارت های لازم در جهت استفاده ايمن از اينترنت بوده و دارای يک سطح حفاظتی مناسب نمی باشند . کاربران اينترنت همواره در تيررس مهاجمان بوده و هميشه امکان بروز حملات وجود خواهد داشت .
برای استفاده ايمن از اينترنت ، می بايست اقدامات متعددی را انجام داد . قطعا" استفاده از فايروال يکی از اقدامات اوليه و در عين حال بسيار مهم در اين زمينه است . استفاده از اينترنت بدون بکارگيری يک فايروال ، نظير بازنگهداشتن درب ورودی يک ساختمان است که هر لحظه ممکن است افراد غيرمجاز از فرصت ايجاد شده برای ورود به ساختمان استفاده نمايند . با نصب و استفاده از يک فايروال ، ضريب مقاومت و ايمنی کاربران در مقابل انواع حملات افزايش خواهد يافت .
شرکت مايکروسافت اخيرا" Service Pack 2 ويندوز XP را عرضه نموده است ( نسخه های Professional و Home ) . يکی از ويژگی های مهم SP2 ، نصب پيش فرض يک فايروال است.
فايروال ويندوز XP که از آن با نام ( ICF ( Internet Connection Firewall نيز ياد می گردد به صورت پيش فرض ، فعال می گردد. پس از فعال شدن فايروال ، شاهد بروز تغييراتی گسترده در رابطه با عملکرد ويندوز بوده و ممکن است برخی برنامه ها ، ابزارها و يا سرويس ها در زمان اجراء با مشکلاتی مواجه گردند (بلاک شدن برخی از پورت های استفاده شده توسط برنامه ها و يا ساير ابزارهای کاربردی ) .
در اين مطلب قصد داريم به بررسی نحوه استفاده از فايروال ويندوز XP پرداخته و به برخی از سوالات متداول در اين زمينه پاسخ دهيم . احازه دهيد قبل از هر چيز با فايروال ها و جايگاه آنان در استفاده ايمن از شبکه های کامپيوتری ( اينترانت ، اينترنت ) بيشتر آشنا شويم .

فايروال چيست ؟

فايروال يک برنامه و يا دستگاه سخت افزاری است که با تمرکز بر روی شبکه و اتصال اينترنت ، تسهيلات لازم در جهت عدم دستيابی کاربران غيرمجاز به شبکه و يا کامپيوتر شما را ارائه می نمايد. فايروال ها اين اطمينان را ايجاد می نمايند که صرفا" پورت های ضروری برای کاربران و يا ساير برنامه های موجود در خارج از شبکه در دسترس و قابل استفاده می باشد. به منظور افزايش ايمنی ، ساير پورت ها غيرفعال می گردد تا امکان سوء استفاده از آنان توسط مهاجمان وجود نداشته باشد . در برخی موارد و با توجه به نياز يک برنامه می توان موقتا" تعدادی از پورت ها را فعال و پس از اتمام کار مجددا" آنان را غيرفعال نمود . بخاطر داشته باشيد که به موازات افزايش تعداد پورت های فعال ، امنيت کاهش پيدا می نمايد .
فايروال های نرم افزاری ، برنامه هائی هستند که پس از اجراء ، تمامی ترافيک به درون کامپيوتر را کنترل می نمايند( برخی از فايروال ها علاوه بر کنترل ترافيک ورودی ، ترافيک خروجی را نيز کنترل می نمايند) . فايروال ارائه شده به همراه ويندوز XP ، نمونه ای در اين زمينه است . فايروال های نرم افزاری توسط شرکت های متعددی تاکنون طراحی و پياده سازی شده است . تعداد زيادی از اينگونه فايروال ها، صرفا" نظاره گر ترافيک بين شبکه داخلی و اينترنت بوده و ترافيک بين کامپيوترهای موجود در يک شبکه داخلی را کنترل نمی نمايند .

ضرورت استفاده از فايروال

يک سيستم بدون وجود يک فايروال ، در مقابل مجموعه ای گسترده از برنامه های مخرب آسيپ پذير است و در برخی موارد صرفا" پس از گذشت چندين دقيقه از اتصال به اينترنت ، آلوده خواهد شد . در صورتی که تدابير و مراقبت لازم در خصوص حفاظت از سيستم انجام نگردد ، ممکن است کامپيوتر شما توسط برنامه هائی که به صورت تصادفی آدرس های اينترنت را پويش می نمايند ، شناسائی شده و با استفاده از پورت های فعال اقدام به تخريب و يا سوء استفاده از اطلاعات گردد .
بخاطر داشته باشيد با اين که استفاده از فايروال ها به عنوان يک عنصر حياتی در ايمن سازی محيط های عملياتی مطرح می باشند ولی تمامی داستان ايمن سازی به اين عنصر ختم نمی شود و می بايست از ساير امکانات و يا سياست های امنيتی خاصی نيز تبعيت گردد . باز نکردن فايل های ضميمه همراه يک Email قبل از حصول اطمينان از سالم بودن آنان ، پيشگيری از برنامه های جاسوسی معروف به Spyware و يا نصب برنامه های Plug-ins که با طرح يک پرسش از شما مجوز نصب را دريافت خواهند داشت ، نمونه هائی از ساير اقدامات لازم در اين زمينه است .
فايروال ها قادر به غيرفعال نمودن ويروس ها و کرم های موجود بر روی سيستم نبوده و همچنين نمی توانند نامه های الکترونيکی مخرب به همراه ضمائم آلوده را شناسائی و بلاک نمايند . به منظور افزايش ضريب ايمنی و مقاومت در مقابل انواع حملات ، می بايست اقدامات متعدد ديگری صورت پذيرد :

نصب و بهنگام نگهداشتن يک برنامه آنتی ويروس

استفاده از ويندوز Upadate ( برطرف نمودن نقاط آسيب پذير ويندوز و سرويس های مربوطه )
استفاده از برنامه های تشخيص Spyware
نصب Plug-ins از سايت های تائيد شده
نحوه فعال نمودن فايروال در ويندوز XP
در صورت نصب SP2 ويندوز XP ، فايروال به صورت پيش فرض فعال می گردد . برخی از مديران شبکه و يا افرادی که اقدام به نصب نرم افزار می نمايند ، ممکن است آن را غيرفعال کرده باشند .
برای آگاهی از وضعيت فايروال از پنجره Security Center استفاده می شود . بدين منظور مراحل زير را دنبال می نمائيم :
Start | Control Panel | Security Center
انتخاب گزينه Recommendations در صورت غيرفعال بودن فايروال
انتخاب گزينه Enable Now به منظور فعال نمودن فايروال
در صورتی که ويندوز XP بر روی سيستم نصب شده است ولی SP2 هنوز نصب نشده باشد ، پيشنهاد می گردد که در اولين فرصت نسبت به نصب SP2 ويندوز XP ، اقدام شود ( استفاده از امکانات گسترده امنيتی و فايروال ارائه شده ) .
نسخه های قبلی ويندوز نظير ويندوز 2000 و يا 98 به همراه يک فايروال از قبل تعبيه شده ارائه نشده اند . در صورت استفاده از سيستم های عامل فوق، می بايست يک فايروال نرم افزاری ديگر را انتخاب و آن را بر روی سيستم نصب نمود .

ضرورت توجه به امکانات ساير فايروال های نرم افزاری

فايروال ويندوز ، امکانات حفاظتی لازم به منظور بلاک نمودن دستيابی غيرمجاز به سيستم شما را ارائه می نمايد . در اين رابطه دستيابی به سيستم از طريق کاربران و يا برنامه های موجود در خارج از شبکه محلی ، کنترل خواهد شد . برخی از فايروال های نرم افزاری يک لايه حفاظتی اضافه را نيز ارائه داده و امکان ارسال اطلاعات و يا داده توسط کامپيوتر شما به ساير کامپيوترهای موجود در شبکه توسط برنامه های غير مجاز را نيز بلاک می نمايند ( سازماندهی و مديريت يک فايروال دوطرفه ) . با استفاده از اين نوع فايروال ها ، برنامه ها قادر به ارسال داده از کامپيوتر شما برای ساير کامپيوترها بدون اخذ مجوز نخواهند بود . در صورت نصب يک برنامه مخرب بر روی کامپيوتر شما ( سهوا" و يا تعمدا" ) برنامه فوق می تواند در ادامه اطلاعات شخصی شما را برای ساير کامپيوترها ارسال و يا آنان را سرقت نمايد . پس از نصب فايروال های دوطرفه ، علاوه بر تمرکز بر روی پورت های ورودی ( Incoming ) ، پورت های خروجی ( Outgoing ) نيز کنترل خواهند شد.
آيا می توان بيش از يک فايروال نرم افزاری را بر روی يک سيستم نصب نمود ؟
پاسخ به سوال فوق مثبت است ولی ضرورتی به انجام اين کار نخواهد بود. فايروال ويندوز بگونه ای طراحی شده است که می تواند با ساير فايروال های نرم افزارهای همزيستی مسالمت آميزی را داشته باشد ولی مزيت خاصی در خصوص اجرای چندين فايروال نرم افزاری بر روی يک کامپيوتر وجود ندارد . در صورت استفاده از يک فايروال نرم افزاری ديگر ، می توان فايروال ويندوز XP را غير فعال نمود .
در صورتی که بر روی شبکه از يک فايروال استفاده می گردد ، آيا ضرورتی به استفاده از فايروال ويندوز وجود دارد ؟
در صورت وجود بيش از يک کامپيوتر در شبکه ، پيشنهاد می گردد که حتی در صورتی که از يک فايروال سخت افزاری استفاده می شود ، از فايروال ويندوز XP نيز استفاده بعمل آيد . فايروال های سخت افزاری عموما" ترافيک بين شبکه و اينترنت را کنترل نموده و نظارت خاصی بر روی ترافيک بين کامپيوترهای موجود در شبکه را انجام نخواهند داد . در صورت وجود يک برنامه مخرب بر روی يکی از کامپيوترهای موجود در شبکه ، شرايط و يا پتانسيل لارم برای گسترش و آلودگی ساير کامپيوترها فراهم می گردد. فايروال ويندوز XP علاوه بر حفاظت کامپيوتر شما در خصوص دستيابی غيرمجاز از طريق اينترنت ، نظارت و کنترل لازم در رابطه با دستيابی غيرمجاز توسط کامپيوترهای موجود در يک شبکه داخلی را نيز انجام خواهد داد .

فايروال بر روی چه برنامه هائی تاثير می گذارد ؟

فايروال ويندوز با هر برنامه ای که تصميم به ارسال داده برای ساير کامپيوترهای موجود در شبکه داخلی و يا اينترنت را داشته باشد ، تعامل خواهد داشت . پس از نصب فايروال ، صرفا" پورت های مورد نياز برنامه های متداول مبادله اطلاعات نظير Email و استفاده از وب، فعال می گردند . در اين راستا و به منظور حفاظت کاربران ، امکان استفاده از برخی برنامه ها بلاک می گردد . سرويس FTP ( سرويس ارسال و يا دريافت فايل ) ، بازی های چند نفره ، تنظيم از راه دور Desktop و ويژگی های پيشرفته ای نظير کنفرانس های ويدئويی و ارسال فايل از طريق برنامه های ( IM ( Instant Messaging ، از جمله برنامه هائی می باشند که فعاليت آنان توسط فايروال بلاک می گردد . در صورت ضرورت می توان پيکربندی فايروال را بگونه ای انجام داد که پورت های مورد نياز يک برنامه فعال تا امکان مبادله اطلاعات برای برنامه متقاضی فراهم گردد .

چگونه می توان فايروال را برای يک برنامه خاص فعال نمود ؟

در صورتی که فايروال ويندوز فعال شده باشد ، اولين مرتبه ای که يک برنامه درخواست اطلاعات از ساير کامپيوترهای موجود در شبکه ( داخلی و يا اينترنت ) را می نمايد ، يک جعبه محاوره ای حاوی يک پيام هشداردهنده امنيتی فعال و از شما سوال خواهد شد که آيا به برنامه متقاضی اجازه مبادله اطلاعات با ساير برنامه ها و يا کامپيوترهای موجود در شبکه داده می شود و يا دستيابی وی بلاک می گردد . در اين جعبه محاوره ای پس از نمايش نام برنامه متقاضی با ارائه سه گزينه متفاوت از شما در رابطه با ادامه کار تعيين تکليف می گردد :
Keep Blocking : با انتخاب اين گزينه به برنامه متقاضی اجازه دريافت اطلاعات داده نخواهد شد .
Unblock : پس از انتخاب اين گزينه پورت و يا پورت های مورد نياز برنامه متقاضی فعال و امکان ارتباط با کامپيوتر مورد نظر فراهم می گردد . بديهی است صدور مجوز برای باز نمودن پورت های مورد نياز يک برنامه به شناخت مناسب نسبت به برنامه و نوع عمليات آن بستگی خواهد داشت . در صورتی که از طريق نام برنامه نمی توان با نوع فعاليت آن آشنا گرديد ، می توان از مراکز جستجو برای آشنائی با عملکرد برنامه متقاضی ، استفاده نمود .
Ask Me Later : با انتخاب گزينه فوق در مقطع فعلی تصميم به بلاک نمودن درخواست برنامه متقاضی می گردد.در صورت اجرای برنامه ، سوال فوق مجددا" مطرح خواهد شد .
در صورتی که يک برنامه بلاک شده است ولی بدلايلی تصميم به فعال نمودن و ايجاد شرايط لازم ارتباطی برای آن را داشته باشيم ، می توان به صورت دستی آن را به ليست موسوم به Exception اضافه نمود . ليست فوق حاوی نام برنامه هائی است که به آنان مجوز لازم به منظور فعال نمودن ارتباطات شبکه ای اعطاء شده است. برای انجام اين کار می توان مراحل زير را دنبال نمود :
Start | Control Panel | Security Center
کليک بر روی Windows Firewall از طريق Manage security settings for
انتخاب Add Program از طريق Exceptions
انتخاب برنامه مورد نظر ( از طريق ليست و يا Browse نمودن )
پس از انجام عمليات فوق ، می بايست نام برنامه مورد نظر در ليست Exception مشاهده گردد. در صورتی که قصد بلاک نمودن موقت فعاليت ارتباطی يک برنامه را داشته باشيم،می توان از Cehckbox موجود در مجاورت نام برنامه استفاده نمود . برای حذف دائم يک برنامه موجود در ليست Exception ، می توان از دکمه Delete استفاده نمود .
کاربرانی که دارای اطلاعات مناسب در رابطه با پورت های مورد نياز يک برنامه می باشند ، می توانند با استفاده از Add Port ، اقدام به معرفی و فعال نمودن پورت های مورد نياز يک برنامه نمايند . پس از فعال نمودن پورت ها ، وضعيت آنان صرفنظر از فعال بودن و يا غيرفعال بودن برنامه و يا برنامه های متقاضی ، باز باقی خواهند ماند . بنابراين در زمان استفاده از ويژگی فوق می بايست دقت لازم را انجام داد . اغلب از ويژگی فوق در مواردی که پس از اضافه نمودن يک برنامه به ليست Exception همچنان امکان ارتباط آن با ساير کامپيوتر و يا برنامه های موجود در شبکه وجود نداشته باشد، استفاده می گردد .

آيا فايروال با بازی های اينترنتی کار می کند ؟

پاسخ به سوال فوق مثبت است و فايروال ويندوز قادر به باز نمودن پورت های ضروری برای بازی های اينترنت و يا شبکه محلی است . در اين رابطه يک حالت خاص وجود دارد که ممکن است برای کاربران ايجاد مشکل نمايد. در برخی موارد ممکن است پيام هشداردهنده امنيتی که از شما به منظور ارتباط با ساير برنامه ها تعيين تکليف می گردد ، بر روی صفحه نمايشگر نشان داده نمی شود . همانگونه که اطلاع داريد اکثر بازی های کامپيوتری به منظور نمايش تصاوير سه بعدی بر روی نمايشگر و استفاده از تمامی ظرفيت های نمايش ، از تکنولوژی DirectX استفاده می نمايند . با توجه به اين موضوع که پس از اجرای يک بازی ، کنترل نمايش و خروجی بر روی نمايشگر بر عهده بازی مورد نظر قرار می گيرد ، امکان مشاهده پيام هشداردهنده امنيتی وجود نخواهد داشت . ( در واقع پيام پشت صفحه بازی مخفی شده است ) . بديهی است با عدم پاسخ مناسب به پيام هشداردهنده ، فايروال ويندوز امکان دستيابی شما به شبکه بازی را بلاک خواهد کرد . در صورت برخورد با چنين شرايطی در اکثر موارد با نگه داشتن کليد ALT و فشردن دکمه TAB می توان به Desktop ويندوز سوئيچ و پيام ارائه شده را مشاهده و پاسخ و يا واکنش مناسب را انجام داد . پس از پاسخ به سوال مربوطه می توان با فشردن کليدهای ALT+TAB مجددا" به برنامه مورد نظر سوئيچ نمود .
تمامی بازی های کامپيوتری از کليدهای ALT+TAB حمايت نمی نمايند . در چنين مواردی و به عنوان يک راهکار منطقی ديگر، می توان اقدام به اضافه نمودن دستی بازی مورد نظر به ليست Exception نمود ( قبل از اجرای بازی ) .
چرا با اين که نام يک برنامه به ليست Exception اضافه شده است ولی همچنان امکان ارتباط صحيح وجود ندارد ؟ علت اين امر چيست و چه اقداماتی می بايست انجام داد ؟
در صورت استفاده از يک فايروال سخت افزاری ، می بايست پورت های مورد نياز يک برنامه بر روی آن نيز فعال گردند . فرآيند نحوه فعال نمودن پورت بر روی فايروال های سخت افزاری متفاوت بوده و به نوع آنان بستگی دارد . مثلا" در اکثر روترهائی که از آنان در شبکه های موجود در منازل استفاده می شود ، می توان با استفاده از يک صفحه وب پارامترهای مورد نظر ( نظير پورت های فعال ) را تنظيم نمود . در صورتی که پس از بازنمودن پورت های مورد نياز يک برنامه مشکل همچنان وجود داشته باشد ، می توان برای کسب آگاهی بيشتر به سايت پشتيبانی مايکروسافت مراجعه نمود .

آيا باز نمودن پورت های فايروال خطرناک است ؟

با باز نمودن هر پورت ، کامپيوتر شما در معرض تهديدات بيشتری قرار خواهد گرفت . عليرغم باز نمودن برخی پورت ها به منظور بازی و يا اجرای يک کنفرانس ويدئويی ، فايروال ويندوز همچنان از سيستم شما در مقابل اغلب حملات محفاظت می نمايد. پس از معرفی يک برنامه به فايروال ويندوز ، صرفا" در زمان اجرای اين برنامه پورت های مورد نياز فعال و پس از اتمام کار ، مجددا" پورت های استفاده شده غيرفعال می گردند . در صورتی که به صورت دستی اقدام به باز نمودن پورت هائی خاص شده باشد، پورت های فوق همواره باز شده باقی خواهند ماند . به منظور حفط بهترين شرايط حفاظتی و امنيـتی ، می توان پس از استفاده از پورت و يا پورت هائی که با توجه به ضرورت های موجود فعال شده اند ، آنان را مجددا" غيرفعال نمود ( استفاده از checkbox موجود در مجاورت برنامه در ليست Exception ) .

چگونه می توان صفحه مربوط به نمايش پيام های هشداردهنده امنتي فايروال ويندز را غيرفعال نمود ؟

در صورتی که فايروال ويندز را اجراء نکرده باشيد و مرکز امنيت ويندوز (WSC ) قادر به تشخيص فايروال استفاده شده بر روی سيستم شما نباشد ، شما همواره يک پيام هشداردهنده امنيتی فايروال را مشاهده خواهيد کرد . برای غيرفعال نمودن اين چنين پيام هائی می توان مراحل زير را انجام داد :
Start | Control Panel | Security Center
در بخش Windows Security Center ، بر روی دکمه Recommendation کليک نمائيد . در صورتی که دکمه فوق مشاهده نشود ، فايروال ويندوز فعال است )
انتخاب گزينه I have a firewall solution that I'll monitor myself
پس از انجام عمليات فوق ، ويندوز وضعيت فايروال را اعلام نخواهد کرد . رويکرد فوق در مواردی که از يک فايروال سخت افزاری و يا نرم افزاری خاص استفاه می شود ، پيشنهاد می گردد . بدين ترتيب مرکز امنيت ويندوز ، وضعيت فايروال را مانيتور نخواهد کرد .
و اما نکته آخر و شايد هم تکراری !
برای استفاده ايمن از اينترنت ، می بايست اقدامات متعددی را انجام داد . قطعا" استفاده از فايروال يکی از اقدامات اوليه و در عين حال بسيار مهم در اين زمينه است . يک سيستم بدون وجود يک فايروال ، در مقابل مجموعه ای گسترده از برنامه های مخرب آسيپ پذير است و در برخی موارد صرفا" پس از گذشت چندين دقيقه از اتصال به اينترنت ، آلوده خواهد شد . با استفاده از يک فايروال ، ضريب مقاومت و ايمنی کاربران در مقابل انواع حملات افزايش می يابد.
منبع:www.articles.ir
/س