مترجم: امین حسین پور
منبع:راسخون
منبع:راسخون
بدون سوخت، با آلودگی کمتر اما، با صدمات زیست محیطی احتمالی! اینها خلاصه مزایا و معایب انرژی هیدروالکتریکی است که در این مقاله بیشتر درباره آنها بحث خواهیم کرد. هزاران متر معکب آب که از ارتفاع بالایی میریزد به تیغههای توربین هیدروالکتریکی برخورد میکند و چراغهای خانه شما روشن میشود! اگرچه کارکرد انرژی هیدروالکتریکی زیاد ساده نیست ولی، خلاصه آن بدین شرح است. انرژی هیدروالکتریکی نیرویی است که با بهره برداری از انرژی پتانسیل یا نیروی گرانشی جریان آب به دست میآید. آب در مخازن ذخیره میشود و از طریق لوله به سمت پایین جریان پیدا میکند. آب سپس با تیغه توربینها برخورد میکند که به نوبه خود ژنراتوری را برای تولید الکتریسیته کنترل میکند. انرژی هیدروالکتریکی که یکی از پرکابردترین انواع انرژی تجدیدپذیر است، مزایای مختلفی برای بشر دارد. ولی، هیچ چیز کامل یا به طور کامل کارآمد نیست! تولید این انرژی نیز میتواند با مشکلاتی همراه باشد.
مزایای انرژی هیدروالکتریکی
• همانطور که اشاره شد، این انرژی بدون سوخت مانند نفت، اورانیوم و غیره کار میکند و این در واقع این انرژی را تبدیل به منبع سوخت بیپایان میکند.
• چون از سوخت استفاده نمیشود، الکتریسیته تولید شده بسیار مقرون به صرفه و سازگار با محیط زیست است.
• برخلاف منابع تجدیدپذیر دیگر برای تولید الکتریسیته مانند باد یا خورشید، از این انرژی میتوان برای تأمین پیوسته انرژی استفاده کرد. بنابراین، مقدار الکتریسیته تولید شده با انرژی هیدروالکتریکی پایدار و قابل کنترل است.
• این هنگامی که خروجی باید به خاطر تغییر تقاضا از شبکه جبران شود مفید است. برای مثال، طی اوج بار مصرف، آب بیشتری میتوان آزاد کرد تا نیروی اضافی تولید شود. از طرف دیگر، هنگام وجود انرژی مازاد، نیروی تولید شده را میتوان به شبکه برای استفادههای بعدی اضافه کرد.
• اگر ذهن خود را تنها به انرژی هیدروالکتریکی معطوف کنیم و نه کارخانههای تولید برق، میتوان گفت انرژی هیدروالکتریکی بدون آلودگی است. همچنین در تولید این انرژی پسماند رادیواکتیو تولید نمیشود.
• همچنین، برای راه انداژی ایستگاههای هیدروالکتریکی به کمترین نیروی کار نیاز است زیرا، اکثر دستگاهها خودکار کار میکند. این باعث مقرون به صرفگی بیشتر انرژی هیدروالکتریکی میشود.
• ایستگاه تولید برق را میتوان با توجه به منبع آب برای عملیاتی سازی در هر اندازهای به کار انداخت.
• ایستگاههای هیدروالکتریکی میتواند بیشتر از صدها سال عمر داشته باشد.
معایب انرژی هیدروالکتریکی
• انرژی هیدروالکتریکی اکوسیستمهای آبی را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد.
• محیط رودخانه به خاطر تغییر در جریان ورودی و خروجی تحت تأثیر قرار میگیرد.
• برخی گونه ماهیها باید هنگام فصل تولید مثل در خلاف جریان آب شنا کنند ولی، نمیتوانند زیرا، وجود سدها مانع حرکت آنها میشود.
• کارخانههایی که به خاطر بروز سیل تخریب میشود در یک محیط بیهوازی تجزیه میشود. این به نوبه خود منجر به تولید متان میشود که گاز گلخانهای قوی است. صدمات ناشی از این فرآیند بسیار مضرتر از جنگل در نظر گرفته میشود که به طور طبیعی تجزیه میشود.
• ساخت و ساز سدهای هیدروالکتریکی به قیمت تغییر مکان جمعیت زیاد آن مناطق تمام میشود.
• جمعیت در مقیاس گسترده جابجا میشود و در غیاب مکانیزمهای جبرانی مناسب، اختلافات عمدهای به وجود میآید.
• محلهایی که به طور کامل وابسته به این انرژی است ممکن است در صورت کمبود آب با مسائل عمدهای روبرو شود. گرمایش جهانی در حال افزایش است، تغییرات اقلیمی به وضوح دیده میشود و همینطور الگوهای نامطلوب بارش نیز وجود دارد؛ برخی نواحی آب کمتری از نواحی دیگر دریافت خواهد کرد.
• یک خطای کوچک در سد سازی میتواند خطر مهلکی به جای بگذارد؛ خطر فرو ریختن سد و وارد شدن صدمات به زندگی انسانها، گیاهان و حیوانات از جمله مهمترین خطرات به شمار میآید. سد بانکیائو در چین نمونه بارز این واقعیت است. فرو ریختن این سد باعث مرگ و ویران شدن خانه هزاران نفر شد.
انرژی هیدروالکتریکی علیرغم مزایای خود میتواند از لحاظ زیست محیطی پیامدها و تأثیرات منفی با خود به همراه داشته باشد. آنچه که در پشت صحنه تولید این انرژی پرکاربرد وجود دارد چه ساخت و ساز آن باشد، چه سد سازی باشد و چه غیره به هر حال ممکن است با برخی اشکالات همراه باشد. به هر حال همانطور که گفته شد هیچ چیزی بینقص نیست و هر چیزی بهایی دارد که باید پرداخت.