دوپینگ خونی چیست؟
دوپینگ خونی تکنیکهای افزایش سلولهای قرمز حامل اکسیژن در خون و بهبود کارکرد ورزشکار است.
شایعترین نوع دوپینگ خونی شامل تزریق اریتروپوئتین (EPO)، تزریق مواد شیمیایی مصنوعی که میتوانند اکسیژن را حمل کنند، و انتقال خون است که همه آنها بر اساس فهرست مواد و روشهای ممنوع سازمان جهانی ضددوپینگ (WADA) ممنوع شدهاند.
EPO به طور طبیعی در بدن تولید میشود. این هورمون بوسیله کلیهها تولید میشود و باعث میشود که مغز استخوان برای تولید سلولهای قرمز تحریک شود. سلولهای قرمز خون اکسیژن را در خون حمل و نقل میکنند، بنابراین هر افزایشی در شمار این سلولها میزان اکسیژنی که خون میتواند به عضلات بدن حمل کند، تشدید میکند. نتیجه نهایی استقامت بیشتر فرد خواهد بود.
دوپینگ خونی با افزایش فراهمآوری اکسیژن به عضلات در حال فعالیت، خستگی را کاهش میدهد. این کار حداکثر نیرویی را که عضلات تولید میکنند، افزایش نخواهد داد، بلکه به عضلات اجازه خواهد داد که برای مدت درازتری کار بیشتری انجام دهند.
هنگامی که اریتروپوئیتین به دلایل مشروع پزشکی مورد استفاده قرار میگیرد، به درمان کمخونی ناشی از سرطان یا بیماری کلیوی کمک میکند.
در روش دوپینگ با انتقال خون، خون فرد را میکشند و آن را برای چند ماه ذخیره میکنند تا زمانی که بدن این خون را جایگزین کند. بعد پیش از مسابقات، ورزشکار دوباره خون ذخیرهشده را به خود تزریق میکند. نتیجه کار مشابه تزریق اریتروپوئیتین است- افزایش سلولهای قرمز خون.
WADA میگوید با به کارگیری روش شناسایی اریتروپوئیتین در سال ۲۰۰۰ دوباره گرایش به تزریق خون برای انجام دوپینگ افزایش یافته است.
این افزایش قدرت با دوپینگ خونی ممکن است به معنای تفاوت میان مدال طلا و نقره باشد، یا شکستن یا نشکستن یک رکورد جهانی باشد.
ورزشهایی که بیش از همه در معرض دوپینگ خونی هستند، دوهای استقامت از ۸۰۰ متر به بالا،شنای در مسافات طولانی، دوچرخهسواری، و نیز شاید قایقرانی یا سهگانه باشند.
دوپینگ خونی خطرات خودش را هم به همراه دارد. ممکن است مصرف اریتروپوئیتین یا دوپینگ خونی باعث شود که خون خیلی غلیظ شود، و تلمبهکردن به سراسر بدن برای قلب بسیار سخت شود یا اینکه فرد دچار لختهشدن خون یا سکته مغزی شود. /س
شایعترین نوع دوپینگ خونی شامل تزریق اریتروپوئتین (EPO)، تزریق مواد شیمیایی مصنوعی که میتوانند اکسیژن را حمل کنند، و انتقال خون است که همه آنها بر اساس فهرست مواد و روشهای ممنوع سازمان جهانی ضددوپینگ (WADA) ممنوع شدهاند.
EPO به طور طبیعی در بدن تولید میشود. این هورمون بوسیله کلیهها تولید میشود و باعث میشود که مغز استخوان برای تولید سلولهای قرمز تحریک شود. سلولهای قرمز خون اکسیژن را در خون حمل و نقل میکنند، بنابراین هر افزایشی در شمار این سلولها میزان اکسیژنی که خون میتواند به عضلات بدن حمل کند، تشدید میکند. نتیجه نهایی استقامت بیشتر فرد خواهد بود.
دوپینگ خونی با افزایش فراهمآوری اکسیژن به عضلات در حال فعالیت، خستگی را کاهش میدهد. این کار حداکثر نیرویی را که عضلات تولید میکنند، افزایش نخواهد داد، بلکه به عضلات اجازه خواهد داد که برای مدت درازتری کار بیشتری انجام دهند.
هنگامی که اریتروپوئیتین به دلایل مشروع پزشکی مورد استفاده قرار میگیرد، به درمان کمخونی ناشی از سرطان یا بیماری کلیوی کمک میکند.
در روش دوپینگ با انتقال خون، خون فرد را میکشند و آن را برای چند ماه ذخیره میکنند تا زمانی که بدن این خون را جایگزین کند. بعد پیش از مسابقات، ورزشکار دوباره خون ذخیرهشده را به خود تزریق میکند. نتیجه کار مشابه تزریق اریتروپوئیتین است- افزایش سلولهای قرمز خون.
WADA میگوید با به کارگیری روش شناسایی اریتروپوئیتین در سال ۲۰۰۰ دوباره گرایش به تزریق خون برای انجام دوپینگ افزایش یافته است.
این افزایش قدرت با دوپینگ خونی ممکن است به معنای تفاوت میان مدال طلا و نقره باشد، یا شکستن یا نشکستن یک رکورد جهانی باشد.
ورزشهایی که بیش از همه در معرض دوپینگ خونی هستند، دوهای استقامت از ۸۰۰ متر به بالا،شنای در مسافات طولانی، دوچرخهسواری، و نیز شاید قایقرانی یا سهگانه باشند.
دوپینگ خونی خطرات خودش را هم به همراه دارد. ممکن است مصرف اریتروپوئیتین یا دوپینگ خونی باعث شود که خون خیلی غلیظ شود، و تلمبهکردن به سراسر بدن برای قلب بسیار سخت شود یا اینکه فرد دچار لختهشدن خون یا سکته مغزی شود. /س