گیربکس های اتوماتیک

گیربکس های اتوماتیک پس از گیربکس های مکانیکی و در جهت رفع مشکلات ان پا به بازار گذاشت در گیربکس های اتوماتیک راحتی راننده بسیار مد نظر بوده و بسیاری از عیبهای گیربکس کانیکی را رفع نموده شرح این که چگونه یک گیربکس اتوماتیک کار می کند باید گفت که یک داستان هیجان انگیزی است مختصر نگاهی به اصول مقدماتی و اساسی طرز کار انها می توان فهمید که گیربکس های اتوماتیک چطور کار می کنند این بسیار ساده است زیرا تمام تعویض ها خودکار و با استفاده از اصول اولیه طراحی شده اند که به طور کلی دارای یک مبدل گشتاورهیدرولیکی و یک مجموعه خورشیدی با نسبت دنده های مختلف می باشد که به وسیله یک سیستم کنترل هیدرولیکی به طور خودکار تعویض دندها را انجام می دهد ترکیب مبدل گشتاور هیدرولیکی و مجموعه دنده های خورشیدی رایج در تعدادی از جعبه دنده های اتوماتیک هم خانواده مانند جعبه دنده های "تورک فلایت " " کروییز " و " هیدرا-ماتیک" به کار برده شده یکی از بزرگترین مزیت های گیربکس های اتوماتیک این است که به طورخودکار دندها را تعویض می نماید و وظایف راننده را کاهش می دهد در نتیجه راننده مجبور نخواهد بود در تعویض دنده ها مهارت خاص رانندگی را دارا باشد و تناسب بامقاومت مسیر که بستگی به وزن , سرعت و موقعیت اتومبیل دارد به طور خودکار در مواقع لزوم تعویض دنده ها انجام می گردد در گیربکس های معمولی بر اثر سرعت بیش از حد معمول و یا عدم ایجاد هماهنگی بین سرعت چرخ دنده ها , هنگام درگیر شدن توسط یک راننده غیر ماهر باعث استهلاک سریع قطعات خواهد گردید در صورتی که در جعبه دنده های اتوماتیک راننده به یک اهرم تغییر وضعیت دنده ها و پدال گاز احتیاج دارد . مانند فشار دادن به پدال گاز در گیربکس اتوماتیک تعویض دنده ها به طور خودکار انجام میگردد .

کلاچ های اسپراگی دنده عقب	باند دنده عقب	باند دنده یک	کلاچ یکطرفه اسپراگی جلو	حرکت باند بجلو	کلاچ دنده متوسط	کلاچ مبدل گشتاور	وضعیت دندها
ازاد	ازاد	ازاد	ازاد	ازاد	ازاد	ازاد	خلاص            N
ازاد	ازاد	ازاد	درگیر	درگیر	درگیر	ازاد	دنده متوسط D
ازاد	ازاد	ازاد	ازاد	درگیر	درگیر	درگیر	دنده مستقیم D
ازاد	ازاد	درگیر	درگیر	درگیر	ازاد	ازاد	دنده یک        L
درگیر	درگیر	ازاد	ازاد	ازاد	ازاد	ازاد	دنده عقب     R

گیربکس اتوماتیک 3 سرعته استودبکر ( بورک – وارنر )

سیستمهای کنترل کننده در گیربکس اتومات

گیربکس های اتوماتیک دارای سیستم های کنترل کننده ای می باشد که اولا جعبه دنده را با موتور مربوط می سازد بدین ترتیب که هر گونه تغییرات موتور را به طور کامل به جعبه دنده منتقل می نماید .
و باعث تعویض دنده ها می گردند ثانیا ارتباط راننده با جعبه دنده را به وسیله اهرم تغییر وضعیت به طور دستی برقرار می سازد که هر کدام به نوبه خود دارای وظایفی به شرح زیر می باشد .

سیستم کنترل دستی در گیربکس اتومات

ارتباط راننده به جعبه دنده را برقرار می سازد و تغییر وضعیت اهرم تعویض دنده ها را به وسیله اتصالات ان به سوپاپ دستی واقع در بدنه سوپاپ سیستم کنترل هیدرولیکی منتقل می نماید .

سیستم کنترل دریچه گاز در گیربکس اتومات

این سیستم گشتاور موتور را احساس می کند و شامل مجموعه سوپاپ تعدیل فشار در بدنه سوپاپ سیستم کنترل هیدرولیکی می باشد و این سیستم اثر گشتاور ورودی را به وسیله اهرم های اتصال به طور مکانیکی از پدال گاز به جعبه دنده دریافت می کند یا به وسیله یک اثر خلائی از زیر درچه گاز کاربراتور به یک واحد کنترل کننده خلائی در بدنه جعبه دنده دریافت می کند اگر در تعویض خودکار دنده ها اشکالی پیش بیاید علاوه بر موارد فوق یک ارتباط کننده دیگری برای جعبه ضروری است و بدین منظور یک سیستم گاورنر پیش بینی شده است تا تغییرهای سرعت جاده ای اتومبیل را به دنده منتقل نماید .

سیستم کنترل گاورنر در گیربکس اتومات

این سیستم تغییرات سرعت اتومبیل را از دور خروجی جعبه دنده احساس می کند و مانند سیستم کنترل دریچه گاز , اثر فشار هیدرولیکی را به بدنه سوپاپ سیستم کنترل هیدرولیکی می فرستد
این سیستم مجهز به مجموعه سوپاپ تنظیم فشار با وزنه های گریز از مرکز می باشد سیستم های کنترل دستی , کنترل دریچه گاز و کنترل گاورنر قسمت هایی از سیستم کنترل هیدرولیکی می باشد.

سیستم کنترل هیدرولیکی در گیربکس اتومات

این سیستم شامل یک پمپ هیدرولیک جلو و سوپاپ تعدیل فشار برای تکمیل و پر کردن روغن مورد نیاز مبدل گشتاور با تجهیزات مربوط و ارسال روغن به بدنه سوپاپ جهت تقسیم نمودن به مدارات راه انداز کلاچ و باند "نوار ترمز" می باشد بدنه سوپاپ کنترل , مغز سیستم هیدرولیکی می باشد که به طور معمول جایگاه سوپاپ دستی و سوپاپ کنترل دریچه گاز و یک سوپاپ کنترل دستی برای ایجاد درگیری دنده یک توسط راننده و مجموعه سوپاپ تعویض دنده به طور خودکار می باشد .

عملکرد و اثر کنترل کنندها در گیربکس اتومات

با سیستم کنترل تعریف شده می توان کاربرد و طرز کار انها را در جعبه دنده اتوماتیک مورد مطالعه قرار داد.

وضعیت پارک و راه اندازی موتور در گیربکس اتومات

برای راه اندازی و روشن نمودن موتور در گیربکس های اتومات اهرم تعویض دنده باید در وضعیت پارک یا خلاص باشد یک کلید اطمینان از استارت زدن در وضعیت های دنده عقب R حرکت به جلوD ووضعیت دنده یک L جلوگیری می نماید هنگام استارت زدن یک مسیر قدرت به مبدل گشتاور که میل لنگ متصل است وارد می شود مسیر قدرت را مبدل گشتاور خارج و توسط شفت توربین یا همان محور ورودی جعبه دنده به مجموعه دنده های خورشیدی و دنده های سیاره ای ان به طورازاد می چرخند و حرکت را به محور خروجی جعبه دنده منتقل می نماید مسیر جریان روغن به واحدهای اصطکاکی و سوپاپ تعویض دنده ها قطع می باشد وقتی اهرم انتخاب وضعیت دنده دروضعیت پارک باشد تمام واحدهای اصطکاکی مانند وضعیت خلاص و یک نیروی فنر به اهرم قفل کننده ازاد هستند.

وضعیت حرکت مستقیم در گیربکس اتومات

در وضعیت حرکت مستقیم D در گیربکس های اتوماتیک ارتباط مبدل گشتاور و دنده یک جعبه دندهبرقرار می شود و با باز شدن در دریچه گاز موتور , دور موتور افزایش می یابد و حرکت اتومبیل به جلو به ارامی انجام می گیرد هنگامی که دور موتور زیاد می شود درگیری دنده مستقیم انجام می گردد بدین ترتیب که باند دنده یک ازاد شده و کلاچ دنده مستقیم درگیر می شود که این درگیری باعث می شود که مجموعه دنده های خورشیدی ثابت و قفل شوند و در نتیجه نسبت دنده 1:1 خواهد بود و باند دنده یک توسط اهرم کنترل دستی درگیر می شود و جزئی از وظایف تعویض خودکار نمی باشد در حالی که کلاچ حرکت به جلو توسط تعویض خودکار درگیر می شود وظایف سیستم کنترل دریچه گاز و گاورنر را به خاطر داشته باشید که چگونه تعویض دنده به طور خودکارانجام می گیرد .
اگر به موتور گاز داده شود و در نتیجه گاز کاملا باز شود فشار ارسالی توسط سوپاپ دریچه گازفنر انتهایی ان به سوپاپ تعویض دنده خودکار باعث می شود که ان را در حالت بسته نگه داردمادامی که دور خروجی جعبه دنده و در نتیجه سرعت اتومبیل به حدی برسد که تعویض دنده ضروری باشد فشار روغن گاورنر در این حالت بر فشار سوپاپ دریچه گاز و نیروی فنر ان غلبه می کندو سوپاپ تعویض دنده را باز می نماید که مسیر اصلی روغن به کلاچ جلو مربوط به دنده مستقیم توسط سوپاپ کنترل دستی برای وظایف مختلف برنامه ریزی می کند و از دو سیستم فرمان می گیرد یکی سیستم کنترل دریچه گاز و دیگری سیستم گاورنر این فرمان به سوپاپ تعویض دنده مستقل شده و به مرحله اجرا می اید .
سیستم کنترل گاورنر در گیربکس اتومات حرکت اتومبیل را نسبت به مقاومت جاده تنظیم می کند.
پس در نتیجه تعویض دنده خودکار را به طور مداوم انجام می دهند به این ترتیب که سرعت اتومبیل موجب افزایش فشار گاز گاورنر و باز شدن تعویض دنده می شود پس اتومبیل در دنده مستقیم قرار می گیرد . در مواقعی که سرعت اتومبیل کم می شود مانند شرایط سخت رانندگی یا هنگام عبور از سربالایی یا وقتی که دریچه گاز باز باشد (مقاومت جاده زیاد باشد) فشار روغن سوپاپ کنترل دریچه گاز و فنر ان بر فشار روغن گاورنر غلبه می کند و سوپاپ تعویض دنده بسته می شود و اتومبیل با دنده یک حرکت می کند یا مانند وقتی که ترمز می کنیم بر اثر ترمز فشار روغن گاورنربه تدریج کم می شود و فنر سوپاپ تعویض دنده ان را در حالت بسته نگه می دارد و جعبه دنده به وضعیت دنده یک بر می گردد در وضعیت دنده یک دستی در جعبه دنده های اتوماتیک , توسط راننده اهرم انتخاب دنده در وضعیت L قرار می گیرد که در این حالت سوپاپ تعویض دنده از سیستم کنترل هیدرولیکی به طور خودکار قطع می شود و جعبه دنده نمی تواند دنده مستقیم را داشته باشد سوپاپ دستی مسیر اصلی روغن را به پیستون سروی باند دنده یک هدایت می کند . وضعیت دنده یک دستی L مخصوص حرکت در سربالایی با کشش خوب و در سرازیری به منظور استفاده از حالت ترمز موتوری به کار برده می شود.

وضعیت دنده عقب در گیربکس اتومات

با به کار بردن یک کلاچ دنده عقب در گیربکس های اتوماتیک باعث می شود که مسیر اصلی روغن را پیستون کلاچ منتقل نماید و در نتیجه سبب معکوس شدن دنده رینگی در مجموعه خورشیدی شده و دور خرجی عکس می گردد . که فقط دنده عقب کابرد دارد .


منبع: سایت تخصصی مقالات اتومبیل www.khodroha.com
/خ