وجود سلولهای سفید خون در ادرار

مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون
سلولهای سفید خون بخشی از سیستم ایمنی بدن را تشکیل داده و به خاطر توانایی خود در مبارزه با عفونتها شناخته شده‌اند. پیدا شدن سلولهای سفید خون در ادرار می‌تواند نشانه‌ی وجود مشکلی در ارتباط با سیستم ایمنی بدن باشد. اجازه دهید اطلاعات بیشتری از این عارضه را در مقاله پیش رو بیابیم. افراد مبتلا به بیماریهای آمیزشی مانند گنوره، کلامیدیا و غیره ممکن است گاهی همچنین دچار عفونتهای دستگاه ادراری شوند که فراتر از آن منجر ورود میزان بالای لکوسیت در ادرار می‌شود. سلولهای سفید خون و یا لکوسیت‌ها نقش بسیار مهمی در سیستم ایمنی بدن ایفاء می‌کنند. آنها از سلولهای چند توانی (multipotent cells) موجود در مغز استخوان بدست آمده و حدود 1% از خون فرد بالغ را تشکیل می‌دهند. انوع مختلفی از سلول یا گلبولهای سفید خون وجود داشته که از آن جمله می‌توان به نوتروفیل، ائوزینوفیل، لنفسویت، مونوسیت و غیره اشاره کرد. گرچه تمام این انواع تشابهات بسیاری با یکدیگر دارند، اما در عملکرد و فرم از یکدیگر متمایز می‌باشند. هرگونه از دست دادن یا کاهش در تعداد سلولهای سفید خون ممکن است به عدم تعادل سیستم ایمنی بدن منجر شود. این امر نشان دهنده‌ی میزان اهمیت این گلبولها برای سیستم ایمنی بدن است. وجود سلولهای سفید خون در ادرار امری طبیعی به حساب نمی‌آید. از اینرو چنانچه چنین وضعیتی مشاهده شود، بسیار اهمیت دارد که علت پشت آن را بیابیم.

علل و علائم همراه

در روند طبیعی دستگاه ادراری، کلیه‌ها خون را تصفیه نموده و مانع از وارد شدن گلبولهای سفید خون به ادرار می‌شوند. اما چنانچه تحت هر شرایطی، تجزیه و تحلیل ادرار وجود سلولهای سفید خون را در آن نشان دهند، این امر نشان دهنده عملکرد نادرست دستگاه ادراری است. محتوای بالای سلولهای سفید خون در ادرار را پیوری گویند که به معنای وجود چرک در ادرار است. در ادامه برخی از علل وجود لکوسیت‌ها در ادرار را معرفی می‌کنیم.

• عفونت مجاری ادراری

مثانه جزء مهمی از دستگاه ادراری را تشکیل می‌دهد. بنابراین، بروز هرگونه ناهنجاری در مثانه مانند عفونت (که تحت عنوان سیستیت یا التهاب مثانه شناخته می‌شود) می‌تواند موجب شود سلولهای سفید خون در ادرار تجمع یابند. در زنان، باکتریها ممکن است از طریق مجرای خروج ادرار وارد شوند، در حالی که در مردان از طریق پروستات وارد می‌شوند. این امر ممکن است موجب احساس سوزش و درد در حین ادرار شود و ادرار ممکن است تیره و کدر به نظر رسد. تکرر ادرار نیز ممکن است مشاهده شود. هرگونه اختلال و یا تداخل در پاکسازی مثانه، مقاربت جنسی و چند عارضه مرتبط با بارداری می‌تواند همچنین موجب بروز این عفونت شده، به تجمع سلولهای سفید خون در ادرار فرد بیانجامد.

بیشتر بخوانید:سلول‌های سفید و قرمز خون در ادرار

 

• پیلونفریت

یکی دیگر از علل اصلی وجود سطوح غیر طبیعی سلولهای سفید خون در ادرار می‌تواند عفونت کلیوی باشد که تحت عنوان پیلونفریت شناخته می‌شود. این عفونت از دستگاه ادراری شروع و سپس به کلیه‌ها گسترش می‌یابد. همانطور که پیش از این عنوان شد، کلیه‌ها مسئول تصفیه خون بوده و به سلولهای سفید خون اجازه وارد شدن به ادرار را نمی‌دهند. بنابراین، چنانچه کلیه‌ها عملکرد درستی نداشته باشند و تحت تأثیر عفونت قرار گیرند، این امر راه را برای عبور سلولهای سفید خون به ادرار باز خواهد کرد. پیلونفریت در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود.

بیشتر بخوانید:علائم و نشانه‌های عفونت کلیه

 

• نفریت اینترستیشیال یا بینابینی

یکی از اختلالات کلیوی بوده که در آن فضای میان لوله‌های کلیوی ملتهب می‌شود. این امر مانع از توانایی کلیه جهت تصفیه مواد زائد شده که می‌تواند دلیل پشت وجود سلولهای سفید خون در ادرار باشد. علائم دیگری که ممکن است با پیوری همراه باشد استفراغ، تهوع، کاهش در تولید ادرار، احتباس مایعات و غیره را شامل می‌شود.

• انسداد در دستگاه ادراری

هرگونه انسداد در دستگاه ادراری ممکن است عملکرد آن را مختل ساخته که خود ممکن است فراتر از آن به پیوری منجر شود. شایع‌ترین انسداد، تشکیل سنگ در نواحی مانند مثانه، مجاری خروج ادرار و یا کلیه‌ها است. گاهی اوقات وجود سلولهای سفید خون می‌تواند نشان دهنده‌ی عوارض جدی‌تری مانند تومور مثانه یا لوپوس اریتماتوز سیستمیک باشد که تمام بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

• سایر علل

غیر از علل فوق، علل احتمالی دیگری نیز وجود دارند. افراد مبتلا به بیماریهای آمیزشی مانند گنوره، کلامیدیا و غیره ممکن است گاهی همچنین دچار عفونتهای دستگاه ادراری شوند که فراتر از آن منجر ورود میزان بالای لکوسیت در ادرار می‌شود. همچنین ممکن است موجب تورم اندامهای تناسلی گردد. بارداری نیز منجر به آلودگی سلولهای سفید خون شده که تعداد لکوسیتها را افزایش می‌دهد.

بیشتر بخوانید:سلولهای سفید خون: بیماریها و اختلالات

 

تشخیص

به منظور تشخیص وجود سلولهای سفید خون، آزمایش لکوسیت استراز (آنزیم موجود در سلولهای سفید خون) انجام می‌شود که بخشی از آزمایش نوار ادرار (dipstick) می‌باشد. به محض مثبت بودن جواب آن، آزمایشات بیشتری جهت یافتن علت وجود لکوسیتها انجام می‌شود.

درمان و اقدامات احتیاطی

به محض مشاهده علائم مرتبط با ترشح بالای سلولهای سفید خون در ادرار، به پزشک مراجعه نمایید. درمان آن به طور کامل به علل نهفته و اصلی بستگی دارد. در ادامه برخی از درمانها و اقدامات احتیاطی که به شما در رفع پیوری کمک خواهند کرد آورده شده است.
• اجتناب از بروز عفونت مجاری ادراری کلید کار است. بنابراین جهت درمان عفونت، پزشک داروهای آنتی بیوتیک همچون آموکسی سیلین، نورفلوکساسین، آمپی‌سیلین و غیره را تجویز خواهد کرد.
• آب به غلبه بر عفونت مجاری ادراری کمک خواهد کرد به این دلیل که باکتریها را از دستگاه ادراری شسته و تخلیه می‌نماید. بنابراین تا آنجا که امکان دارد آب بنوشید.
• نگه داشتن ادرار خود منجر به افزایش باکتری خواهد شد که فراتر از آن موجب بروز عفونت می‌شود، بنابراین ادرار خود را نگه ندارید.
• بهداشت فردی را رعایت نمایید.
• دوش گرفتن پیش از آمیزش جنسی و پس از آن احتمال بروز عفونت را تا حد زیادی کاهش خواهد داد.
به منظور اجتناب از ابتلاء به عفونت دستگاه ادراری موارد احتیاطی را رعایت کنید. از آنجا که عفونتهای دستگاه ادراری در زنان شایع‌تر از مردان است، لازم است که زنان مراقبت بسیار زیادی در بهداشت و پاکیزگی به عمل آورند. چنانچه دچار درد و تب همراه با سایر علائم پیوری شدید، آنگاه بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.