معجزه‌ی نوشابه‌ی کومبوچا

نوشابه‌ی معجزه‌گر

نوشابه‌ی کومبوچا مایع نوشیدنی است که از کشت فرآورده‌هایی از گلسنگ‌ها به نام قارچ کومبوچا تولید می‌گردد. نوشابه‌ی کومبوچا نوشیدنی معجزه‌گری است که در درمان اکثر بیماری‌ها مصرف می‌شود. در بعضی بیماری‌ها درمان کننده‌ی خوبی به شمار می‌رود و در بعضی دیگر به عنوان مکمل داروهای دیگر موجب سلامت جسم انسان خواهد شد.این نوشیدنی مایعی است شگفت‌انگیز و معجزه‌گر که مصرف مداوم آن اکثر مواد مورد نیاز بدن را تأمین می‌کند. مقاومت بدن را در برابر بیماری‌ها افزایش می‌دهد، انرژی‌زاست، موجب سلامت بدن می‌گردد، شادی و نشاط ایجاد می‌کند، جوانی را حفظ می‌کند، از پیری زودرس جلوگیری می‌کند، عمر را طولانی می کند، از ریزش و سفید شدن مو جلوگیری می‌کند، پوست را لطیف و چهره را شاداب می‌سازد، کار غدد مترشحه را تنظیم می‌کند، از پوکی استخوان‌ها جلوگیری می‌کند، مغز را تقویت می‌کند، عقل، هوش و حافظه را افزایش می‌دهد، تمرکز و تصمیم‌گیری را آسان می‌سازد، مشکلات عصبی را برطرف می‌سازد، آرام‌بخش است و بی‌خوابی و بدخوابی را درمان می‌کند، میل جنسی، نیروی جنسی و لذت جنسی را در مرد و زن تقویت می‌کند، مشکلات قاعدگی را برطرف می‌نماید، از ترشحات اضافی و عفونت رحم جلوگیری می‌کند، در بهبود کیست و فیبروم زنانه مؤثر است، در ناباوری مردان و نازایی زنان مؤثر است، از عوارض و مشکلات یائسگی جلوگیری می‌کند، خون را تصفیه می‌کند، بدن را سم‌زدایی می‌کند، از چین و چروک صورت جلوگیری می‌کند، در ترک اعتیاد الکل مفید است، به کسانی که در شرف ترک اعتیاد سیگار یا مواد مخدر هستند کمک می‌کند، پس از ترک اعتیاد بدن را پاکسازی می‌کند، اشتهاآور است، به هضم غذا کمک می‌کند. از لک و کک و مک صورت پیشگیری می‌کند، یبوست را برطرف می‌سازد، فشارخون را تنظیم می‌کند، چربی‌های خون (کلسترول و تری گلیسیرید) را پایین می‌آورد، از لخته شدن خون و گرفتگی رگ‌ها پیشگیری می‌کند، قلب و اعصاب را تقویت می‌کند، چاقی و چربی اضافی بدن را کاهش می‌دهد، ماهیچه‌ها و استخوان‌ها را تقویت می‌کند، به عنوان مکمل دارویی در درمان بیماری ام اس، بیماری زونا و بیماری بهجت مؤثر است، در پیشگیری از آب مروارید چشم مؤثر است،‌ ضربان قلب را تنظیم می کند، از تشکیل سنگ‌های کلیه و مثانه پیشگیری می‌کند، کلیه‌ها را تقویت می‌کند، مجاری ادرار را ضدعفونی می‌کند، در درمان جوش‌های صورت، آکنه، آبله مرغان، خارش و حساسیت پوستی مؤثر است. در جلوگیری و پیشرفت ورم مفاصل و آرتروز مؤثر است، از آروق و سکسکه جلوگیری می‌کند، بادهای بدن را تحلیل می‌برد، وسواس، حسادت و نفرت را کاهش می‌دهد. در پیشگیری از نقرس و روماتیسم مؤثر است، التهاب و جراحات زخم‌ها را درمان می‌کند، دردها را تسکین می‌دهد، میکروب و عفونت‌های قارچی را برطرف می‌سازد. انواع ورم و آبسه را درمان می‌کند، در درمان آسم و حساسیت ریه مؤثر است، در درمان ورم پروستات و بیماری‌های مربوط به کلیه مؤثر است، صفرا را تنظیم می‌کند، کبد و لوزالمعده را تقویت می‌کند، در تنظیم قند (دیابت) مؤثر است. آب آوردگی بدن را درمان می‌کند، سندروم خستگی مزمن را برطرف می‌کند، قولنج را درمان می‌کند، از احتلام شبانه جلوگیری می‌کند. ذائقه را تقویت می‌کند، حس بویایی، چشایی، بینایی، شنوایی و لامسه را تقویت می‌کند، اراده را قوی می‌کند، از دلهره و ترس پیشگیری می‌کند.

بیشتر بخوانید:درمان گیاهی کمبود حافظه

اگر مرتب به شکل مالیدنی استفاده شود، چربی سر و صورت و بدن را برطرف می‌کند، از ریزش و سفید شدن مو پیشگیری می‌کند. اگر مرتب به پوست مالیده شود لک و کک و مک را برطرف می‌سازد. همچنین ده‌ها خواص دیگر را نیز شامل می‌شود.

تهیه‌ی نوشابه‌ی کومبوچا

در صورتی که شما نیز مایل به مطالعه‌ی مطالب مربوط به این نوشابه‌ی معجزه گر (کومبوچا) هستید و مشتاق فراگیری دستورالعمل و تهیه‌ی آن هستید، مطالب زیر را با دقت مورد توجه قرار داده و آن را خودتان تهیه و مصرف کنید.

کومبوچا چیست؟

کومبوچا فرآورده‌ای از گلسنگ‌ها می‌باشد (کلمه کومبو به معنی خزه‌ی قهوه‌ای و چا به معنی چای) که ترکیبی است از تعدادی باکتری و مخمرها که با شیوه‌ی پرورشی مخصوص تهیه می‌شود و مملو از موجودات زنده‌ی مفید می‌باشد که بدن انسان به تمامی آن‌ها احتیاج دارد.
کومبوچا منشأ آسیایی دارد و از بهترین نوشیدنی شرق آسیای باستانی به شمار می‌رود. اصل اولیه‌ی آن از اقیانوس به دست آمده و بیش از 2500 سال است که در اروپا، مغولستان، چین، ژاپن، کره و اکثر مناطق عالم مورد استفاده قرار گرفته و اعجازهایی را از خود نشان داده است. ضمن این که هیچ زیانی از آن ناشی نمی‌شود.
هم اکنون در مناطق مختلف قارچ آن را با نام‌های گوناگون می‌شناسند مانند: قارچ روسی، قارچ ژاپنی، قارچ شراب هندی، قارچ خارق‌العاده، قارچ قهرمان، قارچ جادویی، قارچ طول عمر، ژله‌ی روسی، گلسنگ، گل روسی، مادر روسی، اسفنج ژاپنی همچنین نوشابه‌ی تولید شده از آن قارچ را با نام‌هایی مانند نوشیدنی جان بخش، اکسیر طول عمر، اکسیر معجزه‌گر، چای آبجو، چای شراب، چای سیب، چای کارگارساک، کومبوجا، کومبوچیا و کومبوچا می‌شناسند.
اکثر پزشکان و حکیمان (پزشکان سنتی)‌ آن را برای درمان اکثر بیماری‌ها توصیه می‌کنند و به نظر ما گیاه‌شناسان این نوشابه طبی را در مورد اکثر بیماری‌های درمان کننده و در مورد بعضی بیماری‌ها مهارکننده و گاهی به عنوان مکمل (کمک درمان) می‌توان مورد استفاده قرار داد. هنگام تهیه کومبوچا با افزودن سایر گیاهان طبی برای درمان بیماری‌ها باید به این امر مهم توجه کنید که در روزهای اولیه کشت، میزان دما بسیار مهم است تا از فاسد شدن آن جلوگیری شود، در ماه‌های سردتر سال می‌توانید مدت کشت را به 10 روز یا بیشتر افزایش دهید تا شربتی سالم به دست آورید. کومبوچا موجود زنده‌ی باستانی قارچ مانندی است که وقتی در چای شیرین کشت داده می‌شود، شربتی شگفت‌انگیز، حیات‌بخش و گوارا به دست می‌آید که ممد سلامتی است و می‌تواند اکثر مواد مورد نیاز بدن را تأمین کند. به دلیل این که کار تمام سیستم اعضای بدن و ترشحات غدد درون‌ریز و برون‌ریز را منظم می‌سازد، جسم انسان را از بلاها، آفت‌ها، قارچ‌ها، میکروب‌ها، ویروس‌ها و غیره محافظت می‌کند. همچنین از مبتلا شدن به بیماری‌های گوناگون پیشگیری می‌کند. شهرت کومبوچا به عنوان یک نوشیدنی معجزه‌آسا در موارد حفظ سلامت جسم، شادابی، نشاط، آرامش روح و روان، حفظ جوانی و طول عمر عالم‌گیر شده است. در این زمان که محیط زیست به طور تهدید‌آمیزی از لحاظ هوا، غذا و غیره آلوده شده است مصرف کومبوچا به عنوان قوی‌سازی سیستم ایمنی بدن ضروری به نظر می‌رسد.
نوشابه‌ی کومبوچا فقط یک نوشیدنی تولید شده از یک قارچ نیست بلکه موجودی است که از همزیستی جلبک و قارچ پدید آمده است. یک جلبک کومبوچای بالغ، پوسته‌ای سخت و ژلاتین مانندی را تشکیل می‌دهد که به اندازه‌ی محیط ظرفی است که در آن کشت داده می‌شود. دکتر مایکسنر قارچ‌شناس معروف می‌نویسد که مهمترین ترکیبات قارچ کومبوچا مخمرهای گرمسیری «شیزوساکارومایس پومبه» «ساکارومایکود لودویگی» و «پیشیافرمنتز» هستند و ظاهراً مهمترین باکتری موجود در این همزیستی باکتری لزج سرکه به نام «ستوباکترزیلینون» است که به پیدایش توده‌ی لزج سلولزی منجر می‌شود. این قسمت‌های باکتریایی و قارچی در قارچ کومبوچا به وفور یافت می‌شوند و موجبات همزیستی را فراهم می‌آورند.
باکتری‌های فعال که در قارچ و نوشابه‌ی تولید شده از قارچ کومبوچا وجود دارند عبارتند از:
* ستوباکترزیلینوم Cetobacter Xylinum
* استوباکتر زیلینوید Acetobacter Xylinoides
* گلوکونوباکتر بلوکانیکم Gluconobacter Bluconicum
* استوباکتراستی Acetobacter Aceti
* استوباکتر پاستوریانوم Acetobacter Pasteurianum
مخمرهای فعال که در قارچ و نوشابه‌ی تولید شده از قارچ کومبوچا وجود دارند عبارتند از:
* شیزوساکارومایسزپومبه Schizosaccharomyces Pombe
* مخمرهای ناشی از اپیکولاتس Yeasts Originating From Apiculatus
* ساکارومایکودزلودویگی Saccharomycodes Ludwigii
* پیشیا فرمنتنز Pichia Fermentans
* مایکودرما Mycoderma
* مخمرهای ناشی از تورولا Yeasts Originating From Torula
مخمرهایی که از راه تقسیم سلولی تکثیر می‌شوند برعکس مخمرهای معمولی از راه تقسیم طبقاتی زیاد می‌شوند. شاید به همین دلیل است که مبتلایان به کاندیدا آلبیکانز می‌توانند از نوشیدن کومبوچا بهره‌مند شوند.
آیا کومبوچا یک نوشیدنی الکلی است؟ وقتی کومبوچا را کشت می‌دهید شکر تخمیر می‌شود که خود باعث پیدایش کمی الکل است. مقدار الکل بستگی به میزان دما و مقدار شکر مصرف شده دارد و با مصرف حداقل شکر یعنی 50 گرم، شربت بعد از 14 روز دارای 1 درصد الکل خواهد بود و بعد از 21 روز این مقدار به 3 درصد افزایش خواهد یافت. با مصرف مقدار بیشتر شکر (150 گرم) شربت ممکن است بعد از 14 روز 2 درصد الکل داشته باشد که در این حال امکان دارد شربت بسیار ترش شده و به واسطه ترشی زیاد قابل خوردن نباشد که در این صورت می‌توانید به جای سرکه‌های دیگر در غذا و یا سالاد از آن استفاده کنید.
با مصرف مقدار لازم شکر یعنی 6 قاشق غذاخوری که معادل 80 گرم برای هر لیتر است، در دوره‌ی تخمیر (5 تا 10 روز)‌ می‌توان گفت که میزان الکل تقریباً ناچیز خواهد بود (بدون الکل). نوشابه‌ی کومبوچا را می‌توان به کودکان و نوجوانان نیز داد. کسانی که اعتیاد به الکل داشته و آن را ترک کرده‌اند نباید از مقدار الکل موجود در کومبوچا به هراسند. در واقع جایگزین کردن نوشیدنی کومبوچا به جای نوشیدنی‌های الکلی می‌تواند مشکل اعتیاد به الکل را برطرف سازد.

عصاره‌ی کومبوچا:

در اواخر دهه‌ی 1920 دو محقق به نام‌های ویچفسکی و هرمن، کومبوچا را به صورت عصاره تهیه کردند. هدف ازاین کار تهیه محصولی خالص با غلظت زیاد برای انجام تحقیقات بود و این محصول تحت عنوان قطره‌ی کومبوچا یا کومبوچال به طور انحصاری در داروخانه‌های آلمان وجود داشت. قطره از طریق تقطیر مکشی شربت تهیه می‌شود. غیر از الکل و اسید استیک، کومبوچال تمام موادی را که در کومبوچای معمولی وجود داشت را دارا بود. از آمار به دست آمده از مرکز طبی پراگ چنین بر می‌آید که آزمایش‌های انجام شده نشان می‌دهد که مصرف کومبوچا در پیشگیری از پیری و گرفتگی سرخرگ‌ها بسیار مؤثر بوده است. نظریه‌ی فشردن قارچ کومبوچا برای اولین بار توسط محقق سرشناس دکتر اسکنر مطرح شد و محصول به دست آمده «قطره‌ی کومبوچای DI» نام گرفت، علاوه بر آن تنتور کومبوچا نیز عرضه شد. بهره‌گیری از قطره برای درمان امراض، موجب شهرت دکتر اسکنر تا سال‌ها بعد از مرگ او شد.
کسانی که نمی‌خواهند مصرف کومبوچا را قطع کنند می‌توانند به هنگام سفر عصاره‌ی آن را که قابل حمل است به کار برند. گفته می‌شود کومبوچا در کاهش عوارض ناشی از مسافرت که خیلی‌ها دچار آن می‌شوند بی‌تأثیر نیست، قطره و یا عصاره‌ی کومبوچا از تمام خواص شربت با میزان غلظت بسیار بالا برخوردار است و طریقه‌ی مصرف آن به صورت 15 تا 20 قطره در مقداری آب بدون کلر تا 3 بار در روز توصیه می‌شود. قطره و عصاره‌ی کومبوچا برای مبتلایان به دیابت نیز مفید می‌باشد و چون مصرف شکر برای افراد مبتلا به دیابت از اهمیت زیادی برخوردار است، برای این افراد استفاده از قطره بیشتر توصیه می‌شود زیرا با توجه به تغییر میزان شکر در کشت‌های خانگی بهتر است از انواع ترش‌تر شربت و یا کشت‌های طولانی‌تر از معمول استفاده کنند.

آیا زنان حامله و بچه شیرده می‌توانند کومبوچا بنوشند؟

در مورد حاملگی بهتر است با پزشک خود مشورت کنید ولی برای کسانی که بچه شیر می‌دهند اشکالی ندارد. در زمان حاملگی هنگام تهیه‌ی نوشابه‌ی کومبوچا می‌توانید از انواع چای گیاهی، مقداری کمی برگ یا ریشه‌ی کاسنی، برگ تمشک، گل قاصدک، اقطی و گور گیاه استفاده کنید ولی از بکار بردن انبه بپرهیزید زیرا ممکن است منجر به سقط جنین شود.

مواد موردنیاز برای تهیه‌ی نوشابه‌ی کومبوچا

1- دو لیتر آب معدنی (اگر آب از لوله‌کشی‌های تصفیه شده‌ی شهری باشد باید یک شبانه روز در ظرفی سرگشاده بماند تا اگر کلر در آن هست از بین برود).
2- یک لیوان معادل 200 گرم شکر سفید
3- یک قاشق غذاخوری پر چای سیاه معمولی که در منزل استفاده می‌شود یا چای سبز (ترجیحاً چای سبز بهتر است) به جای چای سیاه یا سبز می‌توان از دو عدد چای کیسه‌ای استفاده کرد.
گیاهان دارویی هرکدام برای درمان یک یا چند بیماری مفید می‌باشند. لذا اگر میل دارید از گیاهان دارویی در تولید این نوشابه استفاده کنید می‌توانید از یک گیاه یا مخلوطی از چند گیاه که برای بیماری شما مفید هستند را به اندازه‌ی یک قاشق غذاخوری به مقدار چای بیفزاید. یعنی یک قاشق چای و یک قاشق دارو. توصیه می‌شود ابتدا فقط با چای شروع کنید و هنگامی که پس از چند مرحله تولید تجربه‌ی لازم را کسب کردید، آنگاه گیاهان دیگر را اضافه کنید.
4- نصف تا یک استکان معمولی چای، 5 تا 10 قاشق غذاخوری سرکه سفید یا سرکه سیب (ترجیحاً سرکه‌ی سیب بهتر است) ‌برای مرتبه اول که نوشابه کومبوچا در دسترس نیست. در دفعات بعد باید سرکه را حذف کرد و به جای آن از یک لیوان در اندازه معمولی نوشابه کومبوچا که قبلاً تهیه شده است را مصرف نمود.
5- یک عدد قارچ کومبوچا. قارچ مورد نظر نوعی قارچ مخصوص است که با قارچ‌های معمولی در بازار تفاوت بسیار دارد. که با وجود آن قارچ مخصوص می‌توان نوشابه‌ی کومبوچا را تولید کرد. قارچ اولیه را می‌توانید از کسانی که نوشابه‌ی کومبوچا تولید می‌کنند، تهیه کنید و تولید را شروع نمایید. با هر مرتبه کشت قارچ، هنگام تولید نوشابه‌ی کومبوچا، قارچ شما یک عدد زایش می کند، در نتیجه مرتبه بعد می‌توان در دو ظرف نوشابه را تولید کرد. یعنی هم از قارچ اول و هم از قارچ به وجود آمده‌ی دوم می‌توان استفاده کرد و به همین ترتیب تعداد قارچ شما افزایش می‌یابد. لذا می‌توانید تولید نوشابه را افزایش دهید.
پس از به دست آوردن اولین قارچ، پرورش نوشیدنی را طبق دستوری که در ادامه شرح خواهم داد شروع کنید؛ همان‌طور که قبلاً توضیح دادم با هر بار تکرار و تولید آن، نوشیدنی معجزه‌آسایی ایجاد کرده و قارچ شما زایش خواهد کرد و یک عدد قارچ جدید تولید می‌کند که شما می‌توانید با آن قارچ اولیه و یا قارچ جدید، تولید را مجدداً افزایش دهید و یا قارچ اضافی را همراه با دستور پرورش نوشیدنی کومبوچا به دوستان خود هدیه دهید تا آنان نیز استفاده کنند و مانند شما از سلامت کامل برخوردار شوند (هدیه سلامتی به دوست، بهترین و با ارزش‌ترین هدیه خواهد بود).

روش پرورش نوشابه‌ی کومبوچا:

برای تهیه، به یک ظرف پلاستیکی مانند دبه یا قُمقُمه یا ظرف‌های 3 کیلویی ماست و یا ظروف چینی بلوری یا شیشه‌ای 3 لیتری (15 پیمانه‌ای) که قطر آن حدود 15 سانتیمتر باشد نیاز دارید؛ چای را در یک ظرف بزرگ ریخته و آب جوش را روی آن بریزید. هم زمان شکر را به آن اضافه کرده و چنان هم بزنید تا شکر حل شود. سپس درب ظرف را ببندید تا به حال خود دم بکشد و به مرور سرد شود. پس از سرد شدن اگر چای کیسه‌ای انداخته‌اید آن را خارج کنید و اگر چای فعله‌ای یا گیاهی ریخته‌اید آن را صاف کرده و مواد اضافی را دور بریزید. بعد چای شیرین سرد شده را در ظرف 3 لیتری که قبلاً ذکر شده بریزید. برای نخستین بار نصف تا یک استکان سرکه سیب با سرکه سفید و یا یک لیوان از نوشابه‌‌ی کومبوچا (اگر قبلاً تولید کرده‌اید) ‌به آن اضافه کنید. سپس قارچ را به آرامی روی ظرف بگذارید. قارچ روی مایع شناور خواهد شد ولی چنانچه در ابتدای کار به ته ظرف فرو رفت نگران نشوید. یک طرف قارچ صاف‌تر و احتمالاً کمی کم‌رنگ‌تر است. بهتر است طرف صاف‌تر قارچ را رو به بالا قرار دهید. ظرف باید 3 لیتری باشد که سر ظرف در حدود 5 سانتیمتر خالی بماند، بعد درب ظرف را با پارچه ململ یا هر پارچه‌ای که از الیاف طبیعی باشد بپوشانید و دور آن را با کش محکم کنید. (این کار مانع نفوذ حشرات به داخل ظرف می شود). بعد ظرف را در جای کمی گرم قرار دهید. دمای مناسب برای تخمیر 23 تا 28 درجه سانتی‌گراد می‌باشد؛ برای اطمینان از یک دماسنج کمک بگیرید. هوای اتاقی که خودتان در آن زندگی می‌کنید نیز مناسب است. بدانید که قارچ نیاز به نور ندارد ولی وجود گرما و هوا برای عمل آمدن آن الزامی است. دود، گرد و غبار و بوهای ناپسند دیگر به خصوص دود سیگار برای آن بسیار زیان‌آور است و قارچ و همچنین نوشابه را خراب می‌کند. لذا نباید بوهای زننده به خصوص بوی دخانیات در محوطه‌ی پرورش وجود داشته باشد. کسانی که دخانیات مصرف می‌کنند بوی آن در لباس آنها باقی می‌ماند لذا بهتر است افراد سیگاری از تولید کومبوچا صرف نظر کنند. بعد از 5 تا 10 روز تخمیر کامل می‌شود و شربت کومبوچا آماده مصرف است. البته این دوره زمانی در تابستان و یا دمای بالاتر کوتاه‌تر خواهد بود و در دمای کمتر نیز به مدت طولانی‌تری نوشیدنی آماده مصرف می‌شود. بعد از 4 تا 5 روز کمی از مایع آن را بچشید تا از اوضاع و احوالش آگاه شوید؛ نباید بی‌مزه و یا شیرین باشد، در غیر این صورت تبدیل‌های لازم در شکر صورت نگرفته و آن را به اسیدهای مفید تبدیل نکرده است؛ بنابراین دوباره درب آن را بپوشانید و بگذارید یک یا دو روز دیگر بماند. وقتی شربت کمی طعم ترش‌مزه، شبیه به سرکه پیدا کرد آماده مصرف است. در این هنگام با دست‌های تمیز قارچ را از داخل آن ظرف درآورید و داخل یک بشقاب قرار دهید. خواهید دید که لایه‌ی جدیدی روی آن تشکیل شده است. آنگاه شربت را صاف کنید و در بطری بریزید. حتماً یک مقدار از سر بطری را خالی بگذارید تا هنگام باز کردن درب بطری دچار مشکل نشوید و بطری‌ها را سربسته و در یخچال نگهداری کنید. در غیر این صورت عمل تخمیر ادامه می‌یابد و شربت که کمی ترش‌مزه است بسیار ترش‌تر می‌شود. در مرتبه بعدی از هر دو قارچ یعنی قارچ مادر و قارچ بچه می‌توانید برای تهیه نوبت بعدی شربت بهره گیرید؛ یعنی در دو ظرف جداگانه به تهیه نوشیدنی ادامه دهید، در حالی که شربت‌های داخل یخچال هم آماده‌ مصرف است.

قارچ تولید مثل می‌کند:

در هر نوبت کشت، قارچ جدیدی روی قارچ اصلی (بنا بر اصل تقسیم یک سلول به دو سلول متساوی) به وجود می‌آید. دو لایه به آسانی از هم جدا می‌شوند ولی چنانچه مشکلی در این مورد پیش آید، با ملایمت به طوری که قارچ‌ها پاره و یا سوراخ نشوند دو لایه را از هم جدا کنید. از قارچ جدید نیز برای تهیه ظرفی دیگر از چای شیرین استفاده کنید. و یا قارچ ضخیم‌تر را به دوستی هدیه بدهید. ضخیم یا نازک بودن قارچ تأثیری در تولید کومبوچا ندارد. چنانچه همان روز قادر به آماده کردن کومبوچای جدید نیستید قارچ جدید را در ظرف شیشه‌ای یا پلاستیکی در بسته و در مقداری از شربت قبلی نگه دارید و مقداری فضای خالی بین مایع و درب ظرف باید بماند و تا هنگام مصرف آن را در یخچال نگهداری کنید.
توصیه می‌شود روزانه 3 بار و هر بار 150 سی سی، تقریباً یک فنجان معمولی، میل کنید (بهتر است بعد از غذا مصرف شود) خوردن مقدار بیشتری از شربت هم هیچ ضرری ندارد، بهتر است برای شروع، مقدار کمتری از شربت میل کنید و بعد به تدریج مصرف آن را به مقدار توصیه شده برسانید.

دمای مناسب کشت:

مناسب‌ترین دما برای تخمیر 23 تا 28 درجه سانتی‌گراد، کمی بالاتر از میزان دمای متوسط در همه دنیا است، چنانچه دما بین 14 درجه سانتی‌گراد در شب تا 28 درجه سانتی‌گراد در روز متغیر باشد مشکلی پیش نمی‌آید. وقتی دمای اتاق مثلاً 36 درجه سانتی‌گراد است بدان معنی نیست که دمای شربت نیز به همان اندازه است. دمای بالا باعث تبخیر بیشتر مایع می‌شود به طوری که در بعضی مناطق حاره گاهی تا 25% حجم مایع طی تخمیر به علت تبخیر کم می‌شود.
هنگام تهیه کومبوچا با افزودن سایر گیاهان طبی برای درمان بیماری‌ها باید به این امر مهم توجه کنید که در روزهای اولیه کشت، میزان دما بسیار مهم است تا از فاسد شدن آن جلوگیری شود، در ماه‌های سردتر سال می‌توانید مدت کشت را به 10 روز یا بیشتر افزایش دهید تا شربتی سالم به دست آورید. هرچه مدت کشت بیشتر شود به ترشی مایع آن افزوده می‌گردد. تغییرات لازم نسبت به مکان و فصل‌های مختلف سال صورت می‌گیرد. اگر در مکانی نسبتاً سرد قرار داشته باشد، درست تخمیر انجام نمی‌گیرد و حتی ممکن است خراب و فاسد گردد. در ضمن هرچه نوشیدنی ترش‌تر شود خواص آن افزون‌تر خواهد شد اما چون در اثر ترشی زیاد حالت سرکه پیدا می کند نوشیدن آن دشوار است.

سایر روش‌های گرمادهی و هوادهی بد کومبوچا:

قفسه‌های چوبی داخل اتاقی که خودتان در آن زندگی می‌کنید بهترین جا برای نگهداری کومبوچا است؛ لای درب قفسه را اندکی باز بگذارید تا هوا در آن جریان یابد ولی محوطه داخلی تاریک باشد. (در تاریکی و در گرمای ذکر شده است که تخمیر صحیح انجام می‌گیرد).

سینی‌های گرم کننده:

چنین سینی‌هایی در دو اندازه مختلف در بازار یافت می‌شوند.

کمربند گرم کننده:

این نوع کمربند دور ظرف پیچیده می‌شود و در بازار موجود است. گرم کننده‌هایی که برای گرم کردن ظرف‌های نگهداری ماهی به کار می‌رود. بهتر است به جای آن‌ها به طور طبیعی از هوایی که داخل اتاق که برای حرارت لازم زندگی استفاده می‌کنید، برای کومبوچا نیز استفاده شود ولی در جایی تاریک باشد.

ظرف کشت کومبوچا:

مناسب‌ترین ظرف برای تهیه کومبوچا ظرف شیشه‌ای، چینی و یا سفالی که از داخل لعابدار است. از ظروف پلاستیکی، چینی یا بلور نیز می‌توان استفاده کرد. از به کار بردن فلز جداً خودداری کنید زیرا در تماس اسیدهای حاصل از تخمیر با فلز، واکنش‌های دیگری صورت می‌گیرد. طعم کومبوچایی که در ظرف استیل تهیه می‌شود با طعم کومبوچایی که در ظرف شیشه‌ای تهیه می‌شود تفاوت زیادی دارد. چنانچه از ظرف پلاستیکی استفاده می‌کنید باید از نوع مرغوب و مقاوم در مقابل اسید باشد. ظروفی که از جنس پلی وانییل و پلی پروپیلن و یا پلاستیک‌های ارزان قیمت ساخته شده است موجب به وجود آمدن تغییراتی در کشت می‌شود. برای رشد سریع‌تر قارچ هرچه سطح وسیع‌تری داشته باشیم بهتر است. بنابراین ظرف‌های کم ارتفاع با قطر زیاد و دهانه‌ی گشاد بسیار مناسب خواهند بود و حتماً باید مقداری فضای خالی در ظرف باقی باشد. هر چه ظرف بزرگتر و عمق آن کمتر باشد عمل تخمیر سریع‌تر و بهتر انجام می‌گیرد. برای کشت مداوم می‌توان از ظروفی مشابه ظروف تخمیر آبجو بهره گرفت. خمره‌های لعابدار کوچک قدیمی که از داخل دارای لعاب باشند و یا ظروف شیشه‌ای مناسب‌ترین ظروف برای این کار است.

آب خالص و بدون مواد شیمیایی:

آب آلوده از مهم ترین عوامل به خطر انداختن سلامت آدمی است، آب پاکیزه و عاری از هرگونه مواد شیمیایی لازمه‌ی سلامتی است. این روزها چنین آبی کمیاب است، به رغم آنچه که اولیای امر می‌گویند آبی که از شیر آب مصرف می‌کنیم هنوز دارای ناخالصی است و آب مصرفی ما از کیفیتی که از جانب کارشناسان توصیه می‌شود برخوردار نیست. این ناخالصی‌ها موادی شیمیایی از قبیل کلر، سولفات آلومینیوم و فلوئور می‌باشند که عمداً به آب مصرفی افزوده می‌شوند. سایر افزودنی‌ها از قبیل حشره‌کش‌ها، علف‌کش‌ها، کودهای شیمیایی و فلزات در خاک نفوذ می‌کنند و در لایه‌های زیرین آن موجب فساد و آلودگی خاک می‌شوند. کلر برای از بین بردن باکتری‌ها، به خصوص در شهرهایی که دارای شبکه‌ی لوله‌کشی قدیمی است، به آب افزوده می‌شود. از آنجا که کومبوچا میلیون‌ها باکتری مفید دارد باید با آب بدون گاز که در بطری‌ها به فروش می‌رسد و یا آبی که به طور کامل تصفیه شده است تهیه شود. بنابراین چنانچه دستگاه پالاینده‌ای با شیر مخصوص داشته باشید می‌توانید از آبی سالم و گوارا برای پخت و پز و نوشیدن بهره‌مند شوید. ضمناً برای تهیه‌ی کومبوچا می‌توانید آب لوله‌کشی شهری را 2 تا 3 روز در ظرفی سرباز نگهداری کنید تا اگر کلر در آن موجود باشد، از بین برود و بعد برای تهیه کومبوچا استفاده کنید.

تخمیر دائم:

بعد از انتشار اولین جزوه درباره‌ی کومبوچا، گوشزدها و پرسش‌های زیادی از افراد اروپای شرقی تبار دریافت شده. این مردم به خاطر می‌آوردند که مادربزرگشان خمره‌ی بزرگی داشته است که در جایی گرم نگه می‌داشته و آنها همیشه از شربت خمره می‌نوشیده‌اند و ظرف به طور مرتب با چای شیرین پر می‌شده است که این کار همان تخمیر دائم می‌باشد. تخمیر دائم نسبت به کشت قارچ به روش غربی برتر است، یکی از فواید آن نوسان کم دمای مایع است، زیرا وقتی مقدار مایع زیاد شود با تغییر دمای محیط دمای آن به سرعت تغییر نمی‌کند، علاوه بر آن روش بالا آسان‌تر و سریع‌تر است. من به تجربه دریافته‌ام که بهترین راه برای کشت کومبوچا، برای مصرف خانواده روش تخمیر دائم است. برای شروع کار یک خمره‌ی بزرگ 20 لیتری لازم دارد و خمره‌های سفالی که از داخل لعابدار باشد بسیار مناسبند و ظاهری زیبا نیز دارند. یکی از دوستان می‌گفت من به جای ظرف یا خمره‌ی سفالی از کُلمن استفاده می‌کنم و راضی هستم. 10% از کومبوچایی که از قبل تهیه کرده‌اید در خمره یا کلمن بریزید و مقداری شکر، آب و چای را نسبت مقداری که در ظرف کوچک به کار می‌برید چند برابر کنید، چنانچه می‌خواهید 10 لیتر کومبوچا تهیه کنید مقادیر داده شده در دستور تهیه کومبوچا را 5 برابر کنید. سپس چای شیرین سرد شده را در خمره یا کُلمن بریزید و شربت کومبوچا و قارچ را به آن بیفزایید، یک تکه قارچ نیز کافی خواهد بود اما ممکن است قارچ به ته ظرف فرو رود، در هر صورت قارچ جدید در سطح مایع تشکیل خواهد و بعد از 6 تا 10 روز، بسته به میزان دما و مقدار کومبوچایی که استفاده کرده‌اید نوشیدنی را بچشید و هرگاه طعمی شبیه به آب سیب مایل به کمی ترشی داشت نوشیدنی شما آماده است. بعد از مصرف 10 تا 30% از این شربت می‌توانید سر ظرف را دوباره با چای شیرین پر کنید، و مجدداً تولید را ادامه داده و نوشیدنی جدید تهیه کنید. دقت کنید که همیشه چای شیرین را بعد از سرد شدن در خمره بریزید. برای ایجاد تنوع در طعم شربت می‌توانید از انواع چای‌ها استفاده کنید. کودکان چای زرشک سیاه، میوه‌ی نسترن و سایر میوه‌ها را خیلی دوست دارند. با اضافه کردن انواع گیاهان و میوه‌ها، دنیای شگفت‌انگیز کشت کومبوچا را کشف خواهید کرد. جریان تخمیر دائم ساده است و به تدریج راه و رسم کار را یاد خواهید گرفت. تمیز کردن لرت ته ظرف یک یا دو بار در سال کافی خواهد بود؛ برای این کار شیر خمره یا کُلمن را باز و شربت آن را خالی کنید، وقتی لرت مانع جاری شدن شربت شد هنگام تمیز کردن ظرف فرا رسیده است. چنانچه میل دارید ادویه‌هایی از قبیل زنجبیل یا گیاه دیگری را مستقیماً در خمره یا کُلمن بریزید لازم خواهد بود آنها را در کیسه‌ی پارچه‌‌ای تمیز ریخته و داخل ظرف بیندازید و هر 2 یا 3 ماه یک بار خمره را تمیز کنید و در موارد غیرضروری قارچ را از خمره بیرون نیاورید. خیلی‌ها هر هفته قارچ را با آب می‌شویند ولی این کار کاملاً غیرضروری است، این کار ممکن است زیان‌آور هم باشد و کلر آب نیز به قارچ شما آسیب برساند. برای شستن قارچ می‌توانید از سرکه یا نوشابه‌ی کومبوچا استفاده کنید و تنها زمانی باید قارچ را بشویید که خیلی کثیف شده باشد و اگر قارچ کپک زده باشد بهتر است در چنین وضعی آن را دور بیندازید و از قارچ تازه و مرغوب استفاده کنید. البته در چنین وضعیتی همه‌ی ظرف‌ها را بشویید و با وسایل پاکیزه کار را از سر بگیرید. چنانچه قارچ دیگری در دسترس ندارید می‌توانید قارچ آلوده را با دقت با آبلیمو یا سرکه یا با مقداری نوشابه‌ی کومبوچا بشویید. برداشتن لایه‌های جدید روی قارچ نیز از کارهای غیرضروری است. قارچ را به حال خود بگذارید و اجازه دهید بدون دخالت شما به فعالیت خود ادامه دهد و فقط در صورتی که قارچ بیش از حد ضخیم شده و فضای زیادی را اشغال کرده باشد آن را درآورید و با کارد یک لایه از آن را جدا کرده و لایه‌ای از آن را در خمره بیندازید. زیاد مهم نیست که کدام طرف قارچ رو به بالا باشد چون در هر صورت لایه‌ی جدید در سطح فوقانی قارچ اصلی تشکیل خواهد شد اما اگر لایه‌ی صاف‌تر رو به بالا باشد بهتر است.
در روسیه و لهستان پرورش کومبوچا را دور از چشم کودکان انجام می‌دهند و آنها اجازه ندارند درون خمره را ببینند، زیرا قارچ منظره‌ی خوشایندی ندارد و ممکن است باعث دلزدگی کودکان بشود. افراد مبتلا به مرض قند و عفونت‌های قارچی باید از شربتی که قبل از اضافه کردن چای شیرین جدید برداشته شده مصرف کنند و به خصوص از مصرف بلافاصله از خمره‌ای که به تازگی سر آن پر شده جداً بپرهیزند. چنانچه دیدید جریان تخمیر آن طور که باید صورت نمی‌گیرد، یک ظرف از شربت قوی و سالمی را که از دوستی گرفته‌اید و یا از قبل دارید، در خمره بریزید یا کمی سرکه سفید به آن اضافه کنید.

از کجا بفهمیم که قارچ درست عمل می‌کند؟

اگر قارچ شما به ته ظرف فرو رفت تعجبی نکنید، ممکن است حتی چند روز به همان حالت باقی بماند؛ قارچ ممکن است قبل از این که به دست شما برسد مدتی در یخچال بوده و در حال نیمه خواب زمستانی به سر می‌برده است. کربن دی اکسیدی که در شرایط گرم و فعالیت مجدد قارچ تولید می‌شود آن را به موقع به سطح مایع خواهد آورد. حتی اگر قارچ در ته ظرف باقی بماند باز هم قارچ بچه‌ای به اندازه‌ی سطح ظرف با رنگ مایل به قهوه‌ای (در صورت استفاده از چای سیاه)‌یا مایل به سفید (در صورت استفاده از چای سبز) ‌تشکیل خواهد شد.

آیا اندازه و شکل قارچ اهمیت دارد؟

خیر؛ مادامی که قارچ از یک مادر سالم به وجود بیاید، هیچ مشکلی وجود ندارد. یک تکه قارچ به اندازه 5 تا 10 سانتیمتر مربع به خوبی عمل خواهد کرد. گاهی قارچ بچه‌ای که از مادر جدا می‌شود دارای سوراخی است که توسط حباب هوا و یا پارگی ایجاد شده است، این قارچ نیز به درستی عمل خواهد کرد. اما بهتر است همیشه از قارچ سالم، بدون سوراخ یا پارگی استفاده شود.
چند بار می‌شود از یک قارچ استفاده کرد؟ حدود 5 تا 6 نوبت؛ زیرا بیش از این نمی‌تواند به درستی عمل کند. همیشه یک قارچ بچه سالم در یخچال داشته باشید تا در مواقع لازم از آن استفاده کنید.

آیا فرق می‌کند که کدام طرف قارچ رو به بالا باشد؟

من هر دو طرف را امتحان کرده‌ام و در هر دو صورت قارچ جدید بر روی قارچ قبلی تشکیل شده است. در هر حال پرده‌های نازک و لزجی در سطح قارچ پدید می‌آید ولی بهتر است طرف صاف قارچ رو به بالا باشد تا قارچ نو با کیفیتی بهتر تولید گردد.

آیا قارچ نیاز به هوا دارد؟

بله؛ چنانچه کومبوچا را در قفسه‌ای گرم نگهداری می‌کنید، لای درب قفسه را کمی باز بگذارید تا هوا جریان داشته باشد، درب ظرف را نبندید ولی با پارچه‌ای نازک روی آن را بپوشانید و با کش دور آن را محکم کنید، بدون وجود اکسیژن در جریان تخمیر، قارچ موجود فعالیتی نخواهد داشت و شرایط نامساعد منجر به تشکیل کپک خواهد شد.

وقتی می‌خواهیم به قارچ دست بزنیم، آیا باید انگشترها را در بیاوریم؟

این کار ضروری نیست، حتی می‌توانید قارچ را با قیچی تمیز ببرید و یا آب را در قوری برقی با المنت فلزی بجوشانید، فقط در جریان تخمیر است که نباید از ظروف فلزی استفاده شود به خصوص ظروف آلومینیومی.

قارچ کومبوچا چگونه عمل می‌کند؟

قارچ کومبوچا، یک مرکز تولید مثل زیستی می‌باشد؛ امروزه مقادیر زیادی افزودنی‌های نگهدارنده در صنایع غذایی به کار می‌رود و برای طبخ غذا از اجاق‌های مایکروویو (ماکروفر) و ابزار مشابه استفاده می‌شود، همه‌ی این عوامل باعث از بین رفتن ارزش غذایی مواد مصرفی ما می‌شوند. مصرف ذرات زنده و باکتری‌ها برای هضم غذا ضروری به نظر می‌رسد. بدون وجود این ذرات ریز زنده ما انسان‌ها و حتی گیاهان قادر به زندگی نخواهیم بود؛ مثلاً در یک گرم خاک باغچه 250 میلیون باکتری وجود دارد، در واقع می‌توان گفت با وجود 300 نوع افزودنی که در غذای روزانه‌ی ما به کار می‌رود، زنده ماندن و سازگار شدن این ذرات زنده با این همه مواد مصنوعی خود به یک معجزه می‌ماند و جای تعجب نیست که با سیل این همه افزودنی و مواد شیمیایی خارجی روز به روز بر تعداد بیماری‌ها و حساسیت‌های نو ظهور افزوده می‌شود.
گلسنگ‌ها از قدیمی‌ترین اجزای غذایی و درمان بشر به شمار می‌آمده و می‌آیند، این موجودات گیاهی بیش از 205 میلیون سال پیش روی زمین ظاهر شدند که شروع آن به صورت جلبک‌هایی بوده است که به فضای اقیانوس‌ها محدود می‌شده، وقتی به طرف زمین به حرکت در می‌آمدند رابطه‌ای بین خود به وجود آورده و به صورت واحدی که همان گلسنگ است درآمدند و تنها در این صورت قادر به ادامه حیات‌اند. جلبک به قارچ، غذا و هیدرات کربن می‌رساند و قارچ آب و مواد معدنی لازم را برای جلبک تأمین می‌کند. بیش از 1600 نوع گلسنگ یافت می‌شود. یک دسته از گلسنگ‌ها مواد غذایی انسانی و دسته‌ای دیگر مواد غذایی جانوران را تأمین می‌کنند و بعضی از انواع آنها نیز برای ترکیبات دارویی و درمانی به کار می‌روند؛ مثلاً از خزه‌ی بلوط در صنعت عطرسازی استفاده می‌شود. گلسنگ‌های نیروبخش‌اند و این موجودات به منزله‌ی فرستاده‌ای از سوی خدا و از جهانی دیگر برای ما به شمار می‌آیند. گرچه از تنوع زیادی برخوردارند ولی جملگی دارای ساختمانی مشابه (اسید گلسنگ) هستند و این اسیدها اجزای جدانشدنی گلسنگ‌ها هستند؛ زیرا برای زنده ماندن آن‌ها ضروری‌اند و هر جا گلسنگ باشد حیات هم وجود دارد و قارچ کومبوچا یک مرکز تولیدمثل زیستی است که در زندگی انسان نقش جالبی را ایفا می‌کند.

تبدیل شکر در کومبوچا:

مقدار شکر مصرفی برای تهیه کومبوچا، در نزد کسانی که به سلامت خود اهمیت می‌دهند تعجب‌آور است این همه شکر؟!
پاسخ این است: بله! کشت کومبوچا نیاز به شکر سفید دارد تا زنده بماند (شکر تصفیه شده درست عمل نمی‌کند) در جریان تخمیر، شکر سفید به اسید لاکتیک و الکل تبدیل می‌شود و چنانچه شکر کمتر از 50 گرم یعنی حدود یک چهارم لیوان باشد قارچ از گرسنگی تلف خواهد شد. شکر به تنهایی ممکن است موجب اختلال در خون و بروز افسردگی شود. سال‌ها است که مردم از مصرف شکر امتناع می‌کنند و بیشتر متخصصین معتقدند که مصرف مداوم شکر روی کیفیت خون آثار نامطلوبی می‌گذارد؛ در نتیجه کبد درست کار نمی‌کند و بر حالات ما تأثیر می‌گذارد. اما در مورد استفاده از شکر در تهیه کومبوچا می‌شود گفت: از آنجا که شکر در کومبوچا کاملاً تغییر ماهیت می‌دهد هیچ عارضه‌ای از این قبیل نخواهد داشت لذا می‌توان بدون دلهره و ترس از عواقب آن حتی در بیماری دیابت، با خیال راحت از نوشابه‌ی کومبوچا استفاده کرد.

عسل به جای شکر:

در نزد آگاهان در امور تغذیه و بهداشت مصرف شکر همچنان مایه‌ی نگرانی است اما واقعیت این است که قارچ برای ادامه‌ی زندگی نیاز به شکر دارد و در خلال تخمیر به اجزای بی‌خطر تبدیل می‌شود ولی قارچ ما با شکر مصنوعی از گرسنگی تلف خواهد شد. لذا مصرف عسل نیز می‌تواند زیان‌بار باشد و به مرگ قارچ منجر شود، همچنین قند، نبات و غیره.
شکر برای تغذیه قارچ ضروری است. به همین دلیل است که بعد از کامل شدن جریان تخمیر، میزان شکر، در طعم شربت حاصل از آن تغییر ایجاد نمی‌کند. مقدار مناسب شکر در دستورالعمل های مختلف بین 500 تا 200 گرم است ولی بهتر آن است که از 200 گرم کمتر نشود، چنانچه کمتر از 50 گرم به کار برید، قارچ گرسنه خواهد مرد و مقدار بیش از 200 گرم نیز به آن معنا است که مقدار شکر باقی مانده بعد از تخمیر بسیار زیاد خواهد بود که برای افراد دیابتی و کسانی که سرطان و یا بیماری‌های روده‌ای و شکمی دارند، زیان بار است و از طرفی نوشابه‌ی حاصل از قارچ زودتر ترش خواهد شد.

استفاده از گیاهان دارویی به طریقه تخمیر کومبوچا:

مایع تخمیر شده‌ی کومبوچا (نوشابه‌ی کومبوچا) طی قرن‌ها به عنوان محصولی خوراکی و درمانی مورد استفاده قرار گرفته است و انواع طعم‌های آن با گیاهان مختلف بی‌شمار است. مخلوط کردن گیاهان دارویی با چای سیاه یا سبز محصولی می‌دهد که حاوی تمام خواص گیاهان مصرف شده‌ی داخل آن است و به عقیده‌ی بعضی‌ها جریان تخمیر، برخی از خواص گیاهان را نیز افزایش می‌دهد. هنگام کشت کومبوچا از چای رقیق بهره می‌گیرند و کسانی که نسبت به چای سیاه حساسیت دارند؛ با استفاده کومبوچا تأثیر بیشتری را در خود حس خواهند کرد.
استفاده از گیاهان دارویی در کومبوچا بسیار مفید بوده و نتایج رضایت‌بخشی داشته است. نکته‌ی مهم این که برای کشت کومبوچا از هر گیاهی به عنوان چایی نمی‌توان استفاده کرد، چون در بعضی از گیاهان روغن فرار وجود دارد که به قارچ آسیب می‌رساند، چون پوسته نازک چربی که در اثر آن گیاه روی مایع را می‌پوشاند، مانع رسیدن اکسیژن به قارچ می‌شود. مقدار گیاه دارویی باید برابر مقدار چای سیاه یا سبز باشد، یعنی به همراه هر قاشق چای یک قاشق از گیاه لازم است ولی در صورتی که میل دارید به جای چای فقط از گیاهان برای تخمیر استفاده کنید در هر 2 لیتر آب به جای یک قاشق غذاخوری چای باید دو قاشق غذاخوری از گیاه بریزید.

گیاهان دارویی مناسب برای تهیه‌ی کومبوچا:

متداول‌ترین برگ‌ها و گیاهانی که برای تهیه‌ی کومبوچا به عنوان چای مصرف می‌شوند، عبارتند از: برگ تمشک، برگ کیالک، سنبل‌الطیب، گزنه، قاصدک، اقطی، برگ توت‌فرنگی، برگ شاه‌توت و غیره. چنانچه از مبتدیان کشت کومبوچا هستید، توصیه می‌کنم از برگ‌هایی که در جوار سطح زمین می‌رویند استفاده نکنید، برگ‌هایی که نزدیک به سطح زمین می‌باشند گاهی حاوی مقدار زیادی باکتری و میکروب بوده که باعث کپک زدن قارچ می‌شوند، گرچه بومادران، قاصدک، گزنه، اقطی و برگ تمشک به مقدار مساوی، مخلوط بسیار خوبی است و طعم عالی دارد. لازم به تأکید است که کیفیت و میزان درمان گیاهان دارویی به عوامل متعددی از قبیل چگونگی رشد و تازگی برگ‌ها بستگی دارد. همچنین باید قارچ سالمی داشته باشید تا چای خوبی نیز به دست آورید.

ترکیب گیاهان:

برگ‌ها را می‌توان به نسبت‌های مختلف با هم مخلوط کرده و به منظورهای گوناگون مصرف کرد، مثلاً برای لاغر شدن یا خواب خوب یا درمان آسم یا ناراحتی‌های مثانه و...
توصیه می‌شود بعد از چند هفته، تغییراتی در ترکیب ایجاد کنید تا بدن محرک جدیدی دریافت کند و نتیجه‌ی بهتری بگیرد، همچنین از عوارض جانبی نامطلوب نیز پیشگیری شده باشد. وقتی می‌خواهید ترکیب انواع برگ‌ها را درست کنید باید نکات زیر را در نظر داشته باشید:

آیا این مخلوط برای تأمین سلامت کلی بدن است؟

در این حالت، طعم چایی بسیار مهم است. می‌توانید چای سبز یا سیاه را با انواع برگ‌ها یا میوه ها مخلوط کرده و نوشیدنی‌ای با طعم انگور، میوه‌ی نسترن، تمشک (برگ و میوه) لیمو یا میوه‌های مناطق گرمسیری و غیره تهیه کنید.

آیا هر مخلوطی برای درمان ناراحتی خاصی به کار می‌رود؟

تمام گیاهانی که در مخلوط از آن‌ها بهره می‌گیرید باید برای بیماری مورد نظر مفید باشند. اعدادی که بعد از نام هر گیاه در پرانتز آمده است، نسبت قابل استفاده از آن برگ گیاه را نشان می‌دهد.

در مورد آسم:

مخلوط 1-گل راعی(1)، بیخ شب بو (1)، ریشه سنبل‌الطیب (1)، ریشه سنبل خطایی (1) و بادرنجبویه (2).
مخلوط 2- آویشن (1)، بیخ شب بو‌ (1)، اقطی (2 یا 1)، ریشه‌ی خطمی (1) و بادرنجبویه (1).
مخلوط 3- بوسیر (1)، ‌بیخ شب بو (1) و بارهنگ (1).

در مورد ناراحتی‌های مثانه:

دم اسب (1)، گل همیشه بهار (1) و حشیش الحمار (1).

در مورد بی‌خوابی:

رازک (1)، گل راعی (2 یا 1)، ریشه‌ی سنبل‌الطیب (2 یا1)، بادرنجبویه (1) و گل ساعتی (2 یا 1).

در مورد لاغری:

گل آویز (1)، تخم یا ریشه‌ی سنبل‌الطیب (1)، گل همیشه بهار (2 یا 1)، کاکل ذرت (2)، بیخ شب بو (2 یا 1) و پوسته‌ی خولان (1).

بعضی گیاهان طبی و موارد مصرف آنها در کومبوچا:

برای تهیه کومبوچا با مخلوط گیاهان دیگر، نسبت استفاده چای معمولی به سایر گیاهان در پرانتز آمده است مثلاً (4 و1)‌ یعنی مقدار چای سیاه یا سبز یک قسمت از چهار قسمت است، یعنی یک قاشق غذاخوری چای با سه قاشق غذاخوری گیاه مورد نظر مخلوط می‌شود. هنگام مصرف ریشه یا پوسته همراه با برگ و گل، وزن آن و زمانی که چایی قبل از آبکش کردن در آب بوده، باید در نظر گرفته شود.

دوای جگر:

دارویی مقوی، تلخ و قابض که در درمان اسهال مؤثر است التیامی برای ناراحتی‌های کبد به شمار می‌آید. قوای ایمنی بدن را تقویت می‌کند (3و 1).

تخم سنبل‌الطیب:

یکی از عمده‌ترین داروهای تقویت کننده، محرک، مسکن دردهای استخوانی و مفصلی، اشتهاآور و بادشکن است (4 و1).

زرشک:

دارویی است برای اختلالات شکم، صاف کردن خون، ضد چربی خون، مفید برای کبد، کلیه، یبوست و یرقان، مدرنیز می‌باشد (4 و1).

علف ماست:

کلیه‌ها، کبد، لوزالمعده و طحال را جلا می‌دهد، همچنین از سیستم لنفاوی محافظت می‌کند و در درمان غده‌ها مؤثر است (3 و1).

خولان:

ملین، ملایم و پاک کننده است و باعث قطع عادت ماهیانه می‌شود (4و1).

همیشه بهار:

برای تقویت رگ‌ها مثلاً رگ‌های گشاد شده و عفونت‌ها، به خصوص دستگاه لنفاوی مفید است، قاعدگی زنان را منظم و خون را تمیز می‌کند و همچنین ملین ملایمی است (3 و1).

بابونه:

داروی ضدنفخ و تسکین دهنده است و موارد درمان دردهای عصبی، تشنج نوزادان و اختلالات شکمی و روده‌ای مؤثر می‌باشد. (3و 1).

پاخری:

خلط‌آور است و برای سرفه و آسم مفید می‌باشد (3 و1).

قاصدک:

برای تحریک و فعالیت کبد و کیسه‌ی صفرا مفید است و برای تمام اختلالات گوارشی و درمان رماتیسم و نقرس مصرف می‌شود. (3 و1).

اَقطی:

داروی فوق‌العاده‌ای برای ورم فرج، پاک کننده خون و مُلین ملایمی است (1و 1).

تخم رازیانه:

غالباً برای زیاد کردن هورمون زنانه، سوءهاضمه، اسهال و نفخ نوزادان به کار می‌رود، همراه با گیاهان مناسب دیگر برای درمان آسم و ناراحتی‌های گوارشی مصرف می‌شود و برای زکام و برونشیت و سایر عفونت‌های حاد تنفسی و قولنج نیز مفید می‌باشد (6و1).

جنطیانا:

مقوی است و از دیرباز برای تسهیل در گوارش مورد توجه بوده است.

روئینه:

برای بیماری‌های کلیوی و ادراری بسیار مفید است، ادرارآوری قوی بوده و در رفع عفونت‌های کلیوی فوق‌العاده مؤثر می‌باشد (2 و1).

کیالک:

تقویت کننده قلب بوده و رسیدن اکسیژن به ماهیچه‌های قلب را تسریع می‌کند و فشارخون و فعالیت‌های قلب را نیز تنظیم می‌کنند (2 و1).

دم اسبی:

برای تمام اختلالات ادراری و شب ادراری مصرف می‌شود. (2 و8)

ریشه‌ی خطمی:

برای التهاب جهاز هاضمه، سیستم تنفسی و غیره به کار می‌رود (3 و1). (برای زنان باردار مضر است).

درمنه:

ضد اسپاسم، ضد اضطراب و تقویت کننده‌ی قلب است، تحریک عصبی ناشی از پرکاری تیروئید را کاهش می‌دهد و تقویت کننده در بیماری‌های زنانه و برای مادران شیرده است (3و1).

گل ماهور:

برای اکثر بیماری‌های ریوی شامل سرفه، برونشیت و خشونت گلو داروی فوق‌العاده مفیدی است. تحریکات مخاط جهاز تنفسی را از بین می‌برد و آن را پاک می‌کند و خلط‌آور است (2و 1).

پوسته‌ی درخت بلوط:

برای درمان بواسیر مفید است و زخم‌های ران و زخم‌هایی را که در اثر سرمازدگی و عرق پا ایجاد می‌شوند را از بین می‌برد (3و1).

نعناع صحرایی:

مسکن دردهای معده، روده و میکروب‌کش است، بادشکن بوده و جریان صفرا را تسریع می‌کند. نفخ و استفراغ را از بین می‌برد و ناراحتی‌های شکمی، سوءهاضمه، دل پیچه، اسهال، بیقراری و قولنج را برطرف می‌سازد (5 و1).

حشیش الحمار:

بهترین دارو برای درمان هر نوع مشکل پروستات و اختلالات مثانه و کلیه است (2 و1).

برگ تمشک:

برای اسهال و ورم مخاط دهان مفید است و به عنوان دهان شویه مصرف می‌شود (1و1).

بارهنگ:

در درمان عفونت‌های دستگاه تنفسی مؤثر است، ترشحات مجاری برونش‌ها را از بین می‌برد، به جهت دارا بودن مقدار زیادی سیلیس، مخاط جهاز هاضمه را تقویت و آرام می‌کند. برای سل نیز مفید است (2و 1).

مریم گلی:

پاک کننده‌ی خون است و عرق را بند می‌آورد، در صورت عدم فعالیت غده‌ی تیروئید و طی دوران یائسگی، در مورد دیابت مؤثر است، قاعدگی‌های نامنظم و دردناک را مرتب می‌کند (4 و1)

چنته‌ی چوپان:

بندآورنده‌ی خون، به خصوص در خونریزی رحم، قاعدگی، خون‌ریزی کلیه‌ها، بینی، دهان، مثانه و جهاز تنفسی است و فشارخون بالا و پایین را تنظیم می‌کند. (3و1)

سیزاب:

پاک کننده‌ی خون و تنظیم کننده‌ی قاعدگی است. معرق و ضد آب‌ریزش بینی بوده، تقویت کننده و آرام بخش اصلی است.

گل راعی:

برای اختلالات روانی، افسردگی و نامتعادل بودن هورمونی مفید است و استفاده‌ی جلدی از روغن آن در درمان جراحات، سوختگی‌ها، سرمازدگی، روماتیسم و کمر درد مؤثر است. (4 و1)

ریشه‌ی سنبل‌الطیب:

هنگام هیجانات عصبی آرام بخش بوده و خواب‌آور است. (5 و1)

گزنه:

برای رفع اختلالات ادراری و پوستی، بیماری‌های رماتیسمی و کاهش اسیدیته‌ی بدن مفید است و نیز میکروب می‌باشد (3 و1).

گزنه‌ی سفید (پنجه کلاغ):

برای رفع مشکلات ماهیانه و ترشحات خانم‌ها مؤثر است رحم را تقویت و مجار ادرار را درمان می‌کند (2 و1).

پوست شاخه‌های جوان بید:

پایین آورنده‌ی تب و مسکن است، دارویی مؤثر برای درمان رماتیسم، التهابات، خون‌ریزی داخلی و مدر خوبی می‌باشد (3 و1).

بومادران:

برای درمان خونریزی، بواسیر گشاد شدن رگ‌ها و اختلالات قاعدگی مفید است، جریان خون را بهبود می‌بخشد و ضد تشنج است (4 و1).

کومبوچا مخلوط با آب میوه‌ها:

کومبوچا را می‌توان با آب میوه‌های مختلف مخلوط کرد که بستگی به میل و طبع افراد دارد. کودکان مخلوط آن را با آب سیب دوست دارند، ضمناً کومبوچایی که با برگ تمشک تهیه شده باشد، بعد از 3 یا 4 روز طعم تمشک پیدا می‌کند و بسیاری از کودکان متوجه نمی‌شوند که کومبوچا است، بنابراین به راحتی می‌نوشند. اضافه کردن تمشک و آب انگور به کومبوچا هم بسیار متداول است و اضافه کردن آب لیمو هم باب طبع بزرگ‌ترها و هم کودکان خواهد بود.
وقتی کومبوچا در اروپای مرکزی متداول شد، مردم در میهمانی‌ها با کومبوچا با طعم‌های مختلف، از میهمان خود پذیرایی می‌کردند. متداول‌ترین نوع کومبوچا از مخلوط انواع چای تهیه می‌شود. بعضی‌ها 2 روز قبل از تخمیر کامل، بعضی از آب میوه‌ها را به شربت خود اضافه می‌کنند و با این کار نه تنها طعم نوشیدنی مطابق طبع آنها خواهد شد بلکه از تمام خواص و ویتامین‌های آن میوه و یا سبزی نیز بهره‌مند می‌شوند. وقتی از میوه‌های فصل استفاده می‌کنید باید آنها را کاملاً تمیز بشویید و بعد آبش را بگیرید. جریان تخمیر با اضافه کردن آب میوه فعال‌تر می‌شود و حاصل آن شربتی خوش طعم خواهد شد. آیا هرگز کومبوچای تمشک یا انبه و یا توت‌فرنگی را امتحان کرده‌اید؟ میهمان شما از پیر و جوان آن را خواهند پسندید.

آیا کومبوچا در خلال تخمیر باید در جای تاریک باشد؟

در مراحل تخمیر احتیاجی به نور نیست و حتی نور می‌تواند موجب تأخیر در تخمیر شود. همچنین ثابت شده است که انواع قارچ‌های تک سلولی و ذرات موجود در کومبوچا نسبت به نور خورشید و پرتو فرابنفش حساس‌اند؛ بنابراین حتماً آن را در محلی تاریک نگه دارید.

توجه:

کشت کومبوچا کاری است بسیار ساده که از شرق آمده است. غالباً وقتی چیزی از شرق به غرب می‌آید، غربی‌ها سعی دارند آن را به صورت علمی‌تر درآورند و در نتیجه پیچیده‌اش کنند، بنابراین مراقب آگاهی‌ها و تبلیغاتی باشید که اطلاعات ناکافی و گمراه‌کننده در اختیارتان قرار ندهند.

اگر کومبوچا ترش شد چه می‌شود؟

این امر نشان می دهد که بیش از زمان لازم نگه‌داری شده است، ولی هنوز در این حالت قابل خوردن است و ضرری ندارد و می‌توانید برای مطبوع کردن طعمش مقداری آب بدون کلر و یا آب میوه به آن بیفزایید و اگر میل داشتید آن را شیرین‌تر کنید. هنگام نوشیدن می‌توانید مقداری شکر به آن اضافه کنید ولی اگر شکر را به نوشیدنی اضافه کنید و بگذارید بماند، کومبوچا ترش‌تر خواهد شد. (برای شیرین کردن آن غیر از شکر از چیز دیگری استفاده نشود) ولی مرتبه بعد زودتر به سراغ آن بروید. بهترین زمان وقتی است که نه زیاد ترش و نه شیرین یا بی‌مزه یا بدمزه باشد.

سرکه‌ی کومبوچا:

بسیار اتفاق افتاده است که پرورش‌دهندگان کومبوچا وجود یکی از ظروف را فراموش کرده و تا چند هفته آن را باز نکرده‌اند. در چنین حالتی کومبوچا تبدیل به سرکه و حتی گاهی تیزتر از سرکه می‌شود که در این صورت مانند هر سرکه‌ی دیگری قابل استفاده است. ضمن این که خواص آن نیز بیشتر شده است. می‌توان آن را به جای هر سرکه‌ی دیگری در غذاهای مختلف یا سالاد استفاده کرد. همچنین می‌توان آن را برای شستن قارچ‌های کپک زده و یا تقویت شربتی که کاملاً تخمیر نشده است، به کار برد.
وقتی قارچ قادر به ازدیاد نیست چه باید کرد؟ ممکن است این اتفاق برای هرکس بیفتد. قارچ خسته می‌شود و قدرت خود را از دست می‌دهد و عمل تخمیر به کندی صورت می‌گیرد، در این صورت زایش به کندی انجام می‌گیرد و یا در این حالت قارچ قادر به تکثیر نیست، در چنین وضعیتی شربت حاصل نیز بی‌مزه است. برای تقویت قارچ می‌توانید از چای سبز بهره بگیرید و یا یک لیوان شربتی که از قارچ شاداب به دست آمده است را در ظرفتان بریزید، گاهی لازم است که کمی هم مقدار شکر را افزایش دهید.
مشکلاتی که در کشت کومبوچا بروز می‌کنند: وقتی با قارچی زنده سروکار داریم هر اشتباهی می‌تواند زیان‌بار و حتی مهلک باشد. چنانچه تنظیم دما به درستی انجام نگیرد و یا مایع، طولانی‌تر از حد معمول نگه‌داری شود، قارچ ممکن است بیش از حد لزج شود، در چنین وضعیتی قارچ را با آبلیمو یا سرکه‌ی انگور بشویید و مجدداً از آن استفاده کنید و چنانچه ضروری نباشد قارچ را نشویید. وقتی قارچ کپک می‌زند اصلاح آن دشوارتر است؛ دمای خیلی کم و یا محیط آلوده می‌تواند شرایط کپک‌زدگی را فراهم آورد، در چنین حالتی شربت را دور بریزید و قارچ را به طریقی که قبلاً ذکر شد بشویید. بهتر آن است که آن قارچ و شربت را دور بریزید. هرگاه اقدام به کشت کومبوچا کردید، باید بدانید که پس از چند روز شربت باید بویی شبیه به بوی میوه و سرکه داشته باشد، این بو علامت خوبی است و بر صحت جریان تخمیر دلالت می‌کند. نباید بوی کپک‌زدگی به مشام برسد. اگر بوی آن نامساعد بود بهترین راه این است قارچ و مایع را دور بریزید و بار دیگر از یک قارچ سالم بهره بگیرید و نکات لازم را به دقت رعایت کنید. به علت این که در هر جا مگس سرکه یافت می‌شود لذا لازم است درب ظرف را با پارچه‌ی ململ بپوشانید و با کش دور آن را محکم کنید تا حشرات داخل ظرف نشوند و تخم‌ریزی نکنند.

توجه:

قارچ مرده و یا ناسالم نمی‌تواند به درستی عمل کند و شربت حاصل از آن سالم نخواهد بود.

نیکوتین سمی کشنده برای قارچ:

دود توتون (دخانیات) باعث مرگ قارچ می‌شود. افراد زیادی را مشاهده کرده‌ام که از عملکرد قارچشان ناراضی بوده‌اند. در 50% موارد متوجه شدم در اتاقی که قارچ در حال تخمیر بوده از دخانیات استفاده می‌شده و یا دود حاصل از دخانیات به آن قسمت نفوذ کرده است. بهتر است بدانید که اگر شخص سیگاری به تولید نوشیدنی کومبوچا اقدام کند در تخمیر کومبوچا اشکال ایجاد می‌شود، زیرا قارچ نمی‌تواند دود توتون را تحمل کند. چنانچه گاهی دودی از لوله‌ی بخاری بیرون بیاید آن نیز تأثیر می‌گذارد ولی صدمه‌ی کمتری به قارچ می‌زند، البته در این حالت نیز شربت بوی دود می‌گیرد و حتی تا چند نوبت بعد هم این بود باقی می‌ماند و خواص آن نیز کاهش می‌یابد.
توتون نمونه کاملی از استفاده بشر از محصولات زیان‌بار موجود در طبیعت به شمار می‌آید، به هر حال حتی عوارض نامطلوب محصولات موجود در طبیعت نیز گاهی به درد می‌خورند، مثلاً با دم کردن چای توتون و پاشیدن آن در حیاط می‌توان حشرات را فراری داد. تحت هیچ شرایطی نباید باقیمانده‌ی توتون یا حتی ته سیگار را در ظرف آشپزخانه نگه داشت زیرا چنانچه کسی به اشتباه آن را بنوشد حتی تا آستانه مرگ نیز پیش می‌رود.

بعد از تولید، چگونه باید نوشابه‌ی کومبوچا را نگهداری کرد؟

کومبوچا شربت زنده و انرژی‌زایی است که موجب سلامت انسان می‌شود، تخمیر آن با سرعت بیشتری در دمای بالا صورت می‌گیرد. وقتی در شیشه ریخته و در یخچال نگهداری شود، به علت سردی روند تخمیر به کندی ادامه پیدا می‌کند. چنانچه جای کافی در یخچال ندارید، شربت را در جای خنک نگهداری کنید، اما در این حالت شربت ممکن است ترش شود ولی هنوز سالم است، شربت ترش برای کسانی که دارای رژیم لاغری‌اند؛ بهتر است و در این مورد بهتر است قبل از هر غذا مصرف شود. در مورد شیشه‌هایی که برای مدت طولانی نگهداری شده‌اند احتیاط بیشتری لازم است، زیرا ممکن است در اثر متصاعد شدن برخی گازها شیشه بترکد لذا بهتر است از بطری‌های نوشابه‌ی خانواده استفاده شود.
گاهی ممکن است کومبوچایی که در بازار فروخته می‌شود ترش باشد؛ این نشانه خوبی برای فهمیدن آن است که شربت مدت زیادی مانده و یا دستکاری شده است. شربت سالم بازار از همان ارزش غذایی شربت خانگی برخوردار است. احتمال دارد کسی که برای اولین بار کومبوچای بیرون مانده و یا ترش‌مزه را می‌چشد از طعم آن خوشش نیاید. کومبوچا باید خوش طعم باشد و فراموش نکنید که با بهره‌گیری از انواع چای و گیاهان می‌توان تنوع چشمگیری در طعم آن ایجاد کرد. کدر یا شفاف بودن شربت نیز به مدت زمان تخمیر بستگی دارد، در صورتی که رنگ آن پررنگ به نظر برسد یا غلیظ باشد پس از مدت کوتاهی ذرات قارچ ته‌نشین شده و شربت صاف و زلال خواهد شد. برای تهیه‌ی شربت جدید 10 تا 20 درصد از شربت قبلی را برای تسریع در عمل تخمیر به چای شیرین اضافه کنید و بقیه را در ظرفی دربسته و در یخچال نگه دارید، ولی دقت کنید که سر ظرف به اندازه‌ی کافی خالی باشد تا مانع از ترکیدن ظرف شود و موقع باز کردن درب ظرف هم با مشکل رو به رو نشوید.
چه مقدار از شربت را می‌توان نوشید؟ کومبوچا، برای کبد و دستگاه تصفیه‌ی بدن، سم‌زدا به شمار می‌آید و چنانچه برای شروع، مقدار زیادی از آن بنوشید شاید ناراحتتان کند. توصیه می‌شود که با مقدار کم شروع کنید و مقدار آن را به تدریج افزایش دهید. برای شروع، 3 بار در روز هر بار 2 قاشق غذاخوری از آن کافی است. در این صورت علتی برای بروز ناسازگاری پیش نخواهد آمد. چنانچه به بیماری حادی دچارید و یا بدنتان بیش از حد ضعیف است بهتر است حتی با میزان کمتری شروع کنید، در این احوال یک قاشق چای‌خوری 3 بار در روز بسیار مناسب است و بعد می‌توانید مقدار آن را به تدریج افزایش دهید. احتمال بروز برخی عوارض جانبی نزد بعضی افراد محتمل است. به هر حال این واکنش‌ها موقتی‌اند و در افراد سالم بین 1 روز تا 1 هفته از بین می‌روند. برای مقابله با این ناراحتی‌ها مقدار بیشتری آب بنوشید. کسانی که از قبل ناراحتی‌های خاص دارند چنانچه کومبوچا را با مقدار زیاد شروع کنند ممکن است منقلب شوند. در این صورت بهتر است از پزشک معالج خود راهنمایی بخواهند. قاعده‌ی کلی این است که چنانچه واکنش‌های شدیدی بر اثر نوشیدن کومبوچا بروز کرد مقدار آن را بکاهید یا چند روزی مصرف آن را قطع کنید و دوباره با مقدار کم شروع کنید و کم کم بر آن بیفزایید.
میانگین مصرف: سه فنجان در طول روز کافی است. نوشابه‌ی کومبوچا در اکثر مناطق عالم قرن‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته و حتی در کشور ما نیز فراوان مصرف می‌شده است تا این که به مرور زمان مردم با چای آشنا شدند و به دلیل اینکه دم کردن و آماده کردن چای راحت‌تر از تولید نوشابه‌ی کومبوچا بود و هر زمان می‌توانست آماده شود، کم کم افراد به مصرف چای گراییدند و با گذشت زمان چای، جای نوشابه‌ی کومبوچا را گرفت و به همین علت است که روز به روز بیماری‌های جدید و نوظهوری ما ایرانیان را تحدید می‌کند.

چگونه می‌توان راه درست نوشیدن کومبوچا را آموخت؟

هرکس باید شخصاً به جواب برسد زیرا هر فردی ممکن است به گونه‌ای خاص واکنش نشان دهد و احساس متفاوتی داشته باشد. چون سیستم بدن هر فرد مطابق با اوضاع و احوال خود او عمل می‌کند، در اصل ذائقه‌ها متفاوتند. اساس کار را آفریدگار پی‌ریزی می‌کند ولی هر کاری که ما می‌کنیم با آنچه که دیگری می‌کند متفاوت است، شاید مشابهت‌های زیادی وجود داشته باشد، ولی همه چیز یکسان نیست این امر در تعیین میزان مصرف کومبوچا نیز از جانب هر فرد صادق است. بعد از مشورت با پزشک حتی می‌توانید روزانه بعد از هر وعده‌ی غذا یک هشتم لیتر کومبوچا را هم بنوشید تا هضم غذایتان را آسان کند، در هر صورت باید برای نوشیدن کومبوچا به برنامه‌ی منظمی مجهز باشید. اکثراً افراد بعد از هر وعده‌ی غذایی یک استکان از آن می‌نوشند.

آثار درازمدت کومبوچا:

به نظر من، هیچ چیز نباید به مدت طولانی مصرف شود زیرا بدن به آن عادت می‌کند و دیگر آثار لازم را نخواهد داشت. آزمایش روی حیوانات نشان داده است که درمان با ویتامین‌ها، وقتی در مدت زمان محدود صورت گرفته نتایج بهتری نسبت به مصرف مداوم آن داشته است، علاوه بر این از نظر اقتصادی نیز حائز اهمیت است. شخصی گفت من گیاهان دیگری را جز کومبوچا، بر روی خودم آزمایش نموده و مقادیر زیادی هم مصرف کرده‌ام تا به عوارض جانبی منفی آنها پی ببرم، پس از 6 هفته نوشیدن روزانه دو لیتر کومبوچا، هیچ نوع عارضه‌ای در من بروز نکرد. در بیشتر خانه‌ها کومبوچا طی سال‌ها نگهداری می‌شود، افراد خانواده معمولاً هر چند وقت یک بار 1 یا 2 هفته‌ای نوشیدن آن را قطع می‌کنند. وقتی تحت فشار قرار می‌گیرند و یا دچار بیماری ویروسی می‌شوند و یا حس می‌کنند بدنشان به کومبوچا نیاز دارد نوشیدن آن را از سر می‌گیرند.

آیا می‌توان خود قارچ را خورد؟

این پرسش بارها و بارها مطرح شده است. از خود می‌پرسم چرا بعضی‌ها اصرار دارند قارچ بخورند، زیرا چیزی لزج و به سقفی چرم است و چندان اشتهاآور به نظر نمی‌رسد، به هر حال خوردن آن هیچ ضرری ندارد و چون توده‌ی لزج به آسانی از دیواره‌ی روده‌ی بزرگ عبور می‌کند، در درمان یبوست مؤثر است، خوردن قارچ دارای همان خواص شربت بوده و البته به صورت غلیظ‌‌تر. پس چرا کسی نتواند در صورت تمایل خود قارچ را میل کند؟!

نگهداری قارچ کومبوچا:

چنانچه از قارچتان مواظبت کنید شادمانی ناشی از برخورداری از زندگی سالم نصیبتان خواهد شد. خود قارچ محصول زنده‌ی بسیار پایداری است، اگر تعداد زیادی قارچ دارید و نمی‌خواهید کشت را ادامه دهید و یا می‌خواهید به سفر بروید. می‌توانید قارچ را در مقدار کافی از مایع خودش قرار دهید و در ظرف سربسته و در یخچال نگهداری کنید، در این حالت قارچ در حالتی شبیه به خواب زمستانی جانوران به سر خواهد برد. ظرفی که قارچ را در آن نگه می‌دارید باید تا نیمه پر باشد تا امکان تنفس برای قارچ وجود داشته باشد، در چنین شرایطی می‌توانید تا 3 ماه قارچ سالمی داشته باشید لازم به ذکر است که خود من با شرایط مناسب در داخل یخچال قارچ را به مدت 5 سال نگهداری کردم و هیچ تغییری با روز اول مشاهده ننمودم.
امکان منجمد کردن قارچ قابل بحث است بعضی معتقداند منجمد کردن قارچ بلامانع است ولی عده‌ای دیگر عقیده دارند که بلورهای یخ به ساختمان قارچ آسیب می‌رساند لذا باید مواظب باشید که در جایی از یخچال آن را قرار ندهید که باعث یخ‌زدگی شود. من شخصاً دلیلی برای منجمد کردن قارچ نمی‌بینم، زیرا عملاً می‌توان آن را برای مدت قابل ملاحظه‌ای در یخچال حفظ کرد.

قارچ اضافی برای مواقع اضطراری:

قارچ کومبوچا نیز مانند هر موجود زنده‌ی دیگری می‌تواند در معرض خطر قرار گیرد، من توصیه می‌کنم همیشه یک قارچ اضافه در یخچال داشته باشید تا در چنین موردی بتوانید کشت قارچ را ادامه دهید. قارچ را در ظرفی بگذارید و روی آن را تقریباً با یک چهارم لیتر شربت کومبوچا بپوشانید و درب ظرف را محکم ببندید. شربت به تدریج ترش می‌شود و بعد از 3 تا 6 ماه به صورت سرکه در می‌آید، وقتی برای انداختن کومبوچای جدید از این قارچ و سرکه استفاده می‌کنید، متوجه خواهید شد که عمل تخمیر خیلی سریع‌تر صورت می‌گیرد و لایه‌ی جدید زودتر از معمول روی قارچ تشکیل می‌شود.

دوره‌ی حیات قارچ:

چنانچه نکات لازم را در مورد قارچ رعایت کنید می‌توانید چند ماه و حتی چند سال آن را سالم نگهدارید. می‌توانید آن را در ظرفی غیرفلزی گذاشته و در آن ظرف مقداری نوشابه‌ی کومبوچا بریزید که قارچ در میان نوشابه بماند ولی سر ظرف خالی بماند که هوا در آن وجود داشته باشد، درب ظرف را محکم ببندید و در یخچال قرار دهید (قارچ داخل یخچال به خاطر سرد بودن در حال خواب به سر می‌برد).
در روش پرورش هفتگی که شما انجام می‌دهید، هر قارچ را می‌توانید 4 تا 5 بار استفاده کنید و چنانچه به خوبی از قارچ مراقبت کنید و تکثیر آن را تکرار کنید، به خاطر اینکه تولیدمثل می‌کند. حتی می‌توان آن را از نسلی به نسل دیگر منتقل کرد همان‌طور که طی هزاران سال این کار انجام گرفته است.

چنانچه برای مدتی به سفر برویم چه اتفاقی می‌افتد؟

قارچ کومبوچا چنانچه در مایع کومبوچا و در ظرف دربسته در یخچال باشد، در حال استراحت به سر خواهد برد، لازم است فضایی خالی بین قارچ و درب ظرف وجود داشته باشد. همان‌طور که قبلاً هم ذکر شد من خودم قارچی را داخل چای کومبوچا در ظرفی سربسته داخل یخچال گذاشته و از آنجا که آن را از یاد برده بودم پنج سال در یخچال مانده بود، پس از پنج سال که آن را مجدداً استفاده کردم، درست مانند قارچی جدید نوشیدنی کومبوچا را تولید کرد و قارچی جدید هم از آن به عمل آمد. حتی چند مرتبه با قارچ خشک که آن را در سایه خشک کرده بودم امتحان کردم و نوشابه‌ی آن نیز هیچ تفاوتی با نوشابه‌ای که با قارچ تازه درست کرده بودم نداشت. (اگر شما هم می‌خواهید کشت کومبوچا را با قارچ خشک انجام دهید هنگام کشت آن کمی سرکه‌ی سفید هم به آن اضافه کنید).

خشک کردن قارچ کومبوچا:

خشک کردن قارچ راه دیگری برای نگهداری آن است به خصوص هنگامی که بخواهیم آن را برای کسی بفرستیم. قارچ خشک شده بسیار سبک است و با هزینه‌ی کمی می‌توان آن را با پست زمینی یا هوایی به نقاط دیگر فرستاد، علاوه بر این نیاز به ظرف مخصوصی هم نیست، در عین حال قارچ‌های خشک شده چنانچه بیش از حد خشک شوند و یا حرارت ببینند، دیگر تخمیر نخواهند شد، بهترین دما برای خشک کردن قارچ 32 درجه‌ی سانتی گراد و در هوای آزاد است، حرارت بیشتر موجب مرگ قارچ می‌شود، نور مستقیم آفتاب و اجاق‌های مایکروویو (ماکروفر) و تنور و... نیز قارچ را از بین می‌برند، دستگاه‌هایی که برای خشک کردن میوه‌ها به کار می‌روند، نیز وسیله‌ی خوبی است.

تهیه‌ کومبوچا با قارچ خشک:

برای تهیه کومبوچا با قارچ خشک، بهتر است برای شروع مقدار چای و شکر را افزایش دهید و آن را در مقدار کمتری آب بریزید. دو قاشق سرکه و یک لیوان شربت کومبوچا که از قبل در اختیار دارید به آن اضافه کنید. طی هفته‌ی اول دمای محیط را بین 23 تا 28 درجه‌ی سانتی‌گراد ثابت نگهدارید و این کشت را به مدت دو هفته ادامه دهید تا کاملاً ترش شود و برای کشت بعدی از قارچ بچه استفاده کنید و کار را طبق معمول ادامه دهید.

اندازه‌های لازم برای کار با قارچ خشک:

1/5 لیتر آب، یک لیوان شکر، یک قاشق غذاخوری چای و یا یک عدد چای کیسه‌ای (سبز یا سیاه)، 200 سی‌سی شربت کومبوچا، نصف استکان سرکه‌ی سیب یا سرکه‌ی سفید و یک قارچ خشک شده‌ی کومبوچا، (قبل از استفاده از قارچ خشک آن را با سرکه بشویید).

به این نکات توجه کنید:

توصیه می‌شود اگر یک ظرف کومبوچا تهیه کردید آن را به طور مداوم در طول روز 2 تا 3 فنجان مصرف کنید و حتی می‌توان به جای چای بعد از هر غذا یک فنجان نوشابه‌ی کومبوچا نوشید، کومبوچا را می‌توان در تمام طول عمر مصرف کرد.
- کسانی که کومبوچا را به منظور شفای بیماری مصرف می‌کنند بهتر است آن را تا بهبودی کامل ادامه دهند.
- افراد مختلف (خرد و کلان، پیر و جوان، بیمار یا سالم) می‌توانند از کومبوچا استفاده کنند.
- کومبوچا در مورد هیچ بیماری تاکنون منبع مصرف نداشته است.
- کومبوچا را می‌توانید همه روزه در طول عمر مصرف کنید ولی اگر تصمیم گرفتید به طور دائم آن را مصرف کنید بهتر است هر چند ماه یک بار به مدت 20 تا 30 روز مصرف را قطع و بعد دوباره شروع کنید.
- نوشابه‌ی کومبوچا را در محل زندگی و در سایه و حتی‌الامکان در جای خنک نگهداری کنید. هرچه کومبوچا در جای تاریک‌تر نگهداری شود به لرد، ترشی و خواص آن افزوده می‌شود ولی در یخچال به دلیل این که در حال خواب قرار می‌گیرد، تغییری نخواهد کرد و دیرتر از مکان‌های دیگر ترش خواهد شد. لذا بهتر است در یخچال نگهداری شود.
- کومبوچا در یخچال ماه‌ها می‌توان در ظروف سربسته نگهداری کرد. در این صورت نیز خواص خود را حفظ خواهد کرد.
- حمل کومبوچا با وسیله‌ی نقلیه و در طول مسافرت بدون یخچال اشکال ندارد.
- هنگام مصرف کومبوچا محتوی ظرف را به هم بزنید و در صورتی که لرد ایجاد شده باشد آن را صاف نموده و بنوشید. مصرف لرد آن نیز قابل استفاده است، حتی اگر لرد آن به صورت یک قطعه محکم درآمده نیز قابل استفاده می‌باشد.
- کومبوچا ممکن است گاز تولید کند و یا مانند سرکه ترش شود که در آن صورت نیز خواص آن تغییر نخواهد کرد، اما اگر دوست ندارید به ترشی آن افزوده شود آن را در یخچال نگهداری کنید.
- هر بار که کومبوچا تهیه می‌کنید ممکن است طعم یا رنگ آن با دفعات قبلی متفاوت باشد در آن صورت نیز تغییری در خواص آن رخ نداده و می‌توانید با اطمینان آن را مصرف کنید.
- هر بار که کومبوچا را پرورش می‌دهید قارچ شما یک قارچ جدید تولید می‌کند و شما می‌توانید آن را به دوستان خود هدیه دهید تا آنان نیز از خواص قارچ معجزه‌گر کومبوچا بهره‌مند شوند.
- به نظر من هدیه‌ی قارچ کومبوچا یا لااقل نوشیدنی آن به یک دوست بهترین هدیه است.
- در انتها توصیه‌ی من این است که کارخانه‌های نوشابه‌سازی به جای نوشابه‌های مختلف زیان‌آور کومبوچا بسازند و هم‌وطنان خود را به مصرف نوشابه‌ی کومبوچا که سرشار از خواص مختلف است آشنا ساخته و عادت دهند.
منبع مقاله :
حاجی شریفی، احمد، (1395)، دائرة‌المعارف گیاه درمانی ایران، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ پازدهم.