دردهاي عصبي چه جوري دردي هستند؟

آيا تاکنون حملاتي از درد بي اندازه تيز و خنجري را تجربه کرده ايد؟ يا اينکه تاکنون مبتلا به درد سوزشي و بي امان شده ايد؟ اينها نمونه هايي از دردهاي عصبي هستند که اغلب افراد با آن مواجه شده اند.
دردهاي عصبي، دردهاي تيزي هستند که در مسير يکي از عصب هاي شما ايجاد مي شوند. علت آنها ممکن است آسيب يا تحريک عصي باشد اما در بسياري از موارد علت آنها نامعلوم است. درد ممکن است داراي زمينه اي از احساس سوزش باشد که دردي بي امان با آن همراهي مي کند. اين درد به صورت حملات چند لحظه اي يا چند دقيقه اي ظاهر مي شود و ممکن است چند روز يا چند هفته تکرار شود. در خلال يک مرحله حاد از اين اختلال، ممکن است نسبت به هر نوع تماس يا درد نسبتاً ملايم، واکنش و حساسيت افراطي از خود نشان دهيد.ممکن است حتي حواسي که در حالت معمول دردناک نيستند در شما ايجاد درد کنند.
برخي از دردهاي عصبي ممکن است توسط ويروس عامل بيماري زونا، يا عفونت تبخال ايجاد شوند. دردعصبي زونا مي تواند فرد را از کار و زندگي بيندازد. اين بيماري به طور معمول باعث درد سوزشي ثابتي مي شود که شديدتر و واضح تر از دردهاي ناشي از فرو رفتن اشياي نوک تيز در بدن است. تماس يا حرکت ناحيه درگير، حتي حرکتي مثل عطسه کردن مي تواند به حمله جديد ازدرد منجر گردد. دردعصبي ممکن است تا هفته ها، ماه ها يا گاهي سال ها بعد از برطرف شدن تمامي علايم و نشانه هاي ويروس ادامه يابد. مشخصه درد عصب سه قلو شايع ترين نوع درد عصبي، درد شديد، تيز و شبيه برق گرفتگي در يک طرف صورت است که اغلب با صحبت کردن، جويدن يا مسواک زدن دندان ها تحريک مي شود. نوعي درد عصبي موسوم به درد عصب زباني، حلقي هم وجود دارد که مشخصه آن حملات راجعه اي از درد شديد درناحيه پشت حلق، لوزه ها، گوش مياني و قاعده زبان است. اين حملات ممکن است با حرکاتي مثل حرف زدن يا بلع غذا تشديد شوند. درد عصب زباني، حلقي در مواردي فوق العاده زجر آور است. درد عصب پس سري باعث درد در ناحيه پشت سر مي شود که معمولاً پشت گوش ها به داخل پوست سر تير مي کشد. درد عصب بين دنده اي هم در لابه لاي دنده ها حس مي شود.
دردهاي عصبي معمولاً پس از 40 سالگي آغاز و اغلب در سالمندان روي مي دهد. تشخيص دردهاي عصبي به طور کلي مبتني بر علايم و نشانه هاي شما و رد کردن ساير اختلالاتي که ممکن است علايم و نشانه هاي مشابهي ايجاد کنند ، مي باشد.

دردهاي عصبي چه قدر جدي هستند؟

اگر چه ممکن است درد، شما را از کار و زندگي عاجز کند اما هيچ خطري جان شما را تهديد نمي کند. حملات درد در فواصل متغيري روي مي دهند اما هر چه مسن تر مي شويد فاصله بين حملات هم کوتاه تر مي گردد.
براي درمان دردهاي عصبي، خط اول درمان معمولاً مشتمل بر داروهايي است که علايم و نشانه ها را تسکين مي دهند. نوع دارويي که پزشک براي شما تجويز مي کند بستگي به نوع درد عصبي و شدت علايم و نشانه هاي آن دارد. در صورت موثر نبودن داروها، اقدامات ديگري از جمله جراحي ممکن است در دستور کار قرار گيرد.
استفاده از داروهاي ضد درد در رفع دردهاي عصبي موثر است. به طور مثال استفاده از مسکن هاي بدون نسخه مانند استامينوفن و بروفن مي تواند به رفع نشانه هاي خفيف بيماري کمک کنند. براي رفع دردهاي شديدتر پزشک خانواده تان ضد درد قوي تري تجويزخواهد کرد. فراموش نکنيد در صورت مصرف طولاني مدت يا زيادتر از مقدار داروهاي ضد دردقوي ممکن است دچار تهوع، درد يا خون ريزي معده و زخم هاي گورشي شويد بنابراين توجه کنيد که مقادير زياد اين ترکيبات مي تواند مشکلاتي برايتان فراهم کند. داروهاي ضد افسردگي نيز با دخالت در فرايندهاي شيميايي مغز که باعث احساس درد مي شوند قادر به تسکين دردهاي خفيف تا متوسط هستند. اين داروها درد را از بين نمي برند ولي تحمل آن را آسان تر مي سازند.دقت کنيد که استفاده از داروهاي ضد افسردگي نيزداراي برخي اثرات جانبي است. اين عوارض شامل سرگيجه، خشکي دهان، تهوع، ضعف عضلاني، يبوست و افزايش وزن است. براي کمک به کاهش اين نشانه ها، پزشک تان احتمالاً درمان را با مقادير کم دارو آغاز مي کند و به تدريج بر مقدار آن مي افزايد.

بلوک عصب

اگر مصرف دارو نتواند کاهش درد عصبي را در پي داشته باشد پزشکان از بلوک عصب استفاده مي کنند. در اين حالت مي توان مقداري از يک ماده بي حس کننده موضعي را به منظور بي حس کردن و رفع درد براي يک مدت محدود، در ناحيه مورد نظر تزريق کرد. يک رويکرد طولاني مدت مي تواند مشتمل بر بلوک عصب درگير، با مصرف داروهاي خوراکي موسوم به «عصب کش» باشد.اين داروها بافت عصبي را در منطقه درگير تخريب کرده و به رفع درد کمک مي کنند.

فيزيوتراپي

فيزيوتراپي مي تواند با به کارگيري روش هاي حساسيت زدايي به تسکين درد کمک کند.تحريک جلدي عصب با استفاده از جريان برق از جمله اقداماتي است که گاهي در درمان درد عصبي زونا استفاده مي شود. اين روش که «تنس» ناميده مي شود، مستلزم کارگذاشتن الکترودهايي در منطقه دردناک است. الکترودها به محرک قابل حمل کوچکي که همراه شماست وصل مي شوند. اين محرک تکانه هاي الکتريکي ظريف و بدون دردي ايجاد مي کند که از طريق الکترودها به مسير عصبي مجاور منتقل مي شوند. براي کنترل درد، به راحتي مي توانيد دستگاه «تنس» را خاموش و روشن کنيد. چگونگي بر طرف شدن درد توسط اين تکانه ها به درستي مشخص نيست. يک نظريه آن است که تکانه هاي الکتريکي باعث توليد آندروفين يعني مسکن هاي طبيعي بدن، مي گردد.
منبع:روزنامه سلامت شماره 228
/خ