هفتخوان استخوان
نويسنده:دکتر هومن خليقي
آشنايي با اسکلت بدن انسان
ساختمان استخوان
شکل استخوان پس از خارج کردن نمکهاي کلسيم به هم نميخورد ولي نرم ميشود، بهطوري که مثلا يک استخوان دراز را آنقدر ميتوان خم کرد که دو انتهاي آن به هم برسند. يک غشاي همبندي به نام پريوستيوم سطح خارجي استخوانها را ميپوشاند. اين غشا در مفاصل حرکتي که با غضروف مفصلي پوشانده شدهاند، وجود دارد. پريوستيوم محتوي يک شبکه عروق خوني است که از طريق آن، عروق به داخل استخوان نفوذ ميکنند.
انواع استخوان
استخوان متراکم
با چشم معمولي و غيرمسلح، به صورت متراکم و بيشکل ديده ميشود و لايه خارجي استخوان را تشکيل ميدهد. موقعي که استخوان متراکم زير ميکروسکوپ مورد بررسي قرار ميگيرد، واحدهايي با آرايش منظم مشاهده ميشوند که سيستم هاورس نام دارد.
استخوان اسفنجي
از رشتههاي استخواني شبکهاي که فضاي ما بين آنها توسط چشم معمولي قابل رويت است تشکيل شده است. مقدار هر يک از دو نوع استخوان فوق، از استخواني به استخوان ديگر و از قسمتي از استخوان به قسمتي ديگر فرق ميکند و به ميزان قدرت مورد نياز آن استخوان بستگي دارد. در تنه استخوان دراز، يک لايه خارجي ضخيم از نوع استخوان متراکم وجود دارد. در صورتي که در يک استخوان نامنظم و يا کوتاه لايه متراکم استخوان نسبتا نازک است. استخوان اسفنجي داراي لاملاهايي است که از نظر ساختمان شبيه به لاملاهاي استخوان متراکم هستند با اين تفاوت که فضاهاي موجود در استخوان اسفنجي بزرگتر بوده و سيستمهاي هاورس فقط در ترابکولهاي بزرگ ديده ميشوند. استخوان اسفنجي مواد غذايي خود را از رگهاي اطراف دريافت ميکند.
شرح وظايف استخوان
استخوان اهرمي است که ماهيچهها براي ايجاد حرکت، فشار خود را بر آن اعمال ميکنند.
استخوان از ارگانهاي حياتي خاصي محافظت ميکند مانند جمجمه که از مغز حفاظت ميکند.
استخوان از نظر دارا بودن بافت توليد کننده سلولهاي خوني، داراي اهميت ميباشد.
استخوان منبع تجمع نمکهاي کلسيک است.
توسعه و رشد استخوانها
استخوانهاي ديگر (مانند استخوانهاي دراز) از بيش از يک مرکز استخوانسازي استخواني ميشوند، بهطوري که در بعضي از مراحل رشد، استخوان به وسيله قسمتهاي غضروفي به چند بخش تقسيم ميشود.
اولين مرکز استخوانسازي که در هر استخوان ظاهر ميشود مرکز استخوان سازي اوليه، و مراکز بعدي، مراکز استخوان سازي ثانويه ناميده ميشوند. مرحله نموي که در آن اين مراکز ظاهر ميشوند در هر استخوان تقريبا ثابت است. بنابراين تعيين سن يک کودک با رشد طبيعي با انجام راديوگرافي از مناطق به خصوصي از اسکلت وي امکانپذير است.
در يک استخوان دراز نمونه مرکز استخوانسازي اوليه در مرکز غضروف اوليه، در حدود هشتمين هفته زندگي جنيني ظاهر شده و تا استخواني شدن تمام تنه استخوان ادامه مييابد. تنه يک استخوان دراز و در حال رشد ديافيز ناميده ميشود.
استخوانهاي 5 گانه
استخوانهاي دراز: استخوان دراز، از يک تنه تقريبا استوانهاي با يک قسمت پهن در دو انتها تشکيل شدهاند. اين گروه بيشتر استخوانهاي اندامهاي فوقاني و تحتاني را در بر ميگيرد.
• استخوانهاي کوتاه: از نظر شکل تفاوتهاي زيادي باهم دارند ولي به طور کلي ميتوان آنها را به شکل مکعب در نظر گرفت. اين گروه استخوانهاي قسمت پروکسيال دست و پا را در بر ميگيرند که به ترتيب استخوانهاي کارپال و تارسال ناميده ميشوند.
استخوانهاي پهن: استخوانهاي پهن در مقايسه با قطرشان سطح پهن دارند و شامل استخوانهاي سقف جمجمه و دندهها ميشوند.
استخوانهاي نامنظم: استخوانهاي نامنظم در نظر شکل تفاوتهاي زيادي باهم دارند و در هيچکدام از گروههاي فوق قرار نميگيرند و شامل استخوانهايي ميشوند که ستون فقرات و بعضي از استخوانهاي جمجمه را تشکيل ميدهند.
استخوانهاي سزاموييد (کنجدي): اين استخوانها در تاندونهاي نزديک مفاصل ظاهر ميشوند.
مهمترين استخوان اين گروه، استخون کشکک است.
مغز استخوان
آسيب استخوان جمجمه ناشي از گلوله تفنگ
سوراخ شدن استخوان ناشي از ضربه شمشير
پوکي استخوان
استخوان سالم
استخوان رکابي گوش کوچکترين استخوان بدن
منبع: http://salamatiran.com
/خ