وفتی به اطراف‌مان نگاه می‌کنیم، متوجه چیزهای مختلفی می‌شویم که هرکدام از آن‌ها به نحوی نشان دهنده‌ی وجود خالق بزرگ ماست؛ به عنوان مثال یکی از عجیب‌ترین این چیزها حیوانات هستند. حیوانات اندازه‌های مختلفی دارند و در مکان‌های مختلفی زندگی می‌کنند. بعضی از آن‌ها مانند حلزون‌ها آرام راه میروند، بعضی دیگرمانند پرندگان پرواز می‌کنند، خفاش‌ها چشم ندارند وبه وسیله‌ی امواج مسیر راپیدا می‌کنند. به همین ترتیب آن‌ها به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. شاید برای شما جالب باشد که بدانید درقرآن، یک دسته بندی برای حیوانات ذکرشده است.
پرده اول
خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:
«وَاللَّهُ خَلَقَ کُلَّ دَابَّةٍ مِنْ مَاءٍ فَمِنْهُمْ مَنْ یمْشِی عَلَى بَطْنِهِ وَمِنْهُمْ مَنْ یمْشِی عَلَى رِجْلَینِ وَمِنْهُمْ مَنْ یمْشِی عَلَى أَرْبَعٍ یخْلُقُ اللَّهُ مَا یشَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیءٍ قَدِیر.»(النور/45)
و خداوند هر جنبنده‌ای را از آب آفرید؛ گروهی از آن‌ها بر شکم خود راه میروند، و گروهی بر دو پای خود، گروهی بر چهار پا راه میروند؛ خداوند هر چه را بخواهد می‌‌آفریند، زیرا خدا بر همه چیز تواناست!
می‌بینید که خداوند حیوانات رابراساس نوع حرکت‌شان دراین آیه تقسیم‌بندی کرده است.
پرده دوم
دسته‌بندی دیگری ازحیوانات وجود دارد که آن‌ها را به دو گروه اهلی و وحشی تقسیم می‌کند. درقرآن به برخی از این حیوانات اشاره شده است؛ وحتی این موضوع که آن‌ها می‌توانند به ما خدمت رسانی کنند واصلا خدا آن‌ها را برای مالکیت وخدمت رسانی به ما آفریده است.
خداوند درقرآن کریم می‌فرماید: «وَالْأَنْعَامَ خَلَقَهَا لَکُمْ ...» (النحل/5)
وچهارپایان را برای شما آفرید...
درآیه‌ای دیگرمی‌فرماید:
«أَوَلَمْ یرَوْا أَنَّا خَلَقْنَا لَهُمْ مِمَّا عَمِلَتْ أَیدِینَا أَنْعَامًا فَهُمْ لَهَا مَالِکُونَ» (یس/71)
آیا ندیدند از آن‌چه با قدرت خود به عمل آورده‌ایم چهارپایانی برای آنان آفریدیم که آنان مالک آن هستند؟
پس از این حیوانات می‌توانیم به حیوانات اهلی مثل، مرغ، گاو، گوسفند...اشاره کنیم.
راستی گفتم حیوانات اهلی یاد جوجه افتادم. ازهمان جوجه رنگی‌هایی که اول بهارپدرم برایم می‌خرید. چه‌قدربامزه و دوست داشتنی بودند. دلم برایشان تنگ شده است.
برای آن‌که پرده‌ی بعدی را بنویسم لازم است قبل ازآن به نکته‌ای اشاره کنم. خداوند با آفریدن برخی حیوانات برکات دیگری را برای ما آورده است؛ که به این مورد درقرآن اشاره دارد:
«وَلَکُمْ فِیهَا مَنَافِعُ کَثِیرَةٌ ...»(المؤمنون/21)
و برای شما در آن‌ها منافع بسیاری است...»
پس حالا به چندمورد ازآن‌ها اشاره می‌کنم.
پرده سوم
ما انسان‌ها برای زنده ماندن به غذا احتیاج داریم که خداوند مهربان برای تامین این نیازما برخی از حیوانات رابرای مصرف ما آفریده است. آیا تا به حال به این موضوع فکرکرده‌اید که چه تعداد انسان بر روی زمین زندگی می‌کنند ونیاز به خوردن غذا دارند؟
خداوند درقرآن می‌فرماید:
«وَالْأَنْعَامَ خَلَقَهَا لَکُمْ فِیهَا دِفْءٌ وَمَنَافِعُ وَمِنْهَا تَأْکُلُونَ»(النحل/5)
و چهارپایان را آفرید در حالی که برای شما در آن‌ها وسیله‌ی پوشش و منافع دیگر است و از گوشت آن‌ها می‌خورید.
درجای دیگر می‌فرماید:
«وَإِنَّ لَکُمْ فِی الْأَنْعَامِ لَعِبْرَةً... وَلَکُمْ فِیهَا مَنَافِعُ کَثِیرَةٌ وَمِنْهَا تَأْکُلُونَ»(المؤمنون/21)
و برای شما در چهارپایان عبرتی است؛... و برای شما در آن‌ها منافع بسیاری است؛ و از گوشت آن‌ها می‌خورید.
پرده چهارم
شیربرخی از حیوانات که با آن بچه‌های خود را غذا می‌دهند؛ علاوه برآن‌که برای خودشان سودمند است برای ما نیز سودمند است.
خداوند درقرآن کریم به آن اشاره دارد:
«وَإِنَّ لَکُمْ فِی الْأَنْعَامِ لَعِبْرَةً نُسْقِیکُمْ مِمَّا فِی بُطُونِهَا وَلَکُمْ فِیهَا مَنَافِعُ کَثِیرَةٌ وَمِنْهَا تَأْکُلُونَ»(المؤمنون/21)
و برای شما در چهارپایان عبرتی است؛ از آن‌چه در درون آن‌هاست[ ازشیر] شما را سیراب می‌کنیم؛ و برای شما در آن‌ها منافع بسیاری است؛ و از گوشت آن‌ها می‌خورید.
پرده پنجم
علاوه برتامین نیاز موادغذایی، برخی محصولات درست شده توسط حیوانات برای ما خاصیت دارویی دارند به عنوان مثال خداوند درقرآن می‌فرماید:
«ُثمَّ کُلِی مِنْ کُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُکِی سُبُلَ رَبِّکِ ذُلُلًا یخْرُجُ مِنْ بُطُونِهَا شَرَابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِیهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیةً لِقَوْمٍ یتَفَکَّرُونَ»(النحل/69)
سپس از تمام ثمرات(وشیره‌ی گل‌ها) بخور و راه‌هایی را که پروردگارت برای تو تعیین کرده است، به‌راحتی بپیما! از درون شکم آن‌ها، نوشیدنی با رنگهای مختلف خارج می‌شود که در آن، شفا برای مردم است؛ به یقین در این امر، نشانه‌ی روشنی است برای جمعیتی که می‌اندیشند.
دهانم آب افتاد، با خواندن این آیه یاد شیرینی عسل افتادم؛ واقعا که عسل شیره‌ی خوشمزه‌ای است که انواع طعم‌های آن درطبیعت موجود است.
پرده ششم
ازدیگر استفاده‌ها، می‌توان به مصارف پوشاکی و حتی مسکن توسط پوست و پشم حیوانات اشاره کرد.عشایرعزیزکشورمان برخی از خانه‌های خود را به وسیله‌ی پوست حیوانات می‌سازند؛حتی یکی ازمهم‌ترین صنایع کشور، یعنی صنایع نساجی وچرم‌سازی وابسته به پوست وپشم حیوانات است.
خداوند درقرآن‌کریم می‌فرماید:
«وَاللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ بُیوتِکُمْ سَکَنًا وَجَعَلَ لَکُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعَامِ بُیوتًا تَسْتَخِفُّونَهَا یوْمَ ظَعْنِکُمْ وَیوْمَ إِقَامَتِکُمْ وَمِنْ أَصْوَافِهَا وَأَوْبَارِهَا وَأَشْعَارِهَا أَثَاثًا وَمَتَاعًا إِلَى حِینٍ»(النحل/80)
و خدا برای شما خانه‌های‌تان را محل سکونت(و آرامش) قرار داد؛ و از پوست چهارپایان نیز برای شما خانه‌هایی قرار داد که روز کوچ کردن و روز اقامتتان، به آسانی می‌توانید آن‌ها را جا به‌جا کنید؛ و از پشم و کرک و موی آن‌ها، برای شما اثاث و متاع (و وسایل مختلف زندگی) تا زمان معینی قرار داد.
پرده هفتم
انسان‌ها برای حمل ونقل بارهای سنگین و رفت وآمدشان نیز از حیوانات استفاده می‌کنند.
«اللَّهُ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَنْعَامَ لِتَرْکَبُوا مِنْهَا وَمِنْهَا تَأْکُلُونَ»(غافر/79)
خداوند چهارپایان را برای شما آفرید، تا بعضی را سوار شوید و از بعضی تغذیه کنید.
پرده اول
خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:
«وَاللَّهُ خَلَقَ کُلَّ دَابَّةٍ مِنْ مَاءٍ فَمِنْهُمْ مَنْ یمْشِی عَلَى بَطْنِهِ وَمِنْهُمْ مَنْ یمْشِی عَلَى رِجْلَینِ وَمِنْهُمْ مَنْ یمْشِی عَلَى أَرْبَعٍ یخْلُقُ اللَّهُ مَا یشَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیءٍ قَدِیر.»(النور/45)
و خداوند هر جنبنده‌ای را از آب آفرید؛ گروهی از آن‌ها بر شکم خود راه میروند، و گروهی بر دو پای خود، گروهی بر چهار پا راه میروند؛ خداوند هر چه را بخواهد می‌‌آفریند، زیرا خدا بر همه چیز تواناست!
می‌بینید که خداوند حیوانات رابراساس نوع حرکت‌شان دراین آیه تقسیم‌بندی کرده است.
پرده دوم
دسته‌بندی دیگری ازحیوانات وجود دارد که آن‌ها را به دو گروه اهلی و وحشی تقسیم می‌کند. درقرآن به برخی از این حیوانات اشاره شده است؛ وحتی این موضوع که آن‌ها می‌توانند به ما خدمت رسانی کنند واصلا خدا آن‌ها را برای مالکیت وخدمت رسانی به ما آفریده است.
خداوند درقرآن کریم می‌فرماید: «وَالْأَنْعَامَ خَلَقَهَا لَکُمْ ...» (النحل/5)
وچهارپایان را برای شما آفرید...
درآیه‌ای دیگرمی‌فرماید:
«أَوَلَمْ یرَوْا أَنَّا خَلَقْنَا لَهُمْ مِمَّا عَمِلَتْ أَیدِینَا أَنْعَامًا فَهُمْ لَهَا مَالِکُونَ» (یس/71)
آیا ندیدند از آن‌چه با قدرت خود به عمل آورده‌ایم چهارپایانی برای آنان آفریدیم که آنان مالک آن هستند؟
پس از این حیوانات می‌توانیم به حیوانات اهلی مثل، مرغ، گاو، گوسفند...اشاره کنیم.
راستی گفتم حیوانات اهلی یاد جوجه افتادم. ازهمان جوجه رنگی‌هایی که اول بهارپدرم برایم می‌خرید. چه‌قدربامزه و دوست داشتنی بودند. دلم برایشان تنگ شده است.
برای آن‌که پرده‌ی بعدی را بنویسم لازم است قبل ازآن به نکته‌ای اشاره کنم. خداوند با آفریدن برخی حیوانات برکات دیگری را برای ما آورده است؛ که به این مورد درقرآن اشاره دارد:
«وَلَکُمْ فِیهَا مَنَافِعُ کَثِیرَةٌ ...»(المؤمنون/21)
و برای شما در آن‌ها منافع بسیاری است...»
پس حالا به چندمورد ازآن‌ها اشاره می‌کنم.
پرده سوم
ما انسان‌ها برای زنده ماندن به غذا احتیاج داریم که خداوند مهربان برای تامین این نیازما برخی از حیوانات رابرای مصرف ما آفریده است. آیا تا به حال به این موضوع فکرکرده‌اید که چه تعداد انسان بر روی زمین زندگی می‌کنند ونیاز به خوردن غذا دارند؟
خداوند درقرآن می‌فرماید:
«وَالْأَنْعَامَ خَلَقَهَا لَکُمْ فِیهَا دِفْءٌ وَمَنَافِعُ وَمِنْهَا تَأْکُلُونَ»(النحل/5)
و چهارپایان را آفرید در حالی که برای شما در آن‌ها وسیله‌ی پوشش و منافع دیگر است و از گوشت آن‌ها می‌خورید.
درجای دیگر می‌فرماید:
«وَإِنَّ لَکُمْ فِی الْأَنْعَامِ لَعِبْرَةً... وَلَکُمْ فِیهَا مَنَافِعُ کَثِیرَةٌ وَمِنْهَا تَأْکُلُونَ»(المؤمنون/21)
و برای شما در چهارپایان عبرتی است؛... و برای شما در آن‌ها منافع بسیاری است؛ و از گوشت آن‌ها می‌خورید.
پرده چهارم
شیربرخی از حیوانات که با آن بچه‌های خود را غذا می‌دهند؛ علاوه برآن‌که برای خودشان سودمند است برای ما نیز سودمند است.
خداوند درقرآن کریم به آن اشاره دارد:
«وَإِنَّ لَکُمْ فِی الْأَنْعَامِ لَعِبْرَةً نُسْقِیکُمْ مِمَّا فِی بُطُونِهَا وَلَکُمْ فِیهَا مَنَافِعُ کَثِیرَةٌ وَمِنْهَا تَأْکُلُونَ»(المؤمنون/21)
و برای شما در چهارپایان عبرتی است؛ از آن‌چه در درون آن‌هاست[ ازشیر] شما را سیراب می‌کنیم؛ و برای شما در آن‌ها منافع بسیاری است؛ و از گوشت آن‌ها می‌خورید.
پرده پنجم
علاوه برتامین نیاز موادغذایی، برخی محصولات درست شده توسط حیوانات برای ما خاصیت دارویی دارند به عنوان مثال خداوند درقرآن می‌فرماید:
«ُثمَّ کُلِی مِنْ کُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُکِی سُبُلَ رَبِّکِ ذُلُلًا یخْرُجُ مِنْ بُطُونِهَا شَرَابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِیهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیةً لِقَوْمٍ یتَفَکَّرُونَ»(النحل/69)
سپس از تمام ثمرات(وشیره‌ی گل‌ها) بخور و راه‌هایی را که پروردگارت برای تو تعیین کرده است، به‌راحتی بپیما! از درون شکم آن‌ها، نوشیدنی با رنگهای مختلف خارج می‌شود که در آن، شفا برای مردم است؛ به یقین در این امر، نشانه‌ی روشنی است برای جمعیتی که می‌اندیشند.
دهانم آب افتاد، با خواندن این آیه یاد شیرینی عسل افتادم؛ واقعا که عسل شیره‌ی خوشمزه‌ای است که انواع طعم‌های آن درطبیعت موجود است.
پرده ششم
ازدیگر استفاده‌ها، می‌توان به مصارف پوشاکی و حتی مسکن توسط پوست و پشم حیوانات اشاره کرد.عشایرعزیزکشورمان برخی از خانه‌های خود را به وسیله‌ی پوست حیوانات می‌سازند؛حتی یکی ازمهم‌ترین صنایع کشور، یعنی صنایع نساجی وچرم‌سازی وابسته به پوست وپشم حیوانات است.
خداوند درقرآن‌کریم می‌فرماید:
«وَاللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ بُیوتِکُمْ سَکَنًا وَجَعَلَ لَکُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعَامِ بُیوتًا تَسْتَخِفُّونَهَا یوْمَ ظَعْنِکُمْ وَیوْمَ إِقَامَتِکُمْ وَمِنْ أَصْوَافِهَا وَأَوْبَارِهَا وَأَشْعَارِهَا أَثَاثًا وَمَتَاعًا إِلَى حِینٍ»(النحل/80)
و خدا برای شما خانه‌های‌تان را محل سکونت(و آرامش) قرار داد؛ و از پوست چهارپایان نیز برای شما خانه‌هایی قرار داد که روز کوچ کردن و روز اقامتتان، به آسانی می‌توانید آن‌ها را جا به‌جا کنید؛ و از پشم و کرک و موی آن‌ها، برای شما اثاث و متاع (و وسایل مختلف زندگی) تا زمان معینی قرار داد.
پرده هفتم
انسان‌ها برای حمل ونقل بارهای سنگین و رفت وآمدشان نیز از حیوانات استفاده می‌کنند.
«اللَّهُ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَنْعَامَ لِتَرْکَبُوا مِنْهَا وَمِنْهَا تَأْکُلُونَ»(غافر/79)
خداوند چهارپایان را برای شما آفرید، تا بعضی را سوار شوید و از بعضی تغذیه کنید.
نویسنده: امین خوش‌نژاد
پی‌نوشت:
برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با مخلوقات می‌توانید به مجموعه کتاب‌های «همراه با قرآن» مراجعه کنید.
