اصحاب کهف برای اینکه ازغار بیرون نروند، به خواب رفتند و چه اتفاق‌ها که از آن‌ها گذشت و بر سرشان نیفتاد. می‌دانید چه شد؟! به جای اینکه توسط پادشاه آن زمان دستگیر شوند و سر از تنشان جدا کنند، به خوابی طولانی رفتند و هفت پادشاه را خواب دیدند و کسی ازشان با خبر نشد. من می‌خواستم به مدرسه بروم؛ اما خواب ماندم و چه اتفاق‌ها که برایم هم افتاد و هم نیفتاد. اتفاق امتحان ریاضی و حاضر شدن سرکلاس علوم و درس جواب دادن به فارسی نیفتاد، و اتفاق جیغ مامان که «وای! تو هنوز خوابی؟» و زنگ مدرسه که «فرزند شما چرا در مدرسه حاضر نشده؟» و کسر نمره به علت موجه نبودن غیبت، زودتر از آن‌چه که فکر می‌کردم افتاد! خواب بعضی‌ها قصه می‌شود و یا به تاریخ می‌پیوندد، خواب من هم به کم شدن نمره‌ی انضباط می‌رسد؛ اما فکر کردید همه‌ی این‌ها الکی است؟ نخیر، همه‌ی این‌ها ریشه در دلایل علمی دارد. بعله...

خواب از کجا تا کجا

فرقی نمی‌کند آدم یا حیوان، پیر یا جوان، ماهی یا پرنده، خزنده یا چرنده، هر چه باشید شما متعلق به خواب بینندگان این کره‌ی زمینی هستید. پس خمیازه نکشید و کمی هم به درد و دل دانشمندان گوش دهید. دانشمندان مدتی است که غرغر می‌کنند که سر از فرآیند خواب در نمی‌آورند و نمی‌فهمند آدمی وقتی به خواب می‌رود، دقیقا به کجا می‌رود. دانشمندهای خواب شناس و رویاشناس زیادی، دور هم جمع شده‌اند و هر کدام از خواب چیزی گفته‌اند. یکی می‌گوید: «سطح هوشیاری آدم‌ها که پایین بیاید، خواب می‌آید.» یکی دیگر می‌گوید: «اصلا هوشیاری چیست؟ یعنی توی خواب انسان مغزش از کار می‌افتد؟» یکی از آن ته داد می‌زند: «معلومه که نه! اما بخش‌هایی از مغز کمتر فعالیت می‌کنند.» اما مگر خواب چقدر مهم است که این همه دانشمندان توی سر و کله‌ی هم می‌زنند؟

جنایت‌های خواب آلودانه

نوعی از اختلال خواب هستند که فرد بدون اینکه متوجه بشود شروع به راه رفتن و کار کردن و حرف زدن می‌کند. حتی گاهی وقت‌ها کسی که اختلال خواب دارد جرم‌هایی را هم مرتکب می‌شود و آقای پلیس شرمنده‌ی اخلاق خواب آلوده‌شان می‌شود.

فکر می‌کنید توی خواب چه کار می‌شود کرد؟ از رانندگی با چشم‌های بسته تا امضای قراردادهای غیرقانونی و حتی قتل. یعنی می‌گویید نمی‌شود توی خواب سوار ماشین شد و به شرکتی رفت تا یک قرارداد بزرگ پولساز را امضا کرد، و بعد گرفتار دزدها شد و با چوب توی سر یکی از آن‌ها زد؟ هر کسی توی خواب دیدن آزاد است، به جز افرادی که چیزهایی که توی خواب می‌بینند را در واقعیت عملی می‌کنند. دست و پای آن‌ها را باید توی خواب بست.

اندر فواید خواب و خواب دیدن

دانشمندان می‌گویند بهترین وقت خوابیدن در ماه نو است؛ اما واقعا چرا؟ لابد به خاطر اثر جاذبه‌ی ماه و این حرف‌ها. باید بگردم دنبالش و بفهمم ریشه‌ی علمی‌اش کجاست.

دانشمندان می‌گویند خواب خوب حافظه را افزایش می‌دهد. چطوری؟ با بهتر کردن اتصالات نرون (اجزای ارتباطی مغز شما)، حافظه بهتر می‌شود. خواب خوب، سلامت قلب را افزایش می‌دهد. چطوری؟

کیفیت خواب سطح کلسترول و گلیسرید را بهبود می‌دهد و اینطوری قلب سالم‌تر خون پمپ می‌کند. می‌توانید این را با بدخواب کردن آدم‌ها و ابتلا کردنشان به بیماری قلبی امتحان کنید. خواب خوب، افسردگی را دور می‌کند. چطوری؟

در خواب، هرمون ملاتونین و سرتونین که ضدافسردگی و شادی بخش است ترشح می‌شود. خواب خوب، سلامت شما را تضمین می‌کند. چطوری؟

با بهتر کردن سیستم ایمنی بدن و ضد ضربه شدن دربرابر سم‌ها. خواب خوب، وزن مناسب را ایجاد می‌کند. هرمون لپتین در سلول‌های چربی ذخیره می‌شود و به ما می‌گویند، کی دست از غذا خوردن بکشیم که توی خواب بیشتر ترشح می‌شود.

روانشناس‌ها می‌گویند. با بررسی خواب ها، می توان برای حل مشکلات روحی اشخاص اقدام کرد. با یک نگاه به طرز خوابیدن افراد هم می‌شود شخصیتشان را حدس زد. خواب‌ها نیمه‌ی پنهان وجودتان را می‌توانند لو بدهد. یوهاهاها... بترسید از خواب‌ها.

اعتقاد به اینکه شما خواب خوب دارید؛ حتی اگر واقعا خواب خوبی نداشته باشید، عملکردتان را بهتر می‌کند. پس اگر خوب نمی‌خوابید لااقل فکر کنید که خوب می‌خوابید.

اندر مضرات نخوابیدن

دانشمندان می گویند بدترین وقت خوابیدن، در ماه شب چهارده است. همین دانشمندان می‌گویند کمتر از 7 ساعت خوابیدن، عمر شما را کاهش می‌دهد. کمبود خواب در هفته نزدیک به یک کیلو وزن را می‌تواند افزایش دهد. با کم خوابیدن، هرمونی ترشح می‌شود که وقتی گرسنه نیستید به سرتان می‌زند که آهای! تو گشنه‌ای، بیشتر بخور.

روانشناسان در یک آزمایش، دانشجویانی را که در لحظه شروع خواب دیدن بودند، بیدار کردند؛ البته بعد از بیدار کردن به آنها اجازه داده شد که ۸ ساعت دیگر هم بخوابند؛ اما چه فایده؟ همگی مبتلا به عدم تمرکز حواس، زودرنجی و کج خلقی، توهم و حتی بعد از ۳ روز نشانگر علائمی از جنون شدند. حالا هرچقدر می‌خواهید قبل از امتحان‌ها به خودتان بیدار خوابی بدهید. راستی، با بی‌خوابی، خلاقیت هم به خواب می‌رود.

هرکی چی خواب می‌بینه؟

آیا نابیناها توی خواب، می‌بینند؟ آیا ناشنواها توی خواب، می‌شنوند؟ آیا خواب همه‌ی آدم‌ها رنگی رنگی است؟

نابیناها هم توی خواب، رویا می‌بینند؛ اما رویاهای آن‌ها پر از احساسات، صداها، بوها و لمس‌هاست. بعضی از ناشنواها با استفاده از علامت‌ها حرف می‌زنند و 12 درصد از آدم‌های روی کره‌ی زمین خواب‌های سیاه و سفید می‌بینند. قبل‌ترها که تلویزیون‌ها سیاه و سفید بودند، آدم‌های بیشتری خواب‌های سیاه و سفید می‌دیدند. اختراع تلویزیون رنگی یکی از عوامل افزایش رنگی رنگی شدن خواب‌هاست.

هر کی چقدر می‌خوابه؟

گربه‌ها 70 درصد عمرشان را خواب‌اند. انسان‌ها یک سوم عمرشان را در خواب می‌گذرانند، یعنی چیزی حدود 25 سال در خواب. پدر و مادرها در 2 سال اول از تولد فرزندانشان حدود 6 ماه خواب از دست می‌دهند.

بزرگترین رکورد بی‌خوابی 11 روز بدون چشم بسته خوابیدن است. خوب است بدانید که خواب از غذا برای شما ضروری‌تر است. آدمیزاد بدون غذا می‌تواند تا دو ماه هم زنده بماند؛ اما بی‌خوابی بعد از 11 روز می‌تواند آدم را بکشد.

حیوانات خواب‌آلود

دلفین‌ها کمی عجیب می‌خوابند. در خواب دلفین‌ها فقط نیمی از مغزشان به خواب می‌رود. یک حلزون می‌تواند تا 3 سال به خواب برود. کوالاها را دیده‌اید، همان تنبل‌های سفید که به درخت‌ می‌چسبند و زورشان می‌آید به یک عکاس طبیعت لبخند بزنند. کوالاها 22 ساعت از روز را خواباند! مورچه خوار و خفاش قهوه‌ای هم از پرخوابترین پستانداران اند. آن‌ها بیشتر از 18 ساعت در روز را فقط خواب هستند!

اما جام کم خواب‌ترین حیوان اهدا می‌شود به... زرافه‌ی گردن دراز! به افتخار زرافه و 1.9 ساعت خواب در روزش، و نفر دوم... گوزن... با رکورد 3.09 ساعت در روز. نفر سوم... با 3.1 ساعت خواب در روز.... فیل آسیایی! این بود جام جهانی کم خواب‌ترین پستاندار.

شغل‌های خواب آلود

قبل از اینکه ساعت زنگ‌دار اختراع بشود، مردم چه جوری از خواب سر وقت بیدار می‌شدند؟ آن زمان‌ها مردی بود که با یک چوب بلند وظیفه داشت سر ساعت معینی به پنجره ی خانه‌هایی که از خواب می‌خواستند بیدار شوند بزند. خواب بیدار کن برای خودش زمانی یک شغل درست حسابی بوده است، اینطوری نگاهش نکنید.

10 راهکار برای یک خواب خوب

1- یک برنامه‌ی ثابت روزانه داشته باشید. 2- مصرف مواد کافئین دار مثل چای و قهوه را کم کنید. 3- کامپیوتر و تلویزیون خاموش! 4- با شکم پُر نخوابید دیگه. 5- شکم خالی هم مثل شکم پُر به درد خواب خوب نمی‌خوره. 6- ورزش، نرمش، سلامتی، خواب خوب! 7- قبل از خواب، دستشویی نشه فراموش. 8- لامپ و سر و صدای اضافی هم خاموش. 9- جای راحت و مناسبی را برای خواب انتخاب کنید. 10- صبح‌ها به جای بیدار شدن با زنگ ساعت، با اراده‌ی خودتان بیدار شوید.

یک پایان خواب آلود

5 دقیقه بعد از بیدار شدن، نیمی از خواب‌هایمان را فراموش می‌کنیم. 10 دقیقه که بگذرد بیشتر از 90 درصد خواب را نمی‌توانیم به یاد بیاوریم. بعد از خواندن یک مقاله ی علمی چقدر طول می‌کشد که تمامش را به یاد بیاوریم؟ اصلا چقدرش یادمان می‌ماند؟

من که الان بعد از نوشتن این مقاله‌ی علمی؛ اما خواب آلود شروع به خمیازه کشیدن کرده‌ام. می‌دانستید خمیازه مسری است؟

نویسنده: سیده افروز ارزه‌گر