شاتره، از جمله گیاهان دارویی بوده، دارای خواص شفابخش و درمانی گسترده‌ای است. این گیاه، سرشار از مواد آنتی‌اکسیدان بوده و از مهمترین خواص شاتره، محافظت از کبد است. گیاه شاتره که از آن با نام‌های بقلة‌الملک، شاه‌ترج و پیت پاپارا در کتب طب سنتی یاد شده، گیاهی است علفی، یکساله با ارتفاع تا 80 سانتی متر و از تیره شاه‌ترگان که در طب سنتی ایرانی از آن بیشتر در درمان بیماری‌های کبدی استفاده می‌شده است.
لیکن برخی خواص دیگر این گیاه عبارتند از خاصیت صفرابر، اشتهاآور و تصفیه کنده خون، همچنین شاتره سرشار از انواع ویتامین‌ها به ویژه ویتامین ث است و از این رو برای درمان بیماری‌های پوستی استفاده از عرق شاتره بسیار مفید میباشد. در مورد مصرف شاتره در طول دوران بارداری و شیردهی اطلاعات متناقضی وجود دارد و بهتر است در این دوران مصرف نشود و در صورت لزوم مصرف با پزشک مشورت گردد. برای آشنایی بیشتر با خواص دارویی شاتره و مصرف آن در بارداری با ما همراه باشید.
خواص شاتره (طبیعت و خواص درمانی)
طبع گیاه شاتره از نظر حکمای طب سنتی، در حرارت معتدل و خیلی خشک است. برخی اطبا نیز آن را گرم و خشک انگاشته‌اند، اما ابوعلی سینا آن را سرد دانسته است. برخی خواص دارویی این گیاه عبارتند از:1- از مهمترین خواص شاتره، دفع سموم تجمع یافته در کبد و محافظت از کبد است، به این منظور میتوان از عرق شاتره یا دم کرده آن روزی سه استکان همراه با آب مصرف نمود.
2- تقویت مزاج از دیگر خواص مفید این گیاه برای بدن بوده، برای تقویت مزاج یک هفته از دم کرده شاتره استفاده نموده بعد از دو هفته استراحت، مجدداً یک هفته مصرف شود.
3- برای درمان تبخال نیز میتوان از دم کرده شاتره استفاده نمود، به این منظور 30 گرم از گیاه خشک شده را در 500 سیسی آب جوشانده، تبخال را با آن شستشو دهید، همچنین برای رفع عفونت لثه، جوشها و زخم دهان، جوشانده شاهتره را مزمزه کنید.
4- دمکرده شاتره اشتهاآور است، همچنین از دم کرده این گیاه، برای درمان و معالجه بیماری یرقان میتوان استفاده نمود.
5- استفاده از شاتره، برای تقویت معده و روده بسیار مفید است، به این منظور از مخلوط برگ شاتره با عسل و تمبر هندی استفاده نمایید.
6- یکی دیگر از خواص مفید شاتره، درمان کهیر است به این منظور توصیه میشود، شاتره و سدر را با ماست مخلوط نموده و بدن را با آن شستشو دهند، همچنین برای گزیدگی زنبور، استفاده از ضماد شاتره مفید است.
7- این گیاه قابلیت کاهش فشار خون و نیز کاهش کلسترول خون را نیز دارا می باشد.
8- برای تقویت چشم از سرمه برگ شاهتره میتوان استفاده کرد.
9- استفاده از عرق شاتره صبح و عصر، برای درمان ناراحتی‌های صفرا موثر میباشد.
10- توصیه میشود، خانمهایی که به سن یائسگی نرسیدهاند ولی قاعدگی آنها قطع شده است و دچار یائسگی زودرس گشته‌اند، از دمکرده شاهتره به مدت 8 روز در ماه استفاده کنند، اگر چنانچه بعد از 8 روز استفاده به مدت ده روز قاعدگی باز نشد، سپس 8 روز دیگر استفاده کنند.
11- شاتره مدر بوده، پزشکان طب سنتی معتقدند، شاهتره مسهل اخلاط سهگانه میباشد، خصوصاً سودا و تلخی صفرا سودای سوخته را از بین میبرد.
12- التیام بواسیر از دیگر خواص شاتره بوده، به این منظور برگ شاتره را با برگ گردو مخلوط نموده، استفاده شود.
13- ترکیب کردن مقداری عرق شاتره با عرق کاسنی، باعث شفافیت و زیبایی پوست شده و تاثیر فوق‌العاده‌ای در از بین رفتن جوش‌های دوره بلوغ دارد.
14- به طورکلی گیاه شاتره را، برطرف کننده امراض پوستی، جذام و برخی تومورهای سرطانی می‌دانند.
مصرف عرق شاتره در دوران بارداری
استفاده از عرق‌های گیاهی در دوران بارداری بایستی با احتیاط همراه باشد، به طورکلی پزشکان طب سنتی معتقدند، مصرف شاتره در دوران بارداری و شیردهی بایستی بسیار کم بوده، این مسئله به علت وجود ترکیبات آلکالوئیدی سمی موجود در این گیاه است.مضرات شاتره (موارد احتیاطی و منع مصرف)
گیاه شاتره با وجود خواص دارویی فراوان، از دسته گیاهان سمی محسوب شده بنابراین بایستی در مصرف آن جانب احتیاط را رعایت نمود، زیاده‌روی در مصرف این گیاه، باعث فلج عضلات صاف و دستگاه تنفس میشود. مقدار مجاز مصرف شاتره 12 تا 20 گرم است و برای تهیه جوشانده آن 150 تا 200 گرم کافی است. همچنین مصرف بیش از اندازه این گیاه برای ریه مضر بوده، بهتر است در زمان استفاده همراه با کاسنی که مصلح آن میباشد، مصرف شود.منبع:سایت ستاره
