چشمه مرغاب در دامنه دالان کوه در محدوده شهرستانهای تیران و کرون و در ارتفاعات کوه قرار دارد؛ اما محدوده گردشگری این چشمه در نزدیکی روستای قلعه ناظر واقع در شهرستان عسگران قرار گرفته است. این چشمه که در ۸۵ کیلومتری غرب شهر اصفهان قرار دارد، یکی از تفرجگاههای طبیعی مردم اصفهان و شهرستانهای اطراف به شمار میرود؛ به عبارت دیگر میتوان گفت: این منطقه به واسطهای چشمه مرغاب سالانه میزبان گردشگران و طبیعت گردان بسیاری است. این منطقه کوهستانی به واسطه آب و هوای فوقالعاده مطبوع و خنکی که دارد برای مسافرت در ماههای گرم سال میتواند یک هدف عالی باشد. این چشمه در ارتفاعات کوه قرار گرفته است، اما آب جاری شده از آن به پایین کوه جریان مییابد و دسترسی به آب را برای گردشگران و کشاورزان راحتتر کرده است، آب جاری شده از این چشمه به قدری زیاد است که آبیاری زمینهای کشاورزی روستاهای اطراف توسط آب این چشمه صورت میگیرد.
آب چشمه مرغاب از لابه لای سنگهای آهکی واقع در رشته کوههای زاگرس بیرون میآید بنابراین آب آن بسیار زلال و گوارا است. برفهای موجود در ارتفاعات کوههای اطراف به دل کوه نفوذ کرده و پس از گذر از دل کوه و عبور از سنگهای آهکی توسط طبیعت تصفیه میشود و از راه چشمه مرغاب به بیرون جریان پیدا میکند. جالب است بدانید که از این چشمه در تمام طول سال آب میجوشد که دلیل آن وجود برفهای دائمی بر روی کوههای اطراف است؛ بنابراین رودخانهی مرغاب که آب آن از همین چشمه تأمین میشود در تمام طول سال پرآب است. رودخانه مرغاب تنها رودخانهای سطحی منطقه است که بعد از ۱۰۰ کیلومتر به زاینده رود متصل میشود، در نتیجه میتوان گفت: یکی از سرچشمههای زاینده رود همین چشمه مرغاب است. بنا به تحقیقات انجام شده ساختار چشمه و سنگهای موجود در اطراف آن مربوط به دوره سوم زمین شناسی است.
هنوز علت نامگذاری این چشمه به نام مرغاب مشخص نشده است. برخی این نامگذاری را به وجود علفهای مرغی در حاشیهای رودخانه نسبت دادهاند. در صورتی که برخی دیگر دلیل آن را وجود پرندگان آبی در رودخانه مانند مرغابی میدانند. به همین دلیل معتقد هستند وجود مرغهای کوهی در اطراف چشمه باعث شده است این چشمه به نام مرغاب معروف شود و رودخانه جاری از این چشمه نیز به همین نام شهرت پیدا کند؛ اما آنچه بیشتر از همه قابل قبول است این است که اسم این رودخانه از ترکیب دو اسم تغییر یافته «مار» و «گاو» به «مر» و «غاب» است. به عبارت دیگر رودخانه مرغاب به دلیل مسیر مارپیچی که دارد به مار تشبیه شده و کمی پایینتر شکل آن به Y"" شاخ گاو شبیه میشود. به همین دلیل این چشمه و رودخانهای که از آن سرچشمه میگیرد را مرغاب نامیدهاند.
با مشاهده سنگهای آهکی در مسیر حرکت رودخانه، مشخص است این رودخانه و چشمه بسیار قدیمی هستند. فرسایشهای پله مانند در حاشیه رودخانه مرغاب یکی از منظرههای جالب و شگفت انگیز را در اطراف رودخانه به نمایش گذاشته است که تماشای آنها برای علاقمندان به جاذبههای طبیعی میتواند بسیار جالب و لذت بخش باشد. خوشبختانه در مسیر چشمه مرغاب، علاوه بر پلههای آهکی ساخته شده بر اثر آب رودخانه، وجود مزارع وسیع و منطقه سرسبز در اطراف چشمه مرغاب و رودخانه مرغاب، مکانهای تاریخی و دیدنی فراوانی مانند، قلعههای باستانی منسوب به ابراهیم خان شاهدان، جهان آباد، غریب خان و گبری وجود دارند که میتواند طبیعت گردی شما را به یک گردشگری تاریخی نیز تبدیل کند.
متأسفانه این منطقه فوقالعاده زیبا، برای بسیاری از مردم ایران ناشناخته است و تنها تعداد کمی از هموطنان ما از وجود چنین مکان غیر قابل وصفی مطلع هستند. این افراد نیز تنها با معرفی منطقه توسط افراد بومی، به این منطقه راهنمایی شدهاند. در صورتی که این منطقه به قدری زیبا بوده و آب و هوای معتدل و کوهستانی آن، همچنین فضای سرسبز اطراف چشمه و رودخانه مرغاب از چنان پتانسیل بالایی در گردشگری برخوردار است که با کمی توجه و سرمایه گذاری میتوان این منطقه را یکی از مکانهای مهم گردشگری و طبیعت گردی تبدیل کرد. به امید روزی که به منابع طبیعی موجود در کشور زیبایمان بیشتر توجه شود. و این مکانهای دیدنی با تبلیغات بیشتری مواجه شوند.
چطور به چشمه مرغاب اصفهان برویم؟
برای رفتن به چشمه مرغاب در استان اصفهان باید به شهرتان عسگریه و سپس روستای قله ناظر بروید. اگر از اصفهان حرکت کنید باید به سمت نجف آباد بروید. سپس از آنجا از طریق جاده نجف آباد-تیران به سمت تیران برسید، از آنجا نیز باید درجاده تیران-داران به مسیر خود ادامه دهید تا به منطقه قلعه ناظر برسید. سپس از جاده اصلی خارج شده و راه دریاچه را پیش بگیرید. این مسیر از اصفهان تا دریاچه مرغاب چیزی حدود ۸۵ کیلومتر است.منبع: سایت ستاره