تجمع مایع در بخش کشکک زانو برای مثال نشان دهنده‌ی التهاب در بورس جلوی استخوان کشکک است. آب آوردن زانو معمولاً به دلیل فشار بر روی زانو در اثر زانو زدن مکرر ایجاد می‌شود. تجمع مایعات در پشت زانو مشکل دیگری است. زمانی که مقدار زیادی مایع به درون کیسه‌های کوچک پشت زانو وارد می‌شود نشان دهنده‌ی وجود کیست بیکر می‌باشد. در برخی از موارد، کیسه‌ی مایع در پشت زانو پاره شده و مایعات به بافت‌های تحتانی پا می‌روند.
درمان آب آوردن زانو بر اثر ضربه یا آرتروز
آب آوردن زانو به عارضه‌ای گفته می‌شود که در طی آن مایعات اضافی در داخل یا اطراف مفصل زانو تجمع پیدا می‌کنند. این تورم دلایل متعددی ممکن است داشته باشد که در این میان می‌توان به آرتروز و آسیب به رباط‌ها یا مینیسک (غضروف درون زانو) اشاره کرد.در مفاصل عادی مقداری مایع به صورت طبیعی وجود دارد. زمانی که مفصل به آرتروز و به خصوص نوعی آرتروز التهابی مثل آرتریت روماتوئید مبتلا می‌شود، مقادیر زیادی مایع در محل تجمع کرده و زانو متورم می‌شود.
انواع مایعات در زانو
زانوهای شما ساختارهای پیچیده‌ای هستند و امکان آسیب رسیدن به رباط‌ها، تاندون‌ها، عضلات و یا استخوان‌های مفصل وجود دارد. تجمع مایعات در زانو در صورت درمان نشدن می‌تواند درنهایت منجر به آسیب به ساختارهای مختلف زانو شود. برای درک عارضه باید خود را با انواع مایعاتی که ممکن است در زانو پیدا شوند آشنا کنید:| خون | آسیب جدی به زانو می‌تواند منجر به وارد شدن مقادیر زیاد خون به داخل مفصل شود. این عارضه با نام همارتروز شناخته شده و نیازمند رسیدگی فوری پزشکی است |
| مایع مفصلی | عارضه‌های مختلفی وجود دارند که منجر به تولید بیش از حد مایع مفصلی خواهند شد که درنهایت باعث آب آوردن زانو می‌شوند |
| دیگر مایعات بدن | زمانی که بخش‌هایی از بدن آسیب دیده یا ملتهب می‌شوند، پاسخ طبیعی برای آن ناحیه تورم و تجمع مایعات در آن برای مبارزه با باکتری‌ها و ترمیم سریع‌تر بافت‌ها می‌باشد |
چه عواملی سبب آب آوردن زانو می‌شوند؟
عارضه‌های متعددی وجود دارند که ممکن است سبب تجمع مایعات در مفصل زانو شوند. بعضی از این عارضه‌ها ممکن است عفونی باشند. تشخیص علت آب آوردن زانو می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای در برنامه‌ی درمانی شما داشته باشد. در زیر به برخی از عوامل احتمالی آب آوردن زانو اشاره می‌کنیم.
* آسیب فیزیکی:
این مشکل زمانی ایجاد می‌شود که مفصل زانو در اثر یک نیروی خارجی دچار ضربه‌ی مستقیم شود. آسیب فیزیکی به تاندون‌ها، استخوان‌ها، مینیسک ها، بورس‌ها، رباط‌ها و غضروف‌های مفصلی زانو ممکن است منجر به التهاب شوند.
* استئوآرتریت زانو:
این نوع شایع از آرتروز منجر به تجمع بیش از حد مایعات در زانو خواهد شد. استئوآرتریت زانو به تخریب غضروف‌های اطراف زانو در اثر سالخوردگی و فشار زیاد گفته می‌شود.
* آرتریت روماتوئید:
این بیماری خود ایمنی باعث می‌شود تا دستگاه ایمنی بدن به سلول‌های خودی حمله کرده و غشای آسیب پذیر مفصل‌ها را از بین ببرد.
* عفونت:
سوزاک، سل، بروسلا و بیماری لایم ممکن است زانو را درگیر کنند.
* نقرس:
زمانی که سطح اوریک‌اسید بالا برود اسید به شکل کریستال‌های میکروسکوپی درآمده و در مفاصل تجمع پیدا می‌کند.
* بورسیت:
بورس – یک کیسه‌ی کوچک پر از مایع که استخوان‌های زانو را از تاندون‌ها و عضلات اطراف جدا می‌کند – ملتهب شده در زانو ممکن است دچار تجمع بیش از حد مایعات شود.* تومور:
بعضاً ممکن است تومورهای خوش‌خیم یا سرطانی زانو را درگیر کنند.علائم تجمع مایع در زانو
بعضاً تجمع مایعات در زانو دردی ایجاد نخواهد کرد. ازجمله علائم آب آوردن زانو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:* قرمز شدن و تورم
* گرفتگی
* حساسیت نسبت به لمس در اطراف زانو
* درد بسیار شدید
* ناپایداری مفصل
* دشواری در انجام برخی از حرکات
* قفل شدن و شنیده شدن صدا از زانو
* تب و لرز
تشخیص آب آوردن زانو
در صورتی که یک یا چند مورد از علائم گفته شده در بالا را مشاهده کردید هر چه سریع‌تر با پزشک خود تماس بگیرید. بسته به اطلاعات جمع آوری شده، ممکن است پزشک شما را برای بررسی‌های دقیق‌تر به یک متخصص ارجاع دهد.
سوابق پزشکی و معاینه‌ی فیزیکی
پزشک در مورد فعالیت‌های اخیر و آسیب‌هایی که دیده‌اید و همچنین در مورد علائم، چگونگی شروع تورم و چگونگی و تاریخ بروز آسیب سوالاتی را از شما خواهد پرسید. پزشک به منظور تشخیص دقیق عارضه‌ی شما یک معاینه‌ی فیزیکی جامع انجام خواهد داد.
آرتروسنتز
پس از خارج کردن مایعات از زانو، از روش آرتروسنتز برای مطالعه بر روی باکتری‌ها، شمردن سلول‌ها و یافتن بلورها مثل بلور کلسیم پیروفسفات دی هیدرات استفاده خواهد شد. این آزمایش می‌تواند احتمال بروز احتباس مایعات در زانو را مشخص کرده، شکستگی‌های داخل مفصل را تشخیص داده و برای تشخیص نقرس، آرتروز و دیگر عارضه‌های مربوط به مفصل به پزشک کمک کند.
عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس
عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس می‌تواند اطلاعات جدیدی را در اختیار بگذارد که در تشخیص آب آوردن زانو مؤثرند. علاوه بر شکستگی و دررفتگی استخوان‌ها، اشعه‌ی ایکس می‌تواند برخی از موارد آرتروز را نیز مشخص کند.اسکن MRI
اسکن MRI برای تشخیص مشکلات مربوط به بافت‌های نرم ازجمله رباط‌ها، تاندون‌ها و غضروف‌ها توصیه می‌شود. اسکن MRI یک روش تشخیصی مهم برای مشخص کردن تولید بیش از حد مایعات در مفصل زانو می‌باشد.درمان آب آوردن زانو
قدم‌های بعدی برای درمان این عارضه به علت اصلی بروز آن بستگی خواهند داشت. پس از تشخیص عارضه، پزشک به شما کمک می‌کند تا یک برنامه‌ی درمانی را طراحی کنید و همچنین روش‌هایی را برای کاهش مایعات درون زانو، تسکین درد و بهبود عملکرد مفصل به شما آموزش می‌دهد. در زیر به برخی از روش‌های درمانی رایج اشاره می‌کنیم:فیبا
روش فیبا (فشار، یخ، بالا بردن، استراحت) باید بلافاصله پس از بروز آسیب مورد استفاده قرار بگیرد:* زانوی خود را به مدت 24 ساعت و یا بیشتر استراحت دهید تا مفصل زمان کافی برای بهبودی و ترمیم داشته باشد.
* حداقل 3 بار در روز به مدت 20 دقیقه بر روی زانوی خود یخ بگذارید. از یک کمپرس یخ برای تسکین درد و تسریع بهبودی استفاده کنید.
* با استفاده از یک زانوبند کشی زانوی خود را تحت فشار قرار دهید تا تورم کاهش یابد.
* پای خود را بر روی یک چهارپایه یا بالش بالا ببرید تا جریان خود در منطقه کاهش یافته و التهاب در مفصل زانو کمتر شود.
دارودرمانی
می‌توان روش فیبا را به همراه داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مصرف کرد تا ناراحتی کمتر شود.تزریق
در صورت عدم کارایی داروهای بدون نیاز به نسخه، تزریق مستقیم استروئیدها به درون مفصل زانو می‌تواند درد را کاهش دهد.آسپیره کردن مفصل
در این روش از یک سوزن و سرنگ برای بیرون کشیدن مایعات از مفصل استفاده می‌شود. سپس پزشک مایع بیرون کشیده شده را آنالیز و بررسی کرده و تشخیص خود را رد یا تأیید می‌کند. برای مثال وجود باکتری در این مایع به معنی وجود عفونت بوده در حالی که وجود بلورهای اوریک‌اسید نشان دهنده‌ی نقرس می‌باشد.بریس زانو
انواع متعددی از بریس ها برای حمایت و حفاظت از زانوی ضعیف شده به خصوص در هنگام فعالیت‌های فیزیکی مثل پیاده روی و ورزش کردن وجود دارند. پیدا کردن نوع مناسب بریس برای آسیب وارد شده و متناسب با سبک زندگی شما، سرعت درمان را تا حد زیادی افزایش خواهد داد.زانوبند عادی
.jpg "راههای درمان آب آوردن زانو با تزریق، فیزیوتراپی و جراحی")
زانوبند عادی از مفصل زانو محافظت کرده و در عین حال درد را تسکین می‌بخشد. می‌توانید پس از وقوع آسیب و یا قبل از آن برای پیشگیری از آسیب از این وسیله استفاده کنید. از زانوبندی استفاده کنید که در محل کشکک زانو دارای یک سوراخ باشد تا از سر خوردن زانوبند جلوگیری شده و بتوانید در کل روز از آن استفاده کنید.
زانوبند لولا دار
زانوبند لولا دار مفصل زانو را پایدار نگه داشته و خطر بروز آسیب را کاهش می‌دهد. این وسایل معمولاً با موادی ساخته می‌شوند که به پوست اجازه‌ی تنفس داده و می‌توان اندازه‌ی آن‌ها را تنظیم کرد بنابراین این وسیله در شرایط خاص نیز کاربرد خواهد داشت.
زانوبند بامبو
زانوبند بامبو از زانوی دردناک محافظت کرده و التهاب ناشی از تجمع مایعات اضافی در آن را نیز با تقویت گردش خون کاهش می‌دهد. این زانوبند برای افراد مبتلا به آرتروز، پیچ خوردگی و تاندونیت مناسب است.
زانوبند فشاری
.jpg "راههای درمان آب آوردن زانو با تزریق، فیزیوتراپی و جراحی")
زانوبندهای فشاری روند بهبودی را تسریع کرده، از خستگی جلوگیری کرده و عملکرد عضلات را تقویت می‌کنند. اکثر این زانوبندها از اسپاندکس و نایلون ساخته شده‌اند بنابراین در طول فعالیت‌های روزانه و ورزش کردن، از عرق کردن جلوگیری می‌کنند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی پا به کاهش تجمع مایعات در مفصل زانو، افزایش دامنه‌ی حرکتی و بازیابی قدرت مفصل کمک می‌کند. یک برنامه‌ی فیزیوتراپی زانو مناسب شامل تمرینات ملایم تعادلی و تقویتی بوده که می‌توان آن‌ها را در منزل انجام داد. برای انجام تمرینات جدید با پزشک یا کلینیک فیزیوتراپی خود مشورت کنید.
بالا بردن مستقیم پا
* بر روی زمین بخوابید و پای چپ خود را خم کرده و پای راست را مستقیم نگه دارید.* از عضلات شکم و باسن خود استفاده کرده و سپس عضلات پای راست خود را منقبض کنید به طوری که زانوی شما به سمت زمین کشیده شود.
* به آرامی پای خود را بالا ببرید تا جایی که ران‌های شما در کنار یکدیگر قرار گیرند.
* این موقعیت را به مدت چند ثانیه حفظ کنید سپس به آرامی به موقعیت اولیه بازگردید.
* این حرکت را 10 مرتبه با هر پای خود تکرار کنید.
اسکوات بر روی دیوار
* بایستید و سر و کمر خود را به یک دیوار تکیه دهید.* پاهای خود را حدود نیم متر جلوتر قرار دهید.
* در حالی که پاها به اندازه‌ی عرض لگن باز شده‌اند، به آرامی زانوهای خود را خم کرده و بدن را به طرف پایین ببرید تا جایی که ران‌های شما با زمین موازی شوند. یک توپ را در بین ران‌های خود قرار داده و آن را فشار دهید.
* این موقعیت را به مدت 10 ثانیه حفظ کرده و سپس به موقعیت شروع بازگردید.
* این تمرین را چندین مرتبه در روز تکرار کنید.
تمرین هواپیما با یک پا
*بایستید و پاها را به اندازه‌ی عرض شانه باز کنید و زانوی راست خود را مقداری خم کنید.* به آرامی پای چپ خود را به طرف عقب خم کرده و دست‌ها را در دو طرف بدن بکشید.
* این موقعیت را به مدت 5 ثانیه نگه داشته سپس به آرامی پای خود را پایین بیاوید.
* این تمرین را 5 مرتبه برای هر پا تکرار کنید.
حرکت درخت
* بر روی یک زیرانداز بایستید و پاها را به اندازه‌ی عرض لگن باز کرده و دست‌ها را در کنار خود قرار دهید.* به آرامی وزن خود را بر روی پای راست بیندازید در حالی که زانوی چپ خود را خم می‌کنید و پاشنه‌ی پای چپ را به طرف ساق پای راست می‌کشید.
* دست‌های خود را به حالت دعا کردن در جلوی سینه قرار دهید.
* در حالی که کف دست‌ها را به یکدیگر می‌فشارید دست‌های خود را بالای سر ببرید. این موقعیت را به مدت 5 ثانیه حفظ کنید. برای اینکه خود را به چالش بکشید، سعی کنید این موقعیت را به مدت 30 ثانیه تا 1 دقیقه حفظ کنید.
* به آرامی پای خود را پایین بیاورید و تمرین را با پای دیگر خود تکرار کنید.
بالا بردن پا به طرفین
*در حالی که پشت یک صندلی یا میز را گرفته‌اید به آرامی یکی از پاهای خود را تا جایی که احساس راحتی می‌کنید به یک طرف بدن بالا ببرید. در این حالت لگن و کمر خود را مستقیم نگه دارید.* به آرامی پای خود را پایین آورده و با پای دیگر این تمرین را تکرار کنید.
* این تمرین را 8 تا 15 مرتبه با هر پای خود تکرار کنید.
عمل جراحی
به گفته متخصصین فیزیوتراپی یادمان زندگی کردن با یک درد مزمن می‌تواند کاری بسیار دشوار باشد. آب آوردن خفیف تا متوسط زانو معمولاً در خانه قابل درمان است. در صورتی که علائم شما ناتوان کننده بوده و روش‌های درمان خانگی برای آب آوردن زانو مؤثر نبودند انجام عمل جراحی می‌تواند بهترین گزینه باشد. در این روش می‌توان مفصل زانو را با یک مفصل پروتزی جایگزین کرد که معمولاً حداقل 15 سال دوام خواهد داشت. برای انجام عمل تعویض مفصل زانو، زمانبندی امری کلیدی است. می‌توانید در مورد مناسب بودن این عمل جراحی برای شما و زمان انجام آن با پزشک خود مشورت کنید.
روش‌های درمانی خانگی
علاوه بر روی‌های درمانی مختلف پزشکی، آب آوردن زانو به‌راحتی با استفاده از روش‌های ساده‌ی خود مراقبتی مثل استراحت، بالا بردن مفصل، استفاده از یخ و انجام تمرینات مناسب قابل درمان است.همانند آسیب‌های دیگر، باید یخ را هر مرتبه به مدت 15 تا 20 دقیقه بر روی زانو قرار دهید و از تماس مستقیم آن با پوست جلوگیری کنید. می‌توانید کمپرس یخ را درون یک حوله یا پارچه بپیچید.
داروهای بدون نیاز به نسخه مثل استامینوفن می‌توانند به تسکین درد کمک کنند.
در صورتی که قصد خرید کمپرس سرد دارید، انواع بسیار متعددی به صورت آنلاین وجود دارند که می‌توانید نظرات خریداران را نیز در مورد هر محصول مشاهده کنید.
مدت زمان بهبودی آب آوردن زانو
بسته به علت اصلی بروز عارضه، ممکن است بهبودی از چند هفته تا چند ماه زمان ببرد. به منظور پیشگیری از بروز عوارض، به راهنمایی‌های پزشک خود در مورد حرکات و استراحت کردن توجه کنید.اجازه ندهید این عارضه مانع انجام کارهایی که دوست دارید بشود. پس از کاهش درد و تورم، انجام تمرینات تعادلی و تقویتی و استفاده از زانوبند مناسب باعث می‌شود تا زانوی شما به مقدار کافی حمایت شده و از آسیب‌های آتی جلوگیری شود. با سالم نگه داشتن زانوهای خود می‌توانید یک زندگی فعال و خوشایند داشته باشید.
پیشگیری از آب آوردن زانو
جلوگیری از حرکات ناگهانی مفصل و دویدن بر روی سطوح سخت می‌تواند به جلوگیری از آسیب‌های زانو کمک کند.اضافه‌وزن باعث وارد شدن فشار بیشتری بر روی مفصل زانو می‌شود بنابراین کاهش وزن می‌تواند به شما کمک کند.
ازجمله تمریناتی که برای زانو مناسب‌اند می‌تواند به خم کردن ملایم زانوها و تمریناتی که اکثر وزن بدن بر روی خارج کف پاست اشاره کرد.
ازجمله ورزش‌هایی که برای زانو راحت‌ترند می‌توان به پیاده روی، شنا کردن (پا زدن با زانوی مستقیم)، اسکیت، بیس بال، اسکی و بسته به وضعیت زانو دوچرخه سواری (زین دوچرخه بلند، دنده سبک و دوری از شیب تند) اشاره کرد.
فعالیت‌های خود را طوری انتخاب کنید که با ظرفیت و قدرت زانوهای شما متناسب باشند. همچنین به یاد داشته باشید که این ورزش‌ها فشار زیادی را بر روی مفصل زانو وارد می‌کنند: فوتبال، دویدن، راگبی، هاکی، اسکواش، والیبال، بسکتبال، اسکی شیب تند، تنیس، پریدن و یا هر ورزشی که منجر به ضربه زدن یا چرخاندن مفصل زانو شود.
