بوتاکس چیست؟
بوتاکس نوعی دارو است که از باکتری کلوستریدیم بوتولینوم ساخته میشود. سموم بوتولینوم تولید شده توسط این باکتری نوروتوکسین نام دارد. مسومیت کشنده بوتولوسیم توسط همین باکتریها ایجاد میشود. نوروتوکسین سمی است که بر سیستم عصبی اثر میگذارد و اعصاب و بافتهای عصبی بدن را هدف قرار میدهد.
کاربرد بوتاکس
بوتاکس در پزشکی کاربرد بسیاری دارد و بیشتر توسط متخصصان پوست و جراحان پلاستیک برای مسایل مربوط به زیبایی استفاده میشود. وقتی بوتاکس به صورت شخص تزریق میشود خطوط ظریف چهرهاش را هموار میکند و ظاهر چین و چروکها را بهبود میبخشد. با این حال، بوتاکس در درمان فلج مغزی، میگرنهای مزمن، اسپاسم شدید گردن، شکافهای مقعد، تعریق بیش از حد، بی اختیاری یا نشت ادرار، سندرم روده تحریک پذیر، اسپاسم پلکها، اسپاسم عضلات گردن و شانه، دوبینی و لوچی چشم و سایر شرایط پزشکی نیز کاربرد دارد.
عملکرد بوتاکس
بوتاکس مستقیما به عضلهای که مسبب ایجاد چین و چروک است تزریق میشود. با این تزریق فعالیت اعصاب در آن ناحیه مسدود میشود و عضله از کار میافتد. البته این اثر موقت است و تزریق بوتاکس دوباره باید طی ماههای آتی تکرار شود تا اثرش تمدید شود. به طورمعمول بوتاکس چند روز پس از تزریق شروع به کار میکند. متخصصان تمایل دارند اثر بوتاکس فقط یک اثر محلی، نه سیستمیک بر کل بدن باشد. پیش بینی میشود که توکسینهای بوتاکس در بدن یا منطقه هدف به مدت ۴ تا ۶ ماه فعال میمانند و پس از آن اثرشان از بین میرود.سموم بوتاکس ممکن است به طور مستقیم به غدد فوق فعال تزریق شوند تا فعالیت آنها را محدود کنند، مانند غدد عرق زیر بغل، عضلات گردن یا عضلات دست؛ و ازین راه مشکلاتی نظیر تعریق بیش از حد را بهبود بخشند.
بوتاکس و شیردهی
اطلاعات کمی درمورد ایمن بودن استفاده از بوتاکس در دوران شیردهی وجود دارد، اما بهرحال اینها نکاتی هستند که در مورد بوتاکس و شیردهی میدانیم:در هر تزریق بوتاکس تنها مقدار کمی از سموم خالص بوتولینوم نوع A. وجود دارد.
دارو مستقیما به عضله تزریق میشود و شواهدی مبنی بر اینکه در سراسر بدن به گردش درآید یا به شیر مادر منتقل شود هنوز وجود ندارد.
بعید بنظر میرسد که استفاده از بوتاکس در دوران شیردهی به کودک شیرخوار آسیبی بزند.
حتی اگر اطمینان داریم که سم از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل نمیشود، بهتر است قبل از تزریق بوتاکس کودک با شیر مادر خوب تغذیه شود و سپس تزریق صورت گیرد و چند ساعت به کودک شیری داده نشود. با این تعویق چند ساعته، میتوان شانس انتقال هر گونه دارو به نوزاد را کاهش داد.
البته تزریق بوتاکس در دوزهای بزرگ، حاوی نوروکسینهایی است که میتوانند خطرناک باشند و یا برای افرادی که آلرژی به این مواد شیمیایی دارند مشکل ایجاد کنند.
بوتولیسم میتواند مرگآور باشد، به ویژه در زنان باردار، نوزادان و افرادی که در معرض بیماریهای گوارشی هستند.
در برخی تحقیقات نشان داده شده که سموم بوتولینوم ممکن است از جفت در طول بارداری عبور کنند و باعث مشکلاتی در جنین شود.
بعلاوه تمام نوزادان مجاز به مصرف غذاهایی که امکان وجود سم بوتولینوم در آن هست، نیستند.
غذاهایی که احتمال دارد بوتولینوم در آن وجود داشته باشد، عبارتند از:
عسل
میوهها و سبزیجات کنسرو شده
شربت ذرت
غذایی که برای مدت طولانی بیرون از یخچال نگه داشته شود
پنیر
سیب زمینی پخته شده بسته بندی شده
ترشی سیر
روغنهای گیاهی
ماهی و گوشت تخمیر شده
اگر چه بسیار نادر است، اما تزریق بوتاکس میتواند باعث علائم شدید به ویژه مشکلات تنفسی شود، که میتواند در صورت عدم درمان کشنده باشد.
هشدارهای مهم در مورد بوتاکس در دوران شیردهی
سم بوتولینوم بسیار خطرناک و مرگبار است. برای جلوگیری از بیماریهای جدی و عوارض جانبی، به این نکات توجه کنید:دوز بوتاکسی که بایستی تزریق کنید حتما توسط پزشک تجویز شود و خود تزریق بوتاکس هم توسط یک متخصص انجام شود. فقط یک پزشک میتواند دوز مناسب این داروهای خطرناک را تجویز کند، و فقط یک پزشک متخصص میداند که چگونه این دارو را به درستی به عضله تزریق کند.
از هر نوع سم بوتولونیوم که توسط اشخاص غیر متخصص و شخصی بجز پزشکتان تجویز میشود استفاده نکنید. در آمپولهای بوتولونیوم خریداری شده از طریق اینترنت یا تهیه شده از هر منبع غیر قابل اعتماد دیگر ممکن است دوز سم بیش از حد نیاز بدن شما باشد.
بوتاکس جعلی، داروهای آلوده و میکروبی، داروهایی که در دوزهای اشتباه داده شدهاند و داروهایی که به درستی تزریق نمیشوند، میتوانند باعث ناراحتی و مرگ شوند. پس بوتاکس را از مراکز معتبر تهیه کنید.
اثرات جانبی بوتاکس
عوارض جانبی بوتاکس میتواند درد، تورم و کبودی در محل تزریق، خشکی دهان، سردرد و خستگی باشد. بوتاکس همچنین میتواند عوارض جانبی جدیتری را ایجاد کند. اگر سم بوتولینوم خارج از محدودهای که به آن تزریق شده پخش شده باشد، میتواند زندگی شخص استفاده کننده را تهدید کند. بلافاصله با مشاهده هر یک از موارد زیر با پزشکتان تماس بگیرید:مشکل بلع
به سختی صحبت کردن
ضعف عضلانی
اشکال در تنفس
افتادگی پلک چشم
تاری دید
علائم واکنش آلرژیک به بوتاکس مانند خارش، بثورات پوستی، تورم، و خس خس سینه.
اگرچه انتظار نمیرود عوارض در کودک شیرخوار دیده شود، اما کودک را برای علائم ضعف و مشکلات گوارشی مورد بررسی قرار دهید.
سخن آخر
طبق نظر اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، اینکه تزریق بوتاکس در دوران بارداری یا شیردهی ایمن است یا نه هنوز شناخته نشده. اما بخاطر عوارض احتمالی آن هم که شده بهتر است در این مورد جانب احتیاط را رعایت کنیم و با پزشک درمورد راههای جایگزین هم مشورتی داشته باشیم تا در فرصتی بهتر که کودکمان کمتر به حضور فعال ما در کنار خودش نیاز دارد تزریق بوتاکس را با خیال راحت انجام دهیم. اما درصورتی که چارهای ندارید تحت نظارت دقیق پزشکانی که از وضعیت فعلی شما و کودکتان آگاهی دارند تزریق بوتاکس را انجام دهید.منبع: سایت ستاره