انواع زبان
انواع زبانهایی که ما در طول زندگی خود میآموزیم عبارتند از:زبان مادری که انسان با آن زبان میگشاید مثل کردی، بلوچی، ترکی و... و انسان از کودکی این زبان را میآموزد.
زبان ملی که طبق نص صریح قانون اساسی زبان رسمی همه ایرانیان است و باید در مدارس آموزش داده و تقویت شود. این زبان که آموزش آن از دوران ابتدایی در مدارس شروع میشود، ممکن است در بسیاری از نقاط ایران با زبان مادریشان یکی باشد.
زبان دینی که در ایران عربی است و طبق قانون اساسی باید پس از دوره ابتدایی آموزش داده شود. البته در کشورهای دیگر تاکید چندانی بر یادگیری زبان دینی نمیشود.
زبان بینالمللی؛ در حال حاضر سالیان سال است که زبان انگلیسی به عنوان زبان بینالمللی انتخاب شده است.
زبان انگلیسی در نظام آموزشی کشور ما در دوره متوسطه آموزش داده میشود. اما بجز آن موسسات بسیاری در سطح کشور هستند که به آموزش آن میپردازند و به دانشآموختگانشان مدرکها و گواهینامههای مختلف اعطا میکنند که میتواند معتبر یا نامعتبر باشد. سالانه حدود یک میلیون نفر در مؤسسات، زبان خارجی میآموزند.
هر زبان در یک سطح ارتباطات، نیاز انسان به مراودات اجتماعی را برطرف میکند. مثلا زبان مادری در ارتباط با خانواده یا همشهریها، زبان ملی برای ارتباط با هموطنان، زبان دینی برای بهتر فهمیدن خود دین، کتاب، تاریخ و نظریات علمای دین و زبان بینالمللی که برای ارتباطات در سطح بینالمللی و جهانی است. امروزه با افزایش ارتباطات بینالمللی مثل تجارت و علم آموزی لزوم یادگیری زبان انگلیسی بیش از پیش احساس میشود.
بهترین سن آموزش زبان انگلیسی به کودکان
بسیاری از کارشناسان بر این باورند هرچه زبان دوم در سنین پایینتری به کودک آموزش داده شود، این امر باعث موفقیت بیشتر کودک در سالهای آینده در این زبان میشود. طبق مقالهای که در سال ۱۹۹۶ در نیوزویک منتشر شده، کودکی که بعد از ۱۰ سالگی شروع به آموختن زبان دوم کند با احتمال کمتری ممکن است بتواند بعدها این زبان را مانند کسانی که آن زبان، زبان مادریشان است، صحبت کند؛ و البته بسیاری مقالات و تحقیقات دیگر مانند پژوهشهای دانشگاه MIT نیز این نکته را تایید میکنند. پس شروع آموزش زبان انگلیسی حتما باید تا قبل از ۱۰ سالگی باشد. چون این کودکان در این سن آسانتر، اطلاعات جدید را فرا میگیرند و یادگیری زبان جدید در این سنین در حالت ایدهآل خود است.کارشناسان آموزش کودک و زبانشناسان معتقدند کودکانی که قبل از دوره نوجوانی به یادگیری زبان دوم بپردازند بهتر میتوانند در زمینه تلفظ کلمات به طور صحیح و نزدیک به صاحبان اصلی زبان عمل کنند. زبانشناسان این موضوع را به تغییرات فیزیولوژیکی مربوط میدانند که در مغز کودکان در سنین نوجوانی رخ میدهد.
تفاوت هجاها و آواها در زبانهای مختلف باعث تفاوت لهجهها میشود و در کودکانی که زبان را قبل از شکلگیری بخشهای مربوطه در مغز یاد گرفتهاند، این تفاوت کمتر به چشم میآید. به همین دلیل بهترین سن آموزش زبان انگلیسی به کودکان، قبل از ۱۰ سالگی و زمانی است که کودک هنوز در زبان مادری خود هم پیشرفت چندانی نداشته است. برای یادگیری دستور زبان هم بهتر است تا قبل از ۱۸ سالگی اقدام کرد.
اما چه سنی برای شروع بهتر است؟ بدیهی است که کودک تا زمانی که زبان مادری خود را نیاموخته نمیتواند به یادگیری زبان دیگری بپردازد. سنی که کودک در آن به تسلط تقریبا کامل بر زبان مادریاش میرسد ۴ سالگی است و از طرف دیگر از نظر روانشناسی آموزش هدفمند در هیچ زمینهای تا قبل از ۳ سالگی که اصلا توصیه نمیشود، چرا که باعث ایجاد استرس در کودک خواهد شد.
فواید یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان
فواید یادگیری هر چه زودتر زبان دوم که بهتر است زبان بینالمللی باشد عبارتند از:تقویت برخورد اجتماعی کودک
پیشرفت عملکرد کلی در همه دروس حتی ریاضی (پیشرفت این کودکان حتی نسبت به کودکانی که آموزش ریاضی دیده بودند هم بیشتر بوده است.)
کسب نتایج بهتر در امتحانات جامع و تستهای موردنظر
خلاقیت و تبحر بیشتر در حل مسائل
پیشرفت توانایی ذهنی و قوه درک کودک
کاهش احتمال ابتلا به آلزایمر و زوال عقل در سنین بالا
مضرات یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان
درصورتیکه آموزش زبان دوم زمانی برای کودک شروع شود که او هنوز تواناییاش برروی زبان مادریاش تثبیت نشده، احتمال لکنت زبان در کودک بالا میرود.اگر آموزش زبان زودتر از ۴ سالگی شروع شود، میتواند منجر به نفرت کودک از آن زبان شود و اگر آموزش هدفمند و سیستماتیک باشد باعث اضطراب و استرس شدید در کودک میشود. (اگر آموزش به شکل بازی باشد باز قابل تحملتر است، اما اگر قرار باشد کودک تحت فشار آموزش قرار بگیرد مضراتش بیشتر از فوایدش است.)
اگر والدین آموزش زبان را خودشان شروع کنند و دانش کافی در این زمینه نداشته باشند این عمل باعث ایجاد پایه ضعیف در کودک میشود. ضعفی که ریشهدار است و به سختی راه چاره دارد. چون در عمق ذهن کودک نفوذ کرده است.
عدهای از محققان معتقدند که یادگیری زبان دوم قبل از ۵ سالگی باعث عقبافتادگی در مرحله تکلم میشود. چون تفاوتهای دستوری در دو زبان، به اختلال و بی نظمی فکری کودک منجر میشود. به این صورت که کودک در هنگام گفتار، دو زبان را با یکدیگر مخلوط کرده و تا مدتها نمیتواند آنها را از یکدیگر جدا کند.
همچنین این متخصصان معتقدند تاثیر منفی دو زبانی بودن در سازگاری عاطفی و اجتماعی کودک نیز افزایش مییابد. به دلیل بیان نامناسب مطالب، کودکان مورد تمسخر قرار گرفته و پیامد این وضع احساس خشم و افسردگی در این کودکان خواهد بود.
سخن آخر
نتیجهگیری خود من که مادر یک کودک ۲ ساله هستم پس از انجام تمام مطالعات و سبک و سنگین کردن فواید، مضرات و احتمالاتی که محققان برای بروز مشکل میدادند (بنظر من حتی احتمالات هم در زمینه تربیت کودک مهم هستند و باید جانب احتیاط را رعایت کرد.)، نهایتا این بود که بهترین سن آموزش زبان انگلیسی به کودکان ۵ سالگی است؛ آموزشی که به صورت بازی کردن با فلش کارت، نقاشی و بازیهای هدفمند، تماشای کارتونهای آموزش زبان، سیدی و نرمافزارهای آموزشی صورت بگیرد تا از این طریق احتمال خطای والدین در تلفظ کاهش یابد.ولی برای فرستادن کودک به موسسات آموزشی، من فکر میکنم تا زمانیکه کودک به تسلط کامل در خواندن و نوشتن نرسیده باشد این کار صرفا اتلاف وقت و هزینه باشد. حتی اگر مهدکودکها تاکید کنند که طی آموزش هیچ فشاری به کودک وارد نمیشود باز هم حبس کردن کودک در یک فضا و نشاندن اجباری او برای گوش دادن به سخنان معلم کار درستی نیست. کودکی که دوست دارد به شیطنت و بازی بپردازد. فرستادن کودک به چنین فضاهایی تنها در صورتی میتواند مفید باشد که خود والدین چند جلسه نظارت کنند و ببینند آیا کودکان آزادند هر فعالیتی میخواهند داشته باشند و از یاد گرفتن زبان انگلیسی لذت میبرند یا خیر؛ و اگر یاد نگرفتند چه برخوردی از سوی معلمان با آنها میشود؟ چه ملاکی برای پیشرفت کودک میخواهند تعیین کنند؟
تا زمانیکه کودک هنوز به مدرسه نرفته است، تمرکز ما والدین بیشتر باید بر روی لذت بردن فرزندانمان از کودکی کردن و آزاد بودن باشد. این امر به نسبت محدود کردن و بردن او زیر فشار آموزشهای زودهنگام، تاثیر بیشتری بر روی موفقیت او در آینده دارد.
منبع: سایت ستاره