آداب کشيدن دندان شيري
« کوچولو ! دندانت لق شده ؟ بدو ، يک نخ بيار ، ببندم به دندانت ، آن سرش را هم ببند به در اتاق ، دندان شيري است ديگر . با يک حرکت از دستش خلاص مي شوي ! » . بعدش هم داد و بيداد است و يک دندان شيري آويزان به يک نخ .
همه ي ما در کودکي ، دندان هاي شيري لق داشته ايم ؛ دندان هايي که به مويي در دهانمان بند بودند و تا هر بزرگ تري از راه مي رسيد ، نسخه اي براي خارج کردن آن از دهان مان مي پيچيد ؛ از نخ بستن به آن و کشيدنش گرفته تا گاز زدن يک سيب و کندن آن با يک دستمال کاغذي ... ولي کشيدن دندان شيري هم قلق هاي خاص خودش را دارد . 10
نکته زير را براي کشيدن يک دندان شيري به ياد داشته باشيد :
1 ـ صبر کنيد تا لق شود :
دندان هاي شيري اصولاً ريشه ندارند بنابراين وقتي به اندازه ي کافي لق شده باشند به آساني از دهان جدا مي شوند . وقتي دندان دايمي زيرين شروع به رويش مي کند ، ريشه دندان شيري هم تحليل مي رود تا جايي که تقريباً چيزي از آن باقي نمي ماند . اين دندان ها به خودي خود لق شده و يا با يک حرکت دندانپزشک از دهان خارج مي شوند .
2 ـ در کشيدن دندان شيري عجله نکنيد :
تلاش نکنيد دندان شيري را قبل از موعد از دهان کودک خارج کنيد . اين دندان ها فضاي دندان هاي دايمي جايگزين را در فک کودک شما نگه مي دارند . بنابراين اگر زودتر از موعد مقرر از دهان خارج شوند ، احتمال اينکه دندان هاي دايمي کودک شما نامنظم رويش پيدا کنند ، وجود دارد .
3 ـ اگر دندان شيري ، پوسيده بود :
گاهي دندان هاي شيري ، بسيار پوسيده مي شوند و يا در اثر ضربه مي شکنند و يا کارشان به درد و آبسه مي رسد . در اين موارد لازم است که دندان شيري قبل از موعد يعني قبل از لق شدن طبيعي آن از دهان خارج شود . اين کار را دندانپزشک اطفال براي شما انجام خواهد داد ولي فراموش نکنيد ، کار همين جا خاتمه پيدا نمي کند . شما بايد به فکر يک فضا نگه دارنده باشيد تا فضاي دندان شيري براي رويش دندان دايمي جايگزين آن حفظ شود . فضا نگه دارنده ها سيم هاي مخصوصي هستند که به شکل حلقه درآورده مي شوند و در فضاي بي دنداني قرار مي گيرند و فضاي خالي را براي رويش دندان دايمي جايگزين حفظ مي کنند . وقتي دندان دايمي زيرين شروع به جوانه زدن کرد ، وقت آن است کوچولويتان را نزد دندانپزشک ببريد تا فضا نگه دارنده را از دهانش خارج کند .
4 ـ دندان شيري جلويي ، فضا نگه دارنده نمي خواهد :
وقتي دندان هاي شيري جلويي در اثر ضربه و زمين خوردن هنگام بازي و ورزش مي شکنند و يا در اثر پوسيدگي هاي ناشي از مصرف شير ، محکوم به کشيدن مي شوند ، جاي اين دندان ها در دهان کودک شما خالي مي ماند ولي براي اين دندان ها به فکر فضا نگه دارنده نباشيد . دندان هاي شيري جلويي وقتي از دهان خارج مي شوند ، نيازي به جايگزيني فضا نگه دارنده ندارند . نگران نباشيد حتي اگر جاي اين دندان ها خالي بماند ، دندان هاي دايمي جايگزين مرتب در دهان کودک شما ظاهر مي شوند .
5 ـ ضد درد بعد از کشيدن دندان شيري :
توصيه پنجم ما به شما اين است که پس از کشيدن دندان شيري ، از داورخانه براي فرزندتان يک شربت مسکن و ضد درد تهيه کنيد . دندانپزشک بر اساس سن کودک شما ، مناسب ترين داروي ضد درد را تجويز خواهد کرد تا هنگامي که بافت هاي اطراف دندان کشيده شده ترميم شوند ، کودک شما درد خواهد داشت و اين مسکن به کاهش اين درد کمک شاياني خواهد کرد .
6 ـ جلوي خونريزي را بگيريد :
پس از کشيدن دندان شيري محل آن خونريزي خواهد داشت و تا يک شبانه روز خارج شدن خون از محل زخم ديدن خونابه در دهان کودک طبيعي است بنابراين اصلاً نگران نباشد . براي کنترل خونريزي بايد گاز استريلي را که دندانپزشک در محل کشيدن دندان گذاشته است تا حداقل نيم ساعت در دهانش نگه داريد و از او بخواهيد که اين گاز را گاز بگيريد . گاز گرفتن گاز استريل و فشار آن به محل زخم ، به لخته شدن سريع تر خون و کنترل خونريزي کمک مي کند .
7 ـ شش ماه دير و زود ، اشکالي ندارد :
گاهي دندان شيري خيلي زودتر از موعد لق مي شود و مي افتد و گاهي هم آنقدر دير مي کند که سر و کله دندان دايمي جايگزين از جاي ديگر فک پيدا مي شود ولي نکته ي اصلي اين است که 6 ماه دير يا زود شدن افتادن دندان شيري طبيعي است بنابراين اگر چنين اتفاقي براي کودک شما افتاد ، اصلاً نگران نشويد ولي اگر 6 ماه از افتادن دندان شيري گذشت و خبري از رويش دندان دايمي جايگزين آن نشد ، بايد با دندانپزشک مشورت کنيد . گاهي دندان دايمي جايگزين وجود ندارد و يا لثه و استخوان آنقدر محکم است که جلوي رويش دندان دايمي را گرفته است . در اين شرايط به جراحي و باز کردن راه دندان دايمي نياز است .
8 ـ از روش هاي عجيب و غريب استفاده نکنيد :
توصيه هشتم ما اين است که با انبردست يا نخ و دستمال کاغذي به جان دندان شيري کودک تان نيفتيد . کشيدن دندان هاي شيري هم درست مثل دندان هاي دايمي اصولي دارد که اگر به وسيله ي دندانپزشک انجام شود ، بدون درد و ناراحتي از دهان کودک خارج مي شوند . کشيدن خودسرانه دندان شيري و درد و ناراحتي ناشي از آن ممکن است خاطره بدي از دندانپزشک در ذهن کودک شما ايجاد کند که او را براي هميشه از دندانپزشکي گريزان مي کند بنابراين حتماً کودک خودتان را براي کشيدن دندان شيري نزد دندانپزشک ببريد .
9 ـ کشيدن دندان شيري با بي حسي :
شايد شما نگران درد ناشي از کشيدن دندان شيري باشيد ولي بد نيست بدانيد که دندانپزشک با تزريق داروي بي حسي دندان شيري را قبل از کشيدن کاملاً بي حس مي کند حتي براي اينکه کودک شما متوجه درد کشيدن دندان شيري نشود ، اسپري بي حسي در محل تزرق مي پاشد تا درد ناشي از ورود سر سوزن نيز احساس نشود .
10 ـ دندان شيري را بي دليل نکشيد :
هيچ وقت دندان شيري را با اين توجيه که دندان دايمي جايگزينش جاي آن را مي گيرد ، بي دليل نکشيد .
منبع:روزنامه ي سلامت شماره ي 229 /س
