هفته هاي اول پس از تولد نوزاد
شرايط خانه شما در هفته هاي اول پس از تولد نوزاد بسيار غير عادي است . شب و روز در هم آميخته مي شوند. ساعت روي ديوار ديگر مفهوم و کاربردي ندارد. ارتباطمان با جهان خارج از خانه تقريبا قطع مي شود . زندگي شما در خانه، الگوي جديد پيدا مي کند و شرايط آن کاملا توسط نوزاد جديد رقم مي خورد. اين نوزاد کوچک، محور تمام فعاليت ها خواهد بود.
روزهاي اول
بهترين شيوه ي انطباق با شرايط جديد، همسو شدن با آن است . بهتر است خود را رها کنيد و کاملا وارد دنياي نوزاد جديد شويد. هر گونه تلاشي براي نظم بخشيدن به اين روزها ، محکوم به شکست است. تا مي توانيد از کار خود فاصله بگيريد و در خانه حضور داشته باشيد تا ضمن کمک به همسرتان، از وجود نوزادتان لذت ببريد. به غير از کمک کردن در کارهاي معمول نظير تغذيه و تعويض پوشک، نوزادتان را در آغوش بگيريد و سعي کنيد که او را بشناسيد. به همراه همسرتان، از هر لحظه حضور در کنار نوزاد لذت ببريد. به نيازهاي همسرتان توجه نماييد.
فراموش نکنيد که او به تازگي زايمان نموده است . در اين مرحله از زندگي نوزادتان، اغلب تقسيم کار مشخصي بين شما به عنوان پدر و همسرتان به عنوان مادر وجود دارد. در اين مرحله، پدران اغلب مي توانند مادر دوم نوزادشان باشند . با وجود تمام تلاش هايي که به خرج مي دهيد تا در مراقبت از نوزاد مشارکت کنيد، ممکن است دريابيد که صرفا نقشي حاشيه اي داريد، چرا که بيشتر وقت نوزاد صرف شير خوردن از سينه مادرش مي شود و در اين خصوص کاري از شما بر نمي آيد، اما مطمئن باشيد که نوبت شما نيز فرا خواهد رسيد. تلاش کنيد هر چه که از دستتان بر مي آيد انجام دهيد. به خاطر داشته باشيد که حتي کوچک ترين امور نيز ارزشي فراوان دارند. سعي کنيد با نوزادتان پيوند برقرار سازيد و ضمنا با کلام و رفتار به تشويق همسرتان بپردازيد تا به زندگي جديدش خو بگيرد .
بازگشت به واقعيت
بسياري از مردان پس از تولد نوزادشان احساس سرخوشي مي کنند و حتي چندين روز کم خوابي نيز آنها را خسته و عصبي نمي کند ، اما بايد خودتان را کنترل کنيد . نوزادان يک اسباب بازي جديد نيستند . آنها زنده اند و ضمنا در روزهاي اول بسيار آسيب پذير مي باشند.
حمايت از تغذيه نوزاد با شير مادر
مطالعات فراواني نشان داده اند که کودکان تغذيه شده با شير مادر، بسيار سالم تر از نوزاداني هستند که با شير خشک تغذيه مي شوند. امروزه، تغذيه انحصاري نوزاد با شير مادر تا پايان 6 ماهگي، به عنوان يک حقيقت مسلم پذيرفته شده است . اگر چه اتخاذ تصميم نهايي در خصوص نحوه تغذيه نوزاد بر عهده همسرتان است، اما شما نيز با تشويق وي مي توانيد نقش مثبتي در تغذيه نوزاد با شير مادر ايفا کنيد. نتايج حقيقت علمي مؤيد اين نکته است که درک مادران از نگرش پدران نسبت به تغذيه نوزاد با شير مادر، يکي از تأثير گذارترين عوامل در تصميم گيري آنان براي اجراي اين شکل از تغذيه نوزاد مي باشد. هنگامي که همسرتان تغذيه نوزاد با شير خود را آغاز نمود، حمايت عملي شما از او سبب موفقيت وي در تداوم شيردهي خواهد شد .
بسياري از گرفتاري هاي معمول زندگي مي توانند باعث عدم موفقيت مادران در شيردهي شوند . بنابراين شما بايد تا جايي که امکان دارد، اين گونه مادران در شيردهي شوند . بنابراين شما بايد تا جايي که امکان دارد ، اين گونه امور را رها نماييد. همکاري و مشارکت شما در امور خانه داري ، کمک فراواني به اين امر خواهد نمود. انجام اموري همچون تهيه غذا ( خصوصا به اين دليل که همسرتان براي کسب مجدد سلامت خود و نيز توليد شير کافي به آن نياز دارد)، شست و شوي لباس ها و ديگر امور خانه داري، همگي بخشي از نقش حمايتي جديد پدران هستند. با آنکه اين امور مستقيما مربوط به نوزاد شما نمي شود، اما مطمئن باشيد که چنين کارهايي باعث رفاه هر چه بيشتر وي خواهد شد. زماني که همسرتان مشغول شيردهي است، ترتيبي دهيد که کتاب هاي مورد علاقه و ديگر لوازم مورد نياز وي در دسترس قرار داشته باشند. از آنجايي که شير خوردن نوزاد ممکن است مدت مديدي به طول انجامد، اتخاذ چنين تدابيري باعث جلوگيري از سر رفتن حوصله وي و نهايتا اجراي يک شيردهي موفق خواهد شد.
هميشه در چنين مواردي، افرادي از جمله والدين تان در کنار شما هستند و ممکن است از روي دلسوزي و محبت، نظراتي در خصوص نحوه شيردهي همسرتان ابراز نمايند و مثلا از طولاني شدن جلسات شيردهي اظهار نگراني کنند. چنين سخناني مي توانند سبب از بين رفتن اعتماد به نفس همسرتان در شيردهي شود . اما يادتان باشد که شما بايد در هر شرايطي، حمايتي را که همسرتان بدان نيازمند است، به او عرضه نماييد. براي بعضي از زنان، شيردهي امر طبيعي تلقي مي شود، اما برخي ديگر براي انجام اين کار به آموزش و حمايت نياز دارند. پس شما حتما بايد نقش مثبتي در اين رابطه ايفا کنيد. مطالعه کافي در خصوص اهميت شيردهي و روش ها و وضعيت هاي مختلف اين کار به شما کمک مي کند که نقش خود را در اين زمينه به بهترين شکلي ايفا نماييد.
برخي مادران بنا به برخي دلايل جسمي يا رواني قادر به شيردهي نوزاد خود نيستند. در چنين شرايطي نير محبت و حمايت خود را از وي دريغ نکنيد و اجازه ندهيد که او احساس شکست کند به نگراني هاي وي توجه کنيد و در تهيه ي شيشه ي شير خشک به او کمک نماييد.
تغذيه شبانه نوزاد
روش هاي مختلفي وجود دارند که مي توانيد از طريق آنها به همسرتان که نيمه شب براي شيردهي به نوزاد از خواب برخاسته، کمک کنيد. بعضي از آنها بدين قرارند:
- سعي کنيد همسرتان از بيدار شدن شما ناراحت و نگران نشود.
- خودتان هم احساس گناه نکنيد و نگران نباشيد. بدانيد که شما نمي توانيد در اين خصوص کاري بکنيد .
- از او عملا حمايت کنيد. بهتر است همراه او از خواب برخيزيد و مثلا يک فنجان چاي برايش آماده کنيد.
- اگر دلش مي خواهد، با او صحبت کنيد.
- باد گلوي نوزاد را پس از شيرخوردن بگيريد.
- پس از پايان شيرخوردن نوزاد سريعا به رختخواب برگرديد. شما بايد براي فردا انرژي کافي داشته باشيد تا بتوانيد نوزاد را نگه داريد که همسرتان استراحت کند يا بخوابد.
نقش ويژه پدران
اوقات فراواني وجود دارند که شما با نوزادتان تنها مي مانيد و امور مربوط به او را بر عهده مي گيريد. مثلا برخي پدران استحمام نوزاد و برخي ديگر تعويض پوشک او را بر عهده مي گيرند. قطعا ديدگاه شما نسبت به پوشک کثيف نوزاد خودتان ، متفاوت از چيزي است که نسبت به پوشک بچه هاي ديگر داريد. توجه داشته باشيد که تعويض پوشک نوزادتان امري دلپذير و يا غرورآفرين نيست ولي به هر حال جزو وظايف پدري محسوب مي شود . قطعا صحنه ي ناخوشايند پس زدن پوشک نوزاد ، با تماشاي چهره دوست داشتني و لبخند وي جبران مي شود. فراموش نکنيد که چهره عبوس يا خندان شما به خوبي در ضمير نوزاد نقش مي بندند و در روابط آتي وي با شما تأثير خواهد گذاشت، پس چهره بشاش خود را هرگز و در هيچ حالي، حتي لحظات ناگوار تعويض پوشک، از نوزادتان دريغ نورزيد. از صحبت هاي کودکانه با نوزادتان دريغ ننمايند. اين کار ، او را آماده برقراري ارتباط و صحبت کردن مي سازد. پدران امروزي مايلند که نقش بيشتري در مراقبت از نوزادانشان داشته باشند. حدود
سه چهارم پدران عنوان مي دارند که به طور منظم به فرزندشان غذا مي دهند، آنها را حمام مي کنند، پوشکشان را عوض مي کنند و با بزرگ شدن آنها با فرزندشان بازي مي کنند.
در هفته هاي اول تولد نوزاد، شما بايد زنگ تفريح هاي مکرري را براي همسرتان تدارک ببينيد. براي اين منظور مثلا مي توانيد نوزادتان را در آغوش گرفته و همراه خود به پياده روي ببريد. اين کار فرصت استراحت بيشتر و درک اين نکته را به همسرتان مي دهد که شما در کنارش هستيد و ضمنا به خود شما نيز يادآوري مي کند که هنوز دنيايي خارج از محيط يکنواخت خانه وجود دارد.
نکاتي در خصوص تعويض پوشک نوزاد
ممکن است نوزاد شما در هر شبانه روز حتي تا ده بار به تعويض پوشک نياز داشته باشد. تعويض پوشک از جمله اموري است که انجام آن صرفا در حيطه توانايي همسرتان نمي باشد و بنابراين شايسته است که شما در اين خصوص ضمن
قبول مسووليت ، از نوزادتان انجام دهيد. بدين جهت و فراگيري اين عمل مهم، نکاتي - براي تميز کردن پاي استفاده کنيد. البته بهتر است مصرف بدين منظور استفاده نماييد.
- براي تميز کردن پاي نوزادان دختر، پارچه را از جلو به سمت مقعد او بکشيد تا از گسترش باکتري ها از سمت مقعد به سوي اندام تناسلي وي که امکان بروز عفونت دستگاه ادراري دختران را در پي دارد، جلوگيري کرده باشيد.
- پس از شست و شو، پاي نوزاد را با يک حوله نرم کاملا خشک کنيد تا از بروز جوش هاي ريز يا ديگر حساسيت هاي پوستي در آنها جلوگيري به عمل آيد.
- هرگز هنگام تعويض پوشک ، نوزاد را تنها نگذاريد.
- هميشه پس از تعويض پوشک نوزاد، دست خود را با آب و صابون بشوييد.
تغيير معناي شب و روز
علاوه بر موارد شير خوردن نوزاد در نيمه هاي شب، مواقعي پيش مي آيد که نوزاد نيمه شب بيدار مي شود و بدون توجه به خواب بودن ديگر مردم، ميل به بيداري و يا حتي بازي کردن پيدا مي کند. بسياري پدران فکر مي کنند که چون بايد صبح فردا به سر کار بروند، بيش از همسرتان به بازگشت به رختخواب نياز دارند. اما ايشان نمي دانند که چه لحظات جادويي و شيريني را بدين ترتيب از دست مي دهند.
لحظاتي که پدر مي تواند خلوتي بي نظير با نوزاد شيرين خود داشته باشد، حرکات دلرباي او را تماشا کند، نيازهاي جسمي و عاطفي وي را بشناسد و لحظه فراموش نشدني خواب رفتن او را نظاره نمايد. با آنکه بيدار شدن از خواب نيمه شب و دل کندن از رختخواب امر دشواري است، اما قطعا درک اين لحظات منحصر به فرد، ارزش تحمل اين سختي را دارد.
بازگشت به زندگي عادي
دير يا زود، مرخصي پدران به پايان مي رسد و آنها بايد به سرکار خود بازگردند. با آنکه از دست دادن حضور در کنار نوزاد در ساعاتي از روز ممکن است براي پدراني که به حضور تمام وقت در کنار نوزادشان مأنوس شده اند دشوار باشد، اما برخي پدران نيز اين امر را نوع رهايي و بازگشت به شرايط عادي تلقي مي کنند. در چنين موقعيتي شما بايد تعادلي مناسب بين انجام امور حرفه اي خود و مراقبت از نوزاد شيرين تان برقرار سازيد. اگر موفق به انجام اين امر مهم نشويد، هم موفقيت شغلي خود را از دست خواهيد داد و هم ديگر نخواهيد توانست کمک مؤثري در مراقبت از نوزادتان به عمل آوريد. احساس گناه و تقصيرکاري، احساسي ناخوشايند و مخرب است، پس تلاش کنيد با مثبت انديشي و مثبت عمل کردن، بر آن فائق آييد. پس به هيچ وجه بر خود سخت نگيريد. بايد بدانيد که شما هفته ها و ماه هاي خسته کننده اي را در پيش داريد. بسياري از پدراني که در ايجاد اين تعادل شکست مي خورند، از امر شيرين بچه داري سرخورده و دلسرد مي شوند. بررسي هاي متعددي نشان داده اند که حدود 10 درصد پدران دچار چنين وضعيتي مي شوند. اين موضوع حتي مي تواند بر روابط شما با همسرتان نيز اثر منفي بگذارد. ممکن است تصور کنيد که همسرتان عشق ديگري را جايگزين شما نموده، اما فراموش نکنيد که عشق جديد همسرتان، نوزاد شما است، همان نوزادي که شما نيز شيفته وي شده ايد. فراتر از همه اين مسائل، زندگي را بايد در اين روزها آسان بگيريد. اگر دوستان و آشناياني داريد که مي توانيد روي آنها حساب کنيد، حتما از کمک هايشان بهره مند شويد. اين کار اصلا شکست محسوب نمي شود. مطمئن باشيد اکثر پدران ديگر نيز در مواقع گرفتاري، از اعتبار و امکانات خود براي رفع مشکلاتشان استفاده مي کنند.
منبع:ماهنامه ي دنياي سلامت 31/خ
