بحران محیط زیست
برای ارزیابی میزان موفقیت یا معضلات هر کشور از نظر محیط زیست و مقایسه آنها با یکدیگر، شاخصهایی تعریف شده است که به عنوان معیار اصلی و پذیرفته شده بین المللی عمل میکند.
يکشنبه، 5 آبان 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
برای محیط زیست یا دانش محیط زیست اصطلاحات دیگر نیز به کار گرفته شده است. ظاهرا نخستین بار دانشمند آلمانی هیگل (۱۸۹۴م) برای آن عنوان اکولوژی (Ecology) را به کار برد که به معنای دانش محیط طبیعی است و در زبان عربی از آن به «علم البیئة الطبیعه» تعبیر شده است. و اکولوژی در واقع واژه یونانی است که از کلمه Oikos به مفهوم زیست و کلمه Logos به معنای بررسی ترکیب یافته و در مجموع به مفهوم بررسی پیوند موجود زنده و محیط می باشد. بنابراین اکولوژی یا محیط زیست، روابط گیاهان، حیوانات و محیط آنها، به خصوص روابط انرژی و ماده را که فعالیت های مختلف ساکنان زمین بدانها بستگی دارد، مورد بحث قرار می دهد و عمدتأ توازن و نظم آنها را در مجموع یا در نقطه خاص در نظر میگیرد. شورای جامعه اقتصادی اروپا نیز در تعریف خود از محیط زیست آن را شامل آب، هوا، خاک و در عوامل درونی و برونی مربوط به حیات هر موجود زنده می داند. در کتاب حقوق محیط زیست در ایران در تعریف این اصطلاح چنین آمده است:
«محیط زیست» به دو مفهوم به کار رفته است: یکی، مفهومی است که از علوم طبیعت نشئت گرفته و در آن با جوامع انسانی با بینش اکولوژیک برخورد می شود؛ یعنی مجموعه ای از پدیده های طبیعی و تعادل بین نیروهای رقیب در طبیعت که زندگی یک گروه بیولوژیک را مقید میکند. مفهوم دوم، کلمه «محیط زیست» از علوم معماری و شهرسازی ناشی می شود و در رابطه با تعاملی است که بین ساختمان (به مفهوم عام) و محیطی که در آن ایجاد می شود ( محیط طبیعی یا مصنوعی) وجود دارد. مسئله محیط زیست هر چند در جهان سوم، موضوعی نسبتا جدید و چه بسا غیر ضروری و تفننی به شمار می رود، لکن از مواردی است که به معضل جهانی و فراگیر تبدیل شده و هر روز ابعاد بیشتر و پیچیده تری پیدا می کند، به طوری که امروزه تقریبا دامنه همه علوم را فراگرفته و در حوزه های مختلف جای پاگشوده است، زیرا محیط زیست از جوانب مختلف مورد تهدید و تخریب قرار گرفته و اموری چون جمعیت، صنعت و تکنولوژی، مصرف گرایی، شهر نشینی و دهها عامل ریز و درشت دیگر، مشکلات متعدد برای بشر به وجود آورده است که حل آنها با دست کم کاستن از آلام آن و قطع روند مخرب و فزاینده اش نیازمند مساعدت دانشمندان و متخصصان رشته های گوناگون علوم است.
برای ارزیابی میزان موفقیت یا معضلات هر کشور از نظر محیط زیست و مقایسه آنها با یکدیگر، شاخصهایی تعریف شده است که به عنوان معیار اصلی و پذیرفته شده بین المللی عمل میکند. سازمان محیط زیست جهانی که مسئولیت بررسی و کنترل چگونگی برخورد کشورها را با محیط زیست به عهده دارد، سعی کرده است که نقاط ضعف کشورها را در این خصوص به نهادهای ذی ربط یاد آور شود، از این رو این سازمان شاخص هایی را برای ضابطه مندی نظام محیط زیست جهانی مد نظر قرار داده که از آن با عنوان (Environmental sustainable index ) یا شاخص های جهانی یاد می شود. این شاخص جهانی بر چهار مؤلفه استوار است:
١. وضعیت محیط زیست؛ آن کشور چقدر جنگل، مرتع، رودخانه، کوه و... دارد.
۲. چقدر به محیط زیست فشار وارد می شود، چقدر آلودگی دارد، چقدر تخریب دارد، چقدر فرسایش دارد و چقدر اتفاقات ناگوار انسانی در آن رخ می دهد.
٣. مردم در برابر آن اتفاقات ناگوار و ناهنجاریها چه واکنشی نشان می دهند و چگونه با آنها خود را تطابق داده و بر مشکلات موجود نیفزوده و در صدد کاهش بلایای آن و حل مشکلات آن بر می آیند.
۴. مردم چقدر به کنوانسیونهای جهانی که برای مسائل محیط زیست در جهان محیط زیست و بهداشت در سیره و سنت معصومان ا
منعقد می شود، دسترسی دارند تا بتوانند حق خود را بگیرند.
طبیعی است بحث محیط زیست در یک مفهوم کلی، سیاره زمین را که زیستگاه انسان و تنها سیاره مسکونی است، مورد توجه قرار می دهد. به گفته برخی از دانشمندان تا همین چند قرن پیش، عقیده اروپاییان بر این بود که وسعت زمین نامحدود و منابع آن پایان ناپذیر است. این عقیده نادرست سبب شد تا مردم خیال کنند می توانند هر طوری که می خواهند و به هر وسیله ای که شده است نیازهای خود را برآورده سازند به این گمان که برای این منابع، پایانی متصور نیست.
به راستی بهره وری افسار گسیخته و ضد زیست محیطی، تنها به سبب جهل بشر از وضعیت زمین و منابع محدود طبیعی نیست، بلکه سودجویی و منفعت طلبی نیز عامل آن است. برابر اطلاعات زمین شناسی، مساحت تمام زمین ۳۲۹ میلیون هکتار است که از این مقدار تنها ۲۲۶ میلیون هکتار آن قابل استفاده است و ۱۰۳ میلیون هکتار باقی مانده، به صورت بایر یا غیر قابل استفاده و حتی غیر قابل دسترس می باشد.
باید توجه داشت که گزارش فوق مربوط به پایان دهه هشتاد میلادی و اوائل دهه نود می باشد و با توجه به افزایش بی رویه جمعیت، استفاده ناعادلانه و اسراف کارانه آب، به ویژه آب شیرین، تخریب منابع محیط زیست و روند پیشروی بیابانها و... را در پی داشته و وضعیت زمین و منابع آن در حال حاضر وخیم تر از گذشته شده است.
منبع: محیط زیست و بهداشت، عبد المجید ناصری داوودی، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ اول، قم، 1391
مقالات مرتبط
خطر زیست محیطی افزایش متان
انتشار زیاد دی اکسید کربن به خاطر بیتکوین
تروریسم زیست محیطی چه کسی است؟
آلودگی های ناشی از پلاستیک علاوه بر آسیب به ماهیها، تنفس انسان را نیز مختل میکنند
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
تازه های مقالات
سیره و روش امام ضا (ع) در ارتباط با خدا و ارتباط با خود چگونه بوده است؟
انتخاب بهترین ظروف پذیرایی برای هدیه دادن
شهرستان گیلانغرب کجاست؟ از پیش شماره این شهر تا مناطق گردشگری و مشاهیر آن
شهرستان طارم کجاست؟ از پیش شماره این شهر تا مناطق گردشگری و مشاهیر آن
نحوه برخورد و رفتار امام رضا علیه السلام با مردم چگونه بوده است؟
لجاجت و لج بازی چیست؟ علل و آثار و درمان آن چیست؟
قدیمی ترین بروکر فارکس
با وجود قرآن و حدیث چه احتیاجی به تقلید داریم؟
مراحل برداشت تتر از تراست ولت
چرا خداوند ایتقدر دین ساخته است؟
بیشترین بازدید هفته
میوه و سبزیجات نشاستهای
آیا استحمام در زمان آبله مرغان خطرناک است؟
تفاوت میان زنجیره غذایی و شبکه غذایی
وجود خلط یا مخاط شفاف در مدفوع
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
پیش شماره شهر های استان تهران
دعا برای ختم به خیر شدن امور و گشایش مسائل
لیست کاملی از خدایان و الهههای یونانی
اقدامات مهم و اورژانسی پس از چنگ زدن گربه
نحوه خواندن نماز والدین
موارد بیشتر برای شما
لحظه به آب انداختن یک فروند لنج باری ۵۰ سال پیش در قشم
حاشیه رونمایی الواح هخامنشی بازگردانده شده به ایران
من که از جام شراب رضوی مستم/رضا نریمانی
طرز تهیه پراشکی کرم دار خانگی
سرگذشت زندگی یکی از ستونهای موسیقی سنتی
خواب دیدم که مردم/رضا نریمانی
زمزمه صلوات خاصه امام رضا (ع) توسط رهبر انقلاب
روش ساخت چسب قدرتمند با سیمان
حمله مقاومت عراق به ایلات اشغالی
نماهنگ ای پناهم با نوای محمد فصولی
قال اقدم قدم داره دلم می زنه فریاد/مهدی میرداماد
از دهه پنجاه، ایشان را در کتابفروشی میدیدم!
کودک نابینا بعد از یک سال مادرش را دید
اهدای جایزه ملی جوانی جمعیت به خانواده ۱۲ نفره توسط رئیسی
اثرات طب سوزنی در جوان سازی پوست