فتوگرامتری عمودپرواز از بخش مکانیک پرواز و بدنه، بخش مخابراتی در ارسال و دریافت داده، بخش ناوبری و تعیین موقعیت، بخش پیشران و موتور و بخش تصویربرداری تشکیل شده است. پهپاد ها یا همان پهباد ها یکی از این سیستمهای فتوگرامتری هستند که امروزه بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند.

سامانه پرنده های بدون سرنشین عمودپرواز، بصورت عمود از زمین بلند میشوند و مکانیزم عملکردشان بصورت نقطه یابی و ایستادن بالای نقاط است و مسیر مشخصی را طی میکنند. مراحل اجرایی عکسبرداری را میتوان در بخشهای زیر خلاصه نمود :

1- بررسی و شناسایی منطقه:

پس از مشخص شدن محدوده کار توسط کارفرما به فرمت KML و مقیاس موردنظر جهت تهیه نقشه، منطقه از چندین جهت مورد شناسایی قرار میگیرد. ابتدا عدم وجود مانع برای پرواز باید بررسی شود، به نحوی که شرایط دید نقطه به نقطه مخابراتی بهینه باشد. همچنین فضای کافی و بدون مانع برای فرود پرنده و چرخش آن هنگام فرود وجود داشته باشد. البته سرعت باد و شرایط جوی نیز باید لحاظ گردد.

2- طراحی پرواز:

پس از شناسایی منطقه، طراحی پرواز صورت میگیرد و شرایط توپوگرافی، آب و هوا (جهت باد) ، شرایط نوری و همچنین محدودیت های مخابراتی، بررسی مقررات داخلی و بین المللی، تعیین ارتفاع پرواز با توجه به دقت ارتفاعی و مسطحاتی موردنظر، بررسی میشود. خلبان در یک رایانه نقشه پروازی را مشاهده میکند و دستیاران خلبان که وظیفه راه اندازی و آماده سازی پرنده را برعهده دارند، نصب باتری ها و امور چک لیست قبل از پرواز را با نظارت خلبان انجام میدهند و بدین ترتیب سیستم برای بلند شدن و آغاز عملیات آماده میشود.

3- طراحی نقاط کنترل زمینی:

این مرحله شامل طراحی نقاط کنترل زمینی میباشد. این مرحله از کار میتواند قبل از پرواز و یا بعد از آن صورت گیرد. نقاط کنترل سه بعدی باید دارای آرایش هندسی مناسبی باشند به طوری که کل منطقه را در بر گیرند. فاصله نقاط کنترل معمولاً بین 200 تا 500 متر در نظر گرفته میشود.

4- انجام عملیات پرواز:

پس از راه اندازی پهباد و کنترل های قبل از پرواز، عملیات پرواز با رعایت ضوابط نظامی و انتظامی شروع میشود. عملیات پرواز شامل مراحل برخاست، پرواز و ناوبری و فرود میباشد. در حالی که پهباد مسیر تعیین شده را پرواز میکند، درهمان لحظه بوسیله دوربین عکسبرداری هر دو یا سه ثانیه یک عکس تهیه میشود.

5- پردازش تصاویر:

پس از فرود پهباد، کنترلهای بعد از پرواز و تخلیه داده ها صورت میگیرد. بررسی کیفیت تصاویر با توجه به تنظیمات دوربین و شرایط عکسبرداری از جمله مراحل پیش پردازش است که شامل حذف مشاهدات اضافی و بررسی نواقص و مشکلات میباشد. پس از پیش پردازش های اولیه، پردازش تصاویر و قرائت نشانه های زمینی در تصاویر به کمک نرم افزارهای فتوگرامتری با پردازش اتوماتیک (APS) انجام میگردد.

موزائیک تصاویر، مثلث بندی هوایی، تولید ابر نقطه، ارتو فتو، تهیه DSM و DTM و در پایان مدل سه بعدی زمین و خروجیهای موردنیاز در محیطهای نرم افزاری دیگر از محصولات این روش میباشند. البته ویرایش ابر نقطه به دلیل نویزهای موجود، میتواند در نرم افزارهای دیگری انجام شود.

مزیت پهباد ها نسبت به هواپیماهای باسرنشین

در فتوگرامتری با پهپاد یا UAV، به دلیل کوچک بودن سنجنده و ارتفاع پایین پرواز، تعداد بالایی از تصاویر را خواهیم داشت و درنتیجه تصاویر میتوانند پوشش عرضی و طولی بیشتری داشته باشند. اما در فتوگرامتری با هواپیمای باسرنشین، تاحدودی با کیفیت پایین تصاویر مواجه هستیم و به هیچ وجه اینچنین پوششی را در تصاویر نخواهیم داشت.

از سوی دیگر به دلیل عدم نیاز به آشیانه و فرودگاه، دسترسی و نگهداری این وسیله برای شرکت های نقشه برداری به مراتب آسان تر خواهد بود.

منبع: جی.آی.اس