ریشه های عادت ناخن جویدن را همیشه نمی توان با دقت تعیین کرد، ولی غالبأ این عادت را می توان به یکی از این سه منبع نسبت داد:
این عادت ممکن است به عنوان جایگزینی برای گرفتن ناخن شروع شود. کودکانی که ناخن های بلند، ناصاف و شکسته ناراحت شان می کند، برای صاف کردن ناخن هایشان آنها را می جوند. برخی از کودکان این عادت را از والدین یا افراد بزرگسال که این عمل را انجام میدهند تقلید میکنند. کودکان کم سن و سال تر ممکن است ناخنهایشان را برای آزاد کردن انرژی عصبی، بجوند. علی رغم منبع آن، این عادت نظیر اکثر عادت های بد، بعد از محو شدن علت اصلی، مدتها باقی می ماند.
پیشگیری عادت
نخستین باری که متوجه میشوید کودکتان ناخن هایش را می جود، میتوانید قبل از آن که این کار به یک عادت ریشه دار و تثبیت شده تبدیل شود، یک برنامه پیشگیری عادت را برای ترک این رفتار شروع کنید.مانیکور
با کوتاه کردن ناخن های کودکتان از بروز این عمل جلوگیری کنید. دندان زدن به ناخن های خیلی کوتاه مشکل است و ناخن های صاف به نسبت ناخنهای زبر و ناهموار، کمتر کودک را برای انجام این عادت اغوا میکند.تمجید
سرزنش کردن یا تمسخر کردن کودکی که تازه ناخن جویدن را شروع کرده، می تواند این عادت را افزایش دهد؛ بنابراین قبل از شروع هرگونه کشمکش که عملا باعث شکست شما میشود (هیچ کس نمی تواند کودکی را که ناخن هایش را می جود از جویدن ناخن بازدارد) سعی کنید از جهت دیگری به این مسئله نزدیک شوید؛ از روش تمجید استفاده کنید. زمانی که کودکان تان با دستهایشان کاری سودمند و سازنده انجام میدهند، آنان را دریابید و به آنان بگویید از این که می بینید ناخنهایشان را نمی جوند، شاد هستید و زمانی که این عادت را انجام میدهند، آنان را نادیده بگیرید.حمایت
اگر کودکان تان در انجام این عادت جدید مصر هستند، نگرانی تان را با خانواده و دوستان در میان بگذارید. به پدربزرگ و مادربزرگ، بزرگسالان فامیل و معلمان بگویید که می خواهید این عمل را قبل از این که به صورت یک عادت درآید، متوقف کنید؛ ولی مایل نیستید بیش از اندازه به آن توجه شود. سایرین را تشویق کنید تا دستهای کودک را به کاری مشغول نگاه دارند و زمانی که یک کودک این عمل را انجام نمیدهد، از او تمجید کنند و این عمل را توسط کودک نادیده انگارند.روش های ترک عادت
زمانی که کودک حداقل پنج ساله است، سن او اقتضای متعهد شدن به یک برنامه ترک عادت را دارد. شما برای دنبال کردن این برنامه و دست آخر موفق شدن، به همکاری کودکان تان نیاز خواهید داشت. بنابراین بسیار مهم است که کار را با یک بحث متقاعد کننده درباره مضرات ناخن جویدن شروع کنید.ناخن جویدن هیچ گونه پیامد مثبتی ندارد. ناخن جویدن خیلی آرامش بخش نیست؛ معمولا زود برطرف نمی شود؛ آسیب رسان است و مایه خجالت و سرافکندگی اجتماعی میشود. به کودکان تان کمک کنید تا طرف خوب عادت را (که می گوید من از این عادت خوشم می آید) با طرف بد آن مقایسه کنند. به کودکان نشان دهید، زمانی که ناخن زیاد جویده شود، چقدر می تواند دردناک باشد. به آنها بگویید که ناخن های جویده شده به ظاهر دستها صدمه می زند و کودکانی که دچار این عادت هستند زمانی که بزرگ شوند پیش دوستان شان احساس خجالت خواهند کرد؛ زیرا ناخنهایشان خیلی کوتاه و کلفت به نظر خواهد رسید. به محض این که کودکان شما موافقت خود را مبنی بر تلاش جهت ترک عادتهایشان اعلام کردند، شما می توانید برنامه ترک عادت زیر را شروع کنید.
شناسایی محرک
ناخن جویدن را اغلب در زمرۂ عادتهای عصبی قرار میدهند. بعضی اوقات، فشار عصبی، جوانان را وادار می کند وقتی که دارند راهی برای آزاد کردن انرژی عصبی شان جستجو میکنند، ناخنهایشان را بجوند. ولی حتی اگر این عادت به عنوان پاسخی به فشار عصبی باشد، محرکهایی که ناخن جویدن را تحریک می کنند، موقعیت های روزمره ای هستند که کنترل شدنی هستند.یک هفته قبل از شروع فرایند ترک عادت، از نمودار نظارت بر عادت استفاده کنید. هر زمانی که مشاهده کردید کودکان تان این عادت را انجام می دهند با گذاشتن ضربدر روی نمودار بر این عادت نظارت کنید. درباره این عادت اظهارنظر نکنید و جلوی آن را بگیرید. فقط زمان، مکان و نوع کاری را که آنها انجام میدهند، یادداشت کنید. بعد از یک هفته نظارت دقیق، شما می توانید یک الگو را مشاهده کنید.
مادر مت، هفت ساله، دریافت که کودکش هر شب هنگام انجام دادن تکالیفش ناخن هایش را به شدت و به طور وحشتناکی می جود. به محض این که کتابش را باز میکرد، دست چپش به طرف دهانش می رفت و به طور مداوم تا زمانی که کارش تمام می شد، ناخنش را می جوید. مت در حین تماشای تلویزیون و سوار شدن در ماشین نیز ناخنش را می جوید، ولی انجام این عمل در حین انجام دادن تکالیفش بی وقفه و مصرانه تر بود.
اگر الگوهایی در زمان یا مکان ناخن جویدن کودکتان یافتید، همه را غیر از یک مورد نادیده بگیرید و انرژی تان را روی ترک دادن آن مورد متمرکز کنید. مت موافقت کرد که سعی کند این عمل را در سراسر روز کاهش دهد، ولی هدف اولیه برنامه ترک عادت وی حذف ناخن جویدن در حین انجام تکالیفش بود.
مادر مت به او توضیح داد: زمانی که این عادت در حین انجام تکالیف به طور اساسی کاهش یابد، آن گاه او می تواند تلاش خود را روی مسئله تماشای تلویزیون و بالاخره ماشین سواری متمرکز کند. از طریق تمرکز تدریجی بر زمانها و مکان های مرتبط با این عادت، مت با مسئله ناخن جویدن بیشتر آشنا و قادر می شد به تدریج عادتش را ترک کند.
منبع: بچه‌های خوب، عادتهای بد، دکتر چارلز شافر، ترزافوی دیگرونیمو، مترجم: میر محی‌الدین گلبار، صص 54-51، انتشارات همشهری، چاپ چهارم، 1391.
