هنگامی که ما به یک مهمانی دعوت می‌شویم یا به خانه کسی می‌رویم، اغلب غذاهای چرب می‌خوریم. از آن جایی که ما در حال صحبت کردن از زمین و زمان هستیم (!) در نتیجه حواسمان نیست و خیلی بیشتر از مقدار مصرف روتین، غذا می‌خوریم. با این حال، افرادی هستند که قادر به هضم برخی از مواد غذایی چرب و چربی نیستند و دچار اسهال خواهند شد. این شرایط ممکن است ناشی از دلایل مختلفی باشد. اگر این شرایط در موارد متعددی مشاهده شده باشد، نباید این شرایط را نادیده گرفت و باید با پزشک مشورت شود.

وقتی غذایی چرب مانند غذاهای سرخ کرده می‌خورید، حجم بالای چربی روی سیستم گوارشی بدن فشار وارد می‌کند. از بین چربی، کربوهیدرات و پروتئین، چربی از همه آهسته‌تر هضم می‌شود و به آنزیم و مایع‌های گوارشی‌ای مانند صفرا و اسید معده احتیاج دارد تا تجزیه شود. همه چیز از استرس گرفته تا برخی داروها می‌توانند روی مقدار این مایع گوارشی تأثیر بگذارند، اما متأسفانه بسیاری از مردم با کمبود آن مواجه هستند. اگر چربی بالا را اضافه کنید موجب بیش از حد کار کردن سیستم بدن می‌شوید که معمولاً منجر به نفخ، حالت تهوع و ناراحتی می شود.

چرا غذای چرب باعث اسهال می‌شود؟

اسهال پس از خوردن غذای چرب که به علت مصرف بیش از حد غذا است، منجر به سوء هاضمه و بیش از حد ضعیف شدن دستگاه گوارش می‌شود. مشاهده شده است که افرادی که بیماری‌های صفراوی دارند، معمولاً بعد از خوردن غذای چرب اسهالی می‌شوند. دیده می‌شود که غذای چرب باعث سندروم روده تحریک پذیر نیز می‌شود، که عامل اسهال است. همچنین، فهمیده شده است که پانکراتیت مزمن (آماس لوزالمعده) نیز این بیماری را ایجاد می‌کند، زیرا بدن چربی را جذب می‌کند. از این رو، این بیماران از اسهال روغنی رنج می‌برند. در برخی موارد، ممکن است ایجاد این وضعیت به دلیل استرس بالا باشد.

بعضی افراد معتقدند حتی اگر مواد غذایی معمولی با غذاهای چرب خورده شود، می‌توانند باعث ایجاد اسهال شوند. گاه ترکیبی از دو یا چند غذای چرب باعث اسهال می‌شود. به عنوان مثال، اگر فردی بیکن به همراه یک فنجان شیر بخورد، این می‌تواند باعث اسهال شود. فشار زیادی روی دستگاه گوارشی برای هضم چربی وارد می‌شود، به این ترتیب که دستگاه گوارش می‌خواهد غذای سنگینی که وارد شده را خارج کند. اگر قبل از سفر هوایی، غذای چرب خورده شود، احتمال دارد که فرد دچار اسهال شود. در این شرایط، واکنش بدن به شرایط خارجی باعث اسهال میشود.

مواد غذایی که باعث اسهال می‌شوند

* اگر غذا برای یک یا چند روز در یخچال نگهداری شده است، مصرف آن اغلب باعث اسهال می‌شود. باکتری‌هایی که بر روی غذا تجمع می‌یابند، با چشم انسان قابل مشاهده نیستند، اما باعث مسمومیت غذایی خفیف می‌شوند. اگر غذا برای بیش از سه روز ذخیره شده باشد، بهتر است آن را مصرف نکنید، زیرا این غذا به محلی برای رشد و تکثیر باکتری‌ها تبدیل شده است.

* اگر بیش از مقدار لازم، غذای فیبری بخورید، این می‌تواند باعث اسهال شود. از این رو توصیه می‌شود که تعادل مطلوبی بین مصرف مواد غذایی غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات و دانه‌ها داشته باشید. اگر شما در رژیم غذاییِ کاهش وزن هستید، رژیم غذایی‌ای که برای شما تجویز شده است نیز ممکن است به علت دارا بودن میزان بالای فیبر، باعث اسهال شود.

* اگرچه شیر چرب نیست، اما برخی از محصولات لبنی چرب هستند. شیر و محصولات لبنی می‌توانند باعث اسهال شوند. زیرا تخمیر محصولات لبنی در دستگاه گوارش می‌تواند باعث اسهال شود. برخی از افراد دچار عارضه عدم تحمل لاکتوز هستند. از این رو، پس از مصرف شیر و محصولات شیر، آنها دچار اسهال می‌شوند.

* فلفل و ادویه‌جات از دیگر علل رایج اسهال هستند. اغلب دیده می‌شود که بیشتر غذاهای چرب حاوی فلفل هستند. برخی از ادویه‌های موجود در غذاهای چرب به همراه فلفل اضافه می‌شوند. افرادی که دارای دستگاه گوارش ضعیف هستند قادر به هضم فلفل، ادویه‌جات و غذای چرب نیستند. که این باعث اسهال می‌شود.

* گوشت عامل دیگری است که می‌تواند باعث اسهال شود. هضم گوشت در سیستم گوارش زمان بسیار زیادی، طول می‌کشد. از آن جایی که هضم گوشت دشوار است، اغلب باعث اسهال می‌شود. همچنین اگر گوشت از محل غیر معتبری تهیه شده باشد، احتمال دارد که به باکتری‌ها و میکروب‌ها آلوده باشد، که باعث ایجاد این وضعیت می‌شود.

اطلاعاتی در مورد اسهال

اگر فردی از افزایش تحریک پذیری روده رنج می‌برد یا اگر دچار دفع بیش از حد معمول مدفوع آبکی شده است، گفته می‌شود که از اسهال رنج می‌برد. همراه با مدفوع، حجم زیادی آب نیز خارج می‌شود. در بیشتر موارد، این وضعیت فقط چند روز طول می‌کشد، اما در بعضی موارد ممکن است تا دو هفته یا بیشتر طول بکشد. علائمی که معمولاً به همراه اسهال دیده می‌شود عبارتند از:

* بی اختیاری مدفوع: کنترل حرکات روده توسط فرد را دشوار می‌کند.

* تخلیه ناقص: اغلب پس از یک نوبت رفتن به توالت، مجدداً نیاز به تخلیه دیگری وجود دارد.

* نیاز به توالت رفتن ناگهانی: فرد ناگهان خواستار رفتن به توالت است. که اغلب حتی کنترل آن تا رسیدن به توالت دشوار است.

* توالت رفتن پس از غذا: فردی که از اسهال رنج می‌برد، احساس نیاز به تخلیه خود پس از صرف غذا دارد.

اگر اسهال دارید، ضروری است که مقدار زیادی آب بنوشید و خود را به خوبی آب رسانی کنید. اضافه کردن نمک به آب اطمینان حاصل خواهد داد که شما دچار دهیدراسیون نمی‌شوید. اغلب دیده می‌شود افرادی که اسهال دارند از تشنگی نیز رنج می‌برند. اگر قبل از سفر هوایی، غذای چرب خورده شود، احتمال دارد که فرد دچار اسهال شود. نیازی نیست که شما فورا به پزشک مراجعه کنید زیرا اسهال به خودی خود از بین می‌رود. با این حال، در صورت کمبود آب بدن، استفراغ، درد شدید شکم، تب و یا مدفوع خونی، شما باید از پزشک متخصص خود کمک بگیرید. به یاد داشته باشید که خودتان این وضعیت را درمان نکنید و اجازه دهید که پزشک تشخیص و درمان را انجام دهد.

سلب مسئولیت: این مقاله فقط برای مقاصد اطلاع ‌رسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی حرفه‌ای استفاده شود.

منبع: بهشتی ساتالکار - بازل