روشهای راهنمایی و هدایت
کسی را که صرفا به رشد طبیعی دیگران کمک می کند، نمی توان به سادگی به اتهام کنترل کردن دیگران مورد سرزنش قرار داد.
يکشنبه، 6 بهمن 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
روش راهنمایی به سادگی روش آسانگیری نیست، اما معمولا از روش قابلگی سادهتر و از پارهای مزایای آن برخوردار است. کسی را که صرفا به رشد طبیعی دیگران کمک می کند، نمی توان به سادگی به اتهام کنترل کردن دیگران مورد سرزنش قرار داد. رشد، توفیق خود فرد به حساب می آید که منعکس کننده آزادی، قدر و «تمایلات درونی» اوست؛ و همانگونه که باغبان را نمی توان مسؤول شکل نهایی چیزی که پرورش داده دانست، کسی که تنها به راهنمایی دیگران می پردازد، از هرگونه مسؤولیتی در قبال خراب از کار درآمدن آنان مبرا است. و با همه اینها، راهنمایی تنها تا آن اندازه که اعمال کنترل می کند، مؤثر است. راهنمایی کردن، یا گشودن در به روی فرصتهای تازه است یا بستن راه رشد در جهت های معین. تدارک دیدن فرصت، کار چندان مثبتی نیست، اما در عین حال، اگر احتمال انجام رفتار را افزایش دهد، نوعی کنترل به حساب می آید. معلمی که کار او به انتخاب مطالبی که دانش آموز باید مطالعه کند محدود می شود، و درمانگری که تنها به سفارش تغییر دادن شغل بیمار یا تغییر محیط زندگی اکتفا می کند، اعمال کنترل می کنند، هر چند تشخیص آن کار آسانی نیست.
آن جا که از رشد جلوگیری به عمل می آید، کنترل آشکارتر است. سانسور راه دسترسی افراد به مطالب مورد نیاز برای رشد را مسدود می کند؛ این کار در را به روی فرصتها می بندد. توکویل در آمریکای زمان خود شاهد این جریان بود: «اراده انسانها خرد نمی شود، بلکه نرم و خم می گردد و به آن جهت داده می شود. مردم به ندرت برای انجام اعمال خاصی تحت فشار قرار می گیرند، اما غالبا از انجام اعمال دلخواه آنان جلوگیری به عمل می آید.» بنا به گفته رالف بارتون پری «کسی که تصمیم می گیرد چه راههایی به روی افراد باز باشد، آنچه را که این افراد انتخاب کنند، او کنترل می کند. به نسبتی که فرد از دستیابی به هرگونه اندیشه وعقیدهای محروم است، یا به نسبتی که دامنه افکار و عقاید در دسترس او محدود باشد، آزادی او هم محدود است.» زیرا «محرومیت از آزادی» به معنی «کنترل شدن» است.
بی تردید، ساختن محیطی که در آن شخص رفتار کارآمد را به سرعت کسب کند و به این رفتار ادامه دهد، کار با ارزشی است. در ساختن چنان محیطی ممکن است عوامل مخل را حذف کنیم و در را به روی فرصتها بگشاییم، و در استعاره راهنمایی با رشد هم نکات عمده همینها است؛ اما آنچه مسؤول تغییرات ایجاد شده به حساب می آید، وابستگیهایی است که ما ترتیب می دهیم نه شکوفا ساختن الگوهای از پیش تعیین شده.
ژان ژاک روسو Jean - Jacques Rousseau از خطرات کنترل اجتماعی آگاه بود، و فکر می کرد برای اجتناب از این کنترلها می توان فرد را متکی به چیزها بار آورد نه به مردم. او در کتاب امیل Emile نشان داد که چگونه کودک می تواند درباره چیزها، از خود چیزها دانش بیاموزد نه از کتابها. روشهایی که او توصیف کرده متداول است، و سبب این امر تأکید جان دیویی بر تبدیل کلاس درس به محیطی شبیه به زندگی واقعی است.
یکی از امتیازهای اتکا به چیزها، به عوض اتکا به مردم، جلوگیری از اتلاف وقت و نیروی دیگران است. کودکی که با تذکر پدر و مادر روانه مدرسه می شود متکی بر آنان است، اما کودکی که آموخته است تا به ساعت و سایر ویژگیهای زمانی محیط پیرامون خود پاسخ دهد (نه به «احساس زمان») متکی بر چیزهاست، و از پدر و مادر خود تقاضای کمتری دارد.
امتیاز مهم دیگر اتکاء به چیزها، در عوض اتکاء به مردم، این است که وابستگیهای مربوط به چیزها از وابستگیهایی که دیگران تدارک می بینند، دقیق تر است و رفتارهای مفیدتری را شکل می دهد، ویژگیهای فیزیکی محیط از هر نوع یادآوری نافذتر و ظریف تر است. کسی که رفتارش در هنگام راندن اتومبیل با پاسخ اتومبیل شکل داده شده از کسی که از دستورات پیروی می کند، ماهرانه تر عمل می کند.
اما چیزها به سادگی کنترل را به دست نمی گیرند. شیوههای توصیف شده به وسیله روسو آسان نیستند، و اغلب کارگر نمی افتند. وابستگیهای پیچیده ای که چیزها را شامل می شود «از جمله افراد که به طور غیرعمدی» رفتار میکنند در طول زندگی فرد، بدون کمک، بر او تأثیر چندانی ندارد؛ واقعیتی که به دلایلی که بعدأ ذکر خواهیم کرد، بسیار مهم است. همچنین باید خاطرنشان سازیم که کنترل اعمال شده به وسیله چیزها ممکن است مخرب باشد. دنیای چیزها ممکن است ستمگر باشد. وابستگیهای طبیعی مردم را وادار می کند تا به طور خرافی رفتار کنند، خطرات شدید و شدیدتری متحمل شوند، تا سرحد از پا در آمدن کار کنند، و غیره. تنها ضد کنترل إعمال شده از سوی محیط اجتماعی می تواند از این پیامدها جلوگیری کند.
منبع: مبانی فلسفی تعلیم وتربیت، هوارد آ. اوزمن و ساموئل ام. کراور،مترجمان: غلامرضا متقی فر، هادی حسین خانی، عبدالرضا ضرابی، محمدصادق موسوی نسب و هادی رزاقی،صص375-373، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمة الله علیه، قم، چاپ دوم، 1387
مقالات مرتبط
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
تازه های مقالات
چرا پیامبر (ص) فرموده است که سوره هود مرا پیر کرده است؟
توصیه هایى اخلاقی از آیت الله سیدعبدالکریم کشمیرى (رحمه الله)
توصیه هاى اخلاقى ـ عرفانى امام خمینى به فرزندش سیداحمد خمینى
اوصاف و ویژگیهای منتظران امام زمان(عج) چگونه است؟
اهداف و آرمان هاى امام خمینی (رحمه الله) از منظر رهبر انقلاب
دوست کیست و نحوه ارتباط و معاشرت با او از منظر ائمه اطهار
چرا زنازادگان عاقبت بخیر نمی شوند؟
اهمیت نماز در سیره علمى و عملى امام خمینی (رحمه اللّه)
نحوه کاشت و نگهداری از گل قلب ارغوانی: آبیاری، نور، خاک، تکثیر و...
نحوه کاشت و نگهداری از گل فیلودندرون یا گوش گرگی: آبیاری، نور، خاک، تکثیر و...
بیشترین بازدید هفته
آیا استحمام در زمان آبله مرغان خطرناک است؟
نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
پیش شماره شهر های استان تهران
نحوه خواندن نماز والدین
وجود خلط یا مخاط شفاف در مدفوع
لیست کاملی از خدایان و الهههای یونانی
گیاه بیلهر خواص و عوارضی دارد؟
سمبل پرندگان و معانی آنها
دعا برای ختم به خیر شدن امور و گشایش مسائل
موارد بیشتر برای شما
لحظات دلهره آور از نجات راننده گرفتار در خودرو آتش گرفته
حضرت عبدالعظیم، شاه سلام علیک/حسین طاهری
بالا گرفت روز اُحد تا که کارزار/حسین طاهری
تو طبیب دل بیمار منی/محمدحسین پویانفر
جهانم با تو ای خورشید رو شد آفتابی تر/جواد مقدم
از بس که چون آبا و اجدادت کریمی تو /جواد مقدم
سایت از سرم زیاده /حنیف طاهری
امشب میون سینه زنی رو لب عاشقا این نواست/حنیف طاهری
دشمن همین به کشتن او اکتفا نکرد/حنیف طاهری
سوال این است که این حمله، با بازدارندگی ما چه خواهد کرد؟
بسته خط دیدار | سلام صمیمی و قلبی به جامعه کارگری
بسته خط دیدار | فرصت و گشایش در دل سختی تحمیلی دشمن
«خط دیدار» کارگران
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار کارگران
«پنجره»ای به دیدار کارگران