فضیلت و برتریهای عقلانی
مفهوم فضیلت نوعی برتری است زیرا چنانچه همه امور در همه انسانها یکسان می بود..
يکشنبه، 6 بهمن 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
این برتری ها بر دو گونه است: طبیعی و اکتسابی، منظور من از طبیعی آن چیزی نیست که انسان از بدو تولدش همراه خود داشته، زیرا این چیزی جز احساس نیست که در مورد آن، انسانها به ندرت از یکدیگر و از حیوانات متمایز می گردند. از آن گذشته، چنین چیزی بنا نیست جزو فضایل شمرده شود. منظور من از برتری طبیعی، درکی است که تنها از طریق کاربرد و تجربه شخصی بدون استفاده از هرگونه شیوه، یا فرهنگ یا تربیتی خاص به دست آمده باشد. این درک طبیعی اساسا مشتمل بر دو چیز است: ۱. سرعت تصور که همان پی در پی بودن حرکت سریع یک فکر به دیگری و جهتی راسخ و استوار به جانب هدفی تأیید شده است؛ ۲. متقابلا یک تصور کند بیانگر نقصان یا اشتباه ذهن است که این حالت را کودنی و حماقت می نامند و برخی اوقات نامهای دیگری به آن می دهند که بر کندی حرکت با سختی به حرکت درآوردن فکر دلالت دارد.
این اختلاف سرعت در اثر اختلاف احساسات انسانهاست که چیزی را یا کسی را دوست دارند و از چیزی یا از کسی بدشان می آید، و بنابراین، افکار برخی انسانها به راهی می رود و افکار برخی به راهی دیگر. این افکار به طور متفاوت به اموری می نگرد و مشغول است که در تصور و خیالشان می گذرد. و در توالی افکار انسانها، هیچ امری که نشان دهد انسانها در مورد چه چیزی فکر میکنند وجود ندارد، خواه تفکرشان در مورد اشیای مشابه باشد یا در مورد اشیایی که بی شباهت به یکدیگر هستند. همچنین، این که انسانها افکارشان را برای تأمین چه غرضی به کار می گیرند یا چگونه آنها را برای تأمین آن غرض به کار می بندند، مشخص نیست.
آن جا که استنباط اکتسابی مطرح است، منظورم از اکتسابی، استنباطی است مبتنی بر به کارگیری روش وتربیت. در این راستا چیزی جز استدلال و تعقل وجود ندارد که خود مبتنی است بر استفاده صحیح از کلام و منطق، و این چیزی است که علوم را تولید می کند.
عوامل اختلاف استنباطات و برداشت های متفاوت در اختلاف انسانها در احساسات است، و اختلاف در احساسات گاهی از ساختار متفاوت بدن و گاهی از تعلیم و تربیت متفاوت سرچشمه می گیرد؛ زیرا چنانچه اختلاف در ادراکات عقلی از حالات مغز و اندام های حسی خارجی یا داخلی نشأت می یافت، نمی بایست اختلاف انسانها در بینایی، شنوایی و سایر حواس، کمتر از اختلاف آنان در تصورات و قدرت تصمیم گیریشان باشد. بنابراین، این نوع اختلافات از احساسات متفاوت ناشی می گردد و نه فقط از اختلاف انسانها در چهره و قیافه، بلکه از اختلافشان در رسوم و تربیت نیز سر می زند.
احساساتی که بیش از هر عامل دیگر منجر به بروز اختلاف در استنباط می گردد، اصولا کم یا بیش شامل میل به قدرت، به ثروت، به علم و به عترت می باشد. همه این امیال را می توان به همان میل نخست یعنی میل به قدرت برگرداند؛ جون ثروت، علم، و عترت نیز مظاهر گوناگونی از قدرت به شمار می رود.
بنابراین، انسانی که هیچ احساس نیرومندی نسبت به امور مزبور ندارد، همان گونه که مردم اصطلاحا می گویند، شخص بی تفاوتی است. گرچه وی ممکن است آن قدر انسان خوبی باشد که از آزار دادن دیگران بپرهیزد، با این حال، وی احتمالا قادر نخواهد بود خیال بزرگی در سر بپروراند یا اگر چنین توانی را در خود احساس کند ارزیابی و قضاوت چندانی از آن نمی تواند داشته باشد. اندیشه ها نسبت به آرزوها و أمیال همچون کار آگاهان و جاسوسان عمل می کند تا سرانجام دامنه وسیعی را هموار سازد و راه رسیدن به آرزوها را پیدا کند. ثبات حرکت ذهن و سرعت آن از همین جا ناشی می گردد. این که انسان هیچ میل و آرزویی نداشته باشد، مثل آن است که مرده باشد. از این رو، داشتن احساسات ضعیف علامت کودنی و کندی ذهن است.
قوانین طبیعی اولیه و ثانویه: حق طبیعت، که نویسندگان عمومأ آن را قانون طبیعی می نامند، آن نوع از آزادی است که هر شخصی در استفاده از قدرت خویش آنچنان که خودش می خواهد، داراست. از چنین قدرتی به منظور حراست از طبیعت خویش، یعنی حراست از زندگیش و در نتیجه به منظور تأمین آزادی در انجام هر کاری که بر اساس داوری و استنباطش مناسبترین وسیله به حساب می آید، استفاده می کند.
از آزادی، بنابر برداشت مناسب از این واژه، نبودن موانع و بازدارندگان خارجی فهمیده می شود؛ آن موانعی که ممکن است غالبا قدرت انسان را از آنچه وی مایل است انجام دهد، سلب کند. چنین موانعی نمی تواند شخص را از به کارگیری توانی که - بر اساس آنچه قضاوت و ادراک عقلیش به او القا می کند . برایش باقی مانده، باز دارد.
در بین قوانین طبیعی اصلی یا قاعدۂ عامی وجود دارد که حاصل ادراک عقلی است و به وسیله آن انسان از انجام آنچه برای زندگی او زیان آور است یا امکانات حفظ و مراقبت از زندگی را از انسان سلب می کند، منع شده است. وی همچنین به واسطه اصل مزبور از اقدام برای از بین بردن آنچه تصور می رود به بهترین وجه باید محافظت شود، باز داشته شده است. گرچه افرادی که از چنین قانونی سخن به میان می آورند، معمولا بین حق و قانون خلط می کنند، در عین حال این دو واژه باید از یکدیگر متمایز گردد، زیرا حق مشتمل بر آزادی بر انجام یا ترک است، در صورتی که قانون یکی از این دو انجام یا ترک را تعیین می کند و دربر می گیرد. قانون و حق به همان اندازه که اجبار و آزادی با یکدیگر تفاوت دارد، با هم متفاوت است. در مورد موضوع واحد، حتی حق و قانون یکسان و یکنواخت نیست. موضوع واحد به یک معنی متعلق حق است و به معنای دیگر متعلق قانون .
در اثر همین اصل یا قانون عام ناشی از ادراک عقلی است که هر شخص باید برای استقرار صلح به هر اندازه که وی امید دست یابی به صلح را دارد، تلاش کند. اگر اانسان نتواند به صلح و مسالمت دست یابد ممکن است جنگ را پیشه کند و به منظور تأمین حقوق خویش از جنگ مدد جوید. اولین شعبه قاعده تعقل و استدلال عقلی که شامل نخستین قانون اساسی طبیعت می باشد، این است که در صدد استقرار صلح برآییم و آن را دنبال کنیم. دومین شعبه آن که بخشی از حق طبیعت را تشکیل می دهد، این است که با تمام قوا و وسایل و امکانات بتوانیم از خویشتن دفاع کنیم.
منبع: مبانی فلسفی تعلیم وتربیت، هوارد آ. اوزمن و ساموئل ام. کراور،مترجمان: غلامرضا متقی فر، هادی حسین خانی، عبدالرضا ضرابی، محمدصادق موسوی نسب و هادی رزاقی، صص370-367، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمة الله علیه، قم، چاپ دوم، 1387
مقالات مرتبط
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
مفهوم واژههای خوب و بد
يکشنبه، 6 بهمن 1398
ادراک عقلی و علم
يکشنبه، 6 بهمن 1398
مراحل نخستین حرکات ارادی
يکشنبه، 6 بهمن 1398
انتقاد یا ارزیابی افکار و عقاید
يکشنبه، 8 ارديبهشت 1398
« تكنولوژي »، فراتر از يك ابزار
شنبه، 4 اسفند 1386
تأملي در آرا و انديشه هاي حكمي - فلسفي ابوعلي سينا
شنبه، 4 اسفند 1386
بوعلي ؛ نابغه اي جاويدان
شنبه، 4 اسفند 1386
دور باطل فلسفي کردن اصول فقه
شنبه، 4 اسفند 1386
هنر از نظر افلاطون و ارسطو
جمعه، 3 اسفند 1386
فلسفي شدن تفكر ديني
سهشنبه، 30 بهمن 1386
تازه های مقالات
پنج گوهر درخشان میراث فاطمی
لیفت سینه: جراحی جوانسازی و رفع افتادگی سینهها برای ظاهری جذاب
ترفند افزایش سرعت اینترنت تا 100 برابر
رزرو هتل پارس شیراز برای سفر خانوادگی
هتل بینالمللی کیش یا پارمیدا مشهد: مقایسه اقامت در دونقطه متفاوت
قیمت ایمپلنت کامل فک بالا و پایین
چطور بلیط های چارتر لحظه آخری را با بهترین قیمت پیدا کنیم؟
گیتار بیس یا گیتار الکتریک؛ یادگیری کدامیک آسانتر است؟
آشنایی با مشکلات و تعمیر سایبان برقی
تأثیر استفاده از کفش مناسب بر پیشگیری از آسیبهای اسکلتی
بیشترین بازدید هفته
چهار زن برگزیده عالم
نحوه خواندن نماز والدین
داستان انار خواستن حضرت زهرا(س) از امام علی(ع)
اقدامات مهم و اورژانسی پس از چنگ زدن گربه
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
پیش شماره شهر های استان تهران
نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟
اهل سنت چگونه نماز می خوانند؟
چگونه تعداد پروتونها، نوترونها و الکترونها را تشخیص دهیم؟
لیست کاملی از خدایان و الهههای یونانی
موارد بیشتر برای شما
بیانات رهبر انقلاب در دیدار مداحان اهلبیت علیهمالسلام
تحلیل شبهه هدر رفتن خون شهدا و پاسخ به آن
رستوران و کافه نزدیک هتل لیلیوم کیش
فراخوان شصت و سومین سال جایزه (نخبگانی) سال 1404
حمله هوایی ارتش اسرائیل به یک خودرو در غزه
رهبر انقلاب: روزی بخواهیم اقدام بکنیم احتیاجی به نیروی نیابتی نداریم
رهبر انقلاب: فردای منطقه به لطف الهی از امروز بهتر خواهد بود
نقشه شوم آمریکا برای جهان به روایت رهبر انقلاب
پزشکیان: حضور زنان در آینده کشور مؤثر تر از من است که اینجا ایستادهام
اهدای جوایز به زنان موفق در مراسم آیین تجلیل از مقام زن
رهبر انقلاب: مداحی یک رسانه تمام عیار است
رهبر انقلاب: مهمترین کار حضرت زهرا(س) تبیین بود
سرود جمعی با اجرای نوشهور در حسینیه امام خمینی(ره)
مدیحه سرایی احمد واعظی در محضر رهبر انقلاب
مداحی اتابک عبداللهی به زبان آذری در حسینیه امام خمینی