روزه در هندوئیسم
«در این روز، هندوها در طول روز روزه می‌گیرند و در طول شب در نماز و مراقبه، هوشیاری می‌کنند.»روزه گرفتن در هندوئیسم انکار نیازهای جسمی بدن به خاطر دستاوردهای معنوی است. مطابق کتاب مقدس هندو، روزه با برقراری رابطه هماهنگ بین بدن و روح به ایجاد انسجام با قادر مطلق کمک می‌کند. هندوها معتقد هستند که این کار به مقابله با گرایش افراد به اشتغال مداوم ذهنشان با دلهره‌های دنیوی و زمان نگذاشتن برای دستیابی‌های معنوی، می‌پردازد. به عبادت کنندگان توصیه می‌شود محدودیت‌هایی را برای خود ایجاد کنند تا ذهنشان به درستی متمرکز شود. یک شکل از این مهار کننده‌ها، روزه است.
روزه در تمام روزهای اکاداسی مقرر می‌شود. اکاداسی کلمه‌ای سانسکریت است که به یازدهمین روز از نصف ماه قمری، دو بار در ماه، اشاره می‌کند (بوکر، 173)
کتاب مقدس ودایی اکیداً توصیه می‌کند که روزه کامل را در روز اکاداسی (بدون نوشیدن آب آشامیدنی) رعایت کنید. به همه افراد از هشت تا هشتاد سالگی، صرف نظر از کاست، جنسیت یا هرگونه ملاحظه مادی، توصیه می‌شود در این روز روزه بگیرند تا پیشرفت معنوی داشته باشند.
کسانی که نمی‌توانند ریاضت روزه داری کامل را انجام دهند می‌توانند با خوردن روزانه یک بار در ظهر یا خوردن روزانه یک بار در عصر، اکاداسی را دنبال کنند. با این حال، در هیچ شرایطی نباید فرد در این روز غلات را به هر شکلی بخورد.
در این روز، در طول روز روزه داران روزه می‌گیرند و در طول شب در نماز و مراقبه هوشیار هستند. اعتقاد بر این است که رعایت اکاداسی همه گناهان را از بین می برد و ذهن را پاک سازی می‌کند.
روزه گرفتن نه تنها به عنوان بخشی از عبادت دیده می‌شود بلکه همچنین یک تمرین ذهن و بدن برای تحمل همه سختی‌ها و پشت سر گذاشتن مشکلات و تسلیم نشدن است.
روزه در بودیسم
در بودیسم، نگرشهای گوناگونی نسبت به اشکال مختلف روزه وجود دارد. معروف است که بودا روزه‌های افراطی را تجربه کرده است که منجر به نزاری وی شده است و معروف است که این عمل را قبل از بیداری بزرگ خود رها کرده است. با این وجود، اشکال مختلف روزه در روایات مختلف بودایی اعمال می‌شود.مسیر میانه بودا اشاره به پرهیز از افراط در ارضای تمایلات از یک طرف و خود سوزی از سوی دیگر دارد. مطابق متون اولیه بودایی، پیش از دست یابی به نیروانا، شکایامونی رژیم ریاضتی و روزه گیری سختی را اجرا می‌کرد که در بین ادیان سرامانای آن روز رایج بود (فقط به چند قطره سوپ لوبیا در روز اکتفا می‌شد). این ریاضتها با پنج زهد دیگر منجر به پیشرفت معنوی نشد، اما باعث شد که او چنان نزار شود که به سختی بتواند سر پا بایستد. مؤمن می‌داند که هنگامی که آماده است به خاطر خدا چیزهایی را که دوست دارد رها کند خداوند او را دوست خواهد داشت. تنها پس از آن که او از عمل زهد سخت، از جمله روزه دارى شدید، دست کشید و در عوض بر تمرین مراقبه و جانا (jhana) متمرکز شد، به بیدارى رسید. به واسطه این تجربه، بودا از روزه داران زهد هندی در زمان خود، مانند آنچه توسط جینز تمرین می‌شد و معتقد بود که روزه داری کارمای بدن را می سوزاند، انتقاد کرد.
بودا خاطرنشان کرد: زهدکارانی که دوره‌های روزه داری را پشت سر گذاشتند، ولی بعداً دوباره غذا خوردند تا نیروی خود را به دست آورند، دوباره آن چه را که قبلاً پشت سر انداخته بودند جمع کردند.
در عوض، بودا بر تمرین هوشیاری هنگام غذا خوردن تمرکز داشت، عملی که او هم به راهبان و هم به عوام توصیه می کرد.
با این حال، بودا در پایان توصیه کرد که صومعه‌ها بعد از ظهر چیزی نخورند. این عمل می‌تواند نوعی روزه متناوب تلقی شود، که خوردن را به مدت زمانی خاص محدود می‌کند.
روزه گرفتن در اسلام
«هدف اصلی روزه گرفتن در اسلام توسعه بیداری با خداست ...»در اسلام روزه داری یک عمل مهم عبادی است که برای خداوند انجام می شود و بر این اساس مسلمان با ترک غذا، نوشیدنی و مقاربت جنسی از طلوع خورشید تا غروب خورشید به پروردگار خود نزدیک‌تر می‌شوند. به همین دلیل، اخلاص ایمان و ارادت به خداوند باید بیش از پیش آشکار شود. مؤمن می‌داند که هنگامی که آماده است به خاطر خدا چیزهایی را که دوست دارد رها کند خداوند او را دوست خواهد داشت. روزه داری در ماه قمری رمضان بر هر مسلمان، مرد یا زن واجب است در صورتی که بالغ باشد (یعنی. به سن بلوغ رسیده باشد)، عاقل باشد، سالم باشد، و مسافر نباشد، همان طور که قرآن اشاره می‌کند:
رمضان (ماه رمضان) (ماهى است) که قرآن به عنوان راهنماى بشریت در آن نازل شده است، که هدایت مردم و حجت‌های روشنگر و فارق (بین حق و باطل) در آن است. بنا بر این هر یک از شما که در آن ماه (در خانه خود) حضور دارید باید آن را در روزه بگذرانید، اما اگر کسی بیمار باشد یا در یک سفر باشد، مدت مقرر (باید درست شود) تا روزهای بعد (قضا کند). خداوند قصد دارد هرگونه امکاناتی را برای شما فراهم کند. او برای شما مشکلات را نمی‌خواهد. (او از شما می خواهد) دوره مقرر را تمام کنید، و او را در آن چه که او شما را راهنمایی کرده است، جلال دهید. باشد که سپاسگزار باشید. (البقره 2:185)
روزه اسلامی مستلزم تصمیم آزادانه از جانب مؤمن است که از وسوسه همه اشتهاها و خواسته‌های بدن در طول روز برای کل ماه صرف نظر کند.
انواع دیگری از روزه‌های داوطلبانه مانند روزه گرفتن در روزهای دوشنبه و پنجشنبه هر هفته وجود دارد ، و 3 روز در اواسط ماه قمری و روزه گرفتن در روز عرفه.
به گفته مسلمانان، روزه به معنای پرهیز از غذا، نوشیدنی و مقاربت جنسی از طلوع آفتاب تا غروب خورشید است. همچنین فرض بر این است که مسلمانان از دروغ گفتن، غیبت کردن، و بحث و جدال خود داری می‌کنند، همانطور که پیامبر اکرم (ص) فرمود: "روزه داری صرفاً خود داری از خوردن و آشامیدن نیست. بلکه روزه دار همچنین از گفتار بیهوده و ناپسند خود داری می‌کند. بنا بر این اگر کسی با شما سوء رفتار داشته باشد یا با شما نادانانه برخورد کند، بگویید: "من روزه دارم، من روزه دارم." (الحکیم)
هدف اصلی روزه گرفتن در اسلام، رشد و آگاهی با خداست که منجر به شکوفایی خیر و فضیلت در زندگی می‌شود زیرا نوع خویشتن داری‌ای که از روزه حاصل می‌شود، توانایی تقویت اراده را برای رسیدن به زندگی بهتر و خالص‌تر در این دنیا دارد، که به نوبه خود منجر به یک زندگی ابدی سعادت آمیز در آن جهان خواهد شد.
منبع: پروفسور شهول حامد - Islam Online
