خواص ویتامین A چیست؟ خطرات ویتامین آ کدام است؟
ویتامین آ (رتینوئید) برای بینایی و دید خوب و سیستم ایمنی سالم و رشد سلول ها لازم می باشد.ویتامین A به دو نوع تقسیم می شود. این مقاله بیشتر در مورد نوع اول آن که از حیوانات بدست آمده و رتینوئید نام دارد، نوشته شده است.
نوع دوم ویتامین آ بتا کاروتن (Beta-carotene) نام دارد که ریشه گیاهی دارد.
پیشنهاد انجمن قلب آمریکا برای تامین نیاز بدن به آنتی اکسیدان ها از جمله بتاکاروتن این است که، با مصرف یک رژیم غذایی سالم و مناسب و سرشار از انواع میوه و سبزیجات نیاز بدن را تامین کرده و تا زمانیکه دچار کمبود شدید ویتامین های مختلف نشدید، از مکمل های صنعتی استفاده نکنید.
مصرف مقادیر بالای آنتی اکسیدان (از جمله ویتامین A) ممکن است خطرات بیشتری نسبت به سود آن داشته باشد.
برطبق تحقیقات جدید مکمل های ویتامین آ و یا ترکیب ویتامین A بهمراه سایر آنتی اکسیدان ها که در بعضی مکمل ها وجود دارد، می تواند خطر مرگ را افزایش دهد.
چرا افراد ویتامین آ مصرف می کنند؟
ویتامین A ی خوراکی و یا پماد ویتامین آ از داروهای معمول برای درمان جوش صورت و سایر مشکلات پوستی از جمله چین و چروک می باشد.همچنین ویتامین A برای درمان خشکی چشم و دانه های سرخک نیز استفاده می شود.
بعلاوه ویتامین آن برای درمان انواع خواص سرطان خون لوسمی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
بمنظور بررسی تاثیر ویتامین آ بر مشکلات و بیماری های دیگر از جمله سرطان، آب مروارید و ایدز/اچ ای وی تحقیقات زیادی انجام شده است اما نتایجشان غیرقاطع می باشد.
اکثر افراد ویتامین A کافی از رژیم غذاییشان دریافت می کنند اما ممکن است پزشک بعد از بررسی متوجه کمبود ویتامین آ در فرد شده و برای وی مکمل ویتامین آ تجویز می کند. خطر ابتلا به کمبود ویتامین A در افرادیکه بیماری خاصی دارند (مانند سوءهاضمه) و یا رژیم غذایی خیلی بدی دارند بیشتر می باشد.
منابع طبیعی بتاکاروتن ممکن است خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهند، اما مکمل های صنعتی این ویتامین تاثیری برروی سرطان و خطر ابتلا به سرطان ندارند.
مقدار توصیه شده ویتامین a
بهترین شیوه دریافت ویتامین آ از منابع طبیعی و با خوردن طیف گسترده ای از میوه ها، سبزیجات، حبوبات، دانه ها و غلات کامل است.میزان توصیه شده مصرف ویتامین آ (RDA) برای افراد مختلف به شرح زیر می باشد:
کودکان
۱تا ۳ سال – ۳۰۰ میکروگرم در روز۴تا ۸ سال – ۴۰۰ میکروگرم در روز
۹تا ۱۳ سال – ۶۰۰ میکروگرم در روز
بزرگسالان
مردان ۱۴ سال به بالا – ۹۰۰ میکروگرم در روززنان ۱۴ سال به بالا – ۷۰۰ میکرووگرم در روز
زنان باردار ۱۴ تا ۱۸ سال – ۷۵۰ میکروگرم در روز
زنان باردار ۱۹ سال به بالا – ۷۷۰ میکروگرم در روز
زنان شیرده تا ۱۹ سال – ۱۲۰۰ میکروگرم در روز
زنان شیرده ۱۹ سال به بالا ۱۳۰۰ میکروگرم در روز
منابع غذایی ویتامین A
ویتامین آ در منابع حیوانی همچون تخم مرغ، گوشت، شیر های غنی شده، پنیر، خامه، جگر، قلوه، ماهی کاد و روغن ماهی هالیبوت موجود می باشد.البته همه این منابع غیر از شیر کم چرب غنی شده با ویتامین A حاوی مقادیر زیادی چربی اشباع و کلسترول می باشند.
منابع بتا کاروتن شامل
میوه های نارنجی و زرد همچون طالبی، گریپ فروت، و زردآلو می باشد.سبزیجاتی همچون هویج، کدو تنبل، سیب زمینی شیرین و کدوی حلوایی می باشد.
سایر منابع بتا کاروتن شامل کلم بروکلی، اسفناج و بیشتر انواع سبزیجات تیره می باشد.
هرچه میوه و یا سبزی ای پررنگ تر باشد میزان بتا کاروتن آن بیشتر می باشد. منابع گیاهی حاوی بتاکاروتن بدون چربی و کلسترول هستند.
اثرات جانبی و خطرات ویتامین A و کمبود ویتامین A
اگر بدن شما میزان کافی ویتامین آ دریافت نکند، احتمال ابتلای شما به بیماری های عفونی و مشکلات بینایی بیشتر می شود.اگر میزان کمی ویتامین A مصرف کنید و کمبود ویتامین A داشته باشید ممکن است مریض شوید.
از طرف دیگر مصرف زیاد ویتامین A ممکن است باعث نواقص مادرزادی، بیماری های کبد و کلیه و پوکی استخوان شود.
مصرف مقادیر بالای بتاکاروتن باعث بیماری شما نشده ولی می تواند رنگ پوستتان را زرد و یا نارنجی نماید.
بعد از قطع مصرف و کاهش بتاکاروتن بدن، رنگ پوست بشکل طبیعی بر می گردد.
علائم مسمویت با ویتامین آ شامل خشکی پوست، درد مفاصل، تهوع، سردرد و گیجی می شود.
مکمل های ویتامین A ممکن است با سایر داروها همچون داروهای پیشگیری از بارداری، رقیق کننده های خون (کومادین)، داروهای درمان جوش (آکوتان)، داروهای درمان سرطان و سایر داروها تداخل داشته باشد. قبل از مصرف این مکمل ها با پزشک خود مشورت نمایید.
بیشتر از آنچه که توصیه شده است ویتامین آ مصرف نکنید، مگر اینکه پزشکتان تجویز کرده باشد. مصرف مکمل های حاوی ویتامین A بدون تجویز پزشک مجاز نیست. {1}
عوارض جدی کمبود ویتامین آ در بدن
کمبود ویتامین A در بدن می تواند ناشی از رژیم غذایی یا دلایلی که مانع جذب، ذخیره یا انتقال آن می شوند باشد.قرار گرفتن در برابر مواد شیمیایی سمی نیز موجب از بین رفتن این ویتامین در کبد است.
کمبود ویتامین آ در بدنمی تواند منجر موارد زیر شود:
شب کوری
خطر ابتلا به عفونت ها، به ویژه در گلو، سینه و شکم
هایپرکراتوز فولیکولار که منجر به پوست خشک می شود
مشکلات باروری
تاخیر رشد در کودکان
آبسه گوش
بی خوابی
کوفتگی
کاهش وزن {2}
فواید ویتامین آ
فعالیت سالم قلب و عروقتنظیم فشار خون
درمان جوشها و زخمهای پوستی
بهبود صداهای گوش در دوران سالمندی
نگهداری از سلولهای بدن و شادابی آنها
جلوگیری از پیری زودرس
درمان بیماریهای دستگاه تنفسی و سلولهای مخاطی
بهبود مقاومت بدن در برابر بیماریهای عفونی
افزایش روند رشد ونمو در کودکان
درمان زگیل و دانههای پوستی {3}
پی نوشت:
1.www.rastineh.com
2.www.namnak.com
3.www.kalleh.com