لجباز یا مصمم؟
لطفا بین لجبازی با مصمم بودن فرق بگذارید و ابتدا اطمینان حاصل کنید که آیا کودک شما لجباز است یا مصمم. مصمم بودن یعنی سرسختی مثبت در رسیدن به اهداف سودمند و غلبه‌‌ی بر موانع. اغلبِ والدینی که خودشان این‌گونه هستند، دل‌شان می‌خواهد کودک‌شان نیز از عزم راسخ برخوردار باشد.بنابراین سرسختی کودکی که برای پیروزی در یک رقابت ورزشی تلاش میکند، نباید با سرسختی یک کودک لجباز همسان تعبیر شود، چراکه لجبازی یعنی پافشاری مصرانه‌ای که از روی جهل و ناپختگی باشد.
کودک لجباز به هیچ‌وجه حاضر نیست کوچکترین تغییری در رویه‌ی خود ایجاد کند و هدفش صرفا این است که ساز مخالف بزند و نهایتا حرف خودش را به کُرسی بنشاند.
مثلا سرسختی بی‌جا در انتخاب غذا یا لباس چیزی جز لجبازی و کج‌خلقی ناموجه نیست. به بیان دیگر، سرسختی در وجه مثبت حاکی از قاطعیت و اراده‌ی قوی و در وجه منفی بیانگر لجبازی و ستیزه‌جویی است.1
علل لجبازی کودکان
عوامل بسیاری بر لجبازی کودک شما موثر است اما همواره علت اصلی آن نوعی احساس درماندگی ناشی از عدم توانایی کافی برای انجام امور مربوط به خودش، شرایطی که مطابق میلش نیست و یا به طور کلی کاهش تحمل عاطفی وی است. بسیاری از لجبازی‌های کوکان نیز ریشه در سبک رفتاری والدین دارد.اغلب اوقات لجبازی های کودکان هدف دار هستند و اگر کودک بداند که با کج خلقی به آن هدف نمی‌رسد، احتمال کمی دارد که به این کار مبادرت کند. البته گاهی اوقات کودکان فقط به این دلیل لجبازی میکنند که بیش از حد خسته و یا به شدت از نظر روحی برانگیخته شده‌اند ولی نمی‌توانند احساساتشان را به درستی بروز دهند. 2
ویژگی‌های کودکان لجباز
نیاز شدیدی به توجه و شنیده شدن حس میکنند؛میلِ تندخویانه‌ای به مستقل بودن دارند؛
بیشتر از هم‌سالان خود کج‌خلقی میکنند؛
در انجام آنچه مورد پسندشان است وظیفه‌شناس ظاهر میشوند؛
رئیس‌مآبانه رفتار میکنند؛
کارها را با سرعت دلخواه خودشان پیش می‌برند.1
9 راه حل موثر برای درمان لجبازی کودکان
9 نکته حقیقی برای مقابله با کودکان لجباز،برای انجام حتی کوچکترین کارها هر روز باید یک نبرد خسته کننده با فرزند خود داشته باشید، شانس خوبی است که یک کودک لجباز داشته باشید.اما در عین حال ممکن است وسوسه شوید که به طور قاطعانه با کودک خود برخورد کنید ، این به احتمال زیاد باعث افزایش ناامیدی برای هر دو شما خواهد شد. پس والدین وقتی کاسه صبرشان لبریز میشود باید چه کنند؟ خوب، خوشبختانه، نه روش برای کمک وجود دارد.
1. عصبی نشوید
یک نفس عمیق بکشید، یک یا دو دقیقه به اتاق دیگری بروید یا تا ده بشمارید، هر کاری لازم است انجام دهید تا آرام شوید. در غیر این صورت وضعیت وخیم تر میشود.2. به خواسته آنها گوش دهید
اگر فرزندتان مایل به انجام کاری نیست، از آنها علت را جویا شوید ؛ می تواند یک دلیل اصلی مهم باشد. به عنوان مثال، اگر آنها هر روز صبح از رفتن به مدرسه خودداری میکنند، ممکن است به این دلیل باشد که آنها مورد آزار و اذیت قرار می گیرند یا معلم به آنها خیلی اهمیت نمیدهد.یکی از بهترین روش ها برای ایجاد همکاری با کودک این است که یک برنامه مشخص داشته باشید . سعی کنید یک نمودار لیست کارها داشته باشید.و از کودک خود در مورد اهمیت کارها سوال کنید.
3. یک مثال خوب برای اختلافات بیاورید
اگر یک کودک همیشه والدین خود را در حال درگیری ببیند، رفتار مشابهی از خود نشان میدهد ؛ بنابراین بسیار مهم است که آنها نحوه برخورد درست رفع مشکلات را از جانب والدین ببیند .به همین دلیل است که کارشناسان والدین پیشنهاد می کنند که هرگونه بحث و مشاجره را به زمانی که کودک در اطراف شما نیست موکول کنید.یا، بهتر است، والدین یاد بگیرند که کارها را به گونه ای دوستانه انجام دهند.
4. از بحث در مورد متقاعد کردن اجتناب کنید
گاهی اوقات، حتی زمانی که والدین همه چیز را درست انجام می دهند، بچه ها نمی خواهند کاری را که از آنها خواسته اند انجام دهند ؛ برای مواردی مثل این، بهتر است که استدلال هایی خود را بیان کنید.این را می توان با بیان دقیق و واضح از آنچه که از رفتار آنها انتظار می رود، انجام دهید. حتما اهمیت احترام و چگونگی رعایت ادب را برای آنها ذکر کنید، زیرا برای ایمنی و رفاه خودشان ضروری است سپس، تذکر دهید در پی ادامه رفتارشان چه عواقبی منتظر آنها است.
5. گزینه ارائه دهید
اجازه دهید کودکان در موارد کوچک حق انتخاب داشته باشند، به آنها کمک می کند تا بعدها در زندگی و در مسائل بزرگتر راحت تر تصمیم گیری کنند.میتوانید از مسائلی مثل زمان خواب یا لباس مدرسه شروع کنید.6. تقویت رفتار مثبت
تشویق کودکان به رشد اعتماد به نفس آنها کمک میکند. همچنین آنها را تشویق به ادامه کار در جهت اهداف خود و حفظ رفتار مثبت سوق میدهد. بنابراین از کلماتی استفاده کنید که نیاز به هیچ گونه مبارزه برای خوابیدن و خوردن غذا وجود نداشته باشد.7. سیستم پاداش را امتحان کنید
بچه ها عاشق برچسب ها و گنجینه های کوچک هستند. و خرید این اقلام هیچ هزینه ای ندارد بنابراین استفاده از این پاداش های کوچک تاثیر به سزایی در رفتار کودک ایحاد خواهد کرد.8. سازش
هر گاه امکان پذیر است، با کودکان خود از طریق مصالحه کار کنید. به عنوان مثال، اگر آنها می خواهند یک لباس را که برای مدرسه مناسب نیست، بپوشند، سعی کنید یک جایگزین داشته باشید که هر دو شما را خوشحال کند، مانند دامن بلندتر، شلوار جین، یا ژاکت متفاوت.
9. راهنمایی حرفه ای بگیرید
اگر هیچکدام از این روش ها روی فرزند تاثیر گذار نبود،و روش دیگری برای تغییر رفتار در کودک وجود نداشت از یک متخصص خانواده مشورت بگیرید همانطور که می بینید، همه این نه روش بسیار ساده و کاربردی هستند اما ترفند استفاده از آنها را باید بلد باشید.کودکان وقتی که می دانند چه چیزی از آنها انتظار دارید، رفتار درست را می آموزند ؛ بنابراین اگر آنها دائما در مورد آنچه که قرار است انجام دهند شک داشته باشند، دچار اضطراب و اشتباه میشوند و به یاد داشته باشید، مشاوره گرفتن از یک متخصص زمانی که شرایط خیلی سخت شده است هیچ ایرادی ندارد.3
نکات مورد توجه در برخورد با لجبازی کودک
محیط منزل را به دور از تشنج نگه دارید.در نظر داشته باشید که در اغلب موارد کودکان در محیطی امن و جدای از دیگران زودتر لجبازی را کنار می‌گذارند اگرچه در برخی دیگر از کودکان این مسئله وضعیت را بدتر و وخیم‌تر میکند.
قاطع باشید و حرف خود را تغییر ندهید و حرف و عمل‌تان باید یکی باشد.
لطفا بین لجبازی با مصمم بودن کودک فرق بگذارید.
اگر انتظار دارید کودک‌تان به شما و تصمیمات‌تان احترام بگذارد، شما نیز باید به او احترام بگذارید.
اگر چند فرزند دارید باید بین قوانین تربیتی همه فرزندان‌تان یک ارتباط منطقی وجود داشته باشد و نیز نباید در اِعمال این قوانین، فقط چون برای خودتان راحت‌تر است سهل‌انگاری کنید.
هرگز افکار و احساسات کودک‌تان را نادیده نگیرید و با او ابراز هم‌دردی کنید.
بگذارید کودک‌تان کارهایی را که بدون کمک شما می‌تواند از پسِ انجام‌شان بربیاید خودش انجام بدهد و به او نشان بدهید که مورد اعتماد شماست.
کودکان‌تان همیشه در حال مشاهده‌ی اَعمال و رفتار شما هستند پس همان‌گونه رفتار کنید که دل‌تان می‌خواهد با شما رفتار کنند.
به یاد داشته باشید شما میتوانید احساس درماندگی کودک نوپایتان را کاهش دهید اما هرگز از بند آن به طور کامل رها نخواهید شد زیرا لجبازی بخشی از فرآیند یادگیری اوست.
وقتی تمام راه ها با شکست روبرو شوند، در این صورت امکان دارد عوامل زمینه ای دیگر باعث لجبازی کودک و ناتوانی او در کنترل احساساتش باشد. در این صورت با یک متخصص مشورت نمایید.2
پینوشتها
1.www.chetor.com
2.www.setare.com
3.www.namnak.com
