آزمایش بررسی ساختمان میکروسکوپ

مقدمه

میکروسکوپ دستگاهی است که برای دیدن اجسام خیلی کوچک بکار می‌رود و می‌توانید تصویری بسیار بزرگتر و با جزئیات بیشتر از جسم مورد نظر ، بدست آورید. میکروسکوپ شامل دو دستگاه عدسی همگرا است که ممکن است هر کدام ترکیبی از چند عدسی باشد، ولی مانند یک عدسی همگرا عمل می‌کند، یکی عدسی شیئی یا ابژکتیو و دیگری عدسی چشمی یا اکولر نام دارد. عدسی شیئی که فاصله کانونی آن در حدود چند میلیمتر است، در نزدیک جسم قرار می‌گیرد و از جسم تصویر حقیقی و معکوس و بزرگتر را ایجاد می‌کند.
این تصویر برای عدسی چشمی که فاصله کانونی حدود چند سانتیمتر است، به منزله جسم است و در فاصله کانونی عدسی چشمی قرار می‌گیرد و تصویر نهایی بزرگتر و مجازی تشکیل می‌شود.
میکروسکوپها از یک دستگاه عدسی شیئی و یک دستگاه عدسی چشمی تشکیل شده‌اند که در طرفین لوله‌ای قرار گرفته‌اند. لوله را توسط دو پیچ میزان می‌توان به حرکت در آورد و فاصله‌اش را نسبت به جسم تغییر داد. یکی از پیچها حرکت تند و دیگری حرکت کند به لوله می‌دهد.
موقعی که با پیچ میزان تند ، تصویر مشاهده شد ، با پیچ میزان کند ، آنرا واضحتر می‌کنند. جسم بین دو تیغه نازک شیشه‌ای موسوم به لام و لامل قرار می‌گیرد و شیشه لام روی صفحه میکروسکوپ (پلاتین) توسط فنری نگهداشته می‌شود. برای اینکه جسم روشن شود نور روز یا لامپ را بوسیله آینه و مجموعه‌ای از عدسیها به نام چگالنده به جسم می‌تابانند. آینه به بدنه میکروسکوپ متصل است و حول محوری می‌چرخد. باید آنرا آنقدر چرخاند تا نور کاملا به جسم بتابد. در بعضی از میکروسکوپها نور چراغی که دارای رشته بسیار کوچکی است و با شدت جریان نسبتا زیاد ، نور شدیدی تولید می‌کند، جسم را روشن می‌کنند. این چراغ در پایه میکروسکوپ قرار داده شده است.

هدف آزمایش

بررسی ساختمان میکروسکوپ

وسایل آزمایش

عدسیهای همگرا با فاصله‌های کانونی مختلف (5 ، 10 ، 15 و 20 سانتیمتر) - پرده - سیم نازک - چراغ رویتر - سره نوری

روش آزمایش

به منظور جلوگیری از ابیراهی رنگی و وا‌پیچش تصویر که ناشی از پرتوهای حاشیه‌ای است، میان بندی را مقابل چشمه نور قرار دهید. یک رشته بسیار نازک سیم را در امتداد قطر سوراخ میان بند بچسبانید و از آن به عنوان جسم استفاده کنید. عدسی شیئی را عدسی همگرایی به فاصله کانونی 50 میلیمتر انتخاب کنید. نور همگرایی به جسم بتابانید و با تنظیم فاصله عدسی شیئی و پرده و جسم ، تصویر رشته را روی پرده بطور واضح مشاهده کنید.
عدسی همگرای دیگری به فاصله کانونی 10 سانتیمتر که به منزله عدسی چشمی است، در پشت پرده قرار دهید و پرده را بردارید. تصویری که بر روی پرده تشکیل شده بود، به عنوان جسم برای عدسی چشمی است و باید در فاصله کانونی آن واقع شود. با جابجا کردن عدسی چشمی ، در فاصله تقریبا کمتر از 10 سانتیمتری تصویر حاصل از عدسی شیئی ، تصویر نهایی را پیدا کنید. حال همین مراحل را بوسیله عدسیهای با فواصل کانونی مختلف انجام داده و در هر مرحله اندازه تصویر بر روی پرده را بدست آورید. سپس بزرگنمایی میکروسکوپی را که ساخته‌اید محاسبه کنید.

نتایج آزمایش

1. این بررسیها منجر به ساخت میکروسکوپی با میدان دید بالا می‌شود.
2. با بررسی دقیق ساختمان میکروسکوپ می‌توان بزرگنمایی و درشت نمایی میکروسکوپ را افزایش داد.
3. میکروسکوپ الکترونی با تکنولوژی جدید و مبانی مکانیک کوانتومی ساخته شده که مکالنیزم ویژه‌ای دارد.
4. قطعات بکار رفته در ساختمان میکروسکوپ در وضوح تصاویر گرفته شده از آن موثر است.
منبع: دانشنامه ی رشد
/خ