تفکر انتقادی یکی از مهمترین مهارت هایی است که آدمها امروز نیاز زیادی به آن دارند.

در واقع داشتن تفکر انتقادی به ما کمک می کند تا مسائلی که در زندگی برایمان رخ می دهد را به طور کامل بررسی و تجزیه و تحلیل کنیم و خیلی زود آنها را نپذیریم.

نقادانه فکر کردن از ویژگی های بارز انسان های موفق نیز می باشد.

در واقع ما در این نوع تفکر، درباره یک مسئله به صورت کامل؛ منطقی و روشن تصمیم گیری می کنیم.

تفکر نقادانه چیزی نیست که از روز ابتدایی زندگی در وجود شما باشد، باید برای به دست آوردن به شدت تلاش کنید.

تفکر انتقادی دقیقا چیست؟

تفکر انتقادی یعنی در مسائل و موقعیت های مختلف زندگی، تفکر فعالانه داشته باشید. یعنی باید بتوانید به خوبی از هوش و دانسته های خود استفاده کنید. مسئله را تنها از یک دید نگاه نکنید و سعی کنید از زوایای مختلف آن را ببینید و به خوبی موقعیت ها را شناسایی و تحلیل کنید.

اهمیت داشتن تفکر انتقادی

با داشتن تفکر خلاق و نقادانه، می توانید در همه زمینه های زندگی خود موفق شوید. توانایی ایجاد رابطه های قدرتمند را پیدا خواهید کرد و می توانید شغل مناسبی برای خودتان پیدا کنید. همچنین می توانید بسیاری از مسائل و مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود را با شیوه تفکر انتقادی بررسی و حل کنید.

ویژگی های یک فرد دارای تفکر انتقادی چیست؟

قطعا بین افرادی که تفکر خلاق دارند و بین افرادی که هنوز با افکار قدیمی و شیوه های اشتباه فکر می کنند، تفاوت هایی وجود دارد. یکی از مشخصه های مهم افرادی که تفکر انتقادی دارند، اعتماد به نفس بالای آنها است. بدیهی است هنگامی که توانایی حل مسائل را به بهترین نحو دارید، انگیزه بیشتری می گیرید و در نتیجه اعتماد به نفس شما افزایش می یابد.

ریسک پذیری یکی دیگر از ویژگی های مهم می باشد

مسلم است هنگامی که می توانید مسائل و مشکلات را به خوبی تحلیل کنید و دانش بیشتری دارید، می توانید با قدرت بیشتری دست به کارهای بزرگ بزنید چون مطمئن هستید که حتی اگر مشکلی هم پیش بیاید، می توانید خیلی زود آن را برطرف کنید.

تصمیم گیری منطقی می تواند یکی از بهترین تعریف ها برای تفکر انتقادی باشد. شخصی که دقیق و منطقی تصمیم می گیرد، قطعا بر روی جزئیات بسیار حساس است و توجه زیادی به آنها می کند. به همین دلیل هم هست که می تواند بهترین تصمیم را بگیرد؛ بنابراین یکی دیگر از ویژگی های مثبت این افراد، حساسیت و توجه کافی آنها به مسائل می باشد.

مزایای داشتن تفکر نقادانه

1 .گرفتن تصمیم های مفید و موثر

هر چه بتوانید شرایط را به خوبی بسنجید و به درستی فکر کنید، تصمیم های بهتری نیز می توانید بگیرید. تصمیم گیری مقوله بسیار مهمی در زندگی هر شخص می باشد. اگر نتوانید تصمیم های درستی بگیرید، خیلی زود شکست خواهید خورد!

2 .صرفه جویی در وقت و انرژی

کسی که توانایی تفکر انتقای را ندارد، مدام دچار شک و تردید در تصمیم ها و افکار خود می شود. تا بخواهد خودش را قانع کند که کارش درست بوده است، زمان زیادی را از دست می دهد. زمان از دست رفته نیز دیگر بر نخواهد گشت. هر چه تفکر خلاق تر و بهتری داشته باشید، می توانید با سرعت بیشتری رشد کنید. یادتان باشد که وقت طلاست!

3 .پیشرفت سریع

اگر تفکری مستقل دارید و روی معنای عبارات تامل کافی انجام می دهید، به شما تبریک می گویم. شما یکی از موفق ترین افراد روی کره خاکی هستید!

وقتی یک موقعیت را براساس حقایق موجود تجزیه و تحلیل می کنید، خیلی بهتر می توانید درباره آن تصمیم گیری کنید. پیشرفت های شگفت انگیز در انتظار شماست. شاید تا به حال نیز آن را تجربه کرده باشید!

چگونه شیوه تفکر انتقادی رو در خود به وجود بیاوریم؟

1 .مهارت های خود را افزایش دهید

تا حد امکان سعی کنید مهارت های جدید یاد بگیرید. به خصوص مدیریت استرس و اضطراب، تصمیم گیری و مدیریت زمان. با این مهارت ها می توانید مشکلات را تشخیص دهید و به آسانی آن ها را برطرف نمایید.

2 .کتاب بخوانید

هیچ چیز نمی تواند به اندازه کتاب عادت تفکر نقادانه را در شما ایجاد کند. با خواندن کتاب مغز خود را به چالش می کشید و قدرت تجزیه و تحلیل آن را افزایش می دهید. همچنین به دانسته های شما افزوده می شود. چه چیزی از این بهتر می خواهید؟!

3 .امکان ندارد!!!!!

امکان ندارد بتوانید همیشه نقادانه فکر کنید این توقع را از خودتان نداشته باشید که از فردا بتوانید تصمیمات حرفه ای بگیرید!

شما شاید 10 ،20 ،30 و حتی 40 سال با این شیوه تفکر زندگی کرده اید. پس انتظار نداشته باشید که در یک شب بتوانید خود را تغییر دهید. هنگامی که به خوبی این مهارت را یاد گرفتید نیز نمی توانید همواره به خوبی تصمیم بگیرید. در واقع هیچکس وجود ندارد که بتواند همیشه این کار را انجام دهد، حتی حرفه ای ها!

به جای اینکه از تفکرات و تصمیم های اشتباه خود عصبانی شوید، سعی کنید که از آنها درس های بزرگی بگیرید. یاد گرفتن تفکر انتقادی پروسه ای بسیار طولانی دارد!

4 .در دل مشکلات بروید

شاید کمی ترسناک باشد! اما اگر همواره در دل مشکلات بروید و خودتان را برای آنها آماده کنید، موفق نشدن شما غیرممکن است. انسان ها همواره از مواجه شدن با مشکلات می ترسند زیرا فکر می کنند توانایی حل آنها را ندارند. اگر می خواهید تفکر نقادانه داشته باشید، باید این عادت مخرب را از بین ببرید. نترسید! شما توانایی حل مشکلات را دارید! فقط نترسید!

5 .مشورت کنید

برای پیشرفت کردن، راهی جز استفاده از دانسته های مفید دیگران نیست. سعی کنید فرد باهوشی را انتخاب کنید. آنها مهارتی که شما به دنبالش هستید را دارند. از آنها چیزهای جدید یاد بگیرید. آنها همیشه راه مناسبی جلوی پای شما خواهند گذاشت. یادتان باشد به حرف هر کسی هم گوش نکنید!

برای زندگی جهانی که هر روز در حال پیشرفت های چشمگیر است، باید هر روز پیشرفت کنید. نداشتن تفکر مناسب جلوی پیشرفت شما را می گیرد. لطفا از همین امروز شیوه درستی از فکر کردن را در پیش بگیرید.

ابعاد مختلف تفکر انتقادی

1. تجزیه و تحلیل اطلاعات و موضوعات

همانطور که گفتیم تفکر انتقادی مهارت بررسی و ارزیابی داده ها و اطلاعاتی است که قصد دارید آنها را برای جلب نظر دیگران ارائه دهید. حال این اطلاعات می توانند وجود یک مشکل، مجموعه ای از داده ها و یا نوشته یک متن باشند. افرادی که این مهارت را در خود پرورش داده اند می توانند تمام اطلاعاتی که وارد مغزشان می شود را تجزیه و تحلیل کرده و کاربرد و معنای آن را درک کنند.

2. خلاقیت و دید روشنفکرانه

تفکر سنجشگرانه معمولا با خلاقیت همراه است. پیدا کردن چهارچوب های رفتاری مختلف برای یک موضوع خاص یا ارائه راه حل های جدید برای بررسی مسائل، نوعی تفکر سنجشگرانه است. برای اینکه بتوانید ادعا کنید که شما دارای تفکر انتقادی هستید لازم است تا نگاه روشنفکرانه در رفتار و اعمال خود داشته باشید؛ چرا که بخش جدا نشدنی از تفکر انتقادی کنار گذاشتن هر نوع پیش فرض و یا قضاوت در مورد اطلاعات است. پس برای داشتن این مهارت باید هر گونه تعصب و جانبداری در تجزیه و تحلیل داده ها و در ارائه ایده ها را کنار بگذارید.

3. مهارت حل مسئله

توانایی حل مسئله یکی دیگر از اساسی ترین ابعاد تفکر انتقادی است که مجموعه ای از تحلیل مسئله، ارائه راه حل، پیاده سازی آن و در نهایت ارزیابی طرح نهایی را در برمی گیرد. برای اینکه فرآیند تفکر انتقادی را به صورت موثر تا انتها پیش ببرید لازم است تا در مرحلۀ آخر راه حل خود را ارائه دهید و خودتان تولید کننده یک ایده یا راه جدید برای حل مشکل باشید. در این صورت است که تفکر انتقادی کامل می شود.

4. ارتباط برقرار کردن

یکی از جنبه های تفکر انتقادی ارتباطات است. شما ممکن است بخواهید در موارد بسیاری اطلاعات و داده های خود را با دیگران (مثلا با کارفرمایان و یا همکاران، دوستان، هم کلاسی ها و خانواده) به اشتراک بگذارید؛ باید با آنها ارتباط برقرار کنید تا بتوانید مفاهیم را انتقال دهید. در نهایت برای کارکرد بهتر تفکر انتقادی و به دنبال آن برای حل مشکلات نیاز به برقراری ارتباط سازنده به دیگران دارید.

راههای مختلف منتقدانه فکر کردن در مورد اطلاعات شامل موارد زیر می‌شود:

. اندیشه زایی
. بازبینی کردن
. ترکیب کردن
. ارزیابی کردن

اطلاعات جمع آوری شده می‌تواند از چند منبع باشد، مثلا:

. مشاهده
. تجربه
. منطق
. اندیشه
. ارتباطات

در نهایت، هدف تمام این اطلاعات اثبات و حمایت:

. باورها
. و رفتارهاست.

بعضی‌ها عبارت خاص خود را برای تعریف تفکر انتقادی دارند. آنها تفکر انتقادی را عکس تفکر معمولی می‌دانند. مغز ما در هیچ لحظه‌ای از زندگی، از تفکر باز نمی‌ایستد و این اتفاقی است که به طور اتوماتیک و ناخودآگاه روی می‌دهد. اما شما می‌توانید با استفاده از ابزارهای عقلانی، تفکرتان را آگاهانه‌تر کنید و به نتایج درست‌تری برسید. این مهارت می‌تواند روی تفکر ناخودآگاه‌تان نیز اثر بگذارد و این دقیقا همان چیزی است که برای رشد مغز کودکان نیز بسیار مفید است.

منبع: سایت ویرگول
سایت حامی هنر زندگی
سایت عصر ایران