مکمل های ورزشی

اگر یک بدن ساز و یا ورزشکار حرفه ای هستید، به طور حتم یکی از دغدغه های اصلی شما باید بالا بردن کارآیی و انرژی بدن تان باشد. شاید سپری کردن مدت زمانی طولانی در باشگاه ورزشی بتواند شما را به هدفتان نزدیک کند. اما امروزه برای نتیجه گرفتن راه های میان بر بسیار زیاد دیگری هم وجود دارند. به ویژه برای نوجوانان و جوانانی که زندگی کاری و درسی پر مشغله ای را دنبال می کنند بعضی از افراد تصور می کنند که تنها با استفاده از برخی از داروهایی که با نام مکمل های ورزشی معروف شده اند می توانند بدون هیچ گونه تلاش و زحمتی به نتیجه مطلوب دست پیدا کنند، اما آیا به راستی مکمل ها می توانند چنین کاری را انجام دهند؟ و آیا استفاده از آن ها ضرری را به همراه ندارد؟

مکمل ورزشی چیست؟

مکمل های ورزشی محصولاتی هستند که برای بالا بردن کارایی ورزشکاران استفاده می شوند. این موارد در انواع و اقسام مختلفی وارد بازار می شوند: ویتامین ها، مواد ترکیبی و ساختگی، هورمون ها، اغلب آن ها هم یک دستور استفاده بلند و بالا دارند و از هر کجا می توانید آن ها را تهیه نمایید.
بسیاری از افراد براین باورند که مکمل ها می توانند بر آن ها کمک کنند تا توده های ماهیچه ای حجیم تر، نیرو و استحکام بیشتری پیدا کنند، عده دیگری هم هستند که از مکمل های ورزشی صرفاً برای کاهش وزن بدن شان سود می جویند، باید بدانید که اگر تا به حال فکر استفاده از مکمل های ورزشی به ذهن تان رسیده است، در این میان تنها نیستید؛ بسیاری از جوانان زمانی که نزد پزشک ورزشی مراجعه می کنند، تمایل دارند تا در مورد مکمل ها و نحوه کارایی آن ها اطلاعات بیشتری داشته باشند. سوال بیشتر جوانان این است که طرز استفاده از مکمل ها به چه صورت بوده و آیا استفاده از آن ها دارای ضریب اطمینان بالایی هست یا خیر.
تقریباً تمام محصولاتی که در قفسه های سوپر مارکت مشاهده می کنید و داروهایی که در داروخانه به چشمتان می خورند، دارای برچسبی هستند که نوعی تائیدیه از اداره کل خوراک و دام می باشد. تائیدیه این وزارت خانه به مردم اطمینان می دهد که محصولاتی را که مصرف می کنند، شامل: غذا، نوشیدنی و دارو همه و همه دارای استانداردهای کیفی مورد نیاز هستند. اما مکمل های غذایی زیر نظر این اداره تولید نمی شوند و هیچ کدام از آن ها بر روی کودکان و نوجوانان آزمایش نشده اند. این امر بدان معناست که هیچ دانشمند و یا پزشکی نمی داند که آیا مصرف این مواد برای نوجوانان مناسب است یا خیر.
سازمان های مختلف ورزشی نظریه های متفاوتی را در مورد مکمل ها برای خود معین کرده اند. لیگ ملی فوتبال، انجمن ورزشی دانشجویان سراسر کشور، و کمیته بین المللی المپیک مصرف موادی نظیر: استروئید، افدرا و اندرستونوئید را ممنوع کرده و ورزشکارانی که از این اموارد استفاده کنند، از مسابقات ورزشی حذف خواهند شد.

مکمل های رایج و تاثیر آن ها بر روی بدن

در مورد مکمل ها چه از هم تیمی خود در رختکن چیزهایی شنیده باشید، چه از فروشنده سر کوچه، باز هم این احتمال وجود دارد که متوجه نباشید داستان از چه قرار است و عملکرد این مکمل ها چگونه است و می تواند چه خطراتی را برای بدن شما در برداشته باشند.

استروئیدهای آنابولیک

استروئیدهای آنابولیک از انواع هورمون هایی هستند که به بدن کمک می کنند تا بافت های ماهیچه را افزایش داده و میزان توده ماهیچه ای را به حداکثر برساند. استروئیدها (که با نام عصاره و یا جوهر نیز شناخته می شوند) ساختاری شبیه به هورمون مردانه «تستسترون» دارند. تستسترون به طور طبیعی به مقدار زیاد در آقایون و به میزان کمی در بانوان ترشح می شود. زمانی که شخص استروئید مصرف کند، بافت های ماهیچه ای بدن تحریک می شوند و عضلات بزرگ تر و قوی تر را ایجاد می نماید.
اما مصرف استروئید می تواند تاثیرات جانبی منفی را نیز در برداشته باشد که عبارتند از: فشار خون بالا، بیماری های قلبی، بیماری های کلیوی، سرطان، اختلالات ادراری، مشکلات روده ای، سکته، لخته شدن خون و بی خوابی. شخصی که استروئید مصرف می کند، ممکن است بتواند ماهیچه های بزرگتری را در بدن خود پرورش دهد، اما در معرض طاسی و هم چنین آکنه های پوستی شدید نیز قرار می گیرد. آقایونی که از این شیوه استفاده می کنند با مشکلات زیر مواجه اند:
رشد غیرطبیعی سینه ها، ناباروری و مشکلات در رابطه با نعوظ.
مشکلات خانم ها نیز عبارت است از: بم شدن صدا، کوچک شدن سینه ها، مشکلات وابسته به قاعدگی، افزایش موهای صورت و بدن.
استروئید مشکلاتی را در احساسات فرد مصرف کننده ایجاد می کند که عبارتند از: تغییر ناگهانی حالات درونی، رفتارهای پرخاشگرانه، کج خلقی، افسردگی، تهاجم و افکار خودکشی. نوجوانانی که استروئید را از طریق سرنگ های آلوده تزریق می کنند در معرض ریسک ابتلا به ایدز و یا هپاتیت نیز قرار می گیرند.

اندرواستروئید و DHEA

اندرواستروئید (که معمولاً با نام اختصاری آندرو نیز شناخته می شود) و هم چنین DHEA که نام اختصاری (Dehydroepiandrosterone) می باشد، از انواع دیگر مرسوم مکمل ها به شمار می روند. این دو ماده از پروهورمون ها یا همان "استروئیدهای طبیعی" تشکیل شده اند که قابلیت این را دارند که در بدن انسان به تستسترون تجزیه شوند. تاکنون شواهد مستندی در رابطه با تاثیرات جانبی این مواد در دست نیست، اما اگر از آن ها در دوز بالا استفاده شود، تاثیرات شدیدتری درست شبیه به استروئیدهای آنابولیک را در بر خواهند داشت. هم چنین این دو ماه موجب می شوند که تعادل هورمونی در بدن مصرف کنندگان بر هم بخورد. از دیگر معایب آن می توان به: سرطان بیضه، ناباروری، حمله قلبی، رشد بی رویه سینه ها و کوچک شدن آلت تناسلی اشاره کرد.
اگر از این مکمل ها پیش از سنین رشد استفاده شود، آن گاه این احتمال وجود دارد که شخص مصرف کننده هیچ گاه به رشد کامل دست پیدا نکرده و بلوغ نشود. همان طور که می دانید، بدن انسان ها به طور طبیعی پس از رسیدن به بلوغ، از رشد کردن متوقف می شود و ترشح برخی از هورمون ها در آن، به حداقل میزان خود می رسد. در این میان، مصرف استروئید سبب می شود تا عملکرد طبیعی بدن با اختلال مواجه شده و رشد نرمال آن نیز متوقف گردد. نوجوانانی که هورمون های متنوع مصرف می کنند، با این کار خود باعث می شوند که میزان هورمون ها در بدنشان به سطح معینی برسد، در چنین زمانی واکنش طبیعی بدن از این قرار است که تصور می کند زمان بلوغ فرا رسیده؛ بنابراین رشد استخوان ها خیلی پیش از موعد مقرر، متوقف می شود.

هورمون رشد در انسان

یکی دیگر از مکمل های غذایی که ممکن است در مورد آن چیزهای شنیده باشید، هورمون رشد (HGH) می باشد. این امکان وجود دارد که پزشکان در شرایط خاص برای بیمارانی که دارای رشد ناکافی و یا برخی دیگر از مشکلات هورمونی هستند، این دارو را تجویز نمایند تا با کمک آن بتوانند مراحل رشد طبیعی خود را تجربه کنند. از سوی دیگر برخی از ورزشکاران که درصدد حجیم تر کردن عضلات بدن خود هستند، نیز به اشتباه از این هورمون استفاده می کنند. نوجوانانی که از این هورمون استفاده می کنند، رشد طبیعی خود را با مشکل مواجه می سازند و باید منتظر عواقب بعدی آن نیز باشند.

کراتین

کراتین به طور طبیعی در کبد، کلیه و لوزالمعده ترشح می شود. هم چنین در غذاهای نظیر: گوشت قرمز و ماهی نیز به وفور یافت می شود. زمانی که از مکمل کراتین استفاده می شود، میزان اضافه کراتین، در ماهیچه ها ذخیره می شود و افراد تصور می کنند که مصرف آن در هنگام ورزش و تمرین به آن ها نیرو و انرژی بیشتری می بخشد.
انواع و اقسام مختلف کراتین وجود دارد: از قرص و پودر گرفته تا ژل و ... و در این میان نوجوانان یکی از پر مصرف ترین طرفداران آن هستند. آن ها معمولاً برای انرژی و استقامت بیشتر از کراتین استفاده می کنند، اما در هیچ مرکز علمی معتبر، تاثیر آن بر روی کودکان و نوجوانان تست نشده است؛ اما در بررسی های اخیر، ثابت شده که می تواند منجر به گرفتگی و در برخی موارد پارگی بافت ماهیچه ای نیز بشود. تاثیرات جانبی متداول آن عبارتند از: اضافه وزن، اسهال، دردهای شکمی و کم شدن آب بدن. هم چنین گزارش های مبنی بر مصرف کراتین و بروز صرع و ناراحتی های کلیوی نیز گزارش شده است.

چربی سوزها

سوزاننده های چربی (که گاهی با نام ترموژنیک ها نیز شناخته می شوند)، این مکمل سیستم عصبی بدن انسان را تحریک کرده و کاری می کند تا متابولیسم بدن تسریع پیدا کند و سوخت و ساز آن بالا رود. برخی از نوجوانان برای کاهش وزن و یا افزایش انرژی بدن خود از افدرین استفاده می کنند. لازم به ذکر است که مصرف این ماده برای هیچ یک از گروه های سنی تجویز نمی شود. مکمل هایی که دارای افدرا هستند را می توان در شمار خطرناک ترین و مضرترین مکمل ها قرار داد. شواهد گویای این مطلب هستند که این مواد سبب بروز بیماری هایی نظیر: مشکلات قلبی و سکته شده و گهگاه حتی مرگ را نیز با خود به همراه می آورند.

آیا مکمل ها از من ورزشکار بهتری می سازند؟

مکمل های ورزشی تاکنون به طور مصوب بر روی نوجوانان و کودکان تست نشده اند. اما تحقیقاتی که بر روی بزرگسالان انجام شده، حاکی از این مطلب هستند که حتی بهترین انواع آن ها، قادر به برآوردن وعده های داده شده، نمی باشند. اغلب آن ها نمی توانند شما را قدرتمندتر سازند و تقریباً هیچ یک از آن ها نمی توانند سرعت شما را بالا برده و مهارت هایتان را افزایش دهند.
بیشتر فاکتورها، به توانایی فردی ورزشکار بستگی دارد- از قبیل رژیم غذایی، میزان خواب و استراحت، مسائل وراثتی و ژنتیکی و برنامه ورزشی- و حقیقت این جاست که مکمل های ورزشی صرفاً شما را در ریسک بالایی برای ابتلا به بیماری های مختلف قرار می دهند. بنابراین به جای این که برای تقویت بدن و بدست آوردن نیرو و توان خود به مکمل های ورزشی روی بیاورید، بهتر است به دنبال پیروی از یک رژیم غذایی سالم و انجام تمرین های مکرر ایروبیک باشید.

نکاتی برای مقابله با فشار موجود بر روی ورزشکاران در مسابقات

تصاویری که برای تبلیغ مکمل های ورزشی استفاده می شوند، معمولاً شما را به اشتباه می اندازند چرا که همیشه در آگهی ها از مدل های خوش اندام و قوی هیکل استفاده می کنند. باید همواره به خاطر داشته باشید که هدف مبلغین، صرفاً بالا بردن میزان فروش مکمل هاست. به این دلیل که مکمل ها تحت نظر سازمان جهانی مواد غذایی قرار نمی گیرند، فروشنده ها هیچ گونه الزامی مبنی بر هشدار دادن به مردم در مورد تاثیرات جانبی منفی این مواد ندارند. نوجوانان و کودکان علاقه بسیار زیادی به مصرف این مکمل ها از خود نشان می دهند، چرا که بدن آن ها رشد آرامی در پرورش ماهیچه ها دارد و شرکت های تولید کننده مکمل نیز وانمود می کنند یک راه حل آسان و سریع همین محصولات خودشان هستند.
پول خود را بی خودی صرف مکمل های گران قیمت و خطرناک نکنید. در عوض برای این که در مسابقات خوش بدرخشید، موارد زیر را امتحان کنید:

• اولویت استراحت کردن.

در اکثر پژوهش ها اثبات شده که نوجوانان و جوانان در طول شبانه روز باید 8 ساعت استراحت کنند. آیا شما این کار را انجام می دهید؟ هنگامی که خسته و کسل، از تمرین به خانه باز می گردید، نباید تا دیر وقت بر روی تکالیف خود کار کنید. سعی کنید که حجم بیشتری از درس های خود را در روزهای تعطیل و آخر هفته ها انجام دهید تا سایر روزها بتوانید زمان بیشتری را به استراحت کردن اختصاص دهید. اگر پس از مدرسه باید سر یک کار نیمه وقت بروید، حداقل در فصل ورزش این مقدار ساعت ها را به حداقل میزان خود برسانید.

• تمدد اعصاب.

تحصیل، کار و ورزش شما را مجبور می کند که سراسیمه از یک کار به کار دیگر بروید. اما اگر بتوانید چند لحظه را برای بدست آوردن آرامش و تمدد اعصاب صبر کنید، آن وقت از بازده بالاتری برخوردار می شوید. سعی کنید تصویر پیروزی خود را در مسابقات بعدی مجسم کنید. آرام یک جای ساکت بنشینید و روی تنفس خود تمرکز کنید؛ این امر زنگ تفریح کوتاهی به شما داده و سبب می شود که برای انجام فعالیت بعدی آمادگی بیشتری پیدا کنید.

• غذای سالم.

غذاهای سرخ شده، پرچرب و شیرین بر روی عملکرد شما تاثیر زیادی می گذارند. سعی کنید حتی الامکان از غذاهایی نظیر گوشت آب پز، غلات، سبزیجات، میوه های تازه و لبنیات کم چرب استفاده کنید. البته اگر سالی یکبار، پیروزی خود را همراه با دوستانتان در پیتزا فروشی جشن بگیرید، اصلاً جای نگرانی وجود ندارد. اما بهتر است غذاها و میان وعده هایی را انتخاب کنید که وزن بدن شما را ثابت نگه داشته و کارایی بدنتان را نیز افزایش دهد.

• خوردن مکرر.

گاهی اوقات نوجوانان عادت پیدا می کنند که صبحانه میل نکنند، بعد نهار را زودتر از موعد صرف می کنند و انتظار دارند که در بازی که بعدازظهر قرار است در آن شرکت کنند، نتیجه مطلوبی بدست آورند؛ اما معمولاً با این روش به سرعت از پا در می آیند، به این دلیل که انرژی کافی برای ادامه فعالیت های روزانه خود را از دست می دهند. عدم مصرف غذا به اندازه کافی، نوجوانان را در معرض خطر گرفتگی عضلات قرار می دهد. بنابراین باید از خوردن نهار در روزهای مسابقه اطمینان خاطر حاصل کنید. اگر پیش از شروع مسابقه احساس گرسنگی به شما دست داد، بهتر است میان وعده های راحت و کم حجمی را در کیف دستی خود همراه داشته باشید، مثل: میوه، کلوچه و یا پنیر حلقه ای. هم چنین پس از اتمام تمرینات باید غذای خوبی بخورید.

• پرهیز از مواد زیان آور.

نوشیدن مشروبات الکلی، سیگار کشیدن و استفاده از موادمخدر در شمار گزینه های نادرست قرار می گیرند. سیگار کشیدن، ظرفیت هوای ذخیره شده در ریه ها را کاهش داده و موجب می شود که نتوانید به درستی تنفس کنید. الکل، واکنش شما را کند کرده و شما را خسته می کند. مواد مخدر نیز هماهنگی دست و چشم را پایین آورده و هشیاری شان را نیز تا حد بسیار زیادی کاهش می دهد. هم چنین اگر شما در حین استفاده از چنین موادی دستگیر شوید، باید با تیم خود خداحافظی کنید. تعداد قابل توجهی از مدارس، هیچ گونه نرمشی در این مورد از خود نشان نمی دهند.

• آموزش شدیدتر و زیرکانه تر.

اگر احساس می کنید که در حین بازی بسکتبال نفس کم می آورید، باید بر روی سیستم قلبی- عروقی خود بیشتر کار کنید. اگر می خواهید در بازی فوتبال از عضلات پای قویتری برخوردار باشید، باید تحت نظر یک پزشک و مربی با تجربه، تمرین های ثابت نگه داشتن وزن و تقویت ماهیچه ها را به صورت مکرر تکرار کنید. در این جا باید اضافه کرد که پیش از این که هر تغییری در برنامه غذایی و یا تمرین های خود بدهید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. حتماً می دانید که یک شبه نمی توانید تمام رویاهایتان را متحقق سازید. افزایش توانایی و نیرو در طول زمان و با تلاش و کوشش هم روش مطمئن تری است، و هم به نفع بدنتان می باشد.

• مشورت با متخصصین.

اگر نگران وزن خود هستید و احساس می کنید که رژیم غذایی تان می تواند بر روی عملکرد تان تاثیر بسزایی داشته باشد، با پزشک خود مشورت کنید و یا مسئله را با متخصص تغذیه در میان بگذارید تا شما را در مسیر درست هدایت کنند. مربی های ورزش نیز می توانند به شما کمک کنند تا در هنگام تمرین، بیشتر بر روی نقاط ضعف خود تمرین کنید. اگر باز هم راضی نشده اید که: "مکمل های ورزشی به هیچ عنوان نمی توانند به شما کمک کنند" می توانید در این باره با پزشک و یا داروساز صحبت کنید. پزشکان می توانند جایگزین مناسبی با توجه به فیزیک بدن و ورزش هایی که انجام می دهید به جای مکمل ها به شما پیشنهاد دهند.
منبع:www.khanevadeyema.com