خودباوری و مفهوم آن

خودباوری به معنی نادیده گرفتن کمبود‌ها نیست، بلکه به معنی دیدن استعدادها و توانایی خودتان می‌باشد. بخش مهمی از خودباوری حاصل دانستن نقاط ضعف است به طوری که به شما در رسیدن به چیزی که می‌خواهید به آن برسید به شما کمک می‌کند.

شما باید آنچه که اکنون در اختیار دارید را ببنید و با آنچه که اکنون در اختیار دارید، راه حلی برای برطرف نمودن نقاط ضعفتان بیابید و در مسیر رسیدن به خواسته هایتان استفاده کنید.

فردی دارای خودباوری است که از توانمندی‌ها و قابلیت‌هایش استفاده می‌کند اما اگر موفق نشد توانمندی‌هایش را پرورش می‌دهد. چرا که حتما راهی وجود داشته که نتوانسته پیدایش کند. شکست به این معنا نیست که هیچ قابلیت و توانایی ندارید و دیگر در زندگی نمی‌توانید موفق شوید. تنها باید اشتباهاتتان را پیدا کنید و دوباره شروع کنید.1

چرا به خودباوری احتیاج دارید؟

خودباوری برای هر کسی ضروری است. تا حالا چند بار پیش آمده که کاری را که می‌خواستید نکرده‌اید یا چیزی را که دوست داشته‌اید حتی امتحان نکرده‌اید، فقط به این دلیل که به قدر کافی خودتان را باور نداشته‌اید؟

خیلی‌ها نمی‌توانند توانایی‌های خودشان را باور کنند، چون دیگران آنها را باور ندارند. ولی همانطور که الینور روزوِلت، استادانه بیان کرده‌ است:

هیچ کس نمی‌تواند حس حقارت و ناتوانی را به شما القا کند، مگر این که خودتان با او موافق باشید.

با این حال همیشه شک و تردید‌های ناخواسته، راه‌شان را به ذهن شما پیدا می‌کنند. مثل مهمان ناخوانده‌ای که چون یک بار از او پذیرایی کرده‌اید، دیگر دست از سرتان بر نمی‌دارند. تردیدهایی مثل:

-واقعا می‌توانم این کار را بکنم؟

-دیگران از من بهتر و باهوش‌ترند و صلاحیت بیشتری برای انجام این کار دارند.

-اگر من این کار رابکنم یا این حرف را بزنم، دیگران چه فکری می‌کنند؟

-نمی‌توانم خطر شکست را بپذیرم.

-موفقیت برای دیگران است، نه برای امثال من!

اگر بعضی وقت‌ها برای باور کردن توانایی خودتان به مشکل برمی‌خورید، این نکات را بخوانید، به آنها فکر کنید، لذت ببرید و آنها را تمرین کنید!2

تاثیر خودباوری

همه ما در بین اطرافیان یا همکاران کسانی را می شناسیم که به قابلیت های خود یا به عبارتی به خودشان باور و ایمان دارند و روزانه فعالیت های متعددی را به پایان می رسانند. افرادی که خودباوری دارند در جهت تحقق آرزوهایشان و زندگی مطلوب گام برمی‌دارند؛ این اشخاص در برابر موانع و مشکلات زندگی محکم هستند و ایستادگی می‌کنند و در مقابل کسانی که خودباوری ندارند در برابر ناملایمات زندگی به سرعت آسیب‌پذیر و شکننده هستند.

افرادی که خودباوری دارند، عزت نفس دارند؛ فردی که خودباوری دارد فارغ از موفقیت و شکست خودش را انسانی دوست‌داشتنی، لایق و توانمند می‌داند.4

در چه جاهایی خودباوری ندارید؟

فردی را تصور کنید که همیشه راجع به اهداف و آرزوهای بزرگش صحبت می کند و عاشق این است که یک روزی به آنها برسد ولی هیچ وقت در راستای اهداف خود قدم بر نمی دارد و با خودش می گوید که اجازه بده کمی شرایط درست شود بعدا اقدام می کنم. مثلا شخصی که می خواهد روی فن بیان و سخنرانی خود کار کند باید برنامه ای در این مسیر داشته باشد. مثلاً در یک کلاس فن بیان و سخنرانی شرکت کنید.

آیا شما هم جزء این گونه افراد هستید که فقط راجع به اهدافتان صحبت می کنید و هیچ گونه اقدامی در راستای آن انجام نمی دهید؟

دلیل اینکه ما هیچ گونه اقدامی در راستای اهداف خود برنمی داریم این است که در آن حوزه خود باوری پائینی داریم و همیشه منتظر هستیم که شرایط ایده آلی پیش بیاد بعد شروع کنیم که آن شرایط ایده آل هم قبل از اقدام پیش نخواهد آمد.

اگر خودباوری کافی دارید چرا هیچ گونه اقدامی در راستای آن انجام نمی دهید؟ اینجاد دقیقا جایی است که خود باوری شما آسیب دیده است و به ضرر شما عمل می کند! و زمانی که به خودتان می گویید که فکر نکنم از پس این کار برآییم در واقع ترجمه این جمله این است که من به خودم باور ندارم!

اما کسی که به خودش باور دارد،همیشه این طور می گوید که درست است می ترسم ولی اقدام می کنم و هر چیزی را که لازم باشد یاد می گیرم و مهارت آن کار را به دست می آورم!4

راه‌های افزایش خودباوری

خودتان را جدی بگیرید

برای اینکه دیگران شما را جدی بگیرند ابتدا باید خودتان شخصیت وجودی‌تان را جدی بگیرید و خودتان را باور داشته باشید.

برای رسیدن به این هدف از 2 وجه بیرونی و درونی می‌توان این موضوع را تحت بررسی قرارداد که در این مورد وجه درونی آن از اهمیت بیشتری برخوردار است. اگر بخواهیم از بعد درونی به این موضوع نگاه کنیم باید روند افکار و احساساتمان را تغییر دهیم.

فردی موفق است که واقع‌بین باشد و مسئولیت رفتارهای خود را بپذیرد. برای مثال اگر در جایی مرتکب اشتباه شد آن را قبول کند و در جهت اصلاح آن برآید. چنین شخصی خود را باور دارد و این دلیل موفقیت او است.

افکار منفی را دور بریزید

وقتی دچار تردید می‌شوید یک لحظه بایستید و گوش کنید. به آن صدای کوچک منفی در درون‌تان توجه کنید و ببینید این صدا واقعا صدای کیست؟ صدای والدین‌تان؟ صدای بچه‌های زورگوی مدرسه؟ مجموعه‌ای از صداهای متنوع زیاد، مربوط به زمان‌ها و اشخاص مختلف؟

یک چیز مسلم است: این صدای خودانتقادگر درونی در اصل صدای شما نیست. ممکن است خودش را طوری جا زده باشد که فکر کنید هست، ولی این صدا واقعا مربوط به شما نیست.

به خودتان بگویید: این صدای من نیست! بعد آن را به چالش بکشید و به تدریج سعی کنید کاملا آن را نادیده بگیرید.

اشتباهاتت را بپذیر

فردی که توانایی‌های خود را باور نداشته باشد به دستاوردهایی که آرزویش را دارد نمی‌رسد. چنین شخصی واقع‌بین نیست و به همین دلیل مسئولیت خطاهای خود را نمی‌پذیرد چون فکر می‌کند اگر اشتباهات را گردن بگیرد باعث بروز نوعی درد و رنج ذهنی و روانی در خود می‌شود.

به همین دلیل این گروه از افراد ترجیح می‌دهند برای فرار از واقعیت، دیگران و شرایط بیرونی را تنها دلیل اشتباهاتشان معرفی و با این کار خود را از فشار روانی خلاص کنند.

قدرت‌های برتر خود را تقویت کنید

قدرت‌های فراطبیعی قهرمان‌های مشهور را در نظر بگیرید و قبل از این که روزتان را شروع کنید آنها را برای خودتان بنویسید. این قدرت‌ها ممکن است هر چیزی باشند، مثلا سرعت فوق‌العاده، توانایی بالا رفتن از دیوار، پرواز کردن، دیدِ اشعه‌ی ایکسی…یا هر چیزی که به ذهن‌تان رسید. دارید از خودتان می‌پرسید چرا این کار را به شما پیشنهاد می‌کنم؟ دلیلش این است که «مجهز کردن» ذهن‌تان با فکر کردن به این ویژگی‌های مثبت واقعا می‌تواند در رفتارتان مؤثر باشد.

علاوه بر این قدرت‌های فوق‌العاده، همه‌ی ویژگی‌های مثبتی را که به ذهن‌تان می‌رسد بنویسد. نه فقط آنهایی که در خودتان می‌بینید، بلکه هر ویژگی‌ای که به نظرتان مثبت است.

اهداف بلندپروازانه داشته باشید

ممکن است به نظر خیلی کلیشه‌ای برسد اما به دنبال شغلی که همیشه آرزویش را داشته‌اید باشید، مهارت سخت و دشواری را بیاموزید که همیشه به دلیل سخت بودن از یادگیری آن صرف نظر کرده‌اید. حتی اگر در دستیابی به دوردست‌ترین هدف خود ناکام شوید، از این تلاش خود قطعا نتایج مثبت بسیاری خواهید گرفت.

یک تصویر قوی ازخودتان بسازید

صرفِ متقاعد کردنِ خودتان به اینکه می‌توانید کاری را انجام بدهید برای رسیدن به خودباوری کافی نیست. خودباوریِ حقیقی زمانی به دست می‌آید که به تدریج بتوانید به درجه‌ای برسید که خودتان را در حال آرامش اجتماعی ببینید؛ در حالی که کاری را که می‌خواهید شروع کرده‌اید، کتابی که را می‌خواستید نوشته‌اید و یا هر چیز دیگری را که لازم بوده باور داشته باشید انجام داده‌اید و همان آدمی‌ شده‌اید که می‌خواستید.3

پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.chetor.com
3.www.akhbarrasmi.com
4.www.sokhanesabz.com