سردرد گاهی اوقات میتواند خفیف باشد، اما در بسیاری از موارد، آنها میتوانند درد شدید را ایجاد کنند که تمرکز در محل کار و فعالیتهای روزمره دیگر را دشوار میکند. شیوع سردرد در طول عمر در مردان 93% و در زنان تا 99% گزارش شده است.
سردرد مزمن چیست؟
سردرد مزمن روزانه به سردردهای اطلاق میگردد که فرد در بیش از 15 روز ماه دچار سردرد شود. بررسیها نشان دادهاند که سردرد مزمن روزانه در بیش از 4% جمعیت بالغین دیده شده است. شیوع انواع سردرد در جوامع مختلف متفاوت است.سردرد مزمن روزانه شامل انواع مختلفی از انواع سردرد میشود. ماهیت دائمی سردردهای مزمن روزانه باعث میشود تا یافتن علت سردرد مزمن و درمان آن یک ضروریت باشد. درمان ابتدایی تهاجمی و مدیریت مداوم و طولانی مدت ممکن است درد را کاهش داده و منجر به سردرد کمتر شود.
انواع سردرد مزمن
سردرد به دو نوع تقسیم میشود:1- سردردی که علامت بعضی بیماریها است: بسیاری از اختلالات داخل مغز و بیماریهای سیستمیک سردرد ایجاد میکنند. به عنوان مثال سردرد ناشی از خستگی، گرسنگی، ناراحتی عصبی، لخته خون داخل مغز، کاهش اکسیژن رسانی به مغز، سینوزیت، بیماری های گوش و …
2- سردردی که خود یک بیماری است و شامل انواع زیر است؛ که عبارتاند از:
سردرد تنشی یا استرسی
سردرد تنشی شایعترین نوع سردرد است و اغلب در بین افراد اتفاق میافتد. این سردردها اغلب به عنوان احساس تنگی در اطراف سر توصیف میشوند. علت سردرد مزمن از نوع تنشی، سفت شدن ماهیچههای گردن و پوست سر در اثر فشار روحی و روانی است. وضعیت بد و استرس عوامل مؤثر این سردردها هستند.سردرد تنشی معمولاً چندین دقیقه طول میکشد، اما در بعضی موارد ممکن است چند روز طول بکشد. سردرد استرسی یا تنشی ناشی از استرس یا فشار روحی روانی است و کمتر مسائل عروقی در آن تأثیر دارد و سن شروع بیشتر در جوانی است و در خانمها بیشتر است. قسمتهای مختلفی از سر مثل پیشانی و پشت سردرد میگیرد ولی شایعترین محل درد ناحیه پشت سر و گردن و بالای شانههاست.
سردرد میگرنی
در این نوع، قسمتی از سردرد میگیرد و ممکن است به طرف دیگر منتشر شود ولی اکثر مواقع یک طرفه است که بیشتر ناحیه گیجگاهی و پیشانی مبتلا میشوند و حالت ضربان دار دارد. در این حالت بیمار صدای مبهم نبض را میشنود که پر و خالی میشود (خصوصیت مهم میگرن).این سردرد بسیار دردناک است مثل اینکه که چیزی از خارج روی مغز فشار میآورد و غالباً بسیار شدید است و فعالیت فرد مختل میشود و شخص ترس از نور و صدا دارد که باید در یک محیط تاریک و آرام استراحت کند.
سردرد خوشهای
این سردرد بر خلاف میگرن است و دورهای از سردردهای مکرر است. این نوع به صورت گروهی یا چند بار پشت سر هم اتفاق میافتد و یک مدت درد نداریم و دورهی بهبودی است. در این سردرد محل شروع سردرد معمولاً پشت کره چشم است و به همان سمت منتشر میشود. این نوع سردرد غالباً یک طرفه است یک سمت سر و صورت درد میگیرد و چشم پر خون میشود و گرفتگی بینی و احتقان بینی وجود دارد که پر خونی و گرفتگی در همان سمت صورت همراه با سردرد ایجاد میشود.سردرد خوشهای در آقایان بیشتر است و در دورهی جوانی یا بلوغ ایجاد میشود ولی سردرد میگرنی با افزایش سن کم میشود. سردرد خوشهای در طول روز نظم خاصی ندارد و ارتباط با خستگی ندارد و در هر زمانی اتفاق میافتد. شروع درد معمولاً یکباره است و یکباره خاتمه مییابد. شروع و پایان درد سریع است و دفعات آن در طول روز بیشتر است. سردرد شدید است و فرد بیقرار میشود و راه میرود و مینشیند و مضطرب است.
برخلاف میگرن که فرد دوست دارد در یک محیط آرام و تاریک بخوابد. دوره سردرد خوشهای میتواند تا شش هفته باشد. سردرد خوشه ممکن است هر روز یا بیش از یک بار در روز رخ دهد. علت سردرد مزمن خوشهای ناشناخته است با این حال، این نوع سردرد نادر است.
سردردهای خوشه ای چگونه درمان می شوند؟
درمان سردردهای خوشه ای ممکن است بسیار دشوار بوده و با آزمون و خطا همراه باشد تا بهترین درمان اختصاصی برای هر بیمار شناسایی شود. از آنجایی که سردرد هر روز اتفاق می افتد. بنابراین از دو نظر نیازمند درمان است: کنترل درد و پیشگیری از وقوع مجدد سردرد. گزینه های درمانی اولیه این نوع از سردرد عبارتند از:* استنشاق غلظت های بالای اکسیژن
* تزریق داروهای خانواده تریپتان ها نظیر سوماتریپتان، زولمیتریپتان و ریزاتریپتان که از داروهای متداول درمان میگرن هستند.
* استفاده از اسپری یا قطره لیدوکائین در بینی که یک بی حس کننده موضعی است.
* دی هیدرو ارگوتامین که باعث انقباض عروق می شود.
* کافئین
برای پیشگیری از وقوع سردرد بعدی نیز می توان اقدامات زیر را انجام داد:
* استفاده از داروهای بلوک کننده ی کانال کلسیم نظیر وراپامیل و دیلتیازم
* پردنیزون
* لیتیم
* داروهای ضد تشنج شامل والپروئیک اسید، دیوالپروئکس و توپیرامات
علائم و نشانههای سردرد مزمن
علائم و نشانههای سردرد مزمن عبارتاند از:* تهوع، استفراغ یا هر دو
* حساسیت به نور و صدا
* درد ناگهانی
* سوزش یا قرمزی چشم در طرف آسیب دیده
* احتقان بینی یا آبریزش بینی
* پلک زدن یا محدود کردن ذهنی
* احساس بی قرار بودن
چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟
سردرد مزمن در بین مردم شایع است و معمولاً نیازی به مراقبت پزشکی نیست. با این حال، با پزشک خود مشورت کنید اگر شما:* معمولاً یک یا دو بار در هفته سردرد دارید
* اغلب روزها سردرد به سراغ شما میآید
* برای از بین بردن سردرد، به بیش از دوز توصیه شده از داروهای ضد درد نیاز دارید
* الگوی سردرد شما تغییر میکند یا سردرد شما بدتر میشود
* سردرد ناگهان و شدید دارید
* همراه با تب، گردن خفیف، سردرگمی، تشنج، بینایی، ضعف، بی حسی یا مشکل صحبت کردن دارید
* علیرغم درمان با استراحت سردرد، بدتر میشود
علت سردرد مزمن
علل بسیاری از سردردهای مزمن روزانه به خوبی درک نشده است. شرایطی که ممکن است علت سردرد مزمن غیر طبیعی شود عبارتاند از:* التهاب یا سایر مشکلات عروق خونی در داخل و اطراف مغز، از جمله سکته مغزی
* عفونتها، از جمله مننژیت
* فشار داخل جمجمهای که بیش از حد زیاد یا خیلی کم است
* تومور مغزی
* آسیب تروماتیک مغز
* مصرف دارو سردرد بیش از حد
علت سردرد مزمن اولیه میتواند به علت بیماری باشد که علائم مشترکی با هم دارند. این سردردها نتیجه یک فرایند اساسی در مغز است. نمونههایی از علت سردرد مزمن اولیه عبارتاند از داشتن میگرن یا سردرد تنشی. علت سردرد مزمن ثانویه به علت علائم و نشانههای یک بیماری خاص است.
نمونههایی از علت سردرد مزمن ثانویه میتواند ناشی از تومور مغزی یا آنوریسم مغزی باشد وجود یک تومور مغزی یا آنوریسم مغزی (خونریزی مغزی) میتواند علت سردرد مزمن باشد. داشتن تومور مغزی نیز میتواند از علت سردرد مزمن باشد.
سردرد با بسیاری از بیماریها همراه است. در سردرد اولیه منشأ درد در خود سر است. این در حالی است که در سردرد ثانویه، درد ناشی از یک بیماری یا آسیب زمینه ای است که نیازمند تشخیص و درمان می باشد. به عبارت بهتر در این حالت کنترل سردرد مستلزم شناسایی و درمان بیماری زمینه ای است.
تعدادی از علل سردردهای ثانویه بالقوه خطرناک و مرگبار هستند. بنابراین باید هر چه سریعتر شناسایی شوند تا آسیب به حداقل برسد. انجمن بین المللی سردرد، سردردهای ثانویه را به هشت دسته مختلف تقسیم کرده است.
* آسیب سر و گردن
آسیب به سر و گردن ممکن است منجر به خونریزی در فضاهای موجود بین لایه های مختلف پرده ی مننژ یا خود مغز شود.
* ادم یا تورم
که بدون خونریزی بوده و می تواند باعث درد و تغییر در عملکرد ذهنی شود.
* تکان خوردن سر
در این حالت ضربه به سر باعث خونریزی نمی شود. سردرد یکی از نشانه های اصلی سندرم پس از له شدن می باشد.
* ضربه شلاقی و آسیب به گردن نیز باعث سردرد می شود.
* مشکلات عروقی در سر و گردن
* سکته مغزی یا حمله ی ایسکمیک گذرا
* بدشکلی های شریانی-وریدی در هنگام خونریزی
* آنوریسم مغزی و خونریزی در فضای زیر عنکبوتیه
آنوریسم عبارت است از اتساع یک ناحیه ضعیف در دیواره عروق که می تواند دچار خونریزی خفیف شده و نوعی سردرد خاص به نام سردرد محافظ را بوجود بیاورد. دلیل این نامگذاری این است که سردرد محافظ نشان دهنده خونریزی قریب الوقوع در مغز می باشد.
* التهاب شریان کاروتید
* التهاب شریان تمپورال
* مشکلات غیر عروقی مغز
* تومورهای مغز
چه انواع اولیه که از مغز منشا می گیرند و چه انواع ثانویه یا متاستاتیک که از بخش های دیگر به مغز متاستاز می دهند.
*انواع تشنج
* فشار داخل جمجمه ای ایدیوپاتیک
به آن سودوتومور سربری هم می گویند. در این حالت فشار درون کانال نخاعی افزایش پیدا می کند. علت این موضوع مشخص نیست. اگر چه این مشکل می تواند در هر سنی رخ دهد. ولی با این حال اغلب در زنان جوان و چاق دیده می شود. فشار داخل جمجمه ای ایدیوپاتیک در صورت عدم درمان می تواند باعث سردرد شدید و در برخی از موارد موجب نابینایی شود.
* انواع داروها و مواد مخدر و ترک آنها
* قرص های ضد بارداری
داروهای مورد استفاده در درمان اختلال نعوظ، فشار خون و دیگر داروهای قلبی می توانند منجر به سردرد شوند. سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو در اثر مصرف استامینوفن، آسپرین، ایبوبروفن، مسکن های بدون نسخه همراه با کافئین و نیز مسکن های اعتیاد آور و دیگر انواع داروهای ضد درد بوجود می آید.
* عفونت
* مننژیت
* آنسفالیت
* ایدز و HIV
* عفونت های سیستمیک
* تغییر در محیط داخلی بدن
* فشار خون بالا
* از دست دادن آب (دهیدراتاسیون)
* کم کاری تیروئید
* دیالیز
* مشکلات بینی، گلو، گردن، چشم ها، گوش ها، دندان ها و سینوس ها
* عفونت سینوس
* دندان درد
* گلوکوم
* التهاب عنبیه
افراد در خطر ابتلا به سردرد مزمن
عوامل مرتبط با ایجاد سردرد مزمن عبارتاند از:
* جنسیت که بیشتر زنان را درگیر میکند* اضطراب
* افسردگی
* اختلالات خواب
* چاقی
* خرناس
* مصرف بیش از حد کافئین
* مصرف بیش از حد از داروهای سردرد
عوارض جانبی سردرد مزمن
اگر سردرد روزانه دارید، احتمال ابتلا به افسردگی، اضطراب، اختلالات خواب و سایر مشکلات روحی و جسمی نیز در شما بیشتر است.جلوگیری از سردرد مزمن
* مراقبت از خود ممکن است به کاهش سردرد مزمن کمک کند. اجتناب از عوامل ایجاد سردرد و نگه داشتن خاطره سردرد میتواند به شما کمک کند تا علت سردرد مزمن را مشخص کنید تا بتوانید مانع از بروز آن شوید. جزئیات مربوط به هر گونه سردرد را یادداشت کنید، از جمله زمانی که شروع شد، آنچه شما در آن زمان انجام دادید و چه مدت طول سردرد شما طول کشید.* اجتناب از مصرف بیش از حد دارو. مصرف داروهای سردرد، از جمله داروهای بدون نسخه، بیش از دو بار در هفته میتواند شدت و فرکانس سردرد شما را افزایش دهد. در مورد چگونگی مصرف و اجتناب از این داروها با دکتر خود مشورت کنید زیرا ممکن است عوارض جانبی جدی وجود داشته باشد.
* به اندازه کافی خوابیدن.
* تغذیه کافی و استفاده از رژیم غذایی سالم.
* به طور منظم ورزش کردن. فعالیت بدنی منظم ایروبیک میتواند سلامت جسمی و روانی شما را بهبود بخشیده و استرس را کاهش دهد.
* کاهش استرس. استرس یکی از عامل و علت سردرد مزمن است. سعی کنید خود را از شرایط استرسزا دور کنید.
* کاهش مصرف کافئین. در حالی که برخی داروهای سردرد شامل کافئین میشوند، کافئین میتواند باعث سردرد شود. اگر مصرف کافئین زیادی دارید و دچار سردرد مزمن هستید، سعی کنید کافئین را از رژیم غذایی خود کاهش دهید یا حذف کنید.
مهمترین علل سردردهای مزمن
سردرد و میگرن یکی از عارضههای شایع و عذاب آور به حساب میآیند که با برخی راهکارها میتوان به درمان فوری این بیماری کمک کرد.سردرد و میگرن یکی از شایعترین عارضهها محسوب میشوند و بر اساس آمار ۲۴ درصد جامعه از سردرد مزمن میگرن رنج میبرند ، دراین گزارش به مهمترین علت بروز، نحوه پیشگیری و درمان سردرد و میگرن اشاره شده است.
کم آبی؛ عامل مهم سردرد
نوشیدن آب منجر به بهبود سردرد میشود و مطالعات نشان دادهاند که یکی از علل سردرد مزمن و میگرن کم آبی بدن است، خوشبختانه، آب آشامیدنی یکی از راهکارهای از بین بردن سردرد محسوب میشود.با این ماده معدنی سردرد را فراری دهید
منیزیم یکی از مواد معدنی ضروری برای تنظیم اعمال بدن از جمله کنترل قند خون و بهبود عملکرد اعصاب است، در تحقیقات نشان داده شده است که منیزیم در کاهش میگرن و سردرد تاثیر بسیاری دارد و مصرف روزانه ۶۰۰ میلی گرم منیزیم سیترات به تسکین سردرد و میگرن کمک میکند و البته باید توجه داشت که مصرف مکمل منیزیم میتواند باعث بروز عوارض گوارشی مانند اسهال در برخی از افراد شود و بنابراین بهتر است با دوز کمتر دوز شروع کنید.مصرف الکل ممنوع
مطالعات نشان داده اند که الکل می تواند عامل میگرن در یک سوم از کسانی که تجربه سردرد دارند، باشد.از طرفی الکل به عنوان یک ماده مخدر، باعث از دست دادن مایع و الکترولیت ها از طریق ادرار میشود و این از دست دادن آب می تواند باعث بدتر شدن سردرد شود.
خواب کافی داشته باشید تا گرفتار سردرد نشوید
خواب کم می تواند برای سلامت افراد مضراتی به دنبال داشته باشد و در این میان کسانی که به دلیل مطالعه در شب خواب کمی دارند سردرد در روز بروز میکند، همچنین خواب بیش از اندازه نیز میتواند منجر به بروز سردرد شود.دور این غذاها را خط بکشید
مصرف غذاهای حاوی هیستامین شیمیایی میتواند در کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن، گوارشی و عصبی سیستم بدن موثر باشد، به همین دلیل از مصرف پنیر، ماهی دودی و غذاهای تخمیر شده باید پرهیز کرد، چرا که مصرف غذاهای حاوی هیستامین میتواند در بروز میگرن موثر باشد.این اسانسها درمان سردرد هستند
استفاده از برخی اسانس های گیاهی مانند نعناع و اسطوخودوس به تسکین سردرد و علائم میگرن کمک میکند.ویتامینهایی که مسکن طبیعی سردرد محسوب میشوند
مصرف ویتامین B کمپلکس در عملکرد انتقال دهندههای عصبی که از بروز سردرد جلوگیری میکنند موثری است؛ همچنین مطالعات نشان داده است که مکمل ریبوفلاوین (b۲)، فولات، b۱۲ و پیریدوکسین (b۶) میتوانند به کاهش علائم سردرد کمک کنم و یک راه مقرون به صرفه در درمان و پیشگیری از سردرد به حساب میآید.منبع: سایت دکتردکتر
سایت خبر آنلاین
سایت درمانکده