تلفن هراسی یا فوبیای تلفن چیست؟

ممکن است بسیاری از افراد از صحبت کردن با تلفن خوششان نیاید، یا حتی ممکن است ترس از تلفن داشته باشند. اما این ترس از صحبت کردن با تلفن زمانی واقعا یک هراس یا فوبیا به حساب می‌آید که شما هنگام برقراری یا دریافت تماس تلفنی علائم اضطراب شدید مانند تنگی نفس یا بالا رفتن ضربان قلب را تجربه کنید.

همان‌طور که اشاره شد ترس از تلفن می‌تواند یکی از زیرمجموعه‌های اضطراب اجتماعی باشد، اما کسانی که اختلال اضطراب اجتماعی ندارند نیز ممکن است ترس از استفاده از تلفن داشته باشند؛ چنین فردی احتمالا در تعاملات مستقیم اجتماعی خیلی راحت‌تر است تا هنگام صحبت کردن با تلفن، شاید به این دلیل که در موقعیت‌های چهره به چهره قادر خواهد بود نشانه‌های غیر کلامی مانند زبان بدن طرف مقابل را خوانده و ارتباط خود را بر مبنای آن‌ها پیش ببرد. با این حال چنین مشکلی معمولا انعکاسی از مسائل پنهان در برقراری ارتباط و تعامل با دیگران است.1

علائم تلفن هراسی

اگر پاسختان به هر یک از موارد زیر بله است، ممکن است ترس از تلفن در شما یک فوبیا باشد.

قبل و بعد از تماس با شما

احساس اضطراب شدید می‌کنید؟

برقراری تماس تلفنی را به دلیل اضطراب به تاخیر می‌اندازید؟

نگران هستید با تماس تلفنی مزاحم طرف مقابل بشوید؟

در مورد آنچه خواهید گفت نگران هستید؟

نگران هستید که خجالت زده و شرمنده شوید؟

از برقراری تماس یا دریافت تماس دیگران اجتناب می‌کنید؟

در مورد آنچه پس از تماس با شما، گفته خواهد شد وسواس فکری دارید؟

در حین صحبت با تلفن

لرزش دارید؟

مشکل تمرکز دارید؟

حالت تهوع دارید؟

ضربان قلب خود را احساس می‌کنید؟2

روش های درمان تلفن هراسی

روش اساسی غلبه کردن بر تلفن هراسی بسیار با روش های درمانی برای دیگر انواع هراس های اجتماعی شبیه می باشد. این روش ها عبارتند از «مواجهه تدریجی» (gradual exposure)، «درمان شناختی» (Cognitive Therapy) و «تکنیک های آرام سازی» (Relaxation Technique).

مواجهه تدریجی

به هر اندازه که فرد خود را بیش تر در موقعیتی که از آن ترس دارد قرار می دهد و فعالیتی که از آن هراس دارد را انجام می دهد، در مقابل واکنش ها و جریاناتی که برای وی هراس آور می باشد، آماده تر خواهد بود. چنانچه حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند: «إِذَا هِبْتَ أَمْراً فَقَعْ فِیهِ، فَإِنَّ شِدَّهَ تَوَقِّیهِ أَعْظَمُ مِمَّا تَخَافُ مِنْهُ» «نگامی که از چیزی (زیاد) می ترسی خود را در آن بیفکن، چرا که سختی پرهیز از آن از آنچه می ترسی بیشتر است».

با انجام تکنیک مواجهه تدریجی فرد متوجه می شود که قادر است این شرایط را پشت سر بگذارد آن هم بی آنکه با بدترین نتیجه ای که انتظار آن را دارد، روبرو گردد. انجام مداوم این تمرین موجب می گردد که فرد اندک اندک بتواند با اضطراب تلفن هراسی مقابله کند و اعتماد به نفس خود را به دست آورد.

درمان شناختی

تمرکز مجدد برروی فکرهای منفی خودکار که متاثر از تلفن هراسی می باشند دارای اهمیت است. تکنیک درمان شناختی قادر است به فرد کمک کند تا وی برروی واقعیات و شواهد ترسی که در موقعیت های ویژه به وجود می آید تمرکز کند، آن ها تعدیل نماید و احساس کند که آن ها را تحت کنترل دارد.

این تکنیک ها قادر هستند کمک نمایند فرد توقع بیجا از خود برای کامل و بی نقص بودن را کاهش دهد و از فشار متاثر از عملکرد فوری که یکی از خصوصیات گفت و گوهای تلفنی می باشد، کم نماید، هراس از ایجاد مزاحمت برای دیگران را تعدیل نماید، و یا صدای مخاطب را تصویری واقعی و بدون تهدید از وی مرتبط نماید و آن را تجسم کند.

تکنیک های آرام سازی

تکنیک های آرام سازی همانند «تنفس عمیق» (Deep breathing) و «بیوفیدبک» (Biofeedback)، و در موارد شدید قادر است در زمینه بهبودی بخشیدن به اضطراب ناشی از تلفن هراسی کمک کند.

اشخاصی که مبتلا به تلفن هراسی هستند قادر می شوند فرا بگیرند که مدارا نمایند و خود را ببخشند حتی اگر گفت و گوها به صورت کلی بدون مشکل ادامه نیابند و یا سوء تفاهم های ناخواسته ای نیز روی دهد.

در رابطه با تلفن هراسی و همچنین دیگر انواع اختلال اضطراب اجتماعی می بایست گفت که به طور کلی کلید اصلی درمان در این است که فرد خود را در تجربه چنین اضطرابی تنها و درمانده احساس نکند و اطمینان داشته باشد که روش ها و درمان هایی وجود دارند که به درمان وی کمک می نمایند.

همه ما می دانیم که پیشرفت های علمی و ورود تکنولوژی به زندگی انسان ها موجب رفاه می شود اما باید این را هم بدانیم که همراه با آن ها اضطراب های جدیدی نیز وارد زندگی می شود. نکته اساسی این است که برای تمامی این اضطراب ها درمان هایی نیز وجود دارد.3

روش‌های خودیاری برای غلبه بر ترس از تلفن

در حالت ایده‌آل، شما باید تحت نظارت یک درمانگر آموزش‌دیده، تکنیک‌های شناختی-رفتاری را تمرین کنید. اگر ملاقات با مشاور برایتان امکان پذیر نیست، یا اگر قبلاً در جلسات شناخت درمانی شرکت کرده‌اید و اکنون به دنبال راه‌های کمکی بیشتر هستید یا اگر فکر می‌کنید ترس از تلفن در شما چندان شدید نیست، استراتژی‌های زیر ممکن است برایتان مفید باشد.

قبل از برقراری تماس یا دریافت تماس، لبخند بزنید. شاید احمقانه به نظر برسد، اما لبخند زدن به شما کمک می‌کند تا آرامش خود را حفظ کرده و به شخصی که با او صحبت می‌کنید نیز حس خوشایندی منتقل می‌کند.

به خود پاداش دهید. پس از اینکه با موفقیت یک تماس از نظر خودتان دشوار را برقرار کردید، مدتی از وقت خود را به کاری اختصاص دهید که از انجام آن لذت می‌برید و به این ترتیب به خود پاداش دهید.

تلفن زدن یا پاسخ دادن به تلفن همراه با یک گفتگوی مثبت و احساس خوب بعد از آن را تجسم کنید.

اگر نگران هستید کسی تلفن را به رویتان قطع کند، هنگام تماس از او بپرسید که آیا در زمان مناسبی با او تماس گرفته‌اید یا نه؟ اگر آن شخص در موقعیت مناسبی برای پاسخگویی نباشد، از سوال شما خوشحال شده و پیشنهاد می‌کند که در وقت دیگری با شما تماس بگیرد.

اگر کسی به شما "نه" گفت یا درخواست شما را رد کرد، متوجه باشید که این امر می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد که هیچ کدام ارتباطی به شما ندارد. سعی کنید زیاد در مورد رفتار‌های دیگران فکر نکنید.

قبل از برقراری تماس مقدمه چینی کنید، اما زیاده روی نکنید. به طور کلی خوب است بدانید چه می‌خواهید بگویید، اما این را در نظر داشته باشید که ممکن است گفتگو مطابق پیش‌بینی و برنامه‌ریزی شما پیش نرود. اگر نکات مهمی وجود دارد که باید مطرح کنید، حتماً آن‌ها را نوشته و در دسترس‌تان بگذارید.

همیشه نیازی نیست به همه تماس‌ها پاسخ دهید. اگر شخصی در وقت بدی با شما تماس می‌گیرد، یا اگر خیلی مایل به صحبت کردن نیستید، اشکالی ندارد هر از گاهی به تماس تلفنی پاسخ نداده و اجازه دهید برایتان پیام بگذارند.

تلفن همیشه بهترین روش ارتباطی نیست. اگر می‌خواهید صحبت‌های خود را ثبت کرده یا می‌خواهید قبل از پاسخ دادن به شخص، زمانی برای فکر کردن داشته باشید، شاید ایمیل یا پیام انتخاب بهتری باشد. با این حال، اگر موضوعی که باید در مورد آن بحث کنید پیچیده یا عاطفی است و نیاز به گفتگو و بحث دو طرفه دارد، قطعا ارتباط تلفنی یا ملاقات حضوری گزینه‌های بهتری هستند.

شاید در ظاهر پاسخ دادن به تلفن و برقراری تماس کار ساده‌ای به نظر برسد که هر کسی می‌تواند آن را انجام دهد، اما کسی که از فوبیای تلفن رنج می‌برد، در این مواقع اضطراب شدیدی را تجربه می‌کند. در واقع تلفن هراسی می‌تواند در زندگی شخصی و حرفه‌ای شما اختلال ایجاد کند؛ بنابراین مهم است که آن را جدی بگیرید. اگر ترس شما از برقراری تماس و دریافت تماس تلفنی به سایر جنبه‌های زندگی شما گسترش یافته و به طور کلی احساس می‌کنید که از تعاملات اجتماعی هراس دارید بهتر است به یک روانشناس مراجعه کنید.1

پینوشتها
1.www.setare.com
2.www.ghatreh.com
3.www.atlaspress.af