علل تونسیلیت
از آنجا که لوزه ها خط مقدم دفاع در برابر مهاجمان شکل گرفته در دنیای بیرون از بدن هستند، خود آنها در معرض ابتلا به عفونت قرار دارند.تونسیلیت به طور معمول ویروسی است اما گاهی از اوقات ممکن است باکتریایی باشد.
اگر عفونت ایجاد شده بر اثر گروه استرپتوکوکوس A باشد، به این اختلال زیر عنوان گلودرد استرپتوکوکی اشاره میشود.
چه ویروسی چه باکتریایی، تونسیلیتها میتوانند مسری باشند و از فردی به فرد دیگر منتقل شوند.
به هر جهت اگر این وضعیت بر اثر یک ناخوشی ثانوی مثل سینوزیت یا تب یونجه ایجاد شده باشد واگیر بودن آن نامحتمل است.
علل ویروسی
تونسیلیت اغلب مواقع توسط یک عفونت ویروسی ایجاد میشود.شایعترین انواع ویروس موجب عفونی شدن لوزهها شامل موارد زیر است:
• ادنوویروس که با سرماخوردگی و گلودرد مرتبط است.
• راینوویروس که شایعترین علت بروز سرماخوردگی محسوب میشود.
• آنفولانزا
• ویروس سینکیتیال سیستم تنفسی که اغلب سبب بروز عفونتهای حاد در سیستم تنفسی میشود.
• کوروناویروس که دو زیرگونه دارد که انسانها را مبتلا میکنند و یکی از آنها سبب SARS میشود.
به شکل کمتر شایع تونسیلیت ویروسی ممکن است بر اثر موارد زیر ایجاد شود:
• ویروس اپشتین - بار
• ویروس هرپس سیمپلکس
• سیتومگالوویروس
علل باکتریایی
شایعترین نوع باکتریی موجب بروز عفونت در لوزهها استرپتوکوکوس پیوژنز است، اما با شیوع کمتر عفونت لوزه ممکن است بر اثر وجود انواع دیگر باکتری شامل موارد زیر ایجاد شود:• استافیلوکوکوس آرئوس
• میکوپلاسما پنومونیا
• کلامیدیا پنومونیا
• بوردتلا پرتوسیس
• فیوزوباکتریوم اسپی.
• نیسیریا گونوروآ
علایم تونسیلیت
شایعترین علایم تونسیلیت عبارتند از:• گلودرد و درد در هنگام ایجاد ورم
• لوزههای قرمز رنگ و متورم با نقطههای چرکین
• بالا رفتن دمای بدن
• سردرد
• دشواری بلع
• درد در ناحیۀ گوش و یا گردن
• خستگی
• دشواری خواب
• سرفه
• لرز
• تورم غدههای لنفی
علایم کمتر شایع در این مورد عبارتند از:
• خستگی مفرط
• درد شکم و استفراغ
• تهوع
• خز مانند شدن زبان
• ایجاد تغییراتی در صدا
• تنفس بدبو
• دشواری در باز کردن دهان
در برخی مواقع تونسیلولیت که به نام سنگ لوزه یا کالکولی لوزهای نیز شناخته میشود ممکن است مطرح باشد. تونسیلولیت یک تجمع استخوانی شدۀ مواد در شکاف موجود در لوزهها است.
این سنگها عموماً کوچکند اما در موارد نادر تونسیلولیتها میتوانند تا 30 سانتیمتر و بیشتر نیز رشد کنند.
تونسیلولیتها میتوانند آزار دهنده بوده و در برخی از مواقع برداشتن آنها مشکل باشد اما آنها به طور معمول خطرناک نیستند. 1
تشخیص عفونت لوزه
برای تشخیص تونسیلیت، پزشک معاینه عمومی انجام می دهد و تورم اطراف لوزه ها را که اغلب با نقاط سفید همراه است بررسی می کند.پزشکان ممکن است ناحیه خارجی گلو را نیز برای دیدن علائم غدد لنفی متورم و راش هایی که گاهی به وجود می آیند، بررسی کنند.
پزشک ممکن است با سواب نمونه ای از محل عفونت بردارد تا از نزدیک بتواند نگاه کند.
با استفاده از این تکنیک می توان مشخص کرد که علت عفونت، ویروسی است یا باکتریایی.
ممکن است آزمایش شمارش سلول های خونی (CBC) نیز انجام گیرد. در این آزمایش مقداری خون از فرد گرفته می شود تا میزان انواع سلول های خونی بررسی شود. این آزمایش خونی می تواند به پزشک در تکمیل اطلاعات به دست آمده از سواب کمک کند.
در بعضی موارد، اگر سواب نتواند چیزی را اثبات کند، آزمایش CBC می تواند به پزشک کمک کند تا بهترین درمان را انتخاب کند.
عوارض ناشی از تونسیلیت چیست؟
تونسیلیت های باکتریایی می توانند باعث ایجاد عوارض و مشکلاتی شوند.با وجود این، این مشکلات نادر هستند و معمولا در کودکان به وقوع می پیوندند. تونسیلیت های ویروسی معمولا عوارضی ایجاد نمی کنند.
عفونت ممکن است به سایر بخش های بدن منتشر شود و باعث ایجاد مشکلاتی شود.
شامل :
آبسه دور لوزه ها
آبسه ای است که از چرک پر شده و بین لوزه و دیواره گلو قرار دارد.آپنه خواب انسدادی
هنگامی که فرد خوابیده باشد، دیواره گلو شل می شود و بر تنفس و چرخه خواب بیمار تاثیر می گذارد.
تب روماتیسمی
باعث ایجاد التهاب در سراسر بدن، حرکات غیرارادی و درد مفاصل می شود.گلومرونفریت
فیلتر های کلیوی ملتهب و متورم شده و باعث تحریک استفراغ می شود.عوارض جانبی نادر هستند. تونسیلیت ها در بسیاری از افراد بدون ایجاد مشکل، برطرف می شوند. 2
درمان تونسیلیت
درمان تونسیلیت به علت آن بستگی دارد. برای تعیین علت، متخصص گوش، حلق و بینی ممکن است با وسیله ای به نام سواب از لوزه نمونه ای تهیه کند.با انجام این آزمایش می توان عفونت باکتریایی را تشخیص داد. عفونت ویروسی با آزمایش نشان داده نمی شود اما اگر آزمایش برای باکتری منفی باشد، فرض می شود که عفونت ویروسی است.
در برخی موارد، یافته های فیزیکی به اندازه کافی برای تشخیص عفونت احتمالا باکتریایی متقاعد کننده هستند.
در این موارد، آنتی بیوتیک ها ممکن است بدون انجام آزمایش سریعا تجویز شوند. اگر آزمایش ها وجود باکتری ها را نشان دهند، درمان شامل آنتی بیوتیک برای درمان عفونت خواهد بود. آنتی بیوتیک ها ممکن است به صورت تزریقی یا به مدت 10 روز به صورت خوراکی مصرف شوند.
اگر چه علائم احتمالا در عرض دو یا سه روز پس از شروع آنتی بیوتیک بهبود می یابند، مهم است که تمام داروهایی را که پزشک شما تجویز می کند را به صورت کامل مصرف کنید تا مطمئن شوید که باکتری ها از بین رفته اند. بعضی از افراد باید دوره دوم آنتی بیوتیک را برای درمان عفونت مصرف کنند.
اگر تونسیلیت توسط یک ویروس ایجاد شود، آنتی بیوتیک موثر نخواهد بود و بدن فرد به تنهایی با عفونت مبارزه می کند.
در عین حال، بدون توجه به علت، فرد می تواند یک سری از اقدامات را انجام دهد تا به بهبود خود کمک کند.
این اقدامات عبارتند از:
داشتن استراحت کافی
نوشیدن مایعات گرم یا خیلی سرد برای کاهش درد گلو
خوردن غذاهای نرم مانند ژلاتین های طعم دار، بستنی یا سیب زمینی
از بخور سرد یا مرطوب کننده در اتاق خود استفاده کنید
آب نمک گرم با آب گرم
مصرف داروی حاوی بنزوکائین یا سایر داروهای بی حس کننده
استفاده از داروهای ضد درد مانند استامینوفن یا ایبوپروفن
چه زمانی لوزه برداری نیاز است
لوزه بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن در طول زندگی است، بنابراین بهتر است از برداشتن آن جلوگیری شود.با این حال، اگر تونسیلیت مجددا رخ دهد یا پایدار باشد، یا اگر بزرگ شدن لوزه ها باعث انسداد مجاری هوایی و یا مشکل خوردن غذا شود، لوزه برداری با جراحی ممکن است ضروری باشد.
پزشکان برای برداشتن لوزه از تکنیک هایی مانند لیزر ، امواج رادیویی، انرژی اولتراسونیک یا الکتروکوتر استفاده می کنند تا براحتی لوزه های بزرگ را از بین ببرند.
پس از جراحی چه انتظاری باید داشت؟
تونسیلکتومی یک روش سرپایی است که تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و معمولا 30 تا 45 دقیقه طول می کشد.این جراحی بیشتر در کودکان انجام می شود. اکثر کودکان به مدت چهار ساعت پس از عمل به خانه میروند و بعد از یک هفته تا 10 روز بهبود می یابند.
تقریبا تمام کودکان دچار درد گلو، به صورت خفیف تا شدید، پس از جراحی هستند. برخی ممکن است درد در گوش ، فک و گردن داشته باشند.
دکتر برای فرزند شما دارو برای تسکین درد تجویز یا توصیه خواهد کرد. در طول دوره بهبود، برای فرزندتان به اندازه کافی استراحت مهم است.
مهم است که حتما فرزند شما مقدار زیادی مایعات را دریافت می کند؛ با این حال، شما باید از دادن محصولات لبنی به کودک خود برای 24 ساعت اول پس از جراحی اجتناب کنید. گرچه درد گلو ممکن است باعث شود کودک شما تمایلی به غذا خوردن نداشته باشد، هرچه کودک شما بیشتر بخورد، زودتر هم بهبود می یابد.
چند روز پس از عمل جراحی، ممکن است کودک شما یک تب پایین و مقدار کمی خونریزی از بینی یا در بزاق داشته باشد.
اگر تب بیش از 102 درجه فارنهایت باشد یا اگر خون قرمز روشن باشد، به پزشک فرزند خود در این مورد اطلاع دهید.
مراقبت های ویژه پزشکی ممکن است ضروری باشد. 3
پی نوشت:
1.www.mehrinmednews.com
2.www.virtualdr.ir
3.www.khanepezeshkan.com