علائم حمله ایسکمی گذرا یا TIA
تشخیص TIA سخت است اما وجود چند علامت بروز آن را نشان می دهد. علائم این وضعیت می تواند متغیر باشد.از جمله شایع ترین علائم TIA میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
دشگویی (دیسفازی، نوعی اختلال زبانی)
دیس آرتری یا اختلال تکلم حرکتی
تغییر بینایی
گیجی
عدم تعادل
مورمور شدن
تغییر سطح هوشیاری
سرگیجه
از کوره در رفتن
سردرد شدید
حس چشایی غیرعادی
حس بویایی غیرعادی
ضعف یا بی حس شدن یک سمت صورت یا بدن که به موقعیت لخته خون در مغز بستگی دارد.
درصورت مشاهده هر یک از این علائم، با اورژانس تماس بگیرید یا به بخش مراقبت های ویژه مراجعه کنید.
دیسفازی چیست؟
افراد بعد از TIA به صورت موقت قدرت تکلم خود را از دست می دهند. ممکن است افراد بعد از تجربه این وضعیت به پزشک بگویند به سختی می توانند کلمات لحظه بروز TIA را به خاطر آورند. اختلال در ادای کلمه یا درک کلمات از دیگر اختلالات گفتاری مربوط به TIA است. به این وضعیت دیسفازی میگویند. درواقع، گاهی دیسفازی تنها علامت TIA است.از دست دادن بینایی یک چشم به طور موقت به چه دلیل است؟
گاهی TIA به صورت نوعی اختلال بینایی خاص به نام پی کوری گذرا ظاهر می شود. به پی کوری گذرا کوری موقت یک چشم (TMB) نیز می گویند.در این وضعیت، ناگهان بینایی یک چشم کم سو می شود یا از بین می رود. دنیا پیش چشم فرد تیره و خاکستری یا اشیاء تار می شوند.
ممکن است این وضعیت چند ثانیه یا چند دقیقه طول بکشد. قرار گرفتن در معرض نور روشن پی کوری گذرا را تشدید می کند.
در این حالت نمی توانید کلمات را از روی صفحه سفید بخوانید.
علت بروز TIA چیست؟
اصلی ترین علت بروز TIA تشکیل لخته خون است. از جمله دیگر دلایل شایع در بروز این وضعیت می توان به موارد زیر اشاره کرد:فشار خون بالا
آترواسکلروز یا باریک شدن عروق در اثر تشکیل پلاک در مغز یا دور مغز
بیماری شریان کاروتید که درصورت مسدود شدن شریان کاروتید داخلی یا خارجی مغز رخ می دهد.
دیابت
کلسترول بالا
حمله ایسکمی گذرا چه مدتی طول میکشد؟
ممکن است علائم TIA کمتر از یک دقیقه طول بکشد. این وضعیت در کمتر از 24 ساعت برطرف خواهد شد. در اغلب موارد، زمانی که به پزشک مراجعه می کنید، علائم برطرف شده است.ممکن است زمانی که پزشک شما را معاینه می کند، علامتی در شما وجود نداشته باشد. بنابراین لازم است بعد از از بین رفتن علائم شرایط را توضیح دهید.
علائم TIA، صرف نظر از مدت زمان ظهور، درست مانند علائم سکته ایسکمی است. سکته ایسکمی شایع ترین نوع سکته است. 1
خطراتی که قابل کنترل نیستند
• سن
عوامل موثر در ایجاد حملات ایسکمیک یا سکته مغزی، پس از 55 سالگی بیشتر خواهند شد.• سابقه خانوادگی
یکی از دلایل موثر در ایجاد حملات ایسکمیک میباشد.
• سابقه قبلی
سابقه قبلی ابتلا به حملات ایسکمیک گذرا• نژاد
افرادی با نژاد آفریقایی- آمریکایی و مردمی با ریشه نژادی آسیای جنوبی و بومیان کارائیب، شانس بیشتری برای ابتلا به حملات ایسکمیک دارند.• جنسیت
احتمال ابتلا به سکته و حملات ایسکمیک در زنان بیشتر از مردان است.بیماری ها
ابتلا به سایر بیماریها میتواند احتمال ابتلا به حملات ایسکمیک را افزایش دهد. بیماریهایی مانند:• اضافه وزن
داشتن وزن بالا میتواند منجر به حملات ایسکمیک شود.• بیماریهای مرتبط با سرخرگ کاروتید
سرخرگهای اصلی از قلب به مغز، باریک یا مسدود شده باشند.• دیابت
یکی دیگر از عوامل موثر دیابت یباشد.• بیماریهای قلبی
مانند نارساییهای قلبی و مشکلات ضربان قلب مانند فیبریلاسیون دهلیزی و آریتمی• فشار خون بالا
ابتلا به فشارخون بالا میتواند منجر به حملات ایسکمیک شود.• بیماریهای مربوط به رگهای محیطی
به این ترتیب که رگهای دست یا پاها مسدود شده باشند.• سبک زندگی
برخی از انتخابهای هر روزه زندگی شما، احتمال ابتلا به حملات ایسکمیک را افزایش میدهد و به این ترتیب خطر ابتلا به حملات ایسکمیک افزایش پیدا میکند:• فقدان فعالیتهای ورزشی کافی
• مصرف غذاهای پرچرب، چربی های اشباع و ترانس و عدم مصرف میوه، سبزیجات و فیبرکافی
• سیگار کشیدن
• مصرف داروهایی مانند آمفتامین، کوکائین و هروئین
خطرات برای خانمها
عواملی که در خانمها باعث افزایش حملات ایسکمیک میشود عبارتند از:• بارداری
• ابتلا به میگرن
• استفاده از قرصهای ضدبارداری بخصوص در افراد سیگاری یا مبتلا به فشار خون بالا
• افرادی که برای درمان علایم یائسگی، هورمون درمانی انجام میدهند. 2
آزمایش و تشخیص حمله ایسکمی گذرا
از آنجا که یک حمله ایسکمی گذرا کوتاه مدت است، پزشک شما ممکن است فقط براساس سابقه پزشکی این رویداد نسبت به هر یافته ای که در طی یک معاینه فیزیکی و عصبی معمول بدست آمده، تشخیص دهد.– آزمایش ها و معاینه فیزیکی
پزشکتان ممکن است عوامل خطرساز سکته مغزی ارزیابی کند، از جمله فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و بالا بودن سطح اسید آمینه هموسیستئین.پزشکتان همچنین ممکن است از یک گوشی پزشکی برای گوش دادن به صدای آشفته بیشتر شریان ها که ممکن است نشان دهنده آترواسکلروز باشد استفاده نماید. و یا پزشکتان ممکن است قطعات کلسترول و یا تکه های پلاکت (آمبولی) در عروق خونی کوچک شبکیه چشم شما در پشت چشم تان در طول معاینه چشم با استفاده از افتالموسکوپ مشاهده کند.
– سونوگرافی شریان کاروتید
یک دستگاه مبدل امواج صوتی با فرکانس بالا را به گردن شما می فرستد. سپس امواج صوتی از طریق بافت و پشت گردن شما منتقل گردیده، و پزشک شما می تواند تصاویر را بر روی یک صفحه نمایش برای بررسی میزان تنگی یا لخته شدن در شریان های کاروتید تجزیه و تحلیل کند.– سی تی اسکن (CT)
اسکن سر نیز ممکن است به صورت یک ارزیابی غیرتهاجمی سرخرگ گردن و مغز شما مورد استفاده قرار گیرد.سی تی آنژیوگرافی از اشعه X شبیه به یک سی تی اسکن استاندارد سر استفاده می کند اما همچنین ممکن است شامل تزریق یک ماده حاجب به یک رگ خونی باشد.
– تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
این روش، با استفاده از یک میدان مغناطیسی قوی، می تواند یک نمای سه بعدی مرکب از مغز شما تولید کند.– آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRA)
این یک روش ارزیابی شریان گردن و مغز شما است. آن از یک میدان مغناطیسی قوی مشابه با MRI استفاده می کند.– اکوکاردیوگرافی
پزشکتان ممکن است یک اکوکاردیوگرافی از طریق مری برای بررسی دقیق تر شما انتخاب کند چون لوله از پشت قلب شما عبور می کند می تواند تصاویر واضحتر از لخته های خونی بدهد که به روش سنتی اکوکاردیوگرافی قابل مشاهده نیستند.– آرتریوگرافی
این روش تصاویری از شریان ها در مغز شما می دهد که به طور معمول در تصویربرداری اشعه ایکس دیده نمی شود. رادیولوژیست یک لوله باریک انعطاف پذیر (کاتتر) از طریق یک برش کوچک، معمولا از کشاله ران شما وارد می کند.کاتتر از طریق شریان های اصلی شما و کاروتید یا شریان ورتبرال دستکاری شده. سپس رادیولوژیست یک رنگ از طریق کاتتر تزریق می کند تا تصاویر اشعه ایکسی از عروق در مغز شما ایجاد گردد. این روش ممکن است در برخی موارد استفاده شود.
درمان و داروها
هنگامی که پزشکتان علت حمله ایسکمی گذرا شما را تعیین کرد، هدف از درمان اصلاح ناهنجاری و جلوگیری از سکته مغزی است.بسته به علت TIA شما، پزشکتان ممکن است داروهایی برای کاهش تمایل لخته شدن خون و یا ممکن است جراحی و یا یک روش بالون (آنژیوپلاستی) توصیه کند.
– داروها
پزشکان با استفاده از چند دارو بعد از یک حمله ایسکمی گذرا احتمال سکته مغزی را کاهش می دهند.بسته به محل، علت، شدت و نوع TIA دارو انتخاب می گردد. اغلب دو نوع دارو تجویز می شود:
داروهای ضد پلاکت
این داروها احتمال چسبندگی پلاکت های خون را، که یکی از اجزای سلول های گردشی خون هستند کاهش می دهند.هنگامی که عروق خونی آسیب می بینند، پلاکت ها بهم چسبیده و شروع به تشکیل لخته می کنند، که این فرایند توسط انعقاد پروتئین ها در پلاسمای خون تکمیل می شود.
دارو ضد پلاکتی که اغلب استفاده می شود آسپیرین است. آسپرین دارویی با حداقل هزینه و کمترین عوارض جانبی بالقوه است. یک جایگزین برای آسپرین کلوپیدوگرل داروی ضد پلاکت (پلاویکس) است.
پزشکتان همچنین ممکن است Aggrenox تجویز کند، که ترکیبی از آسپرین با دوز پایین و دی پیریدامول داروی ضد پلاکتی، برای کاهش لخته شدن خون است. دی پیریدامول کمی متفاوت از آسپرین عمل می کند.
ضد انعقادها
این داروها شامل هپارین و وارفارین (کومادین، Jantoven) می باشد. آنها سیستم پروتئین های انعقادی به جای عملکرد پلاکت تحت تاثیر قرار می دهند.هپارین برای یک بازه زمانی کوتاه و وارفارین برای بازه طولانی تر مورد استفاده قرار می گیرد.
این داروها نیاز به نظارت دقیق دارند، اگر فیبریلاسیون دهلیزی وجود داشته باشد، پزشکتان ممکن است نوع دیگری از داروهای ضد انعقاد، (dabigatran (Pradaxa تجویز کند.
– عمل جراحی
اگر شما یک سرخرگ گردنی (کاروتید) با تنگی متوسط یا شدید داشته باشید پزشکتان ممکن است عمل اندآرترکتومی کاروتید را برای شما توصیه نماید.یک برش ایجاد شده و عروق باز می شود، پلاک ها برداشته گردیده، و شریان بسته می شود.
– آنژیوپلاستی
در موارد انتخاب شده، یک روش به نام آنژیوپلاستی کاروتید یا استنت گذاری، یک گزینه درمانی محسوب می گردد.این روش شامل استفاده از یک دستگاه بالن مانند، برای باز کردن یک شریان مسدود و قرار دادن یک لوله سیمی کوچک (استنت) در درون شریان برای باز نگه داشتن آن مورد استفاده قرار می گیرد. 3
پی نوشت:
1.www.darmankade.com
2.www.salamsalamat.com
3.www.drhsnajafi.com