خونریزی در دوره های مختلف بارداری

خونریزی در بارداری را می توان به سه بخش سه ماهه اول، سه ماهه دوم و سه ماهه سوم تقسیم کرد که عوامل مختلفی باعث این خونریزی در دورهای مختلف میشود.

در سه ماهه اول بارداری بدن خانم ها دچار تغییر و تحولات زیادی می شود در حالی که شاید بتوانید شلوار قبل از بارداری را بپوشید اما درون بدنتان اتفاقات زیادی رخ داده است که این اتفاقات شامل تغییر سطح هورمون ها و ساخت سیستم جدید جریان خون می باشد و در این مواقع خونریزی سه ماهه اول کاملا طبیعی می باشد.

طبق مطالعات انجام شده 30 درصد از خانم ها در سه ماهه اول با خونریزی سبک مواجه می شوند و از طرفی بارداری آن ها نیز کاملا در شرایط سالم و ایده آل پیش می رود.1

دلایل خونریزی در سه ‌ماهۀ اول بارداری

بسیاری از زنان در طول سه ماهۀ اول بارداری خود ممکن است نوعی از خونریزی واژینال را تجربه کنند. برخی از دلایل خونریزی واژینال در سه ماهۀ اول بارداری شامل موارد زیر است:

لانه‌گزینی جنین

پس از شش تا ۱۲ روز بعد از لقاح، زنان باردار ممکن است خروج لکه‌های خونی از واژن را مشاهده کنند. این لکه‌ها معمولاً کم‌رنگ و ممکن است از چند ساعت تا چند روز ادامه پیدا کند. دلیل به وجود آمدن این لکه‌ها، لانه‌گزینی تخمک بارور در رحم مادر است. از آنجا که بیشتر زنان متوجه بارداری خود نمی‌شوند، ممکن است این لکه‌ها را با شروع عادت ماهانه اشتباه بگیرند. این خونریزی معمولاً با علائم دیگری همراه نیست.

سقط جنین

از آنجا که سقط جنین در ۱۲ هفتۀ اول بارداری شایع است، این احتمال وجود دارد که خونریزی طی این مدت نشانه‌ای از سقط جنین باشد، اما این بدین معنی نیست که اگر فرد در سه ماهۀ اول خونریزی واژینال داشته باشد، فرزندش سقط شده است، به خصوص اگر علائم دیگر سقط جنین مانند انقباض و درد‌های شدید پایین شکم یا خروج بافت از واژن را نداشته باشد.

حاملگی خارج رحم

عارضۀ حاملگی خارج از رحم هنگامی رخ می‌دهد که تخمک بارور، خارج از رحم و معمولاً در لوله‌های رحمی لانه‌گزینی می‌کند. این اتفاق می‌تواند باعث خونریزی شود، اما میزان شیوع آن کمتر از سقط جنین است. این شرایط بسیار خطرناک است، چون تخمک بارور نمی‌تواند به درستی خارج از رحم رشد کند. در چنین حالتی تخمک باید از بدن مادر خارج شود که از طریق عمل جراحی یا با استفاده از مصرف دارو امکان‌پذیر است.

تغییرات در دهانۀ رحم

در دوران بارداری خون بیشتری در دهانۀ رحم جریان پیدا می‌کند. رابطۀ جنسی یا معاینات پزشکی مانند پاپ‌اسمیر که باعث تماس با دهانۀ رحم می‌شود، می‌تواند باعث خونریزی واژینال شود. این نوع خونریزی جای نگرانی ندارد و معمولاً بعد از مدت کوتاهی رفع می‌شود.

عفونت

هر نوع عفونتی در واژن یا دهانۀ رحم یا عفونت‌های آمیزشی مثل کلامیدیا، سوزاک، هرپس و تبخال تناسلی ممکن است باعث خونریزی واژن در سه ماهۀ اول بارداری شود. در صورت وجود هر نوع عفونتی، پزشک باید هرچه سریع‌تر نسبت به درمان آن اقدام کند.2

خونریزی در سه ماهه دوم و سوم

خونریزی در سه ماهه دوم یا سوم بارداری معمولا جدی تر از سه ماهه اول است که علت های آن شامل موارد زیر می باشد:

- مشکلات دهانه رحم

التهاب یا رشد رحم که باعث خونریزی سبک می شود و این مورد معمولا جدی نیست.

- قطع ناگهانی جفت

جفت در این مرحله به طور ناگهانی از دیواره رحم جدا می شود و این موضوع فقط در 1 درصد کل بارداری های دنیا اتفاق می افتد .

- پایین بودن جفت

در این مواقع جفت به حدی پایین است که دهانه رحم را پوشش می دهد و خونریزی این اتفاق بدون درد خواهد بود.

- رگ های خونی جفت

در این شرایط رگ های خونی جفت در دهانه رحم منشعب می شوند .

- زایمان زود هنگام

این خونریزی به معنای زایمان زودتر از موعد است.

- سقط

سقط جنینی که بدون هیچ علائمی اتفاق می افتد.1

تشخیص خونریزی در بارداری

در صورت مشاهده هر گونه خونریزی و حتی لکه بینی در اوایل حاملگی حتما در اسرع وقت به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.متخصص زنان و زایمان شما در قدم اول ، سونوگرافی ( ترجیحا واژینال ) جهت تشخیص و تعیین محل ساک حاملگی انجام داده و به محض تشخیص اقدامات لازم را برای شما انجام خواهد داد.بسیار مهم است که از وجود یا عدم وجود حاملگی خارج رحمی اطمینان حاصل کنیم.

در صورتی که ساک حاملگی داخل حفره رحم دیده شود تا حدود زیادی بارداری خارج رحمی منتفی است.

درصورتی که خونریزی کمی پشت جفت دیده شود جای نگرانی نیست این میزان معمولا به مرور زمان جذب میشود.

در برخی موارد هم نکته خاصی در سونوگرافی دیده نمیشود.

در صورت رؤیت ساک حاملگی خارج رحمی ( در لوله و یا تخمدان و...) ، اقدامات و درمان لازم توسط متخصص زنان برای شما انجام خواهد شد.3

درمان خونریزی دوران بارداری

1- در صورتی که سابقه سقط ، نازایی ، سن بالا ، سابقه زایمان زودرس ، حاملگی خارج رحمی ، خونریزی در طی بارداری قبلی و یا هر مشکل دیگری داشته اید قبل از بارداری حتما یک پزشک متخصص زنان و زایمان خوب انتخاب کرده و در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه فرمایید تا اقدامات تشخیصی و درمان مناسب برای شما انجام شود.

2- درصورتی که دچار خونریزی سه ماهه اول شده و گروه خونی منفی دارید حتما پزشک خود را مطلع سازید . زیرا در برخی موارد نیاز به تزریق امپول روگام هست.

3- طبق نظر پزشک متخصص زنان خود تا رفع خطر از انجام کار سنگین و رابطه زناشویی خودداری کرده و بیشتر استراحت کنید.3

اقدامات و راهکارهایی پس از خونریزی

از آنجا که خونریزی واژینال در تمام دوران بارداری می‌تواند نشانۀ یک مشکل جدی باشد، در صورت خونریزی حتماً به پزشک مراجعه کنید. بهتر است از پد یا نواربهداشتی استفاده کنید تا بتوانید میزان خونریزی را متوجه شوید.

همچنین بهتر است نوع خونریزی شامل رنگ خون و وجود لخته را نیز در آن بررسی کنید. بهتر است هر نوع بافتی را که هنگام خونریزی ممکن است از واژن شما خارج شود، همراه داشته باشید تا برای آزمایش در اختیار پزشک قرار دهید.

پزشک برای تشخیص دقیق علت خونریزی، احتمالاً نیاز به معاینۀ واژن یا لگن، انجام سونوگرافی شکمی یا واژینال به همراه آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون خواهد داشت.

پزشک در مورد نشانه‌های دیگری مانند گرفتگی عضلانی، درد و سرگیجه از شما سوال‌هایی خواهد پرسید. اگر هر یک از علائم زیر را در کنار خونریزی داشتید، سریعاً به اورژانس مراجعه کنید:

درد شدید یا گرفتگی در پایین شکم

خونریزی شدید، حتی بدون وجود هیچ دردی

ترشحات واژینال حاوی مقداری بافت‌

تب بیشتر از ۳۸ درجه همراه با لرز یا بدون آن

سرگیجه یا از حال رفتن

وقتی خونریزی دارید، به هیچ عنوان رابطۀ جنسی نداشته باشید و از تامپون نیز استفاده نکنید.2

پینوشتها
1.www.namnak.com
2.www.madarsho.com
3.www.dr-pejmanmanesh.ir