آش دندونی
مواد لازم
گندم پوست کنده ۱.۵ پیمانهانواع حبوبات غیر از لپه ۱ پیمانه
قلم گاو ۱ تکه
پیاز ۲ عدد متوسط
روغن ۳ قاشق غذاخوری
زردچوبه ۲ قاشق چایخوری
آرد ۲ قاشق غذاخوری
طرزتهیه
حبوبات را چند ساعت خیس کنید. گندم را شسته و در قابلمه با ۴ لیوان آب سرد، روی حرارت بگذارید. مراقب باشید که آب داخل قابلمه نجوشد. اگر آب بجوشد در نهایت گندم با کیفیت مورد نظر این آش حاصل نمی شود. ملاحظه می کنید که حباب و کف سفید رنگی سطح آب را می پوشاند. قبل از جوشیدن آب، زیر گاز را خاموش کنید، روی درب دمی گذاشته و با همان گاز خاموش ۵ الی ۶ ساعت بماند. می توانید از شب تا صبح روی بخاری با شعله کم بگذارید. می بینید حجم گندم زیاد می شود و تا سطح آب بالا می آید.در قابلمه دیگری پیاز داغ کنید. زردچوبه را اضافه کنید و تفت دهید. قلم گاو و حبوبات را همراه آب (میزان آب قدری باشد که روی قلم را بپوشاند.) بگذارید بپزد تا حبوبات کاملاً نرم شود. بعد از پخته شدن حبوبات، قلم را از قابلمه خارج کنید، گندم را به آن اضافه کنید و بگذارید آش غلیظ شود. یک ربع قبل از پایان پخت، آرد را در کمی آب سرد حل کنید و در قابلمه بریزید. آش دندونی بسیار لذیذ و مقوی است و با انواع ترشی ها میل می شود. پخت این آش در خانواده های ایرانی در هنگام دندان در آوردن کودکانشان، مرسوم است.1
آش دندونی تبریز یا دیشلیق
مواد لازم
گندم پوست کنده 1 پیمانهنخود 1 پیمانه
لوبیا قرمز 1/4 پیمانه
لوبیا چیتی 1/4 پیمانه
پیاز درشت 2 عدد
آب قلم یا آب گوشت 1 الی 2 لیتر
نمک ، فلفل و زرد چوبه به میزان لازم
پیاز داغ ، گردوی خرد شده و کشمش برای تزیین به میزان دلخواه
طرز تهیه
برای درست کردن این آش باید حبوبات را از چند ساعت قبل خیس کنیم و چند بار آب آن را خالی کنیم تا هم نفخ آن گرفته شود و هم زودتر پخته شوند.همچنین باید گندم را از چند ساعت قبل خیس کنید تا نرم شود. حبوبات را به همراه گندم پوست کنده و مقداری آب با حرارت ملایم می پزیم تا زمانی که حالت نیم پز پیدا کنند .سپس آب قلم را اضافه میکنیم . اگر آب قلم یا آب گوشت چربی خیلی زیادی داشت بهتر است کمی از این چربی ها را از روی آن بردارید . سپس پیاز را به صورت نگینی خرد میکنیم و در کمی روغن و زرد چوبه تفت میدهیم تا طلایی شود و بعد به داخل مواد آش میریزیم تا با بقیه مواد بجوشد و کاملا مزه دار شود.و در اواخر پخت نمک و فلفل را اضافه میکنیم و زمانی که غلظت آش مناسب شد . آش آماده سرو است و میتوانید با پیاز داغ و گردوی خرد شده و کمی کشمش تفت داده تزیین کنید.2.jpg "دستور پخت سه مدل آش دندونی")
آش دندونی مجلسی به روش تهرانی
مواد لازم
گوشت گوسفندی۲۵۰ گرملوبیا چیتینصف لیوان
لوبیا قرمزنصف لیوان
نخودنصف لیوان
گندم نصف لیوان
عدس نصف لیوان
برنج نصف لیوان
جو نصف لیوان
پیاز۱ عدد بزرگ
پیاز داغ۶ قاشق غذاخوری
نعناع داغ۴ قاشق غذاخوری
کشک و دارچینبه مقدار کافی
نمک و فلفل سیاهبه مقدار کافی
دستور پخت
مرحله اولابتدا حبوبات و جو و گندم را به طور جداگانه داخل کاسه هایی می ریزیم و تا سطح روی آن ها آب می ریزیم و حدودا تا ۶ الی ۷ ساعت اجازه می دهیم تا خیس بخورند.می توانید از شب تا صبح به آن ها استراحت بدهید تا خیس بخورند و در این مدت چندین مرتبه آب آن ها را تعویض می کنیم.
مرحله دوم
نخود را داخل آبکش می ریزیم و می شوییم و داخل قابلمه ای می ریزیم و روی حرارت قرار می دهیم و آب تا ۲ بند انگشت بالاتر از سطح نخود ها می ریزیم و درب قابلمه را می گذاریم و حرارت را زیاد می کنیم تا آب به جوش بیاید و بعد حرارت را بسیار ملایم می کنیم تا به مرور زمان بپزد.
مرحله سوم
لوبیاچیتی و لوبیا قرمز را نیز داخل صافی می ریزیم و آبکش می کنیم و داخل قابلمه ای می ریزیم و روی شعله می گذاریم و با فاصله ۲ الی ۳ بند انگشت بالاتر از سطح لوبیاها آب روی آن ها می ریزیم و حرارت را زیاد می کنیم تا آب به جوش بیاید و بعد حرارت را ملایم می کنیم تا پخته شوند.
مرحله چهارم
پیاز را پوست می گیریم و می شوییم و از وسط نصف می کنیم و داخل قابلمه ای قرار می دهیم و گوشت را نیز به آن اضافه می کنیم و روی شعله قرار می دهیم و کمی دارچین و ۶ لیوان آب معمولی روی آن می ریزیم و درب قابلمه را می گذاریم.
مرحله پنجم
ابتدا حرارت را زیاد می کنیم تا آب به جوش بیاید و بعد حرارت را بسیار ملایم می کنیم تا گوشت به مرور زمان کاملا مغز پخت شود. سپس جو و گندم را داخل صافی می ریزیم و آبکش می کنیم و داخل قابلمه ای که برای تهیه آش تدارک دیده ایم می ریزیم.
مرحله ششم
حالا تقریبا ۱/۳ قابلمه را آب می ریزیم و درب قابلمه را نیمه باز می گذاریم و حرارت را زیاد می کنیم تا آب به جوش بیاید و بعد حرارت را ملایم می کنیم تا جو گندم بپزند.گه گاه هم می زنیم تا ته نگیرد.بعد از گذشت حدودا ۱ الی ۱:۳۰ دقیقه از پخت گندم و جو ،عدس را تمیز می شوییم.
مرحله هفتم
سپس به قابلمه اضافه می کنیم و ۱۵ دقیقه بعد برنج را نیز تمیز چندین مرتبه می شوییم و به مواد می افزاییم.گوشت را بررسی می کنیم اگر کاملا پخته بود از روی حرارت بر می داریم و صبر می کنیم تا خنک شود و ریش ریش می کنیم و همراه با آب خود گوشت به مواد آش اضافه می کنیم.
مرحله هشتم
نخود و لوبیاها را نیز لای دندان تست می کنیم،آنها نیز اگر پخته بودند به مواد می افزاییم.اگر تمایل داشتید در اینجا می توانید از عصاره قلم نیز استفاده کنید و به آش اضافه کنید.نیمی از پیازداغ و کشک را به آش اضافه می کنیم و خوب مواد را زیر و رو می کنیم تا کاملا با طعم کشک آغشته شوند.
مرحله نهم
سپس کمی نمک و فلفل سیاه نیز روی آش می ریزیم و مجددا آش را هم می زنیم و درب قابلمه را می گذاریم و اجازه می دهیم تا آش جابیافتد.آش پخته شده و منسجم را داخل کاسه ای می ریزیم و با نعناع داغ و پیازداغ و کمی کشک تزئین می کنیم.3
پی نوشت:
1.www.kiashpaze.ir
2.www.namnak.com
3.www.chishi.ir
