داروی ضدافسردگی فلوکستین

داروی ضدافسردگی فلوکستین، یک داروی خوراکی است که در درجه اول برای درمان افسردگی استفاده می شود. فلوکستین در درمان افسردگی، پرخوری، اختلال وسواسی-اجباری (OCD)، اختلال هراس و اختلال سندرم پیش از قاعدگی (PMDD) کاربرد دارد. همچنین داروی فلوکستین برای درمان افسردگی اساسی و افسردگی همراه با اختلال دوقطبی همزمان با اولانزاپین (Zyprexa) تجویز می شود.

فلوکستین در گروهی از داروها به نام مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRI) قرار دارد. در این گروه، سایر داروهای ضدافسردگی مانند سیتالوپرام (Celexa)، پاروکستین (Paxil) و سرترالین ( Zoloft) نیز دیده می شوند. به طور کلی مهارکننده های بازجذب سروتونین جزء پرکاربردترین داروها در درمان افسردگی هستند.

فلوکستین بر انتقال دهنده های عصبی، یا به عبارتی مواد شیمیایی که عصب های مغز برای برقراری ارتباط با یکدیگر استفاده می کنند، تأثیر می گذارد. انتقال دهنده های عصبی توسط سیستم عصبی ساخته و آزاد می شوند.

این انتقال دهنده های عصبی پیام را از مغز به سلول های عصبی دیگر یا عضلات می فرستند. بنابراین، می توان انتقال دهنده های عصبی را به عنوان سیستم ارتباطی مغز در نظر گرفت. در واقع انتقال دهنده های عصبی نقش پیام رسان را در بدن بر عهده دارند.1

نحوه مصرف فلوکستین

فلوکستین در ایران بصورت کپسول های 10 و20 میلی گرم برای بزرگسالان و شربت برای کودکان در داروخانه ها موجود می باشد و همچنن با نام پروزاک(prozac) هم هست، چون فلوکستین روی معده اثر دارد بهتر است جهت جلوگیری از تهوع و استفراغ و درد معده بعد از غذا خورده شود و همچنین به علت اثر بی خوابی و جلوگیری از کابوس های شانه توصیه می شود که بیماران افسرده فلوکستین را در طی روز و خصوصا بعد از صبحانه میل بفرمایند.2

فلوکستین چگونه عمل می کند؟

سلول های مغزی که نورون نام دارند،چندین نوع ماده ی شیمیایی را به عنوان پیام رسان در فضای بین سلولی آزاد می کنند تا نورون ها تحریک شوند و پیام عصبی منتقل گردد.این روند برای کنترل بسیاری از عملکردهای مغزی صورت می گیرد.

سروتونین یکی از این ترکیبات می باشد که پس از تحریک نورون ها توسط پمپ هایی به داخل سلول های عصبی بازگردانده می شود.

داروهای مهارکننده ی اختصاصی این پمپ های جمع کننده ی سروتونین (SSRI) که فلوکستین یکی از آنهاست، با مهار بازجذب سروتونین به داخل سلول ها منجر به باقی ماندن سروتونین در فضای بین سلولی در مغز و در نتیجه تحریک بیشتر سلول های عصبی می شوند.

در بیماری هایی نظیر افسردگی،پرخوری عصبی و وسواس،سطح سروتونین در مغز کاهش می یابد و با اثر این داروها می توان تعادل بین عوامل شیمیایی مغز را برقرار کرد تا علائم این بیماری ها برطرف گردد.3

درمان فلوکستین

روانپزشکان و متخصصین مغز واعصاب فلوکستین را برای درمان اختلالات زیر بکار می برند:

اختلالات افسردگی اساسی

اختلالات افسردگی پس از زایمان

اختلال افسزدگی فصلی

سندروم پیش از قاعدگی

اختلال وسواس فکری و عملی

اختلال اضطراب جدایی کودکان

اختلال افسردگی در کودکان

اختلال استرس و اضطراب

اختلال پرخوری عصبی

اختلال فوبیا

با توجه به کاربرد فلوکستین در درمان خیلی از اختلالات روانپزشکی، این متخصصین مغز و اعصاب و روان هستند که تشخیص می دهند فلوکستین را کجا و به چه صورتی بکار ببرند پس مردم نباید خود سرانه و بدون نظر روانپزشک مصرف کنند چه بسا دچار عوارض جانبی فلوکستین بشوند.2

عوارض شایع فلوکستین

در مدت درمان با این دارو ممکن است احساس خستگی و کوفتگی،سوهاضمه و یا اسهال خفیف را تجربه کنید که با یک رژیم غذایی حاوی وعده های غذایی سبک و ساده و حاوی فیبر مناسب و با محدود کردن غذا های چرب و پر ادویه این علائم را کاهش دهید.

سردرد و تغییرات خلق و خو،عصبانیت و اضطراب،گیجی،ضعف وتاری دید نیزمی تواند از عوارض این دارو باشد.

مصرف این دارو ممکن است خشکی دهان ایجاد کند که برای برطرف نمودن آن می توانید از آدامس یا آبنبات های بدون شکر استفاده نمایید.

در ابتدای درمان با این دارو ممکن است افکار ناراحت کننده ی شما از گذشته بیشتر شوند اما نگران نباشید. باید بدانید که این افکار ناشی از مصرف این دارو و شروع اثر بخشی آن می باشند و به مرور زمان برطرف می شوند.

بهتر است در این موارد افکار خودرا با نزدیکان و یا مشاور خود درمیان بگذارید و آگاهانه نسبت به برطرف کردن آنها اقدام نمایید .

مصرف الکل در مدت درمان با این دارو می تواند احتمال بروز عوارض ناشی از این دارو را افزایش دهد.

اگر برای اولین بار از این دارو استفاده می کنید ممکن است با تغییروضعیت سریع از حالت نشسته به ایستاده سرگیجه مختصری ایجاد شود کهبه مرور برطرف می شود. این حالت طبیعی است. هنگام برخواستن ، به ارامیبلند شوید.

در صورتی که مبتلا به دیابت هستید ،مصرف این دارو ممکن است باعث افزایش قندخون شما شود لذا قندخون خودرا به صورت منظم چک کنید و با پزشک خود درمورد آن صحبت کنید.

یک عارضه ی خاص: سندرم سروتونین یا مسمومیت با سروتونین یک عارضه ی خاص مربوط به داروهای موثر برروی سطح سروتونین می باشد که اگرچه احتمال وقوع آن کم است اما در صورت عدم رسیدگی درمانی می تواند تهدیدکننده ی حیات باشد.

این عارضه ناشی از فعالیت بیش از اندازه ی سروتونین در بدن می باشد .در صورت مشاهده ی علایمی همچون احساس برافروختگی،تعریق، بی خوابی و بی قراری، سفت شدن یا گرفتگی عضلات،پریشانی و تغییرات خلق و خو فورا تا پیش از مصرف نوبت بعدی این دارو به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه نمایید.3

کدام داروها یا مکمل ها با فلوکستین تداخل دارند؟

مصرف فلوکستین با داروهای دیگری که باعث خواب آلودگی یا کند شدن ضربان قلب می شوند، بسیار خطرناک است. زیرا مصرف همزمان این داروها می تواند باعث عوارض جانبی خطرناک یا مرگ شود. بنابراین در صورتی که قرص خواب، داروی مسکن مخدر، داروی سرکوب کننده سرفه، داروی شل کننده عضلات، داروی اضطراب، افسردگی، یا تشنج مصرف می کنید باید حتما موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.

بسیاری از داروها می توانند با فلوکستین تداخل داشته باشند. از جمله:

مخمر سنت جان

داروی سردرد میگرنی

تمام داروهای ضد افسردگی

وارفارین (داروی رقیق کننده خون)

تریپتوفان (که گاهی اوقات L- تریپتوفان نامیده می شود)

فنتانیل، اکسی کدون، هیدروکودون و سایر داروهای ضد درد مخدر

ریزاتریپتان، سوماتریپتان، زولمیتریپتان (مورد استفاده در درمان نارکولپسی یا حمله خواب و همچنین اختلال بیش فعالی کم توجهی)

آمیتریپتیلین، بوسپیرون، دسیپرامین، لیتیوم، نورتریپتیلین (مورد استفاده در درمان اضطراب، اختلالات خلقی، اختلالات فکری یا بیمارهای روانی)

مصرف مهارکننده های مونوآمین اکسیداز ( MAOI ) با فلوکستین ممکن است باعث تداخل دارویی جدی و احتمالاً کشنده شود. داروهایی مانند متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین و پروکاربازین در طول درمان با فلوکستین نباید به مدت 2 هفته قبل و حداقل 5 هفته پس از درمان با فلوکستین مصرف شوند. از پزشک خود در مورد زمان شروع یا قطع مصرف این داروها بپرسید.

در صورت استفاده از داروهای دیگری که باعث افزایش سروتونین می شوند، خطر سندرم سمیت سروتونین افزایش می یابد. به عنوان مثال می توان به داروهای خیابانی مانند اکستازی، داروهای ضد افسردگی دیگر سیتالوپرام، پاروکستین، تریپتوفان و سایر موارد اشاره کرد. خطر ابتلا به سندرم سروتونین ممکن است هنگام شروع یا افزایش دوز این داروها بیشتر باشد.

تداخل آسپرین و فلوکستین

آسپرین در صورت استفاده با فلوکستین می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. با این حال، اگر پزشک برای پیشگیری از سکته مغزی، آسپرین با دوز کم (معمولاً با دوزهای 81 تا 325 میلی گرم در روز) را برای شما تجویز کرده است، مصرف آن را ادامه دهید، مگر اینکه پزشک خلاف این امر را به شما توصیه کند.

در صورت استفاده از سایر داروهایی که باعث خواب آلودگی می شوند از جمله آنتی هیستامین ها (مانند ستریزین، دیفن هیدرامین)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)، داروهای شل کننده عضلات و داروهای مسکن مانند کدئین موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.

برچسب تمام داروهای خود را با دقت مطالعه کنید. زیرا ممکن است مواد تشکیل دهنده آنها باعث خواب آلودگی شود. از داروساز نحوه دقیق مصرف داروها را پرسیده و آنها را طبق دستورالعمل مصرف کنید.1

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.dr-zakeri.com
3.www.darooyab.ir