تمام کودکان در مقطعی از زندگی خود احتمالاً اضطراب جدایی را به شکلی تجربه می کنند. این امر بسیار متداول و کاملاً طبیعی است و می تواند در برهه ای (گاهی اوقات بسیار کوتاه) اتفاق بیفتد و برای همیشه ماندگار نخواهد بود.
کودکان بایستی توانایی اعتماد کردن را بیاموزند چرا که اگر آن را یاد نگرفته باشند به هنگام دور شدن والدین از آنها، دچار ترس و دلهره می شوند و آن را به عنوان موقعیتی ترسناک و تهدیدآمیز به حساب می آورند.
روانشناسان کودک بر این اعتقادند که کودکان بسیار کوچک در چنین موقعیت هایی از غرایزشان پیروی می کنند. آنها به طور غریزی نمی دانند که در مهد کودک یا در کنار خاله و عمه خود در امان هستند و فکر می کنند به محض خارج شدن مادر از اتاق، توسط ببر و پلنگ خورده می شوند.
البته می دانیم که اشک و عصبانیت آنها بی دلیل و نابجا است اما این بدان معنا نیست که دیدن چنین منظره ای برای پدر و مادر کار آسانی خواهد بود.
هیچ کس دوست ندارد ببیند فرزندش زمانی که به شخص دیگر یا جای دیگری سپرده می شود دچار وحشت و ناراحتی می شود.
اضطراب جدایی از چه سنی کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد؟
اضطراب جدایی اغلب از حدود هشت ماهگی شروع می شود و معمولاً در حدود یک سالگی بهبود می یابد یعنی زمانی که کودک شروع به حرکت کردن و راه رفتن می کند و فعالیتهای زیادی ذهن او را به خود مشغول کرده و او را سرگرم می سازند.با این حال گاهی اوقات این اضطراب در حدود دو سالگی باز می گردد یعنی زمانی که کودک نسبت به استقلال خود، دنیای اطراف و احساساتش آگاهی بیشتری پیدا می کند.
اضطراب جدایی چگونه کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد؟
کودکانی که دچار اضطراب جدایی می شوند ممکن است واکنش های متفاوتی از خود نشان دهند. بعضی از آنها منزوی شده و در فعالیت های جمعی شرکت نمی کنند و از خوردن یا بازی امتناع می کنند.بعضی دیگر زمانی که والدین اتاق را ترک می کنند حتی اگر این ترک کردن آنها برای یک دقیقه هم باشد ممکن است شروع به گریه و فریاد زدن کنند و تنها با بازگشت والدین و نوازش آنها آرام شوند.
اضطراب جدایی معمولاً بر شخصی که مراقب اصلی است متمرکز می شود اما می تواند بین پدر و مادر نیز تقسیم شود.
تا شش ماهگی نوزاد بدون هیچ مشکلی و با شادی حاضر به ماندن نزد هر فرد غریبه و آشنایی که بخواهد از او مواظبت کند، است.
اما زمانی که کودک نسبت به محیط اطراف خود آگاهی بیشتری پیدا می کند و می تواند چهره عزیزان خود را تشخیص دهد، آنگاه خود تصمیم می گیرد که با چه کسی احساس راحتی می کند و در این وضعیت چهره ها و محیط های جدید را تشخیص خواهد داد.
کودک ممکن است با طیب خاطر در کنار یک فرد جدید، فردی غریبه یا حتی فردی که گاه به گاه او را می بیند بماند، البته منوط بر آنکه مادر در کنار او حضور داشته باشد. اما به محض آنکه مادر برای انجام کارهای آشپزی یا هر کار دیگری از اتاق خارج می شود ممکن است وحشت زده شده و شروع به فریاد زدن کند.
چگونه با اضطراب جدایی کودک برخورد کنیم؟
کودکی که دچار اضطراب جدایی شده است نیاز دارد به طور مداوم و متقاعد کننده به او اطمینان داده شود که نبود شما به این معنا نیست که برای همیشه از پیش او رفته اید. تنها راه اثبات این موضوع آن است که او را ترک کنید و دوباره برگردید.بعضی بر این عقیده اند که بازی قدیمی قایم باشک به خاطر آن ساخته شده است که به کودک ثابت شود مادر می تواند ناپدید شود و دوباره برگردد.
اما مسلم است که والدین نمی توانند برنامه های خود را رها کرده یا به دلیل اشک های فرزندشان به سر کار نروند. جدایی چیزی است که کودک باید آن را بشناسد و با آن کنار بیاید. تمامی اینها بخشی از مراحل احساسی و عاطفی او است.
در صورتی که فرزندتان علائم اضطراب جدایی را از خود نشان می دهد می توانید کارهای عملی زیر را جهت بهبود این وضعیت انجام دهید:
* شاید بتوانید او را به وسیله پتو یا اسباب بازی نرمی که با شما مرتبط می داند آرام سازید.
* سعی کنید زمان ترک فرزندتان را هنگامی که بیدار و سرحال است قرار دهید. چنانچه خسته، گرسنه یا بدخلق باشد آنگاه اشکهایش به راحتی سرازیر می شوند.
* ابتدا فرزندتان را به دفعات کم و مدت زمان کوتاه نزد دوست یا اقوام خود بگذارید (برای شروع هر دفعه به مدت 15 دقیقه او را ترک کنید).
* سعی کنید فرزندتان را تنها با تعداد کمی از افراد ثابت تنها بگذارید و محیط اطراف او را تا آنجا که امکان دارد برایش آشنا نگه دارید.
* اگر از قبل می دانید کدام پرستار بچه قرار است از او نگهداری کند، از او دعوت کنید تا با فرزندتان در کنار خود شما ملاقات داشته باشد یا اگر قرار است فرزندتان به مهد کودک برود پیش از انجام این کار، چند ملاقات کوتاه با فرزندتان در این محل داشته باشید.
* با فرزندتان هر روز لحظات و واژه های خداحافظی مانند «بای بای» را تمرین کنید و یا دستتان را به نشان خداحافظی برایش تکان دهید و این کار را برای او سرگرم کننده سازید.
* هرگز زمانی که نگاه نمی کند، به طور مخفیانه آنجا را ترک نکنید.
* اگر به قدر کافی بزرگ است که توضیحات شما را درک کند، همیشه به او اطمینان بدهید که «بعد از چرتی کوتاه» یا «بعد از چای عصرانه» دوباره برمی گردید. زمانی را برایش تعیین کنید که با آن آشنایی داشته باشد. اما تنها در صورتی این کار را بکنید که مطمئن باشید که به این زمان تعیین شده پایبند خواهید بود.
* زمانی که خداحافظی کردید، بروید و به عقب برنگردید یا مخفیانه او را تماشا نکنید، مگر آنکه کاملاً مطمئن باشید که دیده نخواهید شد.
سلب مسئولیت: اطلاعات موجود در این برنامه یا مقاله با کمک از کارشناسان و اطلاعات موجود در اینترنت بدست آمده است. داده های موجود در این مقاله ممکن است با داده های مربوط به کودک شما مطابقت نداشته باشد. اکیداً توصیه می شود رهنمودها و توصیه های موجود در این برنامه را بدون مشورت با پزشک خود اعمال نکنید.
منبع: اپلیکیشن ردیاب کودک (Baby Tracker)